Παρασκευή, 24 Μαΐου 2024, 12:28:33 μμ
Σάββατο, 23 Μαϊος 2015 21:01

Πόντος Δικαίωμα στη Μνήμη

Του Νίκου Σιάνα
Την δεκαετία του 1980 όταν πια οι μνήμες, οι διηγήσεις και η μετάδοση της γλώσσας από τις προηγούμενες στις νέες γενιές των Ποντίων άρχισαν να εξαντλούνται και ταυτόχρονα ο χορός, το τραγούδι, το θέατρο δεν επαρκούσαν από μόνα τους να διατηρήσουν και να αναπτύξουν την ποντιακή συνείδηση και ταυτότητα τότε με πρωτοβουλία ποντίων δεύτερης και τρίτης γενιάς με διαφορετικές ιδεολογικές πολιτικές καταβολές, ιδρύθηκε το Μάιο του 1985 στην Αθήνα το Κέντρο Ποντιακών Μελετών.


Κοινός στόχος όλων η προσέγγιση της υπόθεσης και το δικαίωμα των Ποντίων στη μνήμη, η γνώση δηλαδή της ιστορίας τους και ειδικότερα των πολιτικοϊστορικών λόγων που καθόρισαν την εξέλιξη και σημερινή ποντιακή πραγματικότητα σ’ όλο τον κόσμο.
Ο ποντιακός ελληνισμός – και όχι μόνο – ερχόμενος μετά την Μικρασιατική Καταστροφή στην μητέρα πατρίδα αντιμετωπίσθηκε πολλές φορές σαν παρείσακτος και σαν ψυχοπαίδι και ακόμη χειρότερα, του αμφισβητήθηκε το δικαίωμα έκφρασης της πολιτιστικής ταυτότητας που επί τρεις σχεδόν χιλιετίες διατήρησε. Και όλα αυτά πολλές φορές χάριν μια ελληνοτουρκικής προσέγγισης, μιας κάποιας συμφωνίας και φιλίας.
Στο πλαίσιο αυτής της λογικής έγινε ο συμψηφισμός της ανταλλάξιμης περιουσίας σε βάρος των ελλήνων προσφύγων, αγοράστηκε με χρήματα του ελληνικού δημοσίου το δήθεν σπίτι του Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη, δόθηκε το όνομα του σε παραπλήσιο δρόμο, και προτάθηκε από τον Ελ. Βενιζέλο ο Μουσταφά Κεμάλ για το Νόμπελ Ειρήνης.
Για πολλά χρόνια οι Πόντιοι και οι άλλοι Μικρασιάτες ήταν οι «πρόσφυγες»με τη μειωτική σημασία της λέξης, δηλαδή ένα είδος πολιτών δεύτερης κατηγορίας. Ήταν οι τουρκομερίτες, οι «τουρκόσποροι» .
Εκείνα τα πρώτα χρόνια ήταν χρόνια αγώνα και αγωνίας, χρόνια πάλης και ιδρώτα για επιβίωση και δημιουργία. Γνώριζαν πολύ καλά ότι «Ο Θεός πάντα τα αγαθά των πόνων πωλούσι τοις ανθρώποις».
Το ΚΕ.ΠΟ. ΜΕ.  χωρίς να υποκαθιστά ή να ανταγωνίζεται  άλλα ποντιακά σωματεία, η άλλα κέντρα διέθεσε όλες του τις δυνάμεις για την ανάπτυξη όλων εκείνων των δραστηριοτήτων  - μορφωτικών, ερευνητικών πολιτικών – στους διεθνείς οργανισμούς, έχοντας πάντα έναν και μοναδικό στόχο, την ανάδειξη της ιστορίας, της πολιτιστικής ταυτότητας, μα κυρίως την αναζήτηση και ανάδειξη όλων εκείνων των στοιχείων που αφορούσε τους διωγμούς και τα εγκλήματα που υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου από τους Τούρκους, δηλαδή την Γενοκτονία και την διεθνή αναγνώριση της, και την καταδίκη του υπεύθυνου γι’ αυτήν σύγχρονου τουρκικού κράτους, το οποίο αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων, του οθωμανικού και του Κεμαλικού.
