Με την πανηγυρική έναρξη στο ιστορικό κτίριο της Καπναποθήκης της Αυστροελληνικής, στην πόλη του Κιλκίς, άρχισαν το βράδυ της Παρασκευής 23 Σεπτεμβρίου 2022, οι εργασίες της τριήμερης συνάντησης Εκπαιδευτών Ποντιακής Διαλέκτου στο Κιλκίς, με τον χαιρετισμό του δημάρχου Κιλκίς Δημήτρη Κυριακίδη, τον χαιρετισμό του προέδρου του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών Αντώνη Παυλίδη, ενώ χαιρετισμό απέστειλε η υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Ζέττα Μακρή.

Στην ομιλία του ο Αναστάσιος Καζαντζίδης, αφού καλωσόρισε τον δήμαρχο Κιλκίς Δημήτριο Κυριακίδη, τον πρώην δήμαρχο Αναστάσιο Αμανατίδη, τον πρόεδρο και τα μέλη του Πανελληνιού Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών Αντώνη Παυλίδη, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση ανέφερε:

Ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, αλλά και ως Δημοτικός Σύμβουλος, συμμετέχοντας δηλαδή ενεργά και στο Δήμο και στο Σύνδεσμο, είναι τιμή μου να συντονίζω τη σημερινή εκδήλωση και να σας καλωσορίσω απόψε εδώ.

Το 4ο επιμορφωτικό σεμινάριο του Συνδέσμου μας που ξεκινά το Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου στην πόλη μας, είναι ένα μόνο επεισόδιο στη μεγάλη πορεία που ακολουθούμε, στο μεγάλο στόχο της διδασκαλίας της ποντιακής διαλέκτου, με στόχο τη διάσωσή της. Και πρέπει να ξέρετε όλοι, ότι δεν πρόκειται για ένα προσωπικό μας θέμα, δηλαδή δεν το κάνουμε επειδή είμαστε Πόντιοι και αυτή ήταν η γλώσσα των δικών μας προγόνων. Το κάνουμε επειδή, όπως μας λένε οι ειδικοί, οι διάλεκτοι είναι για ένα λαό οι παραπόταμοι, που ενισχύουν το μεγάλο ποτάμι, την εθνική γλώσσα. Δηλαδή διασώζοντας την ποντιακή διάλεκτο ενισχύουμε την εθνική μας γλώσσα. Αυτός είναι ο κεντρικός μας στόχος.

Πρέπει να σας πω ότι όλη αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε το 2009 με ένα συνέδριο στην Κατερίνη, με θέμα το παρόν και το μέλλον της ποντιακής διαλέκτου, όπου δεσμευτήκαμε να κάνουμε ότι είναι δυνατόν για τη διάσωσή της. Κρίναμε ότι αυτό μπορεί να γίνει μέσω της διδασκαλίας της. Έτσι ξεκίνησε ένας μαραθώνιος, χωρίς την παραμικρή οικονομική στήριξη από το κράτος -που άλλωστε έμπαινε σε μια εποχή μνημονίων- με τεράστιες δυσκολίες, μέχρι που κατορθώσαμε να φτάσουμε, μέσα σε τρία χρόνια, στη συγγραφή, συλλογικά, ενός επιστημονικά αξιόπιστου εγχειριδίου, για τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου σε ενήλικες. Δηλαδή μπήκε το νερό στ’ αυλάκι. Παράλληλα όμως, επειδή βαδίζαμε σε άγνωστα νερά, κι επειδή εμείς κυρίως θέλαμε την επιτυχία του προγράμματος, αποφασίσαμε, στο πλαίσιο της στήριξης του προγράμματός μας και των εκπαιδευτικών που διδάσκουν, να κάνουμε σε συχνά διαστήματα επιμορφωτικά σεμινάρια. Έτσι από το 2013 μέχρι σήμερα κάναμε 3 επιμορφωτικά σεμινάρια και σήμερα φτάσαμε στο 4ο. Επαναλαμβάνω για να γίνει κατανοητό: Μόνοι μας, εμείς, χωρίς να μας υποχρεώνει κανένας. Αυτό εγγυήθηκε την επιτυχία του προγράμματος διδασκαλίας της διαλέκτου μας, πράγμα για το οποίο έχουμε κάθε λόγο να είμαστε υπερήφανοι.

Και τώρα καώ στο βήμα τον Πρόεδρο του Συνδέσμου μας, τον Αντώνη Παυλίδη.

