Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024, 8:53:33 μμ
Πινέλης Κώστας

Πινέλης Κώστας

thrakhΤο μαντήλι, που στην αρχαία Ελλάδα το λέγανε σουβάριον ή σωδάριον, στην Δωρική γλώσσα, παίζει μεγάλο ρόλο στην ζωή των ανθρώπων και στα διάφορα έθιμα της κάθε χώρας.
Ιδιαίτερα στα έθιμα τής Θράκης, και γενικότερα στην λαϊκή πίστη των Θρακιωτών, το μαντήλι αποτελεί ένα σταθερό λαογραφικό στοιχείο.

Πέμπτη, 06 Δεκεμβρίου 2012 15:18

Κώστας Πινέλης : " Βολές κατά ριπάς"

pinelisΜετά και τις νέες εξελίξεις στην Τοπική Διοίκηση, όπως την ονομάσαμε από την αρχή εμείς, μετά την εφαρμογή του «Καλλικράτη» όταν έγιναν οι νομοθετικές επεμβάσεις που αλλοίωσαν τον όποιον φιλολαϊκό χαρακτήρα είχε διατηρήσει, η πάλαι ποτέ Τοπική Αυτοδιοίκηση που συνδέθηκε με αγώνες ενάντια στην κεντρική εξουσία για τα δικαιώματα των δημοτών, έχουμε να κάνουμε παρατηρήσεις και πολιτικές επισημάνσεις.

pinelisΗ Κυριακή τω Βαγιώ. Μεγάλη γιορτή που οι Θρακιώτες τη λένε και Βαγίτσα. Ο Κ. Χουρμουζιάδης μας λέει, ότι οι νιόγαμπροι στο Τσακήλι (το Πετροχώρι της επαρχίας Μετρών (Τσατάλτζας) που οι περισσότεροι κάτοικοί του ήρθαν στο Παλαίφυτο Γιαννιτσών, τόχουν έθιμο να πηγαίνουν στο «ρουμάνι» για να κόβουν βάγια που τα δίνουν στον παπά κι εκείνος τα «μοιράζ’’ στον κόσμο. «για δαύτο ο παπάς κοίταζ’ να δώκει στις νιόνυφες το πιο καλό κλωνί βάγια που έτυχε. Σαν είναι με λουλούδια ή μπουμπούκια, τότε πιστεύει πως οι όρνιθες θα βγάλουν πολλά πουλιά και η χρονιά θα’ ναι μπερεκετλίδικη. Μα σαν λάχει τα βάγια να’ χουν μόνο φύλλα, τότε η χρονιά θα πάει ξεραΐλα».

Δευτέρα, 19 Νοεμβρίου 2012 21:29

Κώστας Πινέλης: Οι θησαυροί της Θράκης

pinelisΜε αφορμή στις εκθέσεις που έγιναν στο Παρίσι και στο Λονδίνο, όπου παρουσιάστηκε ένα μοναδικό σύνολο από εκατό περίπου μεγάλα αντικείμενα από χρυσό και ασήμι αμύθητης αξίας που ανακαλύφθηκε στη Βουλγαρία και αποδεικνύει τον σημαντικό πολιτισμό της Θράκης, τον οποίο βέβαια αξιοποιούν οι Βούλγαροι αφού μέρος από τις περιοχές όπου ζούσαν τα αρχαία Θρακικά φύλλα, ανήκουν σήμερα εδαφικά στη χώρα τους.  
Κάθε χρόνο οι αρχαιολογικές έρευνες που πραγματοποιούνται στη Βουλγαρία, φέρνουν στην επιφάνεια καινούργια στοιχεία για τους αρχαίους Θράκες.

pinelisΗ Συνθήκη του Μάαστριχτ, ψηφίστηκε στις 7 Φεβρουαρίου του 1992 (από την Ελληνική Βουλή ψηφίστηκε τον Ιούλη του 1992). Μεταξύ άλλων προέβλεπε και θέσπισε τις περιβόητες «4 ελευθερίες» που είναι:
1)Η Ελευθερία μετακίνησης των Αγαθών (δίχως δασμούς μεταξύ κρατών-μελών)
2)Η Ελευθερία μετακίνησης του Κεφαλαίου (από χώρα σε χώρα και μάλιστα με επιδότηση με σκοπό τη μέγιστη κερδοφορία)
3)Η Ελευθερία των Υπηρεσιών (να διεθνοποιούνται)
4)Η Ελευθερία μετακίνησης των Προσώπων (να πωλούν την εργασία τους όπου-όπου και μάλιστα όσο-όσο).

thrakiΑι Δημήτρης: Η πρώτη μεγάλη γιορτή της χειμερινής περιόδου και σταθμός για τις αγροτικές ασχολίες. Πρώτα – πρώτα αρχίζει η σπορά των σιτηρών για τον λόγο αυτό τον αποκαλούν Σπαρτό, Παχνιστή γιατί αρχίζουν να πέφτουν οι πρώτες πάχνες και Χρυσάνθεμο γιατί ανθίζουν τα χρυσάνθεμα και όλα τα λουλούδια που αποκαλούνται «δημητριάτικα». Σε πολλά μέρη της Θράκης κάνουν το έθιμο της Τζαμάλας με τον πανάρχαιο συμβολισμό, όπως γράψαμε αναλυτικά σε προηγούμενο αφιέρωμα.