Έτσι με μπροστάρη το ΚΕ.ΠΟ.ΜΕ ξεκίνησε ένας νέος κύκλος ποντιακής αναζήτησης, αυτογνωσίας, προσφοράς και διεκδίκησης πρωτίστως, μια ειδικής ημέρας μνήμης των θυμάτων της γενοκτονίας και απαίτησης για την αναγνώρισή της. Μια καθορισμένη ημέρα του χρόνου όπου οι Πόντιοι  σ’ όλο των κόσμο θα τιμούν με αναφορές, εκδηλώσεις και πορείες τους εκατοντάδες χιλιάδες άδικα χαμένους συγγενείς και συμπατριώτες μας.
Ύστερα από μια δεκαετία και μετά από συνεχείς αγώνες διεκδικήσεις και τρία παγκόσμια συνέδρια του οργανωμένου ποντιακού χώρου, τον Φεβρουάριο του 1994 η ελληνική βουλή, σύσσωμη αναγνώρισε την Γενοκτονία και όρισε την 19η Μαίου ως ημέρα  Μνήμης της. Αυτή ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που η ελληνική πολιτεία έδειξε έμπρακτα τη διάθεση της γι’ αυτό το εθνικό ζήτημα. Έκτοτε οι εκάστοτε ταγοί της εξουσίας αρκέστηκαν μόνο σε λόγια του μικροφώνου και πάντα για εσωτερική κατανάλωση και ψηφοθηρία.
Έτσι το βαρύ αυτό φορτίο συνεχίζει να το κουβαλά ο οργανωμένος ποντιακός χώρος, και όλοι εμείς της τρίτης και τέταρτης γενιάς που οφείλουμε ένα πράγμα να θυμόμαστε πάντα. Οι νεκροί αποτελούν το ισχυρότερο δυναμικό ενός λαού, το πολυτιμότερο στοιχείο ενός έθνους. Ένας λαός δεν αποτελείται μόνο από τους ζωντανούς, αλλά και από τους νεκρούς ακόμη δε και από τους αγέννητους. Ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς σε ειδικό ποίημα του για τον ακατάλυπτο δεσμό παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, του χθες με το σήμερα και με το αύριο των νεκρών και ζωντανών, λέει τα εξής βαθυστόχαστα: «Γνώμες, καρδιές όσοι Έλληνες
Ό,τι είστε – μην το ξεχνάτε – δεν είστε από τα χέρια σας μονάχα. Όχι! Χρωστάτε και σε όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ρθούνε θα περάσουν…
Υ.Γ.1: Σήμερα τριάντα χρόνια μετά την ίδρυση του ΚΕ.ΠΟ.ΜΕ. και τα 21 χρόνια μετά την αναγνώριση και καθιέρωση την 19η Μαίου ως ημέρα ΜΝΗΜΗΣ της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, το ερώτημα είναι τι έχουμε καταφέρει, και που βρίσκεται η υπόθεση της αναγνώρισης από την διεθνή κοινότητα.  Φοβάμαι πως η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα θα είναι απογοητευτική. Η απογοήτευση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη αν θελήσει κάποιος να συγκρίνει την προσπάθεια που κάνει η Αρμενία για την αναγνώριση της δικής της γενοκτονίας με την προσπάθεια της Ελλάδας.
Υ.Γ.2: Οι ανάγκες της χώρας μας σε αίμα σε ετήσια βάση ανέρχονται σε 750.000 μονάδες, ποσότητα που δεν μπορεί δυστυχώς και καλυφθεί από τους τακτικούς εθελοντές αιμοδότες οι οποίοι αποτελούν μόνο το 0.65% του πληθυσμού με αποτέλεσμα να εισάγουμε αίμα, γεγονός οικονομική ασύμφορο. Τα ποντιακά σωματεία – και όχι μόνο – κάποιοι λίγοι το κάνουν, ας προγραμματίσουν, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, στα πλαίσια των εκδηλώσεων Μνήμης και μια αιμοδοσία. Η αιμοδοσία αυτή μπορεί να έχει και πανελλαδικό χαρακτήρα.