Στην ομιλία του ο Αντώνης Παυλίδης, πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, αναφέρθηκε στα πρώτα χρόνια της ίδρυσης του Συνδέσμου και τον αγώνα που έκανε να γραφεί η ιστορία του ποντιακού και μικρασιατικού ελληνισμού στα σχολικά βιβλία. Στον αγώνα που έκανε ο Σύνδεσμος για την αναγνώριση της Γενοκτονίας του ποντιακού, μικρασιατικού ελληνισμού, αλλά και των Αρμενίων και των Ασσυρίων, ως μία πράξη από έναν θύτη, την Τουρκία σε βάρος των χριστιανικών λαών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με ένα συγκροτημένο σχέδιο.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πως έγινε δυνατή η διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου μέσα από τα κέντρα δια βίου μάθησης και την ώθηση που έδωσε ο τότε υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Κώστας Γκιουλέκας, αλλά και τον αγώνα που έκανε ο Σύνδεσμος με τα μέλη του, προκειμένου να δημιουργηθούν οι συνθήκες σε ποντιακούς συλλόγους, αλλά και δήμους, προκειμένου να πραγματοποιηθούν τμήματα διδασκαλίας της ποντιακής διαλέκτου. Στις διαδικασίες οι οποίες έγιναν για την πιστοποίηση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών που θα διδάξουν την ποντιακή διάλεκτο, το εγχειρίδιο που εξέδωσε ο σύλλογος, χρήσιμο βοήθημα για τους εκπαιδευομένους, αλλά και τη συνεργασία του με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στη δημιουργία τμημάτων ποντιακής διαλέκτου με πιστοποιημένους εκπαιδευτικούς.

Στην ομιλία του ο δήμαρχος Κιλκίς Δημήτρης Κυριακίδης, ανέφερε:

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών. Αγαπητά μέλη του Συνδέσμου. Εκλεκτοί προσκεκλημένοι. Κυρίες και κύριοι.

Με αισθήματα ειλικρινούς χαράς ο Δήμος Κιλκίς καλωσορίζει τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ποντίων Εκπαιδευτικών στην πόλη του Κιλκίς και φιλοξενεί το 4ο Επιμορφωτικό Σεμινάριό του, στο οποίο συμμετέχουν διακεκριμένοι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι έχουν αναλάβει να φέρουν σε πέρας ένα ευγενές αλλά και τόσο δύσκολο έργο: την προστασία και τη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου.

Δε θα ήταν υπερβολή να υποστηριχθεί ότι οι Πόντιοι εκπαιδευτικοί, στις μέρες μας, είναι οι σύγχρονοι σταυροφόροι μιας μεγάλης πνευματικής ιδέας που έχει  ειδικό βάρος  στην ανοιχτή υπόθεση της αναζωογόνησης του πολιτισμού και της ελληνικής παιδείας.

Και η πρωτοβουλία καθιέρωσης της διδασκαλίας της ποντιακής διαλέκτου στην εκπαίδευση δεν είναι μόνο αξιοθαύμαστη για την πρωτοποριακή της οπτική. Έχει έναν βαθύτερο προσανατολισμό: είναι η γέφυρα που συνδέει το χτες με το σήμερα, η συνέχιση και διατήρηση της γλωσσικής μας κληρονομιάς, ενάντια στην ένδεια και στην απογύμνωση των εκφραστικών μέσων, που δικαιολογούνται χλιαρά βέβαια, με τη σαθρή αντίληψη περί απλοποιημένης επικοινωνίας και της εικονικής διαχείρισης των συμβόλων της.

Η γλώσσα ενός λαού είναι και ο πλούτος του. Ακτινοβολεί την πνευματικότητα και τις παραδόσεις του, μεταλαμπαδεύει αξίες, αποτυπώνει με λίγα λόγια την ανωτερότητα ενός πολιτισμού και στην καθ΄ημάς περίπτωση η ανωτερότητα του ελληνικού πολιτισμού έχει καταλυτική τη σφραγίδα της στην παγκόσμια σφαίρα.

Επομένως, η γλώσσα και η γλωσσική πολυμορφία, ως όχημα διάδοσης, επαφής και αλληλεπίδρασης με τους πολιτισμούς άλλων χωρών είναι απολύτως απαραίτητο να διατηρηθεί γιατί διαφορετικά θα οδηγηθούμε σε φτωχοποίηση, πολιτισμική, κοινωνική και οικονομική. Προσωπικά, με ανησυχούν οι δυσοίωνες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πολιτισμού για τη ‘’σιωπηλή απώλεια’’ 120 γλωσσών, που δεν μιλιούνται πια από τις νεότερες γενιές, γιατί η μη χρήση μιας γλώσσας συνιστά ευθεία απειλή για την εθνική και ευρωπαϊκή ταυτότητα.

