Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024, 11:22:33 πμ
Πέμπτη, 27 Οκτωβρίου 2016 20:01

Το Ποντιακό ζήτημα και άλλα τινά

Γράφει ο δικηγόρος-συγγραφέας Θεόδωρος Παυλίδης, Πρόεδρος του Συλλόγου Δυτικοποντίων Ν.Κιλκίς

 

Την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου 2016, στην αίθουσα διαλέξεων του Επιμελητηρίου Κιλκίς, με πρωτοβουλία και διοργάνωση του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποντίων Αγίου Μάρκου Κιλκίς μίλησε ο γνωστός Μιχάλης του ποντιακού ελληνισμού, δηλαδή ο πολιτικός επιστήμονας και κοινωνιολόγος Μιχάλης Χαραλαμπίδης.


   Αν και τον έχω ακούσει πολλές φορές και διατηρούμε μιά σχέση από παλιά,ξαναπήγα να τον ακούσω,γιατί ο λόγος του είναι πάντα μεστός,βαθειά ριζοσπαστικός,ρεαλιστικός καινοτόμος  και πρωτοποριακός.
   Ο Μιχάλης όχι μόνο δ ε ν στερείται ιδέες,αλλά και μάχεται πεισματικά γι αυτές. Είμαστε μικρή Χώρα και γνωριζόμαστε.Μπορούμε άνετα να ξεχωρίσουμε αυτούς που πρωτοπορούν στο Ποντιακό Ζήτημα,αυτούς που ανοίγουν δρόμους και ορίζοντες και αυτούς που αναμασούν τα ίδια και τα ίδια αντιγράφοντας ιδέες άλλων.Αυτοί μάλιστα χρησιμοπούν στα βιβλία τους  κορώνες πατριωτικές και πομπώδεις τίτλους,για να καλύψουν τις ανοησίες,μούρδες και ιστορικές ανακρίβειες που περιγράφουν.
   Όχι ότι ο Μιχάλης δεν έκανε λάθη στον δημόσιο λόγο του,ή ότι θα μπορούσε κανείς να είναι πάντα σύμφωνος με αυτόν.Αξίζει όμως το έργο του δημόσιας αναγνώρισης,γιατί στο ποντιακό υπήρξε αληθινά πρωτοπόρος.Πρέπει να ομολογήσουμε ότι από την εποχή της Ανταλλαγής (1923),φωτισμένοι  πόντιοι,περιέγραψαν στα βιβλία τους τις κρεμάλες,βιασμούς,θανατώσεις,εκτοπισμούς εξορίες και βασανισμούς των ελλήνων του πόντου,αλλά οι καταγραφές αυτές αποτελούσαν απλές βιωματικές περιγραφές προσωπικών εμπειριών,που δεν στόχευαν σε ευρύτερο αποτέλεσμα.¨Ηταν κοντόφθαλμες,χωρίς ιστορικές αναζητήσεις και ερμηνείες.
    Αντίθετα ο Μιχάλης,συνέλαβε το βαθύτερο νόημα της γενοκτονίας,ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητος ( και ου μόνον κατα των ποντίων) και στοχεύοντας στην διατήρηση της ΜΝΗΜΗΣ,ενός τόσο σημαντικού για τους ποντίους γεγονότος,ανέλαβε εκστρατεία αφύπνησης,τόσο της Πανελλήνιας ,όσο και της διεθνούς κοινότητας.Ο Μιχάλης δεν προπορεύθηκε μόνο του Νόμου 2193|1994 για την καθιέρωση της 19ης Μαίου ως ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των ελλήνων του πόντου,αλλά υπήρξε ο Πόντιος που ανέδειξε την γενοκτονία και επιρρέασε βαθύτατα αυτούς που τελικα την αναγνώρισαν με την ψήφο τους.  
Γι αυτό ,δεν συγχωρείται μόνο αλλά γίνεται απολύτως κατανοητό το συνεχές Ε Γ Ω του λόγου του,όχι ως στοιχείο του χαρακτήρα του ,αλλά ως απαίτηση της ιστορίας.
   Μίλησε για πολλά και διάφορα ο αγαπητός Μιχάλης. Και διαπίστωσα ότι αυτή τη φορά δεν περιορίσθηκε στην "μονοκαλλιέργεια" (όπως ο ίδιος είπε) της γενοκτονίας, αλλά επεκτάθηκε και  σε παραμέτρους που επηρέασαν σήμερα το Ποντιακό στο σύνολό του. (χοροί ,γλώσσα, παιδεία, νεολαία, σύλλογοι, κόμματα, πολιτική κλπ)
