μετά της επίσης διαπρεπούς θυγατέρας του, της φιλολόγου Αρχοντούλας Κωνσταντινίδη.
Πάντα με συγκινεί ιδιαίτερα να διαβάζω βιβλία, λογοτεχνικά ή ποικίλων θεμάτων κείμενα, άρθρα στα οποία ο συγγραφέας, ο γράφων δεν καθοδηγείται μόνο από την ψυχρή λογική, την επιβαλλόμενη ενδελεχή έρευνα και δεν προσπαθεί αμείλικτα να σταθεί αποστασιοποιημένος από το κείμενό του, αλλά έχει ως εσωτερική πυξίδα γραφής και την ψυχή του, το ψυχικό προσωπικό του δυναμικό, το οποίο ενεργοποιεί , για να κατευθύνει αυτό και να φιλτράρει τα γραφόμενά του, περνώντας τα με οξυδέρκεια μέσα από το πρίσμα των προσωπικών του αξιών , της ανιδιοτελούς ,ανυπόκριτης αγάπης του για οτιδήποτε θετικό ή ακόμα και αρνητικό γράφεται και παρουσιάζεται στο βιβλίο ,στο κείμενο, ή στο άρθρο και βοηθάει έτσι ώστε δημιουργός και αναγνώστης να ενωθούν με μία αόρατη γραμμή και ν’ αναπτύξουν μία αμφίδρομη σχέση,από την οποία ο πρώτος αποκτάει δύναμη ,όχι μόνο ποσοτικούς, αλλά και ποιοτικούς δείκτες αναγνωσιμότητας και ο δεύτερος την ψυχική ένωση με το δημιουργό ,τον οποίο αισθάνεται δίπλα του να τον συντροφεύει και να τον καθοδηγεί με στοργή και διακριτικά σ’ όλο το αναγνωστικό ταξίδι.
Το υπέροχο αυτό -κατ’ εμέ - συγγραφικό ζητούμενο υπάρχει έντονο στο συγκεκριμένο βιβλίο, και με έπεισε ότι αξίζει πραγματικά να δημοσιοποιήσω τις σκέψεις μου γιατί μου άρεσαν τόσο πολύ « Οι Ρίζες μας» και γιατί επιβάλλεται να υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του καθενός όχι μόνο Πόντιου ,αλλά και του κάθε καταγωγής ‘Ελληνα.
Είναι άλλο πράγμα, άλλη γεύση, άλλη απόλαυση για τον αναγνώστη να νοιώθει ότι ο γράφων παρουσιάζει ένα θέμα που απλά του κίνησε το ενδιαφέρον ν’ ασχοληθεί μ’ αυτό και άλλο πράγμα να νοιώθει ότι ο γράφων έστησε το συγγραφικό του οικοδόμημα λιθαράκι - λιθαράκι , πονώντας γι’ αυτό και αισθανόμενος, με διάφορους τρόπους , κομμάτι της ιστορίας που πλέκει.
«Οι Ρίζες μας» είναι πασιφανές ότι είναι ένα βιβλίο γραμμένο με οδηγό την ελεγχόμενη, αξιοπρεπέστατη , οξυδερκέστατη , συναισθηματική εμπλοκή των συγγραφέων , με τη συγγραφική πένα τους βουτηγμένη στην καρδιά .
Είναι λοιπόν ένα βιβλίο συναρπαστικό, που η εξαιρετικότητά του κατ΄ αρχάς έγκειται στο ότι ενώ είναι ένα βιβλίο που αφορά την ιστορική προέλευση, την πορεία, τον βίαιο ξεριζωμό και την εγκατάσταση στην Ελλάδα των πρώτων κατοίκων του Χωρυγίου, με τον περίτεχνο τρόπο γραφής του μετατρέπεται σ’ ένα βιβλίο συλλογικό , που αφορά σύμπαντα τον ποντιακό, προσφυγικό ελληνισμό, τον πόντιο πρόσφυγα κάθε χωριού και περιοχής της Ελλάδας.
Από την ανάγνωση ακόμα των πρώτων σελίδων του, ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι το βιβλίο αυτό είναι το αποτέλεσμα, το προϊόν δουλειάς, έρευνας σίγουρα μακροχρόνιας, επίπονης, βάθους, εξονυχιστικής σε αρχεία τοπικά και εθνικά , ακριβέστατης, γιατί υπάρχει συνεχής αναφορά των πηγών, λεπτομερειακής και κυρίως-όπως προείπα - γραμμένης από δύο ανθρώπους, που δεν στόχευαν να προσθέσουν τη συγγραφή ενός ακόμα βιβλίου στο βιογραφικό τους, αλλά ανθρώπων που διαλογίζονταν βαθιά, πονούσαν, μάτωναν για κάθε λέξη που πρόσθεταν στο γράψιμό τους, γιατί αυτή θα αποτύπωνε στο χαρτί τη ζωή των λαμπρών προγόνων τους, του Πόντου και Καυκάσου, το ματωμένο ξεριζωμό τους από τον γενέθλιο τόπο τους, την πονεμένη απόπειρά τους για εύρεση μιας ζεστής γωνιάς στη μητέρα –Πατρίδα και για τους οποίους και οι δύο συγγραφείς, φορείς και συνέχεια του πολιτισμού τους, μόνο αγάπη απέραντη, δέος, σεβασμό και ευγνωμοσύνη φαίνεται να αισθάνονται και ιερή υποχρέωσή τους και καθήκον ν’ αποδώσουν ό,τι τους αφορά με τον πλέον αληθινό και αξιόπιστο τρόπο. Και πέρα απ’ αυτό τον ευλογημένο έμφυτο, θα λέγαμε γονιδιακό σεβασμό προς τις ρίζες τους που κυριαρχεί στο βιβλίο , έκδηλη είναι στο γράψιμό τους και η διδασκαλική τους αναγκαιότητα (λόγω επαγγέλματος) να μεταλαμπαδεύσουν και με τη βοήθεια του βιβλίου την πραγματική ιστορία στην επόμενη γενιά, ιστορία που δεν γράφεται μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά στην καθημερινή, σκληρή ζωή των υπό ιστόρηση προσώπων.