Όλες αυτές οι παράμετροι που έθιξα ακροθιγώς για την αδήριτη ανάγκη επιβίωσης της γλώσσας, κ. Παυλίδη, Πρόεδρε του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, καθιστούν μοναδική και ανεπίληπτη την εκπαιδευτική αποστολή, στην οποία έχετε τεθεί επικεφαλής, τόσο για τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου, με πιστοποιημένους εκπαιδευτικούς στα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης, όσο και για την εισαγωγή της ιστορίας του ποντιακού ελληνισμού στην ύλη των σχολικών βιβλίων.

Για έναν Δήμο, με έντονο το προσφυγικό στοιχείο και με πυκνή συγκέντρωση Ποντίων στις πληθυσμιακές του τάξεις, όπως ο Δήμος Κιλκίς, περιποιεί μεγάλη τιμή η γνωριμία και η διασύνδεση με φορείς όπως ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών γιατί ασχολείστε με δυναμικό τρόπο με τα αιτήματα ενός από τα πιο ζωντανά και παραγωγικά τμήματα της κοινωνίας μας και αγωνίζεστε για την ευόδωσή τους.

Χαίρομαι γιατί με τις δικές σας φωτισμένες ενέργειες πάνω από 5.000 Έλληνες πολίτες Πόντιοι και μη, ήρθαν σε επαφή με την ποντιακή διάλεκτο, τη μόνη ομιλούμενη σήμερα διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας, που είναι συνέχεια της ελληνικής και σύμφωνα με εμβληματικές προσωπικότητες στο χώρο των γραμμάτων όπως ο Μανώλης Τριανταφυλλίδης, ο Θωμάς Σαββίδης, η ποντιακή διάλεκτος, κληρονόμος της ιωνικής, είναι συμβάλλουσα στην εθνική μας αυτογνωσία, υπό την έννοια της διάσωσης ομηρικών στοιχείων που διατηρήθηκαν αναλλοίωτα και πλούτισαν την γλωσσική μας παράδοση.

Θέλω να σας συγχαρώ για το έργο σας, για την έκδοση εγχειριδίου της ποντιακής διαλέκτου, το οποίο επιμεληθήκατε προσωπικά, και να σας ευχηθώ να συνεχίζετε με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο ώστε να διευρύνετε τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου σε όλα τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης της χώρας με όλο και περισσότερους συνεργάτες και εκπαιδευτικούς στο πλευρό σας.

Η γνωριμία και εκμάθηση της ποντιακής διαλέκτου είναι μία από τις εκπαιδευτικές στοχεύσεις που έχει πετύχει ο Δήμος Κιλκίς μέσω του Κέντρου Διά Βίου Μάθησης και πρέπει να πω ότι υπήρξε ενθουσιώδες ενδιαφέρον και συμμετοχή από τους συμπολίτες μας με πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια τη φιλόλογο κυρία Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου η οποία είναι συμπολίτισσά μας. Αισιοδοξώ ότι στο άμεσο μέλλον θα καταχωριστούν στους πίνακες των πιστοποιημένων εκπαιδευτικών, αρκετοί συνάδελφοί σας από το Δήμο Κιλκίς.

Η εικοσιτετράχρονη παρουσία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών στην εκπαιδευτική μας ζωή,  σε αλληγορικό επίπεδο, έχει αρκετές ομοιότητες με την Αργοναυτική Εκστρατεία. Ο Ιάσων από την Ιωλκό ταξίδεψε με την Αργώ στην Κολχίδα του Πόντου για να πάρει το χρυσόμαλλο δέρας. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών διασχίζει πότε σε γαλήνια και πότε σε τρικυμιώδη νερά της Παιδείας κρατώντας σφιχτά το χρυσόμαλλο δέρας,θέλοντας  να διασώσει την ποντιακή διάλεκτο από την εξαφάνιση, από την σιωπή των γλωσσών. Είμαι βέβαιος ότι θα τα καταφέρετε.

Σε ένδειξη της απεριόριστης εκτίμησης του Δήμου Κιλκίς για το σύνολο του εκπαιδευτικού έργου του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, στο πρόσωπό σας, θα ήθελα να δεχθείτε ένα αναμηστικό ενθύμημα από το Δήμο μας.

