Υπάρχει ευρύτατη παγκόσμια ιστοριογραφική παραγωγή που αφορά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά θα ήταν πραγματικά ελλιπής, αν δεν υπήρχε και το βιβλίο « Ο Μεγάλος Πόλεμος ( Α’ Παγκόσμιος, 1914-1918) στον Νομό Κιλκίς» ( έκδοσης 2019), του γνωστότατου Κιλκισιώτη συνταξιούχου δασκάλου, σχολικού συμβούλου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χρήστου Ίντου, που από τη δημοσίευση άπειρων εργασιών και άρθρων του ιστορικού περιεχομένου, αμέτρητων διαλέξεών του σε Ελλάδα και στον απόδημο Ελληνισμό με ιστορική θεματολογία, από τη συγγραφή ιστορικών βιβλίων -όπως το παρόν- του ανήκει δικαιωματικά ο τίτλος του καταξιωμένου ιστορικού.
Το παρόν βιβλίο ανατρέπει με την ενδελεχή, πλούσια επιστημονική του τεκμηρίωση, τη βαθιά εδραιωμένη πεποίθηση ότι ο μαζικός και αιματηρότατος αυτός πόλεμος, με τον οποίο εγκαινιάσθηκε ο ευρωπαϊκός 20ος αιώνας, απετέλεσε μια σύγκρουση, που δεν αφορούσε την Ελλάδα ή αφορούσε απλώς μια καθυστερημένη και περιθωριακή εμπλοκή της χώρας μας στο Μακεδονικό Μέτωπο, ένα από τα πολλά μέτωπά του.
Ο αναγνώστης νιώθει διαβάζοντάς το, ότι πραγματώνεται, κατά τρόπο απόλυτο, η φιλοδοξία του συγγραφέα -όπως αναφέρει στο οπισθόφυλλου του βιβλίου- να καλύψει το θέμα σ’ όλες τις παραμέτρους του.
Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη: το πρώτο μέρος, διηρημένο σε δέκα κεφάλαια, με τιτλοφορημένες υποενότητες ποικίλου αριθμού, αναφέρει παντοειδείς πληροφορίες με λεπτομέρειες εντυπωσιακές, άγνωστων σημαντικότατων γεγονότων και καταστάσεων, που ο καθένας που αγαπάει τον τόπο του και την ιστορία του θα έπρεπε να γνωρίζει: ότι από το τέλος του 1915, που οι Αγγλογάλλοι παραβιάζουν την ουδετερότητα της ‘Ελλάδας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αποβιβάζονται στη Θεσσαλονίκη συμμαχικά στρατεύματα, δημιουργώντας «το περιχαρακωμένο στρατόπεδο», ο Νομός Κιλκίς γίνεται κέντρο πολεμικού αναβρασμού: πολεμικών προετοιμασιών και συγκρούσεων. Οργανώνονται σε διάφορα μέρη του, στρατόπεδα, αεροδρόμια, νοσοκομεία, όπως και πλήθος ειρηνικών έργων και μέσα στα όριά του διεξάγονται τρεις σημαντικότατες μάχες για την έκβαση του πολέμου, με τη συμμετοχή και τη θυσία του Ελληνικού Στρατού, ελληνικών δυνάμεων: τη μάχη του Ραβινέ (1917), την πρώτη Ελληνική νίκη στο πλευρό των συμμάχων, τη μάχη του Σκρά (1918), το μεγάλο επίτευγμα του Ελληνικού Στρατού στην ξηρά και τον αέρα και τη μάχη της Δοϊράνης (1918), όπου δεν υπήρχε νίκη, δόθηκε όμως η ευκαιρία στις συμμαχικές δυνάμεις να έχουν θετικά αποτελέσματα στο Δυτικό Τομέα του Μακεδονικού Μετώπου.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου, αποτελούμενο από πέντε επιμέρους πρωτότυπα κεφάλαια, μεγάλης αξίας και ομορφιάς, αναφέρεται σε στοιχεία που δεν συναντάς σε ιστορικού περιεχομένου βιβλία και δείχνουν την ευαισθησία του συγγραφέα και τον υψηλότατο δείκτη των πνευματικών του αναζητήσεων: κρίσεις ειδημόνων για τα γεγονότα του πολέμου αυτού και μαρτυρίες στρατιωτών που συμμετείχαν και συγκλονίζουν τον αναγνώστη, επίσης αναφορές στον ξένο και ελληνικό τύπο της εποχής για το θέμα, αλλά και αναφορά του πως αυτός ο κολοσσιαίος σε απώλειες (σκοτώθηκαν οχτώ εκατομμύρια στρατιώτες) και τραγικός στην εξάντληση κάθε είδους πόρων αποτυπώθηκε στις τέχνες, στη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη φωτογραφία, τον κινηματογράφο, την ποίηση, την πεζογραφία Ελληνική και ξένη. Δείχνει ο συγγραφέας μαγικά και με εικονογράφηση, το μοναδικό τρόπο με τον οποίο ο πόλεμος αυτός ενέπνευσε τη δημιουργική φαντασία ακόμα και καλλιτεχνών που συμμετείχαν στον πόλεμο.