Και ενώ « Οι Ρίζες μας», είναι ένα βιβλίο ιστορικής μνήμης και πιθανόν να κούραζε η παράθεση τόσο λεπτομερειακών, ιστορικών, λαογραφικών και πολιτιστικών στοιχείων, κατορθώνουν κάτι μεγαλειώδες, οι δύο συγγραφείς: με τον υπέροχο, άρτιο, φιλολογικό τους λόγο, με μία γλώσσα πάμπλουτη, που σφύζει από ζωντάνια και πρωτοτυπία, με συνεχείς ,ευφυέστατες ποιητικές παρεμβολές, αποφθέγματα, ρήσεις μεγάλων και καταξιωμένων συγγραφέων, με προσωπικές συναισθηματικές και φιλοσοφικές παρεμβάσεις, οάσεις πραγματικές λεκτικού κάλλους και πνευματικότητας, κατορθώνουν να κάνουν το βιβλίο ένα λογοτεχνικό αριστούργημα, που τελειώνοντας τη μια σελίδα του, ανυπομονείς να διαβάσεις την επόμενη.
Σ΄ ένα τέτοιου διαμετρήματος συγγραφικό εγχείρημα, που η ιστορική του αρχή τοποθετείται τον 8ο π.Χ αιώνα και συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας και αφορά όλες τις εκφάνσεις ζωής και πορείας ενός λαού, η επιλογή των προς παρουσίαση επιμέρους εσωτερικών θεμάτων ,η κατανομή των κεφαλαίων είναι -το λιγότερο που θα μπορούσε να πει κάποιος - μια περιπετειώδης και ριψοκίνδυνη υπόθεση, όχι όμως για τους έμπειρους γράφοντες, για τους οποίους ήταν το εφαλτήριο για την εκκίνηση επίτευξης των υψηλών στόχων τους που φαίνεται καθαρά ότι δεν ήταν η καταξίωσή τους ως συγγραφείς, αλλά η βαθιά, ουσιαστική, λεπτομερής ενημέρωση των αναγνωστών τους για καθετί που αφορά τους Πόντιους και την ιστορία τους, ταξινομημένα και οργανωμένα με μεγάλη σοφία και με τρόπο τέτοιο απ ‘αυτούς, ώστε να μείνουν ανεξίτηλα γραμμένα στο μυαλό και την καρδιά των αναγνωστών τους για πάντα. Από την τόσο ευφυή και προσεγμένη θεματολογία δεν θα μπορούσα να μην κάνω μνεία στην τελευταία του βιβλίου ,«τις Μορφές του Πόντου», όπου φαίνεται καθαρά και η μεγάλη προσωπικότητα των γραφόντων, γιατί στα δικά τους κριτήρια και μέτρα οφείλεται η επιλογή για τους ποιους θεωρούν σημαντικές μορφές, που διακρίθηκαν, διέπρεψαν και ανύψωσαν τον πνευματικό πήχη του Πόντου με τη ζωή και τη δράση τους. Η επιλογή και ο λεπτομερειακός ,γεμάτος σεβασμό και δέος τρόπος παρουσίασης αυτών των αγνών, ανιδιοτελών αγωνιστών και ηρώων του Πόντου είναι καθηλωτικός για τον αναγνώστη.
Την αξία του βιβλίου δυναμώνει επίσης η παρουσίαση η ακριβής τοπωνυμίων, χαρτών, αυθεντικών σπάνιων ντοκουμέντων και κατάλληλου, φωτογραφικού υλικού και εδώ επειδή γίνεται συνεχής αναφορά στον κ. Γιώργο Μιχαηλίδη ,κάτοικο επίσης Χωρυγίου που παραχώρησε στους συγγραφείς το φωτογραφικό του αρχείο για δημοσίευσή του στο βιβλίο, του αξίζουν και αυτού συγχαρητήρια για το ενδιαφέρον του να διασώσει τόσο αξιόλογο, φωτογραφικό υλικό, που μαρτυρά τόσο ωραίες σκηνές του παρελθόντος, ώστε να γευτούμε το κάλλος της αθωότητάς τους και εμείς οι αναγνώστες του βιβλίου.
Εν κατακλείδι , όταν η καταγραφή της ιστορικής μνήμης βρίσκεται σε τόσο επιδέξια χέρια, μυαλά και ψυχές σαν του κου και της κας Κωνσταντινίδη, δεν πρόκειται ποτέ να πεθάνει και να σβήσει !Μένει εις το διηνεκές . Τους ευχαριστούμε από καρδιάς!
(Αυτοί σαν συγγραφείς έπραξαν όχι το καθήκον αλλά το υπερκαθήκον τους, σε μας τους αναγνώστες και κυρίως σ΄ αυτούς που έχουν στα χέρια τους τη διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς εναπόκειται η σωστή αξιοποίηση αυτού του θαυμάσιου υλικού).
Θεοδώρα Κ. Θεοδωρίδη