Αξιότιμε Δήμαρχε Κιλκίς. Αγαπητέ πρόεδρε και μέλη του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών. Φίλες και φίλοι εκπαιδευτικοί. Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να απευθύνω και γω το μήνυμά μου στην επιμορφωτική δράση για τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου.

Μια πρωτοβουλία του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, που βρήκε φιλοξενία και στήριξη από τον Δήμο Κιλκίς, και έρχεται να ενισχύσει με την αξία της και την ουσία της την εκμάθηση, διατήρηση, προστασία, διάδοση και συνέχεια της ποντιακής διαλέκτου.

Δυναμικό στοιχείο της ιστορικής πορείας η γλώσσα και οι διάλεκτοί της,από τις σημαντικότερες κατακτήσεις του ανθρώπου, διαμορφώνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, την πνευματική και πολιτιστική ταυτότητα, την ιστορική συνείδηση και μνήμη.

Αυτή η μνήμη που διασώζεται μέσα και από την ισχυρή και αυθεντική γλωσσική ταυτότητα. Η ποντιακή διάλεκτος είναι ένας ζωντανός οργανισμός που ανασαίνει μέσα από τα νοήματα, εξελίσσεται μέσα στις λέξεις και τις εκφράσεις, περιγράφει μοναδικά τα συναισθήματα και αποδίδει ασύγκριτα το πνεύμα, τα βιώματα, το ήθος και την αλήθεια των Ποντίων.

Η ποντιακή διάλεκτος δημιουργεί γερά θεμέλια για τη νέα γενιά, γεφυρώνει τις αποστάσεις και ενώνει τους απανταχού Ποντίους με την καρδιά της καταγωγής τους.

Η μακραίωνη διατήρηση της Ποντιακής διαλέκτου διασώζει γλωσσικά στοιχεία χιλιάδων χρόνων, ως γνήσια απόγονος της αρχαίας Ιωνικής διαλέκτου, αντιστέκεται στην απειλή αφομοίωσης και με την αυθεντικότητά της προασπίζεται την ιδιαιτερότητά της.

Αυτήν τη δυναμική διάλεκτο, που αποτυπώνει την ιστορία και αποτυπώνεται στις παραδόσεις, στις τέχνες, στον πολιτισμό, αυτήν την διαλεκτική σχέση, αξίζει να την προστατεύουμε εκτιμώντας το ρόλο της στην παιδεία της νεότερης γενιάς Ποντίων αλλά και όσων ενδιαφέρονται να προσεγγίσουν το ποντιακό πνεύμα.

Αναγνωρίζω στα πρόσωπά σας τους σημαντικούς υποστηρικτές της προάσπισης και θωράκισης της ποντιακής διαλέκτου, επαινώ την σπουδαία συνδρομή σας στην διδασκαλία και τη διάδοσή της, συμμερίζομαι την εποικοδομητική σας μέριμνα για το μέλλον της ποντιακής παράδοσης.

Το Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2022, θα αρχίσει η επιμορφωτική συνάντηση των εκπαιδευτικών της ποντιακής διαλέκτου.

Στην πρώτη συνεδρίαση το πρωί στην αίθουσα του 8ου δημοτικού σχολείου Κιλκίς (Αριστοτέλους 1), θα υπάρξουν οι ακόλουθες εισηγήσεις. Αντώνης Παυλίδης, Διδακτικά, μεθοδολογικά. Αναστασία Μαχαιρίδου, Εμπειρίες από την διδασκαλία / Καλές πρακτικές. Ανατολή Καριπίδου, Συντονισμός των διδασκότων της ποντιακής διαλέκτου / Καλές πρακτικές. Θα ακολοθήσει συζήτηση.

Το απόγευμα στον ίδιο χώρο θα συνεχιστούν οι εργασίες. Γιούλη Γεωργιάδου, Θέατρο και διδασκαλία: Παρουσίαση αποσπάσματος από το θεατρικό μονόπρκτο στην ποντιακή διάλεκτο «Τα προσωνύμια τη Φραντάλας». Γιώτα Ιωακειμίδου, Εμπειρίες από τη διδασκαλία / Καλές πρακτικές. Αλκμήμη Θεοδωρίδου, Εξέλιξη του προγράμματος διδασκαλίας της ποντιακής διαλέκτου / Καλές πρακτικές. Θα ακολουθήσει συζήτηση.

Την επομένη, Κυριακή το πρωί θα ακολουθήσει γενική συζήτηση, τα πορίσματα και λήξη των εργασιών.