Παράλληλα με τους σκοτεινούς χρόνους δημιουργούνται εστίες αντίστασης στον ελλαδικό χώρο που άλλοτε είναι ενταγμένες στην διελκυστίνδα των πολέμων μεταξύ της Βενετίας, της Ρωσίας και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αλλά και αυτόνομα τοπικά επαναστατικά κινήματα τα οποία όμως δεν έχουν την δυναμική να αναστρέψουν την Οθωμανική κυριαρχία.
Από το 1470 μέχρι και το 1821 η πολεμική αναταραχή στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο εκδηλώνεται με μέσο όρο των τριών- τεσσάρων ετών. Δεν υπήρχε μακρόχρονη περίοδος μη εκδήλωσης κινημάτων ή εστιών αντίστασης παρά μόνο κατά το πρώτο ήμισυ περίπου του 17ου αιώνα ( πριν τα Ορλωφικά1770).

Η αποτυχία αυτών των κινημάτων οφείλεται στον καιροσκοπισμό των δυνάμεων της τότε εποχής (Βενετία, Ρωσία) καθώς και στην έλλειψη σοβαρής οργάνωσης και πόρων. Η Βενετία έχοντας χάσει μεγάλο μέρος των κτήσεών της στην Ανατολική Μεσόγειο στερείται μεγάλου μέρος των πόρων της από το εμπόριο με την ανατολή, πράγμα που την οδηγεί σε μακροχρόνιους ατελέσφορους πολέμους με την Οθωμανική αυτοκρατορία (έξη συνολικά). Επιπλέον στο γεγονός ότι στη Δύση δεν υπάρχουν εκείνοι οι ηγέτες που θα ελάμβαναν στα σοβαρά την Οθωμανική απειλή μιας και ο τριακονταετής πόλεμος δρα ανασταλτικά στην λήψη αποφάσεων κατά της πρώιμης εξάπλωσης των Οθωμανών.

Από την άλλη πλευρά στην ανατολή, η αναδυόμενη δύναμη της εποχής, η Ρωσία, αν και ομόδοξος δύναμη, εμπλέκεται σε έναν αγώνα μπρα ντε φερ με την Γαλλία και την Αγγλία προκειμένου να κατοχυρώσει τα συμφέροντά της στην Μεσόγειο, χωρίς τελικά να αποφέρει σοβαρό αποτέλεσμα.
Κάθε φορά που κάτι πήγαινε να γίνει, αστάθμητοι παράγοντες όπως ανακάλυψη νέων κόσμων και μετατόπιση του ενδιαφέροντος, αγώνες διαδοχής, θάνατοι των πρωταγωνιστών, απρόσμενες ήττες στα πεδία των μαχών της ευρύτερης περιοχής της Ευρώπης, της Μεσογείου και των Βαλκανίων, αντιστροφή συμμαχιών, καθόριζαν με τη σειρά τους και την τύχη αυτών των κινημάτων.
Σε όλα αυτά τα κινήματα, που πήρε μέρος ο ελληνισμός, πλήρωσε βαρύ τίμημα με ποταμούς αίματος και εξανδραποδισμούς ως αντίποινα από τους κατακτητές.

Πολλά από αυτά τα κινήματα είναι άγνωστα στο ευρύ κοινό, αλλά δεν παύουν να αποτελούν το αμόνι όπου πάνω του σφυρηλατήθηκε ο ξεσηκωμός του 1821.
Η εθνική συνείδηση ενάντια στον κατακτητή ανδρώθηκε πάνω στις θυσίες αυτών των γενναίων που σε χρόνια δίσεκτα σαν άλλοι ρομαντικοί επαναστάτες καταπιεσμένοι από την μουσουλμανική λαίλαπα προτίμησαν έναν ένδοξο θάνατο από την ατιμασμένη ζωή του σκλάβου ραγιά.
Παρουσιάζουμε στην συνέχεια τα ιστορικά γεγονότα των δεκατριών σπουδαιοτέρων επαναστατικών κινημάτων όσο το δυνατό περιληπτικά.
Παραλείπουμε ένα μεγάλο μέρος, αυτό της αντίστασης των πνευματικών ανθρώπων της κάθε εποχής που είναι ισάξιο των προεπεναστατικών πολεμικών γεγονότων και δεν παύει να αποτελεί κι αυτό τον σπόρο για την ανάσταση του Έθνους.

ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1453 Ενέργειες των Ελλήνων για εξέγερση της Δύσης
1457-1463 Ο πάπας Πίος Β' εργάζεται θερμά για τον πόλεμο κατά των Τούρκων
1463 Πόλεμος Ενετών και Τούρκων
1469-1472 Ξαναρχίζει ο πόλεμος Ενετών και Τούρκων
1474-1489 Εκστρατεία των Τούρκων κατά της Σκόδρας
1492-1496 Ο Κάρολος Η' μελετάει την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης
1499-1503 Ο Βαγιαζίτ αρχίζει πόλεμο κατά των Ενετών
1505-1531 Προσπάθειες του πάπα Ιουλίου Β' και του Λουδοβίκου ΙΒ' για σταυροφορία
1532-1533 Πόλεμος Σουλεϊμάν και Καρόλου Ε'
1537-1538 Ναυμαχία στους Παξούς
1540-1570 Ειρήνη Ενετικής Δημοκρατίας και σουλτάνου με βαρείς όρους για την πρώτη
1570-1571 Κυριεύεται το Σοποτό
1571 - Οι Μελισσηνοί
1573-1585 Ειρήνη μεταξύ Ενετών και σουλτάνου
1588-1603 Οι Ορσίνι καθικετεύουν τον αυτοκράτορα Ροδόλφο Β' να διώξει τους Τούρκους από την Ήπειρο
1603-1606 Επιδρομές Τοσκανών, Ναπολιτάνων και Μαλτέζων στην Ελλάδα
1609-1624 Ανταρσία Μανιατών
1616-1620 Η επανάσταση του μητροπολίτη Τρίκκης Διονυσίου
1645-1669 Πόλεμος στην Κρήτη
1647-1667 Ανταρσία των Αλβανών της Πελοποννήσου
1684 Πόλεμος μεταξύ Ενετών και Τούρκων
1686 Ο σερασκέρης της Πελοποννήσου πολιορκεί τον Κελεφά
1687 Η πανώλης (πανούκλα) μαστίζει φοβερά όλη την Ελλάδα
1688 Ναυάγιο Ζαγούρη
1689-1692 Ο Γερακάρης αποφυλακίζεται, αναγορεύεται ηγεμόνας της Μάνης και στέλνεται κατά των Ενετών
1693-1695 Ο δόγης Φραγκίσκος Μοροζίνι αναλαμβάνει και πάλι την αρχιστρατηγία
1696-1699 Οχύρωση του Ισθμού
1701-1762 Οι Τούρκοι ξαναπαίρνουν την Πελοπόννησο
1765-1768 Αικατερίνη Β'
1769-1770 Επαναστατικός οργασμός στην Ελλάδα
1770 Επανάσταση στη Στερεά
1770 Ναυμαχία στον Τσεσμέ
1770-1780 Πειρατές
1782-1792 Αλληλογραφία Αικατερίνης και Ιωσήφ Β' της Αυστρίας για ενέργειες της αυτοκράτειρας της Ρωσίας για επανάσταση στην Ελλάδα
1789-1807 Ξεσπάει η Γαλλική Επανάσταση
1807 Ο Ναπολέων ερεθίζει τον Αλή Πασά να αρχίσει τις εχθροπραξίες
1808 Νέες προσπάθειες της Ρωσίας για εξέγερση των Ελλήνων
1808-1815 Ενέργειες του Ναπολέοντα στην Ελλάδα

Συνεχίζεται