Οι δυνάμεις του λαϊκισμού οραματίστηκαν: νέα τείχη και φράκτες να ορθώνονται παντού στην Ευρώπη, νέες εθνικές περιχαρακώσεις, που θα ξόρκιζαν δήθεν, τα δεινά της παγκοσμιοποίησης.
Όμως οι φωνές αυτές, με τις υπεραπλουστευμένες προτάσεις, τις επιφανειακές επεξεργασίες και τις εύκολες λύσεις, αποδείχθηκαν αφελείς. Κι αυτό γιατί δεν κατάφεραν να αντιληφθούν τη δύναμη της Ευρώπης, τη δύναμη του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, που έχει καταγραφεί βαθιά στο υποσυνείδητο των Ευρωπαίων πολιτών, ως αναγκαία και ικανή συνθήκη ειρήνης και προόδου, σε μια ήπειρο που δοκιμάστηκε σκληρά στο παρελθόν.
Με άλλα λόγια, αποδείχθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, το μεγαλύτερο πολιτικό οικοδόμημα στην παγκόσμια μεταπολεμική ιστορία, έχει πολύ ισχυρές βάσεις και αντέχει στις ισχυρές αναταράξεις.
Οι δυνάμεις του λαϊκισμού δεν κατάφεραν να πείσουν ότι το μέλλον της Ευρώπης είναι “πίσω ολοταχώς”. Το γεγονός όμως ότι οι νοσταλγοί της εθνικής μοναξιάς δεν έπεισαν, δεν σημαίνει αυτόματα, ότι και τα προβλήματα δεν είναι υπαρκτά.
Αντιθέτως, η Ευρώπη σήμερα, δυσκολεύεται να διαχειρισθεί τον γιγαντισμό της και τη στασιμότητα στην ολοκλήρωση της ενοποίησης και της εμβάθυνσής της.
Οι ανισότητες, δημοσιονομικές και κοινωνικές, διευρύνονται, τόσο μεταξύ των πολιτών, όσο και μεταξύ των χωρών - μελών.
Η προσφυγική και μεταναστευτική κρίση φανέρωσε ένα μεγάλο έλλειμμα αλληλεγγύης.
Η ανασφάλεια και το κύμα ισλαμικής τρομοκρατίας δοκιμάζει τα όρια αντοχής, ακόμα και του ίδιου του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής και των ευρωπαϊκών αξιών.
Ελλείψει ουσιαστικών αρμοδιοτήτων και διοικητικής συνοχής, η Ευρώπη καταλήγει μικρή στα μεγάλα ζητήματα και μεγάλη στα μικρά.
Ακόμη λοιπόν και οι πιο ένθερμοι και συνεπείς ευρωπαϊστές αναγνωρίζουν ότι η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει την πορεία της στο μέλλον με νέους όρους.
Η Ευρώπη πρέπει να αποδείξει ότι έχει τη βούληση:
- Να ασκήσει μια πολιτική δραστικής μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων.
- Να προχωρήσει στην εδραίωση της οικονομικής και δημοσιονομικής ένωσης.
- Να ασκήσει κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας, που και πραγματικά να λειτουργεί και πραγματικά να είναι κοινή.
- Να διευρύνει τη δημοκρατική λογοδοσία.
- Να καθιερώσει την απευθείας εκλογή του Προέδρου της Ευρώπης από τους
πολίτες, την ημέρα που διεξάγονται οι ευρωεκλογές.
- Να υιοθετήσει, τις προτάσεις που πρόσφατα κατέθεσε στο διάλογο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την ενίσχυση των θεσμών της Ευρωζώνης: Με μόνιμο πρόεδρο του Eurogroup και ίδρυση Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου.
