Πέμπτη, 2 Μαΐου 2024, 2:52:04 μμ
Παρασκευή, 19 Απριλίου 2024 09:51

Το ιστορικό της σύγκρουσης Ισραήλ – Ιράν

Οι εχθρικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν μακριά ιστορία με επιθέσεις από ξηρά, θάλασσα, αέρα και κυβερνοχώρο.

1979 – Ο φιλοδυτικός ηγέτης του Ιράν Μοχάμεντ Ρέζα Σαχ, ο οποίος θεωρούσε το Ισραήλ σύμμαχο, απομακρύνεται από την εξουσία με Ισλαμική Επανάσταση που εγκαθιστά νέο θεοκρατικό καθεστώς με ιδεολογικό προσανατολισμό την αντίθεση στο Ισραήλ.

1982 – Καθώς το Ισραήλ εισβάλλει στον Λίβανο, οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν συνεργάζονται με άλλους σιίτες μουσουλμάνους εκεί για να ιδρύσουν τη Χεζμπολάχ. Για το Ισραήλ η οργάνωση ενόπλων θα αποτελέσει τον πιο επικίνδυνο αντίπαλο στα σύνορά του.

1983 – Η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ οργανώνει βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας για να εκδιώξει δυτικές και ισραηλινές δυνάμεις από τον Λίβανο. Τον Νοέμβριο αυτοκίνητο γεμάτο εκρηκτικά εισέρχεται στο αρχηγείο του ισραηλινού στρατού. Το Ισραήλ αργότερα αποσύρθηκε από μεγάλο μέρος του Λιβάνου.

1992-94 – Η Αργεντινή και το Ισραήλ κατηγορούν το Ιράν και τη Χεζμπολάχ ότι βρίσκονται πίσω από τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας στην πρεσβεία του Ισραήλ στο Μπουένος Αϊρες το 1992 και σε εβραϊκό κέντρο στην πόλη το 1994, καθεμία από τις οποίες σκότωσε δεκάδες ανθρώπους.

Το Ιράν και η Χεζμπολάχ αρνούνται την ευθύνη.

2002 – Η αποκάλυψη ότι το Ιράν διαθέτει μυστικό πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου δημιουργεί ανησυχίες ότι προσπαθεί να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο, κάτι που αρνείται. Το Ισραήλ ζητά σκληρά μέτρα κατά της Τεχεράνης.

2006 – Το Ισραήλ αντιμετωπίζει τη Χεζμπολάχ σε πόλεμο διάρκειας ενός μήνα στον Λίβανο, αλλά δεν είναι σε θέση να συντρίψει τη βαριά οπλισμένη οργάνωση.

2009 – Σε ομιλία του, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ αποκαλεί το Ισραήλ «επικίνδυνο και θανατηφόρο καρκίνο».

2010 – Ο Stuxnet, κακόβουλος ιός υπολογιστή που εκτιμάται ευρέως ότι αναπτύχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, χρησιμοποιήθηκε για επίθεση σε εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου στην πυρηνική τοποθεσία Natanz του Ιράν. Ηταν η πρώτη δημοσίως γνωστή κυβερνοεπίθεση σε βιομηχανικά μηχανήματα.

2012 – Ο Ιρανός πυρηνικός επιστήμονας Μοσταφά Αχμαντί-Ροσάν σκοτώθηκε από βόμβα που τοποθέτησε στο αυτοκίνητό του μοτοσικλετιστής στην Τεχεράνη. Αξιωματούχος της πόλης κατηγόρησε το Ισραήλ για την επίθεση.

2018 – Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου χαιρετίζει την αποχώρηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν με τις παγκόσμιες δυνάμεις έπειτα από χρόνια πίεσης κατά της συμφωνίας, χαρακτηρίζοντας την απόφαση Τραμπ «ιστορική κίνηση».

Τον Μάιο το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι έπληξε ιρανικές στρατιωτικές υποδομές στη Συρία – όπου η Τεχεράνη υποστήριζε τον Πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ στον εμφύλιο πόλεμο – αφότου οι ιρανικές δυνάμεις εκεί εκτόξευσαν ρουκέτες προς τα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα Γκολάν.

2020 – Το Ισραήλ καλωσορίζει τη δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, διοικητή βραχίονα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, σε επίθεση αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους στη Βαγδάτη. Το Ιράν αντεπιτίθεται με πυραυλικές επιθέσεις σε ιρακινές βάσεις που στεγάζουν αμερικανικά στρατεύματα. Περίπου 100 στρατιωτικοί των ΗΠΑ τραυματίστηκαν.

2021 – Το Ιράν κατηγορεί το Ισραήλ για τη δολοφονία του Μοχσέν Φακχριζαντέχ, ο οποίος θεωρείται από τις δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών ως ο εγκέφαλος κρυφού ιρανικού προγράμματος για την ανάπτυξη ικανότητας πυρηνικών όπλων. Η Τεχεράνη έχει από καιρό αρνηθεί οποιαδήποτε τέτοια φιλοδοξία.

2022 – Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Γιάιρ Λαπίντ υπογράφουν κοινή δέσμευση να αντιταχθούν στα πυρηνικά όπλα του Ιράν σε επίδειξη ενότητας από τους δύο συμμάχους που διχάζονται ως προς τη διπλωματική αντιμετώπιση της Τεχεράνη.

Το εγχείρημα, μέρος της «Διακήρυξης της Ιερουσαλήμ» κατά την πρώτη επίσκεψη του Μπάιντεν στο Ισραήλ ως προέδρου, έγινε μια ημέρα αφότου είπε σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό ότι ήταν ανοιχτός στη χρήση βίας «έσχατης ανάγκης» κατά του Ιράν – προφανής κίνηση για την ικανοποίηση των εκκλήσεων του Ισραήλ για «αξιόπιστη στρατιωτική απειλή» από τις παγκόσμιες δυνάμεις.

2024 – Φερόμενη ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στο συγκρότημα της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό σκοτώνει επτά αξιωματικούς των Φρουρών της Επανάστασης, συμπεριλαμβανομένων δύο ανώτερων διοικητών. Το Ισραήλ ούτε επιβεβαίωσε ούτε αρνήθηκε την ευθύνη.

Το Ιράν απαντά με μπαράζ drones και πυραύλων σε μία άνευ προηγουμένου άμεση επίθεση στο ισραηλινό έδαφος στις 13 Απριλίου. Αυτό ώθησε το Ισραήλ να εξαπολύσει επίθεση στο ιρανικό έδαφος στις 19 Απριλίου, ανέφεραν πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Μέση Ανατολή: Ο ΙΑΕΑ αναφέρει ότι δεν υπάρχουν ζημιές σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν

Πηγή: Politic.gr