Νέοι επιστήμονες -δικηγόροι, μηχανικοί, γιατροί, φαρμακοποιοί- κινητοποιήθηκαν τον Ιανουάριο του 2016 για το δικαίωμα στην εργασία και κατά του «ξαφνικού θανάτου» που επέβαλαν οι νέες επιβαρύνσεις. Η οργή των ελεύθερων επαγγελματιών ξεχείλισε μετά τον ΦΠΑ 23%, τη φορολόγηση από το 1ο ευρώ, το τέλος επιτηδεύματος για όλους ανεξαιρέτως. Το ασφαλιστικό ήταν η τελευταία σταγόνα. Η μεσαία τάξη, η ραχοκοκκαλιά της ελληνικής οικονομίας, βγήκε στο δρόμο.

Οι δικηγόροι κρέμασαν τις γραβάτες τους στα δέντρα της πλατείας Συντάγματος, θέλοντας να επικοινωνήσουν την τραγική κατάσταση στην οποία περιέρχονταν, αλλά ο πρωθυπουργός απαξίωσε τον αγώνα τους λέγοντας ότι η κυβέρνηση «είναι με τους νέους επαγγελματίες και όχι με τους μεγαλοδικηγόρους με τις γραβάτες στους δρόμους».

Ο Γιώργος Κατρούγκαλος, σε μια παρέμβαση η οποία στόχευε περισσότερο στο να εκτονώσει την ένταση που προκλήθηκε, σημείωσε τότε ότι γραβάτα φοράνε στο δικαστήριο όλοι· και τα «μπλοκάκια» που βγάζουν 1.000 ευρώ τον μήνα, αλλά και οι μεγαλοδικηγόροι που βγάζουν 100.000 τον χρόνο και φορούν Armani και Dior γραβάτες… Ήταν ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα που δεν φώτισε την πραγματικότητα. Ότι δηλαδή οι δικηγόροι με εισόδημα 100.000 ευρώ πιθανότατα δεν συμμετείχαν στο «κίνημα της γραβάτας». Όμως αυτό δεν είχε καμία σημασία για την κυβέρνηση που επέβαλε εξοντωτικά χαράτσια στους ελεύθερους επαγγελματίες, που αναγκάστηκαν να κλείσουν τα μπλοκάκια τους, ενδεχομένως και να «κρεμάσουν» για τα καλά τις γραβάτες τους.

Οι εκπρόσωποι των επιστημονικών κλάδων και αυτοαπασχολούμενων είχαν διαμηνύσει στον πρωθυπουργό ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σε επιβαρύνσεις της τάξης του 70% και ζήτησαν ένα ασφαλιστικό σύστημα που θα έδινε προοπτική στον νέο επιστήμονα για να μείνει στον τόπο του, κάτι για το οποίο η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι κόπτεται… Οι ίδιοι είχαν τονίσει ότι για ένα δικηγόρο που εισπράττει 10.000 καθαρό εισόδημα και επιβαρύνεται με φόρους και ασφαλιστικές εισφορές της τάξης των 9.000 δεν θα ήταν εφικτό να επιβιώσει.

Σε ό,τι αφορά δε το σημειολογικό του πράγματος, είχαν επισημάνει στον ίδιο τον πρωθυπουργό ότι η γραβάτα είναι επαγγελματικό ένδυμα, δηλαδή «στολή εργασίας» και όχι το σημάδι του «ταξικού εχθρού» της Αριστερής κυβέρνησης. Εις μάτην.

Η κυβέρνηση δεν μπόρεσε ποτέ να το κατανοήσει αυτό. Καταρράκωσε τη μεσαία τάξη, εξοβελίζοντάς την από την επαγγελματική προοπτική, από μια αξιοπρεπή διαβίωση, μετατρέποντας τον καθημερινό βιοπορισμό σε αγώνα επιβίωσης και υπαρξιακή αγωνία.

Και τώρα ο Αλέξης Τσίπρας βάζει ο ίδιος τη γραβάτα, που τόσο απεχθάνεται, για να πανηγυρίσει τη νίκη ενάντια στη λιτότητα και τα μνημόνια… Και φυσικά τον σφίγγει, γιατί δεν είναι η δική του «στολή εργασίας». Ξεχνάει όμως ότι είναι -ή ήταν- η «στολή εργασίας» εκατομμυρίων άλλων. Εκείνων που την κρέμασαν στα δέντρα της πλατείας Συντάγματος, σε έναν αγώνα για να διατηρήσουν τη δουλειά τους και ένα επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας να έχει ξεχάσει το «κίνημα της γραβάτας» και να θεωρεί χαριτωμένο να φορέσει και εκείνος μια γραβάτα για λίγα λεπτά, αλλά ένα κίνημα διαμαρτυρίας δεν ξεχνιέται τόσο απλά. Έχει καταγραφεί στη συλλογική συνείδηση της μεσαίας τάξης, όπως έχουν χαραχθεί και τα βάρη που έχει κληθεί να σηκώσει επί τόσα χρόνια μέσω της φορολογικής και ασφαλιστικής αφαίμαξης. Μιας πολιτικής – θηλιά στο λαιμό των ελεύθερων επαγγελματιών, που είτε αποτελούσε στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης -όπως την κατηγορεί η ΝΔ- είτε όχι, τις επιπτώσεις της τις έχουν αντιληφθεί οι ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ εδώ και καιρό. Όπως άλλωστε έχει ομολογήσει και ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος με την περίφημη ρήση (τον Μάρτιο του 2017): «Έχουμε ζορίσει τη μεσαία τάξη»…