Είναι δικαίωμα των Ευρωπαίων πολιτών να νοιώθουν ασφαλείς, να νοιώθουν ότι έχουν προοπτική, ότι οι κόποι τους θα αποδώσουν καρπούς. Και βέβαια, είναι δικαίωμα των Ευρωπαίων πολιτών, η φωνή τους να ακούγεται δυνατά στα κέντρα λήψεις των αποφάσεων. Να μην νοιώθουν αδύναμοι και απομονωμένοι. Να μην νοιώθουν ότι βρίσκονται εκτός παιχνιδιού. Πρέπει οι πολίτες να νοιώθουν την Ευρώπη δίπλα τους. Να νοιώθουν το σημαντικό ρόλο που παίζει η Ευρώπη ακόμα και στην καθημερινότητά τους, γιατί πολλά έργα που βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής μας και την καθημερινότητά μας, όπως οι υποδομές, οι μεγάλοι οδικοί άξονες, όπως εδώ στη Θεσσαλονίκη το Μετρό όταν θα είναι έτοιμο, δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν χωρίς χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσοι λοιπόν, πιστεύουμε στην ενωμένη Ευρώπη, έχουμε το καθήκον να φέρουμε κοντά μας όλους αυτούς που νοιώθουν ότι τα προβλήματα, τους έχουν σπρώξει στο περιθώριο. Και ένας θεσμός, που μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο, είναι οι Περιφέρειες:
- Γιατί βρισκόμαστε δίπλα στου πολίτες.
- Γιατί ταυτόχρονα, έχουμε απ’ ευθείας πρόσβαση στις κεντρικές κυβερνήσεις.
- Γιατί έχουμε την αρμοδιότητα τόσο για θέματα καθημερινότητας, όσο και για αναπτυξιακά ζητήματα.
- Γιατί μπορούμε να προωθήσουμε με συνέπεια την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την άμβλυνση των ανισοτήτων, με πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές πολιτικές, διαμορφωμένες από κάτω προς τα πάνω.
Είμαστε εδώ, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, την Περιφέρεια, που οι πολίτες έχουν και λόγο και ρόλο.
Την Περιφέρεια:
- Που έχει αποδείξει ότι μπορεί να πετυχαίνει τους στόχους που βάζει.
- Που έχει μάθει να ακούει την κοινωνία.
- Που επενδύει στη συνεργασία.
Είμαστε η πρώτη Περιφέρεια στην Ελλάδα σε απορρόφηση κονδυλίων από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία, εκτελώντας 523 έργα και δράσεις σε όλους τους τομείς, όπως στις υποδομές, την παιδεία, την υγεία, το περιβάλλον, τον πολιτισμό, την κοινωνική αλληλεγγύη, την επιχειρηματικότητα, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας και δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ενώ και σήμερα είμαστε η μία από τις πέντε Περιφέρειες σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, που έχει ήδη απορροφήσει κονδύλια από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020. Και όλα αυτά τα πετύχαμε σε στενή συνεργασία με τους Δήμους, τους φορείς, τα επιμελητήρια, τα Πανεπιστήμια, την κοινωνία των πολιτών, τους ανθρώπους, που βρίσκονται σήμερα εδώ, σ’ αυτή εδώ αίθουσα.
Εμείς στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αγωνιστήκαμε και καταφέραμε οι πολίτες να έχουν φωνή και μάλιστα φωνή δυνατή. Οι Περιφέρειες και οι πόλεις είναι οι ατμομηχανές της ανάπτυξης του μέλλοντος.
Είναι τώρα η σειρά της Ευρώπης, στη διαδικασία που έχει μπροστά της για την ενίσχυση της ενοποίησής της, να μας εμπιστευθεί ακόμα περισσότερο.
Γιατί μόνο έτσι η Ευρώπη θα ακούσει πιο καθαρά την κοινωνία. Γιατί μ’ αυτό τον τρόπο, ο διάλογος δεν θα κλείσει, αλλά θα παραμείνει ανοιχτός και διαρκής. Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση αναδείχθηκε από τον πλουραλισμό της, από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε Περιφέρειάς της. Γιατί η Ευρώπη είναι το σύνολο των 27 κρατών - μελών που την απαρτίζουν και όχι μόνο των ισχυρών. Γιατί τέλος, η εμβάθυνση της Ευρώπης δεν πρέπει να γίνει μεταξύ εκείνων που είναι ίδιοι. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα μια μικρότερη Ευρώπη.
Η εμβάθυνση της Ευρώπης πρέπει να γίνει με τη σύνθεση των διαφορετικών στοιχείων που την συναποτελούν. Εκεί είναι η πραγματική δύναμη της Ευρώπης.
Μιας Ευρώπης που θα είναι ακόμα πιο ισχυρή, ακόμα πιο ανοιχτή, ακόμα πιο δυναμική. Μια Ευρώπης των πολιτών της και του μέλλοντος.