pinelisO Άγιος Γεώργιος και ο Θράκας Ιππέας

 Ο Άγιος Γεώργιος είναι από τους πιο δημοφιλείς αγίους της Θράκης και γιορτάζονταν και γιορτάζεται και σήμερα με ιδιαίτερη λαμπρότητα, ενώ παράλληλα γίνονται την ημέρα της γιορτής του διάφορα έθιμα και συνήθειες. Η ιστορία εξελίσσεται ως εξής: οι Θράκες λάτρευαν θεότητας του Δωδεκάθεου όπως όλοι οι αρχαίοι Έλληνες. Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η λατρεία του Θράκα ήρωα, που την μορφή του συναντάμε σε πολλά θρακικά ανάγλυφα, που είναι γνωστός και ως Θράκας Ιππέας.
Μέσα σε ένα τέτοιο όμορφο περιβάλλον, σε μια πλούσια φύση δεν ήταν δυνατόν να μην υπάρχει ένας Θεός προστάτη της φύσης. Έτσι εμφανίζεται στην αρχαιότητα ο Ρήσος, βασιλιάς του κυνηγιού και της φύσης,  που βρήκε το θάνατο πολεμώντας στο πλευρό των Τρώων. Έγινε έτσι, αργότερα, θεότητα των Θρακών, των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων με το όνομα Θράκας Ήρωας και Θράκας Ιππέας. Για να μεταβληθεί κατά τους χριστιανικούς χρόνους σε Αϊ-Γιώργη των Θρακών.

pinelisΣε όλες τις αγροτικές συνήθειες και ιδέες των λαών σε ολόκληρο τον κόσμο, τα αρχαία κατάλοιπα του παγανισμού εξακολουθούν να λειτουργούν σαν ζωντανές δυνάμεις. Υπάρχει όμως μια αλήθεια παραδεκτή από όλους τους ιστορικούς θρησκειολόγους λαογράφους. Ο Χριστιανισμός κατόρθωσε να υπερφαλαγγίσει και να αφομοιώσει αυτές τις πανάρχαιες συνήθειες.
Ο Χέρτσμπεργκ, για παράδειγμα, γράφει: «Αφού λοιπόν μετά μεγάλης επιτιειδιότητος κατόρθωσαν κατά μικρόν οι Χριστιανοί να μετατυπώσωσιν χριστιανικώς  τα αρχαία ελληνικά έθιμα, εποιήσαντο τέλος εν ευρυτάτη εκτάσει την παραχώρισιν, δι’ ης πλείστοι όσοι θρησκευτικοί τύποι της Εθνικής λατρείας, ήθη και έθιμα διατηρούνται υπό νέα ονόματα υπό χροιάν Χριστιανικήν…ούτω ο λαός ελάτρευσεν αρχαίας θεότητας υπό νέα ονόματα…τα πρωτεία κατέχει η Θεομήτωρ και οι Άγιοι εις ους πρωίμως προσέφερεν λατρείαν ως εις πραγματικάς θεότητας».

pinelisΟι Καλλικάντζαροι: Ο λαός τους φαντάζεται κάτω από χίλιες δύο μορφές, είναι μικρόσωμα ή και μεγαλόσωμα τέρατα, μαύρα και άραχλα, τριχωτά, με πόδια και κεφάλια τράγου ή άλλων ζώων . έχουν μάτια κόκκινα, χέρια μαϊμούς, είναι στραβοί, κουτσοί, μονόματοι, μονοπόδαροι, και τραγόποδοι μαζί και τέλος πάντων, ότι  άλλο φανταζόταν η λαϊκή πίστη.. Ονόματα Καλικάντζαρων, οι ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά τους. Ο Μαλαγάνας, Μαλαπέρδας, Βατρακούκος, Καταχανάς Κωλοβελόνης κ.α
Γυρίζουν στους δρόμoυς κάνοντας, όταν μπορούν κακό στους ανύποπτους διαβάτες, μπαίνουν στα σπίτια απ’ τις καμινάδες, κλέβουν ότι βρουν, μαγαρίζουν φαγητά κ.λ.π. Πανάρχαιο εύρημα για την αποθάρρυνση την απομάκρυνσή τους  και την καταπολέμησή τους ήταν η φωτιά.

pinelisΣτη Θράκη την πατρίδα του ∆ιόνυσου, του Ορφέα, του Μουσαίου, του Λίνου, των εννέα Μουσών, των Καµβειρίων και Ελευσίνιων µυστηρίων ήταν λογικό και επόµενο ν' αναπτυχθεί, περισσότερο από άλλες περιοχές πλούσια λαογραφία ήθη και έθιµα και λαϊκά δρώµενα που έλκουν την καταγωγή τους από τα βάθη των αιώνων.
Η Θρακική καταγωγή του ∆ιόνυσου σήµερα δεν αµφισβητείται από κανένα και ότι η Θράκη υπήρξε το κέντρο της ∆ιονυσιακής λατρείας. Ο ∆ιόνυσος είναι Θεός της γονιµικής γης, προστάτης της γεωργίας, των αµπελιών και του κρασιού. Ο Ορφέας και ο αδελφός του Αίνος πρώτου το αέναον ων και την αθανασία της ψυχής. Ο Ορφέας µε το γιο του Μουσαίο εισήγαγαν την πίστη στον ένα Θεό, στα µυστήρια και τη µουσική.