Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024, 1:11:34 μμ
Παρασκευή, 17 Μαϊος 2019 21:39

Τάσος Ναούμης: Τα λογικά και τα παράλογα

Ένα ολοκαίνουργο κομματάκι δρόμου μήκους 5.5 χιλιομέτρων ενώνει την έξοδο της πόλεως του Κιλκίς με την εθνική οδό Θεσσαλονίκης-Προμαχώνα, στον κόμβο Μαυρονερίου.

Παραδόθηκε στην κυκλοφορία πριν από τα φετινά Χριστούγεννα (2018) με εγκαίνια και τυμπανοκρουσίες. Η κατασκευή του διήρκεσε 6-7 (;) χρόνια και σύμφωνα με τον τύπο, ο προϋπολογισμός του ήταν 18.682.360 €. (Ειδήσεις 12 Δεκ και 26 Δεκ 2018). Είναι μυστήριο για ποιον λόγο υπήρχαν δύο διαφορετικές πινακίδες που μας πληροφορούσαν για έργο 18.701.881€ η μια και για έργο προϋπολογισμού 28.000.000€ η άλλη.
Πόσο πραγματικά στοίχισε ο δρόμος, τελικά δεν το μάθαμε. Το μόνο που αναφέρθηκε την ημέρα των εγκαινίων ήταν ότι είχε «υψηλό κόστος», χωρίς διευκρινίσεις, γεγονός που μας αφήνει να υποθέσουμε ό,τι θέλουμε.
Είναι περίεργο που ένα τόσο μικρό δημόσιο έργο μπορεί να προκαλεί πολλά και αντιφατικά συναισθήματα.
Μπαίνοντας στον νέο δρόμο κυριαρχείσαι από ένα συναίσθημα χαράς. Αυτή είναι η πρώτη εντύπωση. Αισθάνεσαι χαρά που κινείσαι σε έναν ωραίο δρόμο, που έχει δύο λωρίδες κυκλοφορίας σε κάθε κατεύθυνση, που έχει λωρίδα κινδύνου (είχαμε κακοσυνηθίσει με αντίστοιχο δρόμο, που οδηγεί από το Κιλκίς μέχρι την Ν. Σάντα, που δεν έχει λωρίδα κινδύνου), που έχει διαγραμμίσεις με ζωηρό άσπρο χρώμα (σε αντίθεση με τον δρόμο προς την λίμνη Δοϊράνη και την Βουλγαρία, που έχει αναιμικές διαγραμμίσεις), που έχει διαχωριστικό στηθαίο και φρεσκοφυτεμένες ροδοδάφνες και δενδρύλλια στα πρανή του δρόμου.
Την αρχική χαρά, την συμπληρώνει και μια ανακούφιση. Γλυτώσαμε επιτέλους από τον επικίνδυνο και εκνευριστικό παράπλευρο δρόμο που, με τα ανεξήγητα φιδογυρίσματα του, επί πολλούς μήνες ταλαιπωρούσε οδηγούς και επιβάτες. Δεν δικαιολογούνται τόσο απότομες στροφές σε πεδινό έδαφος. Όπως ήταν αναμενόμενο, πολλά αυτοκίνητα ξέφυγαν από την πορεία τους. Προσωπικά είδα τρεις φορές αυτοκίνητα πεσμένα στο χαντάκι χωρίς όμως να γνωρίζω εάν υπήρξαν και θύματα.
Η ανακούφιση πολύ γρήγορα δίνει την θέση της σε μια απορία. Για ποιόν λόγο άραγε τοποθέτησαν φανάρια σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας και δεν προτίμησαν να κατασκευάσουν κυκλικούς κόμβους σε κάθε διασταύρωση; Το κόστος κατασκευής θα ήταν μικρότερο, δεν θα υπήρχαν καθόλου φανάρια (δεν θα υπήρχε ανάγκη αγοράς εξοπλισμού, εξόδων συντηρήσεως και καταναλώσεως ρεύματος), η κίνηση των τροχοφόρων θα ήταν αυτορρυθμιζόμενη και ως εκ τούτου θα υπήρχαν μικρότερες καθυστερήσεις. Ευρωπαϊκές, Ασιατικές και Αφρικανικές χώρες είναι γεμάτες από τέτοιους κυκλικούς κόμβους. Αυτοί που σχεδίασαν τον δρόμο μας δεν το γνώριζαν; Σίγουρα ναι. Ένας τέτοιος μικρός όμορφος κόμβος υπάρχει στην είσοδο του Πολυκάστρου.

