Η Χιλή είναι μαι από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, που διαθέτει αρκετά αναπτυγμένη πολιτική επικοινωνία με την Ελλάδα. Στη Χιλή διαπιστώνεται η ύπαρξη ενός διάχυτου φιλελληνισμού.  Είναι γεγονός ότι στη χώρα αυτή έχει γίνει συστηματική προσπάθεια για την παρουσίαση του αρχαίου και νέου ελληνικού πνεύματος. Εκεί έζησαν και εργάστηκαν επί σειρά ετών η Δανάη Στρατηγόπουλου, που μετέφρασε, στα ελληνικά το ποιητικό έργο του Πάμπλο Νερούντα, ο Αλέξανδρος Ζορμπάς, ενώ ο ελληνιστής Μιγκουέλ Καστίγιο Ντιντιέ μετέφρασε Σεφέρη και Ελύτη. Στο πλαίσιο πάντα των πολιτιστικών δεσμών Χιλής με την Ελλάδα, θα πρέπει να αναφερθεί και η μελοποίηση από τον Μίκη Θεοδωράκη του επικού ποιήματος του Πάμπλο Νερούντα «Κάντο Χενεράλ».
Από το 1961 στο κομψό περίπτερο ελληνικού ρυθμού, που ανεγέρθηκε με δαπάνες του Σαντιάγκο, διδάσκονται τα Αρχαία Ελληνικά, η Ελληνική Φιλοσοφία και Ιστορία. Μέσα σε αυτό στεγάζεται, επίσης το μοναδικό σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική Κέντρο Νεοελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών «Φώτιος Μαλλέριος». Το κέντρο αυτό διαθέτει μία από τις σημαντικότερες στον κόσμο βιβλιοθήκες με έργα της ελληνικής γραμματείας, μεταξύ των οποίων και συγγράμματα των Ελλήνων του Πόντου και των Αρμενίων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το Κέντρο κυκλοφόρησε στην Ισπανική γλώσσα μια ποιητική ανθολογία με τίτλο Σύγχρονες Ελληνίδες ποιήτριες 1939-1990.
Με πρωτοβουλία πάντα του Κέντρου, έχουν μεταφραστεί στα Ισπανικά πολλά έργα Ελλήνων δημιουργών, όπως του Ανδρέα Κάλβου, του Νίκου Καζαντζάκη, του Οδυσσέα Ελύτη, του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου κ.α.
Ο κύριος όγκος των ελληνικής καταγωγής μεταναστών έφτασε την περίοδο του Μεσοπολέμου. Πολλοί από αυτούς ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και δεν είχαν αποκτήσει την ελληνική υποκοότητα.
Το μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων προς τη Χιλή σταματά προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και ο αριθμός των εγκατεστημένων στη Χιλή υπολογίζεται σήμερα σε 2000 άτομα, τα οποία σιγά σιγά, λόγω και του μικρού τους αριθμού, αφομοιώνονται από τον ντόπιο πληθυσμό. Στη δυσμενή αυτή εξέλιξη συντελεί και το γεγονός ότι η ομογένεια –που αποτελείται κυρίως από άτομα μέτριας οικονομικής κατάστασης- δεν έχει καμία ουσιαστική πολιτική και οικονομική δύναμη στη Χιλή.
Οι Έλληνες της Χιλής είναι οργανωμένοι σε τρεις Κοινότητες, του Σαντιάγκο, Βαλπαράτσο, και Αντοφαγάστα, με δικές τους, κτιριακές εγκαταστάσεις. Όλες οι κοινότητες, με τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, προσπαθούν να οργανώνσουν ετήσιες σειρές μαθημάτων ελληνικής γλώσσας για τα μέλη τους αλλά και για ξένους.
Από εκκλησιαστικής πλευράς η Χιλή υπάγεται στη Μητρόπολη Μπουένος Άιρες, με ένα ελληνορθόδοξο ναό στο Σαντιάγκο, και ένας στη Βίνα ντελ Μαρ, ο οποίος ανήκει κατά 60% στους ορθόδοξους Άραβες και κατά 40% στους Έλληνες.
Η Ελληνική Ομογένεια στη Χιλή, παρότι ολιγάριθμη απομακρυσμένη από το εθνικό κέντρο και χωρίς οικονομική ευρωστία, αγωνίζεται να κρατήσει την ελληνική της ταυτότητα και τις γέφυρες επικοινωνίας με την Ελλάδα.

Ελληνικοί
μύθοι στη Χιλή:
Η περίπτωση
των Αραουκάνων
Ο μύθος περί καταγωγής τους από τους αρχαίους Έλληνες είναι, ως γνωστό αρκετά διαδεδομένος στην Κεντρική Ασία. Η προέλαση των Ελλήνων υπό τον Μέγα Αλέξανδρο μέχρι τις περιοχές αυτές, και η ύπαρξη του Ελληνοβακτριανού Ελληνιστικού Βασιλείου, δημιουργούν μια κάποια βάση για το μύθο. Η πίστη όμως μιας φυλής στη σύγχρονη Χιλή, ότι κατάγεται από τους αρχαίους Έλληνες είναι εξαιρετικά μοναδική και ακόμα πιο ακραία. Οι Αραουκάνοι πιστεύουν ότι είναι απόγονοι Σπαρτιατών που οδηγήθηκαν στη Χιλή περί το 600 π.Χ. και ίδρυσαν εκεί τη δική τους αποικία. Η θεωρία αυτή συστηματοποιήθηκε από τον «επίσημο ιστορικό της φυλής» Lonko Kiliapoin και είδε το φως της δημοσιότητας με την έκδοση του βιβλίου «El Origen Griego de los Arauganos» 1974. Στην Ελλάδα εκδόθηκε δεκατρία χρόνια αργότερα σε μετάφραση του Γ. Λαθύρη.
Η ιστορία αναφέρεται στο βιβλίο αυτό είναι η πιστή αφήγηση της γνώσης, που μεταδιδόταν μυστικά από τον ένα Επεουτούβε (επίσημος ιστορικός των Αραουκάνων) στον άλλο για πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια. Πολλοί ερευνητές μιλούν για πέρασμα λαών από την Ήπειρο της Ασίας στην Αμερικανική Ήπειρο, μέσω του Βερίγγειου Πορθμού. Ωστόσο σε ένα πράγμα συμφωνούν όλοι, ότι οι Αραουκάνοι είναι διαφορετικοί από όλους τους αυτόχθονες λαούς της αμερικανικής Ήπείρου, στο χρώμα του δέρματος, στο ανάστημα, στις συνήθειες τους, στη γλώσσα, στη μυθολογία και στους θεούς τους. Η αραουκάνικη γλώσσα αποτελεί σήμερα κατά ένα 20% από την ελληνική, ένα 10% από τη γλώσσα κέτσουα ένα 3% από την σανσκριτική. Οι Αραουκάνοι ήταν τόσο βέβαιοι για τη δυτική καταγωγή τους ώστε αποκαλούνταν «Moluches» δηλαδή Μολούκοι αυτοί που ήρθαν από δυτικά.
Στις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής Περού, Παναμά, Ουρουγουάη, Βολιβία, Κολομβία ο αριθμός των Ελλήνων σήμερα, είναι πολύ μικρός, για το λόγο αυτό νομίζω πως δεν χρειάζεται να ασχοληθούμε εκτενέστερα.

Συνεχίζεται
Βιβλιογραία: «Άτλας της Ελληνικής Διασποράς», εκδόσεις «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ»