Τετάρτη, 24 Απριλίου 2024, 6:51:37 πμ
Δευτέρα, 15 Μαϊος 2017 20:36

Προβλέψεις και προφητείες Δημήτρη Μήρτση

Λίγα λόγια
ως εισαγωγή....

Ο γιατρός Αναστάσιος Αμανατίδης  ύστερα από 50 χρόνια μάχιμης ιατρικής σε κάθε γωνιά του ν. Κιλκίς "πολλών ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω". Γνώρισε ανθρώπους, συνήθειες, προλήψεις, νοοτροπίες σε ένα περιβάλλον που απέχει έτη φωτός από το σημερινό κι ας το χωρίζουν  λίγες μόλις δεκαετίες.
Προικισμένος με μια σπάνια παιδεία, διαβάζοντας ακόμα και σήμερα με όρεξη εφήβου, ο δικός μας Τάσος Αμανατίδης δικαιούται τον τίτλο του ιατροφιλόσοφου.  Του γιατρού με σύνολη παιδεία που δύναται από το μερικό, την ειδική περίπτωση να ερμηνεύει και να παρουσιάζει τη γενική εικόνα του ανθρώπου, του τόπου, της εποχής.


Συνέγραψε λοιπόν μια σειρά ενθυμημάτων από τη διαδρομή των 50 και τόσων χρόνων του στην ενάσκηση της Ιατρικής και όχι μόνο. Διότι ασχολήθηκε ενεργά και με τα κοινά, την αυτοδιοίκηση, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό...
Τα κείμενά του που ερείδονται σε πραγματικά περιστατικά, γραμμένα συνήθως με χιουμοριστική διάθεση, αναδεικνύουν - κι αυτό είναι το μεγάλο χάρισμα του γιατρού- το ανθρωπογεωγραφικό πανόραμα του ν. Κιλκίς. Τα μικρά κείμενά του λειτουργούν ως ψηφίδες που συνολικά απεικονίζουν και διασώζουν εις το διηνεκές τα ήθη των ανθρώπων που μπορεί να απέχουν μόλις μια δυο γενιές από το σύγχρονο αναγνώστη, αλλά   καταγράφουν ξεχασμένες συνήθειες, συμπεριφορές, νοοτροπία, προλήψεις  των κατοίκων του ν. Κιλκίς και μαζί φωτογραφίζουν το περιβάλλον όπου έζησαν.
Η θεία αγαθότητα και το κοφτερό μυαλό των ανθρώπων εναλλάσσονται μέσα από τους διαλόγους για να αποδώσουν το μέγα πλούτο του Κιλκίς. Την πολιτιστική και λαογραφική πολυχρωμία των κατοίκων του, ντόπιων και προσφύγων. Πόντιων και Θρακιωτών. Ντόπιων και Σαρακατσάνων και Βλάχων...Ένα ανθρώπινο ανάγλυφο  που μέσα από την καταγραφή της καθημερινότητάς του σφραγίζει την προαιώνια συνέχεια, το αόρατο νήμα που συνέχει τους Έλληνες στους αιώνες των αιώνων.
Τύχη αγαθή, ετούτον τον καιρό ξαναδιαβάζω το εμβληματικό έργο του Φαίδωνα Κουκουλέ: Βυζαντινών βίος και πολιτισμός. Φαντάζει απίθανο πως όλο ετούτο το ανθρωπομάνι του ν. Κιλκίς, ντόπιο και συναγμένο από τα τέσσερα σημεία όπου κάποτε επιβίωνε ο ελληνισμός  μεταφέρει  στο νου, στην καρδιά  και στο λόγο του εκείνα τα στοιχεία του πολιτισμού που έλκουν την καταγωγή τους χιλιάδες χρόνια πριν.
Μόνο που οι καιροί είναι βουρλισμένοι πια και η καλπάζουσα τεχνολογία, οι επιρροές από ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, απειλούν να ισοπεδώσουν όσα διασώθηκαν στους αιώνες. Η καταγραφή λοιπόν που αποτυπώνει ο γιατρός Τάσος Αμανατίδης λειτουργεί και παιδευτικά. Θέτει στα μάτια  του σύγχρονου αναγνώστη - Κιλκισιώτη τον καθρέφτη του πατέρα και της μάνας του, του παππού και της γιαγιάς του, του υπενθυμίζει εν τέλει τη δική του ρίζα.
Μα καιρός, να μιλήσει ο ίδιος ο γιατρός. Πριν του δώσουμε το λόγο, να υπενθυμίσουμε ένα μικρό απόσπασμα από το δικό του εισαγωγικό κείμενο:  "Καμία πρόθεση δεν υπάρχει να θιγεί κανένας. Εκ των πραγμάτων και για την οικονομία του περιστατικού αναφέρονται και ονόματα είτε φυσικών προσώπων, είτε χωριών, είτε ομάδων ανθρώπων, συντεχνιών και φυλών. Όμως οι χαρακτηρισμοί και οι περιγραφές δεν έχουν πρόθεση να θίξουν τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα κανενός ατόμου ή ομάδας ατόμων με ιδιαίτερη κοινή ιστορική και πολιτιστική καταγωγή".
Καλή ανάγνωση.
Θεοφύλακτος Παγλαρίδης