   Η είσοδος της ποντιακής ιστορίας και  γλώσσας στα σχολεία, κατέλαβε σημαντικό μέρος της ομιλίας του, δεδομένου ότι έδωσε μεγάλη βαρύτητα στη γνώση της ιστορίας και την διατήρηση της μνήμης. ''Χρήσιμοι οι χοροί και τα τραγούδια» είπε, ''αλλά το συνεχές τραλαλά,δεν προσφέρει σημαντικά πράγματα'' συμπλήρωσε.(τα ίδια ισχυριζόταν και ο αείμνηστος Ερμής Μουρατίδης, καταδικάζοντας την εμμονή των ποντίων στο συνεχές τιβρι τίβρι ,ως έλεγε χαρακτηριστικά. Απολογούμαι για την "σεμνότητά" μου, αλλά επ’ αυτού έχω αρθρογραφήσει εκτενώς συντασσόμενος μαζί τους)
   Στο ποντιακό ζήτημα ο Μιχάλης δίνει ευρωπαϊκή διάσταση ,διότι αφενός λόγω της γενοκτονίας έχει πανανθρώπινο περιεχόμενο και αφετέρου διότι αφορά λαούς (έλληνες-τούρκους) που λόγω της γειτνίασης και άλλων παραγόντων, μπορούν να δημιουργηθούν διενέξεις πανευρωπαϊκής εμβέλειας.
   Για τους Κούρδους είπε ότι αν δεν είχαν σε εξέλιξη τον ηρωικό αγώνα τους, δεν θα μπορούσαμε εμείς σήμερα με τόση άνεση να ομιλούμε για Ποντιακό Ζήτημα.
   Για την συνένωση των φωνών Ποντίων-Αρμενίων-Ασσυρίων και Κούρδων, Λαών με κοινό γενοκτονικό παρονομαστή, ο ομιλητής δεν φάνηκε ένθερμος οπαδός της ιδέας. Μάλιστα είπε ότι σε παρόμοια κίνηση που επιχειρήθηκε, οι Αρμένιοι δεν υπήρξαν ιδιαίτερα "ζεστοί"
   Για την γενοκτονία των Θρακών και Ιώνων από τους ίδιους δράστες (τούρκους) υποστήριξε ότι δεν θα περίμενε κανείς οι Πόντιοι να αγωνιστούν γι αυτούς και ότι οι ίδιοι ήταν υποχρεωμένοι να πολεμήσουν για την ανάδειξη και διεθνή αναγνώριση της δικής τους γενοκτονίας. Εξ άλλου (συμπληρώνω εγώ) τα δεδομένα στη Θράκη και Ιωνία, ήταν τελείως διαφορετικά από αυτά των Ποντίων, αφού στις περιοχές αυτές, σε αντίθεση με τον Πόντο, υπήρξε ελληνικός στρατός.
   Για τα ποντιακά σωματεία και ιδίως τα δευτεροβάθμια (Ομοσπονδίες) δεν φάνηκε ο Μιχάλης να τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση. Εξέφρασε απογοήτευση σε βαθμό απαρέσκειας. " Ήταν απούσες ( Ομοσπονδίες) είπε, στους διεθνείς οργανισμούς, όταν δινόταν οι μάχες για την διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας των ελλήνων του Πόντου.
   Για την προσπάθεια ενότητας των ποντίων που επιχειρείται στις μέρες μας από ομάδα ¨ανησυχούντων" ποντίων, υπηρξε αρνητικός έως απαξιωτικός. " Αυτά είναι είπε ''εύκαιρα'' και άφησε να εννοηθεί  ότι υποκρύπτουν κενές φιλοδοξίες, συμφέροντα και ιδιοτέλειες.
   Όσον αφορά την πολιτική των ομοσπονδιών, υπαινίχθηκε ότι η μεν ΠΟΕ είχε επιρροές από την ΝΔ, η δέ ΠΟΠΣ από το ΠΑΣΟΚ. Επ αυτού, εγώ που εθήτευσα μία τριετία στο ΔΣ της μεγαλύτερης στην Ελλάδα  Ποντιακής Ομοσπονδίας ( ΠΟΕ ) θέλω να διαβεβαιώσω τους ποντίους ότι η απαξίωση των συμπατριωτών μας στις ισχύουσες Ομοσπονδίες, δεν οφειλόταν στην εξάρτησή τους από τα πολιτικά κόμματα, αλλά σε σειρά άλλων παραγόντων που ταλάνισαν και ταλανίζουν ακόμη τον χώρο.(Διοικητική ανεπάρκεια, έλλειψη οράματος, επαγγελματική οργάνωση, μωροφιλοδοξίες,κλπ)Στο κεφάλαιο της πολιτικής, ο ομιλητής έκανε σαφή διαχωρισμό της τρέχουσας πολιτικής από την ανάγκη ύπαρξης μιάς ιδιαίτερης πολιτικής για το ποντιακό ,με σχέδιο και όραμα. Πάντως δεν υπήρξε σαφής στον διαχωρισμό των ορίων πολιτικής και κομματισμού. Επ αυτού τόνισε με έμφαση ότι  "πάει τέλειωσε το παλιό και το σάπιο ανεπιστρεπτί" χωρίς όμως να προσδιορίσει ποιό είναι το καινούργιο που έρχεται. Σε προσωπική μου παρέμβαση να γίνει πιό σαφής, απάντησε ότι "αυτό είναι ζήτημα της ιστορίας"
