Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 11:45:54 πμ
Σάββατο, 29 Μαρτίου 2008 04:22

Κύρια σημεία αναφοράς για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση

Η Κυβερνητική Επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο νόμου για τη μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού Συστήματος. Οι αλλαγές που προωθούνται αποβλέπουν στη σωτηρία ενός συστήματος, που έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Οι αλλαγές είναι επιτακτικές, διότι όσο καθυστερεί η μεταρρύθμιση, τόσο μεγαλώνει το αδιέξοδο.

Οι μεταρρυθμίσεις που αναφέρει το σχέδιο νόμου, αποφασίστηκαν μετά από εκτεταμένο διάλογο με τους κοινωνικούς φορείς και εξυγιαίνουν το ασφαλιστικό σύστημα, διασφαλίζουν τη μακροβιότητά του και είναι μετριοπαθείς. Όλες οι ρυθμίσεις έχουν κοινούς παρονομαστές τη βιωσιμότητα του συστήματος και την αλληλεγγύη των γενεών, αρχές που διαχρονικά πρέπει να τηρούνται σε διανεμητικό σύστημα, αφού με αυτές συναρτώνται η κοινωνική συνοχή και η καταπολέμηση της φτώχειας. Οι παθογένειες  του συστήματος αντιμετωπίζονται σταδιακά, δίχως να θιγούν ώριμα δικαιώματα και παροχές.
Οι άξονες της μεταρρύθμισης είναι οι εξής:

Πρώτος Άξονας:
Διοικητική μεταρρύθμιση ενοποιήσεις, εντάξεις Ταμείων.
Οι 133 φορείς και κλάδοι εποπτείας του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας ομαδοποιούνται και περιορίζονται σε 13.
Έτσι, δημιουργούνται πέντε φορείς κύριας ασφάλισης, οι οποίοι είναι:
1. Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ όπου εντάσσονται όλοι οι μισθωτοί με τους όρους και τις προϋποθέσεις που είχαν στα Ταμεία τους.
2. Ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) στον οποίο εντάσσονται όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες με τους όρους και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που είχαν.
3. Ο ΟΓΑ που παραμένει ακριβώς όπως είναι σήμερα.
4.  Το Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ) στο οποίο εντάσσονται όλοι όσοι μέχρι σήμερα ήταν ασφαλισμένοι στους κλάδους του Ταμείου Νομικών, του ΤΣΑΥ και του ΤΣΜΕΔΕ.
5. Το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού ΜΜΕ (ΕΤΑΠ-ΜΜΕ): Στο νέο αυτό φορέα εντάσσονται όλα τα Ταμεία και οι κλάδοι των εργαζομένων στα ΜΜΕ, δηλαδή δημοσιογράφοι, εφημεριδοπώλες, τεχνικοί Τύπου και άλλες ειδικότητες.
Εκτός από τα Ταμεία κύριας σύνταξης, δημιουργούνται και έξι φορείς επικουρικής ασφάλισης:
1. Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ). Σε αυτό εντάσσονται τα επικουρικά Ταμεία μισθωτών που έχουν ως κύριο φορέα ασφάλισης το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τα οποία, λόγω των μεγάλων ελλειμμάτων τους, αδυνατούν να καταβάλουν συντάξεις ακόμη και φέτος, τη χρονιά που διανύουμε.
2. Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ). Στο νέο αυτό φορέα ομαδοποιούνται επικουρικά Ταμεία μισθωτών του ιδιωτικού τομέα που έχουν κύρια ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τα οποία δεν αντιμετωπίζουν άμεσα και επείγοντα οικονομικά προβλήματα.
3. Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ). Στο νέο αυτό φορέα εντάσσονται τα επικουρικά και τα Ταμεία υγείας και πρόνοιας εργαζομένων σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και σε ιδιωτικές τράπεζες που δεν αντιμετωπίζουν άμεσα προβλήματα. Οι εντασσόμενοι έχουν κύρια ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
4. Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ). Οι εντασσόμενοι εργάζονται στο Δημόσιο, ενώ τα εντασσόμενα Ταμεία δεν αντιμετωπίζουν άμεσο οικονομικό πρόβλημα.
5. Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Απασχολουμένων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤΕΑΠΑΣΑ). Οι εντασσόμενοι είναι προσωπικό των Σωμάτων Ασφαλείας και τα εντασσόμενα Ταμεία έχουν έντονα οικονομικά προβλήματα. Η ενοποίηση αυτή είναι καθαρά λειτουργική.
6. Ενιαίο Ταμείο Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ). Είναι ειδικό Ταμείο που ιδρύθηκε το 2005, με το νόμο 3371, χορηγεί συμπληρωματικές συντάξεις σε υποκατάσταση της κύριας σύνταξης, μέχρι τη συμπλήρωση των ορίων ηλικίας που απαιτεί το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και παραμένει ως έχει.
Εκτός των κυρίων και επικουρικών δημιουργούνται και τα εξής Ταμεία Πρόνοιας:
-Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων στο οποίο εντάσσεται και το                                   
 Ταμείο  Υγείας Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων
-Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα.
Οι εργαζόμενοι στα Ταμεία διατηρούν τις εργασιακές θέσεις, τους βαθμούς, τις αποδοχές, την ιεραρχία και τους τίτλους τους. Δηλαδή, γενικά διασφαλίζεται η μισθολογική και η ιεραρχική τους εξέλιξη.

