Δυστυχώς όμως έρευνες δείχνουν ότι πολυποίκιλοι παράγοντες συντελούν ώστε η περίοδος των εορτών να είναι μια περίοδος βασανιστική, καταθλιπτική για ένα σοβαρό ποσοστό ανθρώπων, που δεν μπορεί ν’ αγνοηθεί.
Προκειμένου όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι να βοηθηθούν , ώστε να αισθανθούν τις γιορτές σα μια ευχάριστη ανάπαυλα της ζωής τους, θα συζητήσουμε με την ψυχολόγο Καλλιόπη Βιτάσκου, που εργάζεται στην Ψυχιατρική Κλινική του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης.
Κυρία Βιτάσκου γιατί πιστεύετε η περίοδος των εορτών επηρεάζει και αρνητικά τον ψυχισμό κάποιων ανθρώπων;
- Είναι αλήθεια ότι η εορταστική περίοδος μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση άγχους και έντασης καθώς προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στις κοινωνικές προσδοκίες που τις συνοδεύουν όπως αίσθηση χαράς, ψώνια, δώρα, οικογενειακές συναθροίσεις, συμμετοχή σε θρησκευτικές και παραδοσιακές τελετές.
Οι παράγοντες αυτοί μπορούν να λειτουργήσουν ακόμα περισσότερο επιβαρυντικά στους ανθρώπους που είναι μόνοι, δεν έχουν οικογένεια ή φίλους, διανύουν μια περίοδο πένθους, έχουν οικονομικές δυσκολίες ή πάσχουν από κάποιο οργανικό ή ψυχικό νόσημα. Οι γιορτές γίνονται μια επιβεβαίωση και υπενθύμιση όσων δεν έχουν ή έχουν χάσει. Για όλους αυτούς τους λόγους η περίοδος των εορτών μπορεί να είναι ιδιαίτερα αγχωτική και δύσκολη για την ψυχολογική διάθεση κάποιων ανθρώπων.
Η Πανδημία συνεχίζει πιστεύετε να είναι ένας επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας για να αισθανθεί κάποιος αρνητικά την περίοδο των εορτών;
- Σίγουρα η πανδημία έχει επηρεάσει όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας και της ζωή μας και τις συνέπειες της θα τις δούμε και θα τις μελετήσουμε, μάλλον, τα επόμενα χρόνια πολύ περισσότερο, όταν δηλ. θα έχουμε απομακρυνθεί από τον κίνδυνο και δεν θα αισθανόμαστε τόσο έντονα την απειλή.
Πιο συγκεκριμένα η πανδημία στην περίοδο των γιορτών που είναι άμεσα συνυφασμένη με ανθρώπινες συμπεριφορές όπως συνευρέσεις ,διαχυτικότητα, σωματική επαφή με αγκαλιές και φιλιά μπορεί να λειτουργήσει ακόμα πιο επιβαρυντικά.
Όλοι μας, πρέπει να συμμορφωθούμε σε κάποιους αναγκαίους περιορισμούς, γεγονός που μπορεί να μας προκαλεί μια αμηχανία το πως πρέπει να συμπεριφερθούμε για να προστατευτούμε και να προστατέψουμε τους άλλους, ειδικά τους ευάλωτους όπως ασθενείς και ηλικιωμένους. Επιπλέον όλη αυτή η κατάσταση μπορεί να φέρει ένταση και διαφωνίες στις οικογενειακές και φιλικές σχέσεις και κατά συνέπεια συναισθηματικό στρες.
Και δεν πρέπει να ξεχνάμε τις τόσες απώλειες ανθρώπινων ζωών που είχαμε και συνεχίζουμε να έχουμε εξαιτίας της πανδημίας. Ο πόνος, η οδύνη και το πένθος είναι πιο έντονα την περίοδο των γιορτών καθώς αναπολούμε παλαιότερες γιορτές και αισθανόμαστε ακόμα περισσότερο την απώλεια των δικών μας ανθρώπων.
Τι θα συμβουλεύατε στους ανθρώπους που βιώνουν αρνητικά το κλίμα των εορτών, για να αισθανθούν καλύτερα και πιο χαλαρά;
- Πρώτα απ’ όλα θα έλεγα να αφήσουμε ελεύθερα όλα τα συναισθήματα μας!
Η θλίψη, ο θυμός ,η ανησυχία είναι φυσιολογικά συναισθήματα και στις γιορτές και ειδικά στα χρόνια της πανδημίας.
Νομίζω, ότι επίσης βοηθητικό θα ήταν να επαναπροσδιορίσουμε τις προσδοκίες μας σε σχέση με τις γιορτές. Οι γιορτές περιστρέφονται γύρω από συνήθειες και παραδόσεις που σχεδόν πάντα γιορτάζουμε με τον ίδιο τρόπο. Ας αναλογιστούμε εάν όλα αυτά μας ευχαριστούν πραγματικά ή τα επαναλαμβάνουμε από συνήθεια. Ας προσπαθήσουμε να αποφύγουμε τους κανόνες, τις υπερβολικές απαιτήσεις ή και ¨τα πρέπει¨ των γιορτών. Να προσπαθήσουμε να είμαστε πιο ευέλικτοι, να τις προσαρμόσουμε στις δικές μας ανάγκες, διάθεση και περιστάσεις. Ο προσδιορισμός των δικών μας ορίων μπορεί να λειτουργήσει ανακουφιστικά στο άγχος, του να τα κάνουμε όλα και τέλεια και σύμφωνα με τις προσδοκίες και τις γνώμες των άλλων.
Η φετινή γιορτή του Πάσχα θα είναι διαφορετική από την περσινή που είμασταν κλεισμένοι στο σπίτι. Ας ανασυνταχθούμε λοιπόν, ας δώσουμε χώρο στη θετική πλευρά της ζωής και ίσως αυτό μας φέρει πιο κοντά στη δημιουργία ενός νέου δικού μας νοήματος.
