Σάββατο, 27 Απριλίου 2024, 8:33:11 πμ
Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2024 11:15

Η γλώσσα ψεύδεται

Γράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης

Εκπαιδευτικός-συγγραφέας

 

Μέσα στη λέξη «νόημα» υπάρχει ο νους. Δίχως το νου δεν υπάρχουμε. «Το νοείν εστί τε και είναι», λέει ο Παρμενίδης. Η νόηση είναι σύμφυτη με την ύπαρξη του ανθρώπου. Μέσα στο ρήμα ενεργώ υπάρχει το έργο.  Δίχως τον αγώνα δεν αλλάζει τίποτα. Ο αγώνας των φοιτητών έριξε τη χούντα  και ο αγώνας των αγροτών έκανε γνωστό το Κιλελέρ. Η ενέργεια όμως συνδέεται  με το παρόν, η ελπίδα με το μέλλον και το γεγονός με το παρελθόν, για να μπορέσει να αλλάξει ο ρους της Ιστορίας.

Στα παραπάνω έρχεται ο Βάρναλης να προσθέσει τον δικό του στίχο: «Αν το δίκιο θες, καλέ μου με το δίκιο του πολέμου θα το βρεις. Οπού ποθεί λευτεριά, παίρνει σπαθί». Ο ποιητής ανέκαθεν νοηματοδοτεί τη ζωή με την πένα του και ο αγωνιστής με το αίμα του.

Είδατε ποτέ βουλευτές ή δικαστές να κατεβαίνουν σε απεργία; «Φυσικά και όχι», είναι η απάντηση. Γιατί οι μεν βουλευτές νομοθετούν υπέρ των ιδίων, οι δε δικαστές μπορούν και ακυρώνουν αυτούς τους  νόμους, αν στρέφονται οικονομικά κατά των ιδίων. 

Ο άνθρωπος, παρότι είναι και ο ίδιος μέρος της φύσης, δεν έχει διδαχτεί τίποτα από αυτήν. Δέστε τα δέντρα μέσα στη ζούγκλα πόσο όμορφα συνεργάζονται. Τα ψηλά δέντρα αφήνουν χώρο στα χαμηλά για να βλέπουν κι αυτά τον ήλιο. Αντίθετα, στη ζούγκλα των ανθρώπων ισχύει το «πατείς με πατώ σε».  Γεωργοί, που τα χωράφια τους είναι συνοριακά, με τον ίδιο αριθμό στρεμμάτων και την ίδια καλλιέργεια, είναι συχνά σε αντίθετες  πολιτικές όχθες. 

Όσο  υπάρχουν πολλοί καιροσκόποι στην πολιτική, θα υπάρχουν και πολλά κόμματα στη βουλή. Μια νομική απόφαση είναι τόσο δίκαιη, όσο δίκαιος είναι και ο δικαστής, εάν και εφόσον  δικάζει κατά συνείδηση.  

Η Καρυστιανού, η μάνα που έχασε την εικοσάχρονη κόρη της στο εγκληματικό δυστύχημα των Τεμπών, επισκέφθηκε τον Άρειο Πάγο για να μιλήσει για συγκεκριμένα ευρήματα, που έκανε ως πρόεδρος του Συλλόγου Οικογενειών Θυμάτων και η δικαστής του Αρείου Πάγου την παρέπεμψε στην εκκλησία, ωσάν να μην ήταν αρμόδια η δικαιοσύνη!

Οι βουλευτικές επιτροπές που ορίζονται για τον καταλογισμό πολιτικών ευθυνών, λειτουργούν με κομματικά κριτήρια κι ως εκ τούτου δεν οδηγούν σε δίκαια πορίσματα. Απόδειξη; Τα  συνολικά ως τώρα πορίσματα των πολιτικών επιτροπών.

Αυτά βλέπει η Ε.Ε. και εξανίσταται με τη σημερινή Ελλάδα. Συνολικά έχουμε καταδικαστεί πανευρωπαϊκά, δύο φορές ως χώρα. Η πρώτη φορά ήταν στις 12 Δεκεμβρίου του 1969, επί Χούντας, για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η δεύτερη την περασμένη Τετάρτη, 7 Φεβρουαρίου, για το Κράτος Δικαίου και την Ελευθερία του Τύπου!

Στα παραπάνω αρνητικά, αν προσθέσουμε και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, θα πρέπει να αλλάξουμε το τραγούδι του Ρίτσου κι αντί να τραγουδάμε  «η ζωή τραβά την ανηφόρα», να λέμε «η ζωή τραβά την κατηφόρα», με τον κατήφορο που πήραμε ως χώρα.  

Το επιχείρημα ότι τα ιδιωτικά σχολεία θα κάνουν καλύτερα τα δημόσια, δεν πείθει. Αν ήταν έτσι, και τα ιδιωτικά νοσοκομεία θα έκαναν καλύτερα τα δημόσια , αλλά και η ιδιωτικοποίηση του ρεύματος θα έκανε καλύτερη τη ΔΕΗ!

Οι λέξεις ψεύδονται. Το νόημα που αποκτούν εξαρτάται από το τί εξυπηρετούν.  Στα αρχαία η λέξη αγαθός σήμαινε ήρωας από το (άγαν+θεϊκός). Σήμερα αγαθός λέγεται  ο χαζός. Η λέξη πονηρός δήλωνε παλιά τον άνθρωπο του πόνου και του κόπου. Στην εποχή μας έχει χροιά αρνητική έως κακή. Αχθοφόρος λεγόταν παλιότερα αυτός που κουβάλαγε άχθη ( βάρη), τώρα έχει κι αυτή υποτιμητική σημασία, όπως και η λέξη μοχθηρός που, ενώ ετυμολογικά σημαίνει τον άνθρωπο του μόχθου, κατάντησε κι αυτή λέξη υβριστική.

Είπαμε ο άνθρωπος είναι μέρος της φύσης. Ένα μέρος του λεξιλογίου μας προέρχεται από τη φύση. Μέσα στο ρήμα «συναγελάζομαι» υπάρχει η λέξη αγέλη. Τα περιεκτικά ουσιαστικά όπως  κοπάδι, αγέλη, σμήνος, σμάρι, ποίμνιο, δεν συμπεριλαμβάνονται στα κύρια ονόματα της γραμματικής υποτιμώντας μάλιστα αυτό που εκφράζουν. Ούτε όμως  και η  προσφώνηση «κύριε» κάνει τον καθένα "κύριο" του εαυτού του, όταν ζει σε μια κοινωνία εξαρτημένων σχέσεων!