Τετάρτη, 22 Μαΐου 2024, 5:13:47 πμ
Δευτέρα, 12 Σεπτεμβρίου 2016 21:39

Καλή σχολική χρονιά!

Γράφει η Θεοδοσία Ε. Παπαδοπούλου-Τσάτση
Φιλόλογος Α.Π.Θ. MSC Ειδικής Αγωγής, e.mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

 

Ο Αύγουστος μας αποχαιρέτησε, οι διακοπές τελείωσαν και κάθε… «κατεργάρης» επιστρέφει στον πάγκο του! Πόση εύκολη είναι όμως η επιστροφή στην πόλη και την πειθαρχία, ιδίως για τους μικρούς φίλους, που μετά από τρείς μήνες ξεγνοιασιάς και ατελείωτου παιχνιδιού, πρέπει να επιστρέψουν και πάλι στα θρανία, στο πολύ πρωινό ξύπνημα και στις σχολικές υποχρεώσεις; Φυσικά δεν μπορούν από τη μια μέρα στην άλλη να περάσουν από τον ανέμελο ρυθμό του καλοκαιριού στη σταθερή  και αυστηρή ρουτίνα που απαιτείται για το σχολείο. Αν κι εμείς κατανοούμε την υποχρέωση της επιστροφής στη δουλειά και τη ρουτίνα της καθημερινότητας, δε συμβαίνει το ίδιο και με τα παιδιά.


Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, τα παιδιά είτε φοβούνται, είτε περιμένουν με λαχτάρα το σχολείο, ανάλογα με τις αναμνήσεις της προηγούμενης χρονιάς, ή ανάλογα με το τι έχουν ακούσει από αδέλφια, συγγενείς και φίλους, αν πρόκειται για την πρώτη τους φορά. Συχνά οι γονείς, άθελά τους, μεταδίδουν την ένταση και την ανησυχία τους στο παιδί, και μάλιστα όχι εκφραστικά, αλλά με τη στάση τους, με αποτέλεσμα το παιδί να εσωτερικεύει το άγχος του πριν καν φτάσει τη πόρτα του σχολείου. Πολλά παιδιά προσαρμόζονται ομαλά, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών, δε μπορεί να διαχειριστεί ικανοποιητικά, ούτε να αξιοποιήσει δημιουργικά, τις νέες απαιτήσεις και προκλήσεις, με αποτέλεσμα να βιώνει αρνητικές εμπειρίες και άγχος. Τα παιδιά αυτά αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες, όπως απροθυμία ή άρνηση στο να πάνε σχολείο, διαταραχή στον ύπνο, πόνους στο στομάχι ή ξεσπάσματα θυμού. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι εκδηλώσεις που οφείλονται στα άγχος εξαιτίας της προσπάθειας που κάνουν, ώστε να αντιμετωπίσουν την καινούρια πρόκληση στη ζωή τους και να προσαρμοστούν στις νέες σχολικές απαιτήσεις.
Τέτοιες αντιδράσεις δημιουργούν εύλογα προβληματισμό και ανησυχία στους καθηγητές και τους γονείς. Οι προβληματισμοί των παιδιών που μεταβαίνουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο ή από το Γυμνάσιο στο Λύκειο προσδιορίζουν τόσο τους γνωστικούς όσο και τους συναισθηματικούς παράγοντες αυτής της αλλαγής. Αυτή η περίοδος συμπίπτει με την εφηβεία, η οποία αποτελεί από μόνη της μια μεταβατική φάση από την παιδική ηλικία προς την ενηλικίωση. Πρόκειται για μια εξελικτική περίοδο, κατά την διάρκεια της οποίας συμβαίνουν πολλές βιολογικές και συναισθηματικές αλλαγές. Ο έφηβος μαθητής κατακλύζεται από έντονα και ευμετάβλητα συναισθήματα. Συχνά γίνεται επιθετικός, ιδιαίτερα απέναντι στους γονείς και στους καθηγητές του, δοκιμάζοντας μ' αυτόν τον τρόπο την αντοχή τους αλλά και το πώς αυτοί θα αντιδράσουν σε αυτήν την προσπάθεια.
Ταυτόχρονα ίσως αναπολεί την παιδική του ηλικία, επιστρέφοντας σε παλιότερες συμπεριφορές, αναζητώντας τη θαλπωρή και την τρυφερότητα που είχε, όταν ήταν παιδί. Εύκολα καταλαβαίνουμε ότι οι δύο αυτές αντιφατικές ανάγκες δυσκολεύουν τους εφήβους, οι οποίοι καταβάλουν προσπάθεια να αποχωριστούν την παιδικότητα τους καθώς και να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις του σχολείου.
Τι πρέπει να κάνουμε, λοιπόν, για να  βοηθήσουμε τα παιδιά να «προσγειωθούν»… ομαλά στη νέα σχολική πραγματικότητα;
Μια νέα αρχή είναι πάντα γεμάτη υποσχέσεις και σχέδια. Αυτή η εποχή που οι γονείς θέτουν όρους και όρια στα παιδιά τους, προγραμματίζουν εξωσχολικές εκδηλώσεις και φτιάχνουν το οικογενειακό τους πρόγραμμα. Καλό θα ήταν να υπάρχουν όρια-να επικεντρωθούν δηλαδή γονείς και μαθητές στην έναρξη της χρόνιας και να προχωρήσουν στα υπόλοιπα κάπως πιο αργά και ομαλά , αφού το παιδί βρει το σχολικό του ρυθμό.
Καλό θα ήταν οι γονείς να κουβεντιάσουν με το παιδί για την πρώτη του ημέρα στο σχολείο και να το  βοηθήσουν  να δημιουργήσει θετικές προσδοκίες. Να του  δώσουν να καταλάβει ότι το σχολείο είναι ένα όμορφο μέρος, όπου μαθαίνουμε πολλά νέα  πράγματα. Χωρίς να υπερβάλουν, να μιλήσουν  για τους συμμαθητές του, τους νέους δασκάλους-καθηγητές, τα ωραία πράγματα που θα κάνει και θα μάθει. Να μεταδώσουν τον ενθουσιασμό τους και να του δώσουν παραδείγματα από ωραίες στιγμές της δικής τους σχολικής ζωής.
Οι ψυχοσωματικές εκδηλώσεις συμπτωμάτων, όπως πονοκέφαλοι και κοιλόπονοι, σχετίζονται πιθανόν με το άγχος και την ένταση που έχει το παιδί τις πρώτες ημέρες του σχολείου. Θα βοηθούσε πολύ οι γονείς, να ακούσουν τους φόβους του με προσοχή και να μην υποβιβάσουν τη σημασία των συμπτωμάτων του, απλά ας καθησυχάσουν το παιδί τους, λέγοντας  ότι θα περάσουν και ότι θα πρέπει να πάει στο σχολείο ούτως ή άλλως.
Τέλος.θυμηθείτε πως τα παιδιά, σας έχουν ανάγκη σε κάθε περίσταση και πως, όπως και οι δικοί σας γονείς, έτσι και εσείς θα πρέπει να είστε δίπλα τους σε κάθε βήμα, ακόμη κι αν τα παιδιά δεν σας το ζητήσουν ποτέ.