Τέταρτο συναίσθημα είναι η έκπληξη μπροστά σε μια αερογέφυρα που ξεκινά από το τίποτα και οδηγεί στο πουθενά. Βρίσκεται σε στρατηγική θέση για αφισοαναρτήσεις χωρίς όμως να έχει άλλη εμφανή χρησιμότητα.
Προχωρώντας στον δρόμο, το κυρίαρχο συναίσθημα που προκαλείται είναι η απογοήτευση. Από την πρώτη ημέρα που παραδόθηκε ο δρόμος, υπάρχουν ανωμαλίες σε σημεία του οδοστρώματος. Είναι λογικό ένας ολοκαίνουργος δρόμος, κατασκευασμένος σε πεδιάδα, να είναι εμφανώς κακοφτιαγμένος; Αλλού υπερυψώνεται, αλλού καταβυθίζεται, αλλού εμφανίζει κλίση και αλλού ευτυχώς είναι ευθύς σαν πίστα αεροδρομίου. Το ανώμαλο οδόστρωμα παρέχει ασφάλεια; Πόσο ασφαλής θα είναι ο δρόμος σε συνθήκες βροχής χιονιού ή πάγου; Δεν θα χρειαστεί σύντομα επισκευή το προβληματικό οδόστρωμα και δεν θα απαιτηθούν νέες δαπάνες; Πρόκειται για τεχνικές αστοχίες ή για αμέλεια κατά την κατασκευή; Αυτές είναι οι προδιαγραφές για τους Ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους;
Συνηθίσαμε να θεωρούμε φυσιολογικό το να εξαγγέλλονται έργα και να ξεχνιούνται. Μάθαμε να θεωρούμε φυσιολογικό το να ξεκινούν έργα και να καθυστερεί η ολοκλήρωση τους. Μάθαμε επίσης να αποδεχόμαστε ως φυσιολογικές τις εμφανείς κακοτεχνίες των έργων που παραδίδονται προς χρήση.
Επομένως θα πρέπει να θεωρούμε φυσιολογικό που το δικαστικό μέγαρο Κιλκίς εξακολουθεί να προχωρά με ‘’γοργούς ρυθμούς’’ επί 30 χρόνια, είτε ως κατασκευή νεόδμητου κτιρίου είτε ως μετεγκατάσταση σε ήδη υφιστάμενο κτήριο (Ειδήσεις 15 Μαρ 2017). Είναι απολύτως φυσιολογικό που σταμάτησαν τα έργα στον αυτοκινητόδρομο Νέα Σάντα- Άσσηρο, ενός δρόμου που σχεδιάστηκε για να ενώσει το Κιλκίς με την Εγνατία οδό. Η ασήμαντη λεπτομέρεια ότι πρόκειται για δρόμο μήκους μόνο 12,5 χιλιομέτρων που δημοπρατήθηκε πριν από 9 χρόνια (τον Οκτώβριο του 2010), δεν προκαλεί καμία έκπληξη (Ειδήσεις 6 Ιαν. 2016).
Είναι επίσης φυσιολογικό που η κατασκευή του μετρό, μήκους 9,6 χιλιομέτρων, της Θεσσαλονίκης, που ξεκίνησε το 2006 θα ολοκληρωθεί (;) το 2020 (Καθημερινή 28 Δεκ 2016). Η δε υποθαλάσσια οδός της Θεσσαλονίκης εξαγγέλθηκε αλλά, ως ανεμένετο, ξεχάστηκε.
Η μοιρολατρική στάση που κρατούμε οι πολίτες απέναντι σε αυτό το φαινόμενο, ευνοεί την αναπαραγωγή του. Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι οι καθυστερήσεις και οι κακοτεχνίες στρέφονται κατά της οικονομίας και κατά της ίδιας της κοινωνίας. Συνηθίσαμε στην μετριότητα, στο ‘’δεν βαριέσαι’’, στο ‘’ωχ αδελφέ’’ και δεν αντιλαμβανόμαστε ότι τέτοιες καταστάσεις δεν αρμόζουν σε μια κανονική χώρα που σέβεται τον φορολογούμενο πολίτη.
Μόνο με συγκρίσεις μπορούμε να καταλάβουμε το μέγεθος του προβλήματος και την απόσταση που μας χωρίζει από τις άλλες χώρες. Μόνο με συγκρίσεις υπάρχει ελπίδα να ξυπνήσουμε και να γίνουμε πιο απαιτητικοί ως πολίτες. Και επειδή οι συγκρίσεις με την λεγόμενη Ευρώπη μας πληγώνουν, μπορούμε να δούμε πως συμπεριφέρονται μη ευρωπαϊκές χώρες, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα μία χώρα της Β. Αφρικής και μία της Ασίας.