 

 

Προβλέψεις και προφητείες Δημήτρη Μήρτση

Του Αναστάσιου
Αμανατίδη

Βρίσκομαι στη Γουμένισσα Παιονίας. Είναι αρχές του χειμώνα τον Νοέμβρη του 1969. Εργάζομαι ως βοηθός ιατρός στην παθολογική κλινική του νοσοκομείου Γουμένισσας, όπου διορίσθηκα για να εκπληρώσω την, υποχρεωτική για νέους ιατρούς, υπηρεσία υπαίθρου, ως αγροτικός ιατρός. Διευθυντής μου και διευθυντής του μικρού νοσοκομείου ο καλός Γουμενισσιώτης ιατρός Σαμαράς Γεώργιος, ευγενής και χαμηλών τόνων άνθρωπος.
Δε θυμάμαι τίνος ιδέα ήταν και πως βρεθήκαμε εκείνο το βράδυ, με το υγρό διαπεραστικό κρύο, στο μικρό και λίγο απόμερο ταβερνάκι του Κάβουρα, έτσι το λέγανε τότε, αν θυμάμαι καλά, εκεί στην επάνω πλατεία της μικρής και συμπαθητικής, ακόμη και τον χειμώνα, κωμοπόλεως, στην αρχή του δρόμου προς Γρίβα. Από χρόνια τώρα δε λειτουργεί πλέον ως ταβέρνα.
Είμαστε με τον συνάδελφο ιατρό Στέλιο Μουτσούδη, με καταγωγή από το Μελισσοχώρι ( Μπάλτσα ) Θεσσαλονίκης, συμφοιτητή και γνωστό μου από το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Ο Στέλιος Μουτσούδης διορίσθηκε και αυτός, όπως και εγώ, με την ίδια απόφαση του Υπουργείου Υγιεινής για την υποχρεωτική και πρώτα απ’ όλα υπηρεσία υπαίθρου, ως αγροτικός ιατρός στο νοσοκομείο της Γουμένισσας, όπου τοποθετήθηκε βοηθός στην Γυναικολογική κλινική, με διευθυντή τον γυναικολόγο Πλαστήρα Κυνηγόπουλο από Θεσσαλονίκη, από την γνωστή παλαιά οικογένεια των Κυνηγόπουλων του Κιλκίς. Ο τρίτος ιατρός, ο Τάσος Μπάμπος, του πανεπιστημίου της Αθήνας, από το Ευπάλιο Δωρίδας, που διορίστηκε μαζί μας στη χειρουργική κλινική δεν παρουσιάστηκε ακόμη.
   Η παρέα συμπεριλάμβανε τον  γνωστό σε όλους, Γουμενισσιανό Αλέκο Βούζα, εξηντάρη πάνω – κάτω, με την μεγάλη ουλή από το μέτωπο μέχρι το μάγουλο και την μικρή χωλότητα στο πόδι, μακαρίτη ήδη από αρκετά χρόνια. Συνόδευε τον Στέλιο Μουτσούδη, με την οικογένεια του οποίου υπήρχε και διατηρούνταν καλή γνωριμία από την εποχή του Μακεδονικού αγώνα!. Ο τέταρτος της βασικής παρέας ήταν ο Δημήτρης Μήρτσης γνωστότατος σε όλους τους ανθρώπους, της ημέρας και της νύχτας, που έπαιζε και επαγγελματικά, καλό μπουζούκι, πρόωρα μακαρίτης και αυτός. Ήταν ο μικρότερος αδερφός του Κώστα του άνδρα της αδελφής νοσοκόμου Αυγής, καλού μαραγκού και καλού φίλου αργότερα, που δεν ζει κι αυτός και επίσης αδερφός του μεγαλύτερου Θόδωρου, μόνου επιζώντα μέχρι πριν λίγα χρόνια, εμπειροτέχνη δημοσίων έργων. Μαθαίνω ότι και αυτός από έτους μας άφησε χρόνους. (2013).
Το κρασί Γουμένισσας, κρύο μπρούσικο χύμα,  κυριαρχούσε στο τραπέζι και εκείνο, που  θυμούμαι, μεταξύ των άλλων, ήταν η βραστή μοσχαρίσια γλώσσα που συνόδευε το κρασί και την γευόμουν για πρώτη φορά.
Η συζήτηση ήταν φυσικό να περιστραφεί μετά τις απαραίτητες συστάσεις γνωριμίας, σε ιστορίες της καταγωγής, περιστατικά της μέχρι τώρα ζωής και τα τοιαύτα, όπως γίνεται σε παρόμοιες περιπτώσεις αναγνωριστικών συναντήσεων.
Μεταξύ των πολλών, που είναι φυσικό να μη θυμούμαι, αναφερθήκαμε και στις ειδικότητες που θα ακολουθήσουμε εάν φυσικά έχουμε πάρει τις αποφάσεις μας.