  Συνεπής στις απόψεις του ο Χαραλαμπίδης, παρουσίασε το ποντιακό ζήτημα ως σύγχρονο Ανατολικό Ζήτημα. Για την ακρίβεια, ως συνέχεια του ανατολικού ζητήματος, το οποίο συνεχίζει να εκκρεμεί. Διαφωνώ με την άποψη αυτή του Μιχάλη, διότι οι διεθνείς συσχετισμοί δυνάμεων της εποχής εκείνης με την σημερινή εποχή, διαφέρουν ριζικά. Ούτε υπάρχει βούληση, ούτε έχουν σκοπό οι σύγχρονες Μεγάλες Δυνάμεις να βάλουν πάνω σε κάποιο τραπέζι Ζήτημα, καλούμενο και Ανατολικό. Βέβαια,αν ποτέ γινόταν κάτι τέτοιο, θα μπορούσε ένα από τα θέματά του να ήταν και το Ποντιακό. Δυστυχώς όμως, το ποντιακό ως έχει σήμερα, δεν έχει, ούτε μπορεί να έχει εδαφικό περιεχόμενο
   Παράλειψη (ηθελημένη ή αθέλητη δεν γνωρίζω) του ομιλητή, υπήρξε το γεγονός ότι σε κανένα σημείο του λόγου του, δεν αναφέρθηκε στον τούρκικο Λαό, ούτε πρότεινε οποιαδήποτε προσέγγιση μ'αυτόν. Δεν είμαι βέβαιος για την "τουρκοφαγία " του, αλλά επ' αυτού, η δημόσια τοποθέτησή του θα έπρεπε να ήταν σαφής και ξεκάθαρη. Και εγώ δεν τρέφω τα καλύτερα των αισθημάτων μου για το τούρκικο καθεστώς και το τούρκικο κράτος. Ούτε απαλλάσσω τους σημερινούς τούρκους από την ευθύνη που έχουν ,ως λαός για τα εγκλήματα που διέπραξαν οι παππούδες τους. Τα αισθήματά μου αυτά δεν τα αποκρύπτω και σε κάθε ευκαιρία τα επαναλαμβάνω στους τούρκους κατά τις συχνές εκεί μεταβάσεις μου. Μέχρι και στο Νομαρχιακό Συμβούλιο της Σαμσούντας, σε δημόσια ομιλία μου τα επανέλαβα όπου κλήθηκα να ομιλήσω. Όμως, δεν σταματώ εδώ και 25 χρόνια να παλεύω για την εδραίωση και ανάπτυξη σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας μεταξύ των Λαών μας γιατί πιστεύω ότι η διπλωματία των λαών μπορεί να εμπεδώσει όρους αρμονικής συνύπαρξης που αδυνατούν να πετύχουν οι Κυβερνήσεις. Και είναι φυσικό γιατί τα ανθρώπινα αισθήματα, δεν υποκύπτουν σε λόγους μικροπολιτικ΄ξς, γεωπολιτικής ή άλλων συσχετισμών και "αγνώστων" δυνάμεων. Για όλους αυτούς τους λόγους, τηρώ άριστες σχέσεις και τρέφω γνήσια αισθήματα εκτίμησης και φιλίας σε τούρκους φίλους μου, ως φυσικά πρόσωπα και όχι ως πολίτες μιας αντιδημοκρατικής, εγκληματικής, αυταρχικής, γενοκτόνας και εχθρικής στην πατρίδα μου χώρας. Γνωρίζουν επίσης πολύ καλά οι τούρκοι φίλοι μου ότι για μας τους ποντίους, εκκρεμεί ανεξόφλητο το γραμμάτιο της γενοκτονίας των παππούδων μας. Παρά ταύτα επιλέγουμε το δρόμο του διαλόγου και της λογικής. Σκεφτόμαστε θα έλεγα σαν τους αμερικανούς. Δεν μνησικακούμε στους  σύγχρονους Τούρκους, αλλά δεν ξεχνάμε και τα ονόματα των εγκληματιών παππούδων τους.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ. Με τόσες αγωνιστικές περγαμηνές και πρωτιές δράσεων και ιδεών, θα περίμενε κανείς ο ακτιβιστής αυτός να μην έχει στον ποντιακό χώρο  αντιπάλους και εχθρούς. Και όμως τον Μιχάλη, κάποιοι πόντιοι δεν τον συμπαθούν. Το γεγονός ότι αυτοί δεν είναι τυχαίοι, ερμηνεύει σε κάποιο βαθμό την αντιπαλότητά τους. Εγώ όμως εκτιμώ τον Χαραλαμπίδη για τους λόγους που στην αρχή αναγράφω. Και δεν αισθάνομαι την ανάγκη να απολογηθώ στους αντιπάλους του φίλους μου, την σοβαρότητα των οποίων και τους αγώνες τους, επίσης αναγνωρίζω.