Δεύτερος Άξονας:
Στοχευμένες Παρεμβάσεις.
Γίνονται στοχευμένες παρεμβάσεις, ώστε να διορθωθούν στρεβλώσεις δεκαετιών. Γίνονται διορθωτικές κινήσεις σε ακραίες και κοινωνικά άδικες περιπτώσεις δίχως να θίγονται τα γενικά όρια ηλικίας. Με αυτές τις κινήσεις:Πρώτον, παρέχονται αντικίνητρα για την πρόωρη συνταξιοδότηση με την αύξηση του ποσοστού μείωσης της πρόωρης σύνταξης, η οποία πάντως διατηρείται. Δηλαδή, εάν κάποιος θέλει να πάρει πρόωρη σύνταξη, μπορεί να την πάρει, απλώς θα γνωρίζει ότι θα είναι μειωμένη.

Δεύτερον, γίνεται παρέμβαση σε ορισμένα ειδικά όρια ηλικίας που σήμερα βρίσκονται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, για παράδειγμα, το 50ο έτος της ηλικίας. Αυτή η παρέμβαση αρχίζει από το 2013 και μετά. Το σχέδιο νόμου προβλέπει κίνητρα για την παραμονή στην εργασία πέραν του τυπικού χρόνου συνταξιοδότησης. Τα κίνητρα αυτά είναι 3,3% ανά έτος, πέραν του 35ου έτους εργασίας. Αν, δηλαδή, κάποιος μείνει για τρία χρόνια, το ποσό που θα πάρει στη σύνταξή του θα είναι αυξημένο κατά 10% σε σχέση με αυτό που θα έπαιρνε, αν συνταξιοδοτείτο τρία χρόνια νωρίτερα. Αυτά είναι κίνητρα τα οποία μπορεί να αξιοποιήσει κάποιος, μπορεί και όχι. Παράλληλα, διατηρούνται όλα τα προνόμια που υφίστανται ως προς τη συνταξιοδότηση σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, όπως η αναπηρία, η υποστήριξη ανάπηρων τέκνων, ενώ παρατείνεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης όσων έχουν 3.500 ημερομίσθια.
Οι ήπιες διορθωτικές κινήσεις στις στρεβλώσεις, στα ειδικά όρια ηλικίας και τις ειδικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης θεσμοθετούνται σε βάθος χρόνου και σταδιακά. Ξεκινούν από το 2013. Για παράδειγμα, στις μητέρες ανήλικων τέκνων, η σταδιακή μετάβαση στο 55ο έτος για πλήρη σύνταξη συνοδεύεται από δικαίωμα θεμελίωσης της σύνταξης, εφόσον υπάρχει η ανηλικότητα του παιδιού από το 50ο έως το 55ο έτος. Αντίθετα με την ισχύουσα νομοθεσία, η οποία προβλέπει ΜΟΝΟ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ στο 50ο έτος. Δηλαδή, πρόκειται στην ουσία για πιο ευνοϊκή μεταχείριση και από το υφιστάμενο καθεστώς, δεδομένου ότι παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης πλήρους σύνταξης στη μητέρα ανηλίκου, η οποία είναι σαφέστατα πολύ πιο συμφέρουσα οικονομικά από τη μειωμένη που μπορούσε σήμερα να λάβει στο 50ο έτος της ηλικίας της.

Τρίτος Άξονας:
Θεσμικές Καινοτομίες.
Προωθούμε θεσμικές καινοτομίες. Εισάγουμε νέους θεσμούς που δημιουργούν στέρεες βάσεις για το Ασφαλιστικό Σύστημα της χώρας μας.