Ο Στέλιος απερίφραστα δήλωνε, πως θα ακολουθήσει  την Μαιευτική – Γυναικολογία, γιατί ήταν επιλογή του από το Πανεπιστήμιο και έχει ήδη έτοιμο το ιατρείο στην Εγνατία.
Εγώ δήλωνα, πως δεν  έχω ξεκαθαρίσει τις απόψεις μου ακόμα και εν πάση περιπτώσει θα προτιμούσα ειδικότητα, που να έχει να κάνει με πολύν κόσμο και πάντως μάχιμη, εννοώντας προφανώς παθολογική ειδικότητα.
Είπαμε και άλλα πολλά, γύρω από τις σπουδές μας, την οικογένειά μας, τις κοινωνικές μας σχέσεις, την μέχρι τώρα ζωή μας γενικά. Ήταν μια εξομολόγηση απέναντί τους, μιας και αναλαμβάναμε να υπηρετήσουμε στην πόλη τους, ασκώντας το ιερό λειτούργημα του ιατρού.
Δεν ξέρω πιο απ’ όλα ή όλα μαζί αξιολόγησε ο νεαρός ακόμη, άνθρωπος της πιάτσας, Δημήτρης Μήρτσης, πάντως και μετά την επιμονή και τον τρόπο της επιμονής μου για την πληρωμή, αποτόλμησε να πει, χωρίς να ερωτηθεί, σαν σε συμπέρασμα, όταν σηκωθήκαμε:
‘’Αυτός, τόνισε με έμφαση για να ακουσθεί,  δείχνοντας τον Στέλιο, θα αποκτήσει στη ζωή του λεφτά, ενώ εσύ, απευθυνόμενος δυνατά σε μένα, θα αποκτήσεις φίλους, ακούς,  Τάσο, πόντιε’’!... Μάλλον το είπε για να τ’ ακούσουν οι άλλοι!
Δεν ξέρω, μετά σαράντα τόσα χρόνια, αν απόχτησε και πόσα λεφτά ο συνάδελφος γυναικολόγος στη Θεσσαλονίκη  Στέλιος Μουτσούδης, (μας άφησε και αυτός χρόνους πριν λίγα χρόνια, (2012), εγώ πάντως δεν έχω παράπονο από τους φίλους, που απόκτησα, ποσοτικά και ποιοτικά, οι οποίοι αποτελούν και είναι πλέον η ‘’ μόνη κοινωνική και άλλη περιουσία’’ μου.
Πάντως και όταν δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις να ‘’κολυμπήσουμε’’ στο χρήμα, εγώ το ‘’λάτρεψα’’, για να μην διαψεύσω τον μακαρίτη Μήρτση, που η προφητεία του λες και με συνόδευε. Διότι, όσες φορές περνούσαν από τα χέρια μου λεφτά, που τα μάζευα με τα χέρια, τα σκόρπιζα με τα πόδια επί δεκαπέντε και είκοσι χρόνια, ως χορηγός και χρηματοδότης πρόεδρος του Κιλκισιακού 1974 - 1977 και του ΓΑΣ Κιλκίς, όλων των τμημάτων και κατηγοριών 1979 - 1989, τα πρώτα και καλύτερα χρόνια, τότε που ‘’σέρνανε τα σκυλιά με τα λουκάνικα’’, ενώ άλλα τόσα και περισσότερα χρόνια αφιέρωσα μετά το 1990 και σε άλλους τομείς της κοινωνικής ζωής, ελκυστικούς μεν, αλλά άγονους οικονομικά, ως Δήμαρχος και λοιπά παρόμοια ( Νομαρχία, ΤΕΔΚ, ΚΕΔΚΕ κλπ). Αλλά και το κοινό του Κιλκίς, ο λαός του, οι άνθρωποί του, ο ‘’κόσμος’’ του, όπως έλεγε ο μακαριστός Απόστολος, αστοί και χωρικοί, εγνωσμένων ‘’ισχνών’’ οικονομικών δυνατοτήτων, δεν προσφέρονταν ως βορά για ‘’αισχρό’’ επάγγελμα, αλλά για ιερό ιατρικό λειτούργημα, όπως εγώ το εννοούσα, για να προσεγγίσω, όσο μπόρεσα,  το Ιπποκρατικό:
‘’Ουκ ένι ιατρικήν ειδέναι, όστις μη είδεν, ότι εστίν άνθρωπος’’.
Τα παραπάνω τα λέγω, για να ενημερώσω τον αναγνώστη, ότι μέσα σε αυτά τα πλαίσια των ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων μου εκτυλίσσονται ή έχουν σχέση πολλές από τις αφηγήσεις μου, που θα δουν το φως της δημοσιότητας στη συνέχεια, εν είδει αποσπασματικών απομνημονευμάτων.