Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 1:41:10 μμ
Παρασκευή, 16 Ιουνίου 2017 21:15

Λάμπα η ιαματική (ή ο μεσαίωνας σε όλο το μεγαλείο του)

Του Αναστάσιου
Αμανατίδη. 

 

Κάποιες νύχτες του χειμώνα το 1971, τότε που συνέχιζα το αγροτικό μου στην Τέρπυλλο, ήταν φοβερά κρύες! Όταν λέμε κρύες, ‘’βρωμόκρυες’’ που λένε! Παγωνιά, σίδερο παγωμένο τα πάντα το πρωί!  Στο σπίτι, η Νίκη η σπιτονοικοκυρά μου, καλή της ώρα, πρόσθεσε και δεύτερο πάπλωμα το βράδυ. Σε τέτοια βράδια και τέτοιες κρύες νύχτες, η ζεστασιά του καθαρού κρεβατιού είναι προτιμητέα έναντι κάθε άλλης καταφυγής.


Κάνω αυτήν την εισαγωγή για να πω στον αναγνώστη ότι το έργο του γιατρού, του όποιου γιατρού, αλλά ιδίως ενός νέου και μοναδικού αγροτικού, μοναδικού σε μια σειρά απομονωμένων χωριών, χωρίς αυτοκίνητο και λοιπά μέσα, γίνεται, κάτω από αυτές τις καιρικές συνθήκες, για τον ίδιο τον γιατρό πραγματικό ασήκωτο βάσανο.
Γύρω στις δύο τα μεσάνυχτα με ξύπνησαν γνώριμες φωνές, γνωστές ποντιακές φωνές, του Χάρη Γρ., σαρανταπεντάρη περίπου τότε, από το Μεταξοχώρι, συνοικισμό 4 – 5 χιλιόμετρα βόρεια από την έδρα του ιατρείου, την Τέρπυλλο, όπου έμενα.
Γιατρέ…, Τάσο…, γιατρέεε…, σήκω να πάμε στο χωριό…, ο Χάρης είμαι…, η μάνα μ’ ξάϊ καλά ‘κ’ εν…, ψέσσκεται σόν πυρετόν… Πάμε μίαν τέρεν ατεν… Θα πάμε με το τρακτέρ… (Γιατρέ, Τάσο, γιατρέ… σήκω να πάμε στο χωριό… Ο Χάρης είμαι… Η μάνα μου ψήνεται στον πυρετό… Δεν είναι καθόλου καλά… Πάμε να τη δούμε μια στιγμή… Θα πάμε με το τρακτέρ…)
Πρέπει να σας πω, πως ακόμη δεν διέθετα αυτοκίνητο,( το ηρωικό μεταχειρισμένο VW - σκαραβαίο -  το απέκτησα από τον πρώην διευθυντή μου στη Γουμένισσα Γιώργο Σαμαρά, αργότερα κατά τον Αύγουστο, με τις πρώτες οικονομίες μου), οι δε έκτακτες μετακινήσεις μου, όταν προέκυπταν, καθ’ όλο το 24ωρο γινόταν με φροντίδα κυρίως των ενδιαφερομένων με όποιο μέσον υπήρχε πρόσφορο. ( Ταξί δεν υπήρχαν τότε στα χωριά μας ).
Ο Χάρης ήταν από παλιά γνωστός της οικογένειάς μας, ιδιαίτερα μετά τον προ δεκαετίας γάμο του με γνωστή κοντοχωριανή μας. Συχνά παίρναμε τον καφέ μας, ή πίναμε ένα κρασάκι μαζί στις συναντήσεις μας. Ήταν βέβαιος, ότι όχι μόνον δεν θα δυστροπούσα, αλλά απεναντίας θα ανταποκρινόμουν με προθυμία!
Το τρακτέρ ένα παλιό ψηλό και γυμνό μάρκας Ζετόρ Τσεχοσλοβακίας, έκαμνε πολύ σαματά με την εξάτμισή του. Παρ’ όλη την ελάχιστη ταχύτητα,  δεν χρειαζόταν άλλωστε διότι δεν διέθετε παρμπρίζ, κουνούσε αφόρητα, (τα τρακτέρ δεν διαθέτουν αμορτισέρ), ταρακουνούσε ιδιαίτερα εμένα, που κάθισα επάνω στο γυμνό και παγωμένο φτερό του πίσω θεόρατου τροχού.  Με το ένα χέρι κρατούσα την ιατρική τσάντα και με το άλλο στηριζόμουν στο κάθισμα του οδηγού Χάρη. Ο δρόμος χωμάτινος δεν είχε ασφαλτοστρωθεί ακόμη εκείνα τα χρόνια! Εκείνο που θυμούμαι ήταν οι θεόρατες παγωμένες ροδιές λάσπης, που με έκαμναν να χορεύω  περισσότερο πάνω στο φτερό του τροχού, έτοιμος να κρημνισθώ, με όλα τα επακόλουθα. Το φοβερό κρύο πέρασε σε δεύτερη μοίρα, μετά και τον εφοδιασμό από τον Χάρη με μία χονδρή, βρώμικη, εφεδρική στρατιωτική χλαίνη των ΤΕΑ, που έφερε μαζί του.