Το Μαρόκο μέσα σε 8 χρόνια κατασκεύασε ένα σημαντικό έργο υποδομής. Μια νέα σιδηροδρομική γραμμή, μήκους 350 χιλιομέτρων για τραίνα υψηλών ταχυτήτων. Το έργο στοίχησε 2.3 δις Ευρώ και συντόμευσε την διαδρομή από την Κασαμπλάνκα μέχρι την Ταγκέρη από 5 σε 2 ½ ώρες. http://www.rfi.fr/afrique/20181115-maroc-france-tgv-train-grande-vitesse-tanger-casablanca
Στην απογοητευτική Ελλάδα στο ίδιο χρονικό διάστημα των 8 χρόνων, δεν είμαστε ικανοί να κατασκευάσουμε τα 12.5 χιλ δρόμου από την Ν. Σάντα μέχρι την Εγνατία οδό, στην Άσσηρο. Το εξοργιστικό είναι που ανικανότητα αυτή μας αφήνει αδιάφορους.
Η Κωνσταντινούπολη απέκτησε την τρίτη κατά σειράν γέφυρα που ενώνει τις δυο ακτές του Βοσπόρου. Ονομάζεται γέφυρα του σουλτάνου Σελίμ και είναι η γέφυρα των παγκοσμίων ρεκόρ. Έχει 4 λωρίδες σε κάθε κατεύθυνση και ανάμεσά τους υπάρχει διπλή σιδηροδρομική γραμμή. Με συνολικά 59 μέτρα πλάτος, είναι η μεγαλύτερη σε πλάτος γέφυρα στον κόσμο. Έχει συνολικό μήκος 2164 μέτρα. Έχει μόνο δυο πυλώνες. Απέχουν μεταξύ τους 1408 μέτρα, και σχηματίζουν το μεγαλύτερο άνοιγμα γέφυρας με σιδηρόδρομο στον κόσμο. Στοίχησε 3 δις δολάρια. Θεμελιώθηκε την 29 Μαΐου 2013, στην επέτειο της Αλώσεως και εγκαινιάστηκε την 26 Αυγούστου 2016. Επομένως η κατασκευή διήρκεσε μόνο 27 μήνες (2,5 χρόνια). Από δε το πρώτο σχέδιο επί χάρτου και μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής πέρασαν μόλις 4 ½ χρόνια! (Le Point 16 Ιουν. 2016 και Πολίτης Νοέμβ 2016).
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι, στο ίδιο χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για την κατασκευή της εισόδου του Κιλκίς, οι Τούρκοι θα είχαν γεφυρώσει δυο φορές τον Βόσπορο στην σεισμογενή τους χώρα, με έργα μεγάλης δυσκολίας και υψηλού κίνδυνου. Για μας όμως τους επαρχιώτες της παρακμής η ημέρα των εγκαινίων ήταν «μια σημαντική ημέρα. Με μεγάλη χαρά και ακόμη μεγαλύτερη ικανοποίηση παραδίδουμε σήμερα στην κυκλοφορία το δρόμο που συνδέει τον κόμβο του Μαυρονερίου με την είσοδο της πόλης του Κιλκίς» (Ειδήσεις 26 Δεκ 2018).
Τι μας λέει δηλαδή κατάμουτρα ο αντιπεριφερειάρχης μας; Ότι είναι τόσο σημαντικό το έργο, που να δικαιολογεί ξεχωριστά εγκαίνια για κάθε 5 χιλιόμετρα που θα κατασκευάζονται και ότι μας προκαλούν μεγάλη χαρά και ικανοποίηση το «υψηλό κόστος», οι κακοτεχνίες, η ταλαιπωρία που υπεστήκαμε τόσο καιρό και οι μεγάλες καθυστερήσεις.
Ο πολίτης βλέπει το αποτέλεσμα χωρίς να μπορεί να γνωρίζει ποιός φταίει για το χάλι μας και τι προκαλεί την κακοδαιμονία μας. Φταίει ο Δήμος; μήπως η Περιφέρεια ή μήπως το Υπουργείο; Φταίνε οι γραφειοκρατικές διαδικασίες ή οι βουλευτές; Φταίνε πράξεις ή παραλήψεις; Ουδείς μπορεί με ειλικρίνεια να απαντήσει. Διότι οι υπεύθυνοι κρατούν σκόπιμα τον πολίτη στην άγνοια, μένοντας κρυμμένοι πίσω από γραφειοκρατικές διαδικασίες και πίσω από συναρμοδιότητες και συνυπευθυνότητες ποικίλων φορέων.
Μόνο μια αδέσμευτη και έντιμη δημοσιογραφία θα μπορούσε να επιρρίπτει τις ευθύνες και να ξεσκεπάζει τους υπεύθυνους, τους ανίκανους και τους φαύλους. Για να γνωρίζει ο πολίτης ποιόν θα ψηφίσει και ποιόν θα στείλει στο σπίτι του. Την ημέρα των εκλογών.

Πρόσθετες Πληροφορίες

  • Υπότιτλος: Σκέψεις για ένα κομματάκι δρόμου