Δεν ξέρει τι να πρωτοπεί κανείς για το τόσο ολοκληρωμένο και αναλυτικότατο αυτό βιβλίο, το οποίο καταφέρνει αριστοτεχνικά και μέσα από μαρτυρίες και κείμενα λογοτεχνικά να φωτίσει όλες τις πτυχές της ζωής στο Νομό μας, το Κιλκίς την περίοδο αυτή, καθώς και τα χαρακτηριστικά της εποχής που περιγράφει.
Το βιβλίο εμπλουτίζεται από πλουσιότατο φωτογραφικό και εικονογραφικό υλικό, σχεδόν σε κάθε σελίδα του, από το οποίο ένα μεγάλο μέρος είναι πρωτότυπο, δυσεύρετο υλικό της εποχής.
Πάρα πολλά στοιχεία που αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης στη ροή της ανάγνωσης δηλώνουν την ποιότητα και το ήθος του γράφοντος, αλλά εκείνο που τον ανυψώνει σε ύψιστο βαθμό στα μάτια του αναγνώστη είναι οι πενήντα τελευταίες σελίδες του βιβλίου, τις οποίες ο συγγραφέας αφιερώνει στην ονομαστική καταγραφή καθώς και στον τόπο καταγωγής, ενός προς έναν, όλων αυτών των Ελλήνων Αξιωματικών και Οπλιτών που έπεσαν στον Νομό Κιλκίς, στις μάχες Ραβινέ, Σκρά , Δοϊράνης κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.
Για τον ιστορικό ‘Ιντο, η Ιστορία δεν είναι ένας ψυχρός, απρόσωπος συνολικός αριθμός ανθρώπων που σκοτώθηκαν, υπακούοντας απλά στις διαταγές των ιεραρχικά ανωτέρων τους για νικητήριες προελάσεις. Είναι ο Πατεράκης Γεώργιος του Αντωνίου από την Πλάτη Λασιθίου, είναι ο Πιπέρης Σαράντης του Ιωάννου από τους Πύργους Κυκλάδων, είναι ο … οι οποίοι άφησαν τον τόπο τους τη γενέτειρά τους και ήρθαν εδώ στα ακριτικά σύνορα της Ελλάδος να πολεμήσουν για τα ιδανικά τους, δίνοντας την ίδια τη ζωή τους, για την υπηρέτηση αυτού του πολυτιμότατου αγαθού που λέγεται ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Η απροσμέτρητη γνώση και μεθοδικότητα, ο απέραντος σεβασμός, στοιχεία με τα οποία γράφει ο συγγραφέας το βιβλίο αυτό ωθεί τον αναγνώστη να διαβάσει με τρεμάμενη από τη συγκίνηση φωνή, ένα προς ένα όλα τα ονόματα αυτών των Οπλιτών και Αξιωματικών που έδωσαν τη ζωή τους για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ και να τους πει το νοερό ευχαριστώ του, που δεν μπορεί ποτέ να είναι ετεροχρονισμένο καθώς πρέπει να είναι αιώνιο.
Ευχαριστούμε και σάς κ. ΄Ιντο για τις άπειρες Ιστορικές γνώσεις, τη βαθιά ευαισθησία σας με την οποία μας τις δώσατε και τη συγκίνηση που προκαλέσατε στις ψυχές μας.
Σας ευχαριστούμε!