Το σπίτι της μάνας, μονοκατοικία ισόγεια στο κέντρο του χωριού. Το μοναδικό στο χωριό, όπου φαινόταν φως από τον φεγγίτη της εξώπορτας, την περασμένη εκείνη ώρα της νύχτας. Ένας σχετικά ευρύχωρος διάδρομος στη μέση με δεξιά και αριστερά κουζίνα και υπνοδωμάτια. Η νύφη, γυναίκα του Χάρη, περίμενε από μέσα, ειδοποιημένη από τον ξέφρενο θόρυβο του τρακτέρ μέσα στην παγερή νύχτα.  Δεν πρόλαβα καλά – καλά να μπω και να εισπνεύσω ζεστό αέρα κλειστού νυχτερινού σπιτικού χώρου και μετά από ένα ηχηρό πάαφφ, που ακούσθηκε, βυθισθήκαμε στο απόλυτο σκοτάδι. Ακούσθηκαν να πέφτουν ψιλά γυαλιά, θραύσματα της λάμπας στο χωμάτινο δάπεδο. Δεν άντεξε στην μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας, της έξω και της μέσα, με το άνοιγμα της πόρτας για να μπούμε. Αυτή η ερμηνεία δόθηκε από τους εμπειρικούς ‘ειδήμονες’ του χωριού.
Το σχόλιό μου όμως δε μένει εδώ. Αλλά στη συνέχεια της νυχτερινής μυθιστορηματικής ιατρικής παροχής υπηρεσιών.
Η νύφη πήρε τον λόγο και η ασθενής γραία πεθερά με τον υψηλό πυρετό κουνούσε το κεφάλι επιδοκιμαστικά!
…Η λάμπα, γιατρέ, επήρεν την ‘’γατάν’’ τη γραίας…( Η λάμπα γιατρέ (με το θρυμμάτισμά της),  επήρε την ‘’γατάν’’,  την αρρώστια, τον πόνο, η λάμπα πήρε το πρόβλημα της γριάς!). …Αν δεν έσπαγε η λάμπα, θα έσπαγε το κεφάλι της καϋμένης της γριάς! …Η λάμπα θυσιάστηκε για να σωθεί η γριά! …Το είδατε με τα μάτια σας γιατρέ! ( Το είπε και στον πληθυντικό). …Θεού ‘’δουλείας’’ (δουλειές) είναι αυτά…
Κατά την άποψή της, η γραία μάνα θα γίνει καλά, διότι η λάμπα με την αυτόματη συντριβή της και με τα πολλά κομμάτια της, πήρε την αρρώστια της! Τζάμπα φέραμε τον γιατρό!
… Έτσι απλά!
Έμεινα εμβρόντητος. Η καλή κατά τα άλλα νύφη ήταν κατηγορηματική και είχε άποψη!
…Χάρη, πήγαινε τον γιατρό πίσω να κοιμηθεί ήσυχος!
Δεν με επέτρεψαν να εξετάσω την γραία! Όχι, όχι… απάν’ ατ’ς μη κρού ’ς!... (Όχι, όχι… μη την ακουμπήσεις… καλέ μας γιατρέ…)
… Δικό σας είναι το πρόβλημα είπα… Πάντως αν αλλάξετε γνώμη, εγώ ξανάρχομαι…
Μα στον μεσαίωνα σε όλο του το μεγαλείο ζω; σκέφθηκα!
 Ο Χάρης, υπάκουος σύζυγος, άναψε, ήδη, το τρακτέρ. Είπα περαστικά, καληνύχτα, χωρίς να εξετάσω την φλεγόμενη από πυρετό γραία.
Στην επιστροφή το δριμύ μεταμεσονύκτιο ψύχος και οι τραμπάλες του τρακτέρ έδωσαν τη θέση τους στις μελαγχολικές σκέψεις, ότι ο λαός μας μαστίζεται ακόμη από δεισιδαιμονικές αντιλήψεις και άϊντε να τα βγάλεις πέρα αγροτικέ γιατρέ με τις τόσες αδυναμίες, που σε συνοδεύουν…
Όταν με αποβίβασε ο Χάρης έξω από το σπίτι, όπου διέμενα στην Τέρπυλλο, εισέπραξα, αντί φιλοφρόνησης ή μιας συγγνώμης για την χειμωνιάτικη νυχτερινή περιπέτεια, την εξής διαπίστωση από τα παγωμένα χείλη  του, που ‘’έφαγε’’, ως φαίνεται, περισσότερο κρύο:
Ατό πα τ’ εσέτερον η δουλεία, δουλεία ’κι έν’! Τσιατίν δουλείαν έν’! Εγώ αν έμ’νε,  μετ’ αοίκον καιρόν ’κι επέγνα πουθέν’! ( Αυτή η δουλειά σας, δεν είναι δουλειά! Πολύ δύσκολη και σκληρή είναι η δουλειά του γιατρού! Δεν είναι δουλειά αυτή! Αν ήμουν εγώ, στη θέση σου, με τέτοιο καιρό δεν θα πήγαινα πουθενά!).
Πάντως εγώ καλού – κακού εφοδίασα τον Χάρη με συνταγή αντιβιοτικών για πιθανή ουρολοίμωξη και συνέστησα εργαστηριακές εξετάσεις, απαραιτήτως των ούρων, που ήταν πρακτικά και η πιο εύκολη εξέταση, που θα οδηγούσε στην διάγνωση και την αιτία του πυρετού.
Έμαθα μετά από λίγες ημέρες, ότι η γριά πεθερά της δεισιδαίμονης νύφης νοσηλεύεται στο νοσοκομείο για βαριά ουρολοίμωξη. Συχνά αργότερα η γραία υποβαλλόταν σε θεραπείες με αντιβιοτικά για υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις. Είναι προφανές ότι η ουρολοίμωξη αυτή, αρκετά συνήθης στις ηλικιωμένες, ήταν η αιτία του υψηλού πυρετού και της τυφώδους κατάστασής της εκείνη την πολύ κρύα νύχτα του Μαρτίου 1971. Η λάμπα παρ’ όλη την θυσία της, δεν κατάφερε να απαλλάξει την γραία από την επιδρομή των παθογόνων μικροβίων…