Ο άλλοτε υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας, που συναντήθηκε την Τετάρτη με τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά και τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο, δηλώνει μιλώντας στο «Βήμα» ότι προτείνει τη σύσταση ενός είδους μίας επιτροπής. Σε αυτή θα συμμετέχουν τόσο Ελληνοκύπριοι όσο και Τουρκοκύπριοι και θα ασχοληθεί με όλα τα θέματα που άπτονται της εκμετάλλευσης ενεργειακών πόρων. Την ίδια στιγμή, αναγνωρίζει ότι από τη στιγμή που αυτή είναι η αρχική θέση της τουρκικής πλευράς, θα πρέπει να γίνει σεβαστό και το αίτημα της Λευκωσίας για αποχώρηση του ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός». «Καταλαβαίνω όλες τις πλευρές. Όταν λέω καταλαβαίνω όμως, δεν εννοώ ότι συμφωνώ μαζί τους» σημειώνει. Επιφυλάσσει δε ένα μήνυμα προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές: «Οι δύο πλευρές στην Κύπρο πρέπει να καταλάβουν τι συμβαίνει στο ευρύτερο περιβάλλον γύρω τους».

«Η άποψή μου είναι ότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με ένα ζήτημα. Η κάθε πλευρά λέει φυσικά "αυτό είναι το ζήτημα". To ποιο είναι το ζήτημα όμως είναι μέρος του προβλήματος».

«Θα πρέπει να ξεκινήσω την απάντησή μου από κάπου αλλού. Το πρόβλημα είναι ότι οι δύο πλευρές - σε αυτή την περίπτωση οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία μοιράζονται την ίδια άποψη, ενώ οι περισσότεροι Έλληνες συμφωνούν με τους Ελληνοκύπριους - ξεκινούν από διαφορετικές αφετηρίες. Με όποιον μιλήσετε εδώ, στην Αθήνα, θα σας πει ότι πριν δεν συνέβαινε τίποτα και ξαφνικά η Τουρκία έστειλε το "Μπαρμπαρός". Με όποιον κι αν μιλήσετε στην τουρκική πλευρά, θα σας πει ότι κατά τα τελευταία τρία χρόνια, οι Ελληνοκύπριοι κινούνται μόνοι τους, χωρίς να εμπλέκουν το Βορρά, κάνοντας σεισμογραφικές έρευνες και γεωτρήσεις. Για τους Τουρκοκύπριους, όλα ξεκίνησαν το 2011 όταν η Κυπριακή Δημοκρατία ξεκίνησε τις γεωτρήσεις στο "Οικόπεδο 12". Θέλω να είμαι ειλικρινής. Καταλαβαίνω όλες τις πλευρές. Όταν λέω καταλαβαίνω όμως, δεν εννοώ ότι συμφωνώ μαζί τους. Τις καταλαβαίνω διότι οι υδρογονάνθρακες είναι κάτι ιδιαίτερο. Προέρχομαι από τη Νορβηγία, όπου εκμεταλλευόμαστε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, εδώ και πολλά χρόνια. Πρόκειται για ένα προϊόν που έχει ημερομηνία λήξεως, δεν είναι πχ σαν τον τουρισμό ή τη γεωργία».

«Δυστυχώς - και αυτά είναι τα καλά νέα - οι δύο πλευρές συμφωνούν πλήρως ότι οι υδρογονάνθρακες πρέπει να μοιραστούν μεταξύ τους μετά την επίλυση. Υπάρχει ένα εντυπωσιακό ποσοστό συμφωνίας για θέματα που αφορούν στο μέλλον, υπάρχει όμως απουσία συμφωνίας σήμερα. Οι Ελληνοκύπριοι λένε, έχοντας το διεθνές δίκαιο με το μέρος τους, ότι μπορούμε να κάνουν έρευνες και να εκμεταλλεύονται τους ενεργειακούς πόρους όπως επιθυμούν και δεν χρειάζεται να ζητήσουν την άδεια κανενός. Οι Τουρκοκύπριοι λένε: "ένα λεπτό: συμφωνήσαμε ότι αυτοί οι πόροι είναι κοινοί. Πως επιμένετε ότι μπορείτε να προχωρήσετε μόνοι σας;". Η δουλειά μου δεν είναι να είμαι δικαστής. Προσφέρω καλές υπηρεσίες. O ρόλος μου είναι να διευκολύνω τις συνομιλίες. Δεν είμαι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Άλλωστε, όπως έχετε παρατηρήσει, ο Γενικός Γραμματέας ποτέ δεν παίρνει θέση σε αυτά τα θέματα».