ΤΑΜΕΙΟ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΕΝΕΩΝ
 Ένας από τους βασικούς στόχους της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης είναι να ληφθεί μέριμνα, ώστε οι εισφορές και οι κόποι που σήμερα καταβάλλουν οι νέοι εργαζόμενοι να αξιοποιούνται με τρόπο, ώστε να μπορούν και εκείνοι, ως αυριανοί συνταξιούχοι, να έχουν τις αντίστοιχες παροχές. Για την υλοποίηση του στόχου αυτού θεσπίζεται ασφαλιστικό Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών, δηλαδή ένας μεγάλος κουμπαράς όπου το κράτος καταθέτει το 4% του ΦΠΑ και το 10% των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις. Και όλα τα Ταμεία που έχουν κοινωνικούς πόρους, θα καταθέτουν το 10% των πόρων αυτών. Το Ταμείο αυτό θα μείνει, όπως είπε και ο Πρωθυπουργός χθες, έως το 2019, χωρίς να μπορεί να πειράξει κανείς τα χρήματα που θα έχει συγκεντρώσει. Είναι μια πρόνοια για το μέλλον.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ
Η χώρα μας αντιμετωπίζει έντονο δημογραφικό πρόβλημα. Ένας από τους ειδικούς τρόπους αντιμετώπισής του είναι η προστασία της μητρότητας. Έτσι, προστίθεται εξάμηνη άδεια μετά τη λήξη της άδειας τοκετού που προβλέπεται από τις υπάρχουσες συλλογικές συμβάσεις. Κατά τη διάρκεια της άδειας αυτής, η μητέρα-εργαζόμενη θα πληρώνεται με το βασικό μισθό από τον ΟΑΕΔ, δηλαδή 675 ευρώ και θα έχει πλήρη ασφαλιστική και ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Επιπλέον, η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου επεκτείνεται στα πέντε έτη. Θα ισχύει για γεννήσεις από 1/1/2000 για όλους τους ασφαλιστικούς φορείς και όχι μόνο για το ΙΚΑ και θα λαμβάνεται υπόψη, όχι μόνο για τη θεμελίωση δικαιώματος, αλλά και για την προσαύξηση της σύνταξης. Για όσες επιλέξουν να εργαστούν, θα παρέχεται η δυνατότητα καταβολής του ημίσεως του ποσοστού των εισφορών ασφάλισης σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό Οργανισμό και αν ανήκουν.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ
Κεντρικός υποχρεωτικός έλεγχος της εισφοροδιαφυγής, δαπανών, συντάξεων, υγείας, πρόνοιας. Θεσπίζεται η υποχρεωτικότητα της απόκτησης του μοναδικού αριθμού ασφαλισμένου (ΑΜΚΑ). Η αναγραφή του αριθμού αυτού σε όλα τα παραστατικά εργασίας συνταξιοδότησης και περίθαλψης καθίσταται υποχρεωτική. Η σχετική κάρτα θα περιέχει το σύνολο του ασφαλιστικού βίου κάθε εργαζόμενου, διευκολύνοντας τις συναλλαγές του με τα Ταμεία, ενώ η on-line σύνδεση του υφιστάμενου Κέντρου (Η.ΔΙ.Κ.Α.Α.Ε) με τις υπηρεσίες ελέγχου εργασίας, επαγγέλματος, συντάξεων και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε συνδυασμό με την ενίσχυση και το συντονισμό των ελεγκτικών κλιμακίων θα περιορίσει την εισφοροδιαφυγή και τις δαπάνες.
Οι κεντρικοί άξονες του νέου νομοσχεδίου συνάδουν με τις πάγιες αρχές και αξίες που θα έπρεπε να χαρακτηρίζουν κάθε δίκαιο , σύγχρονο ασφαλιστικό σύστημα.
Το ασφαλιστικό μας σύστημα παραμένει αναδιανεμητικό. Η ασφάλιση παραμένει, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα, ευθύνη του κράτους, δηλαδή δημόσια.
Από τη διοικητική μεταρρύθμιση δεν εξαιρείται κανένα απολύτως Ταμείο και καμία απολύτως ομάδα εργαζομένων.
Το βασικό κριτήριο ενοποίησης ή ένταξης είναι το ομοειδές των εργαζομένων (ελεύθεροι επαγγελματίες, μισθωτοί κ.λ.π.).
Η κινητή και ακίνητη περιουσία των Ταμείων, όπου υπάρχει, εντάσσεται ως αυτοτελής ειδικός λογαριασμός με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια που διατηρείται και εξακολουθεί να χορηγεί τις παροχές στους ασφαλισμένους και συνταξιούχους.
Η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, έχοντας βαθύ το αίσθημα υπευθυνότητας, δεν μετακυλύει το πρόβλημα σε κυβερνήσεις του μέλλοντος. Η κυβέρνηση όντας πιστή στις δεσμεύσεις της, προωθεί ήπιες αλλαγές, ώστε να διασφαλίσει τη σταθερότητα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, χωρίς να επηρεάζει γενικά όρια ηλικίας, εισφορές και τις συντάξεις των ασφαλισμένων.