«Προσπαθώ να βρω ένα πακέτο πρωτοβουλιών στο οποίο και οι δύο πλευρές θα πρέπει να δώσουν κάτι ώστε, πρώτον, να εκτονώσουμε την κατάσταση. Δεύτερον, χρειάζεται να δημιουργήσουμε ένα κοινό πλαίσιο για το πως μπορούμε να διαχειριστούμε αυτό το θέμα μετά τη λύση (post-settlement). Τρίτον, πρέπει να επιστρέψουμε στις συνομιλίες. Αν λύσουμε το Κυπριακό, όλα αυτά τα προβλήματα θα εξαφανιστούν: θα υπάρχει μία ομοσπονδία, μία ΑΟΖ γύρω από το νησί κλπ. Όσα συμβαίνουν σήμερα έχουν κάνει την κατάσταση πιο δύσκολη για λύση, αλλά ταυτόχρονα πιο επείγουσα. Ό,τι συμβαίνει σήμερα είναι επικίνδυνο. Για όλους».

«Κάθε χώρα, οπουδήποτε στον κόσμο, η οποία ανακαλύπτει υδρογονάνθρακες πρέπει να διαχειριστεί μία σειρά ζητημάτων. Αυτά αφορούν τεχνολογικά θέματα, την επιλογή εταιρειών, το σύστημα διαχείρισης και αν αυτό πρέπει να οργανωθεί γύρω από εθνικές αρμοδιότητες, τα έσοδα, την ύπαρξη ενός εθνικού ταμείου (sovereign wealth fund), τον τρόπο δαπανών αυτών των εσόδων, το φορολογικό καθεστώς - ζήτημα πολύ σημαντικό διότι δεν μπορεί να αλλάζει συχνά. Λέω στις δύο πλευρές: Για ποιον λόγο δεν συζητάτε τώρα για αυτά τα ζητήματα αντί για αργότερα; Δεν εννοώ όμως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά ως ανταλλαγή απόψεων και σκέψεων για το πώς θα χειριστούμε αυτά τα ζητήματα σε μία μελλοντική ομοσπονδία. Δεν θα υπάρξουν άλλωστε έσοδα για πολλά χρόνια. Ας μη δημιουργούμε προβλήματα για το κοινό μέλλον. Το θέμα είναι η επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιών με τις αρχικές θέσεις των δύο πλευρών να αναγνωρίζονται».

«Κατά κάποιο τρόπο ναι. Θα συνομιλήσω με τους δύο ηγέτες στο νησί επί αυτού και για αυτό δεν μπορώ να σας πω περισσότερες λεπτομέρειες πριν τις συζητήσω με τους ίδιους».

«Πρόκειται για ένα από τα συστατικά συμφωνίας. Η ιδέα είναι πως ό,τι είναι σημαντικότερο για κάθε πλευρά πρέπει να ικανοποιηθεί. Και το θέμα του Μπαρμπαρός είναι πολύ σημαντικό για την ελληνοκυπριακή πλευρά. Η κάθε πλευρά χρειάζεται να κάνει κάτι που να καλύπτει τις ανησυχίες της άλλης».

«Δεν έχω πρόβλημα με τέτοια μέτρα. Η φιλοδοξία μου όμως είναι να λύσω το κεντρικό ζήτημα. Τα ΜΟΕ είναι πολύ ελκυστικά όταν υπάρχει αδιέξοδο, ακινησία. Ο όρος άλλωστε είναι ψυχροπολεμικός. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να κινηθούμε κατευθείαν για μία συνολική λύση. Με ενδιαφέρει η στρατηγική εικόνα. Είμαι "ρεαλιστικά φιλόδοξος" ξέρετε… Το Κυπριακό μπορεί να λυθεί. Και η μη λύση μπορεί να χειροτερεύσει τα πράγματα. Οι δύο πλευρές στην Κύπρο πρέπει να καταλάβουν τι συμβαίνει στο ευρύτερο περιβάλλον γύρω τους».