espa pkm

Πέμπτη, 25 Δεκεμβρίου 2025, 12:37:28 πμ
Τετάρτη, 24 Δεκεμβρίου 2025 18:14

Η επιδοματική πολιτική δεν μπορεί να υποκαθιστά την ουσιαστική κοινωνική συνοχή

Γράφει η Ιωάννα Παγλαρίδου.

Η πρόσφατη ανακοίνωση της υπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνας Μιχαηλίδου, για την επέκταση του επιδόματος μετεγκατάστασης έως 10.000 ευρώ σε έξι ακόμη Περιφερειακές Ενότητες, έφερε ξανά στο προσκήνιο μια διαχρονική συζήτηση. Μπορεί μια επιδοματική πολιτική να αντιμετωπίσει τα βαθιά, δομικά προβλήματα των ακριτικών περιοχών και το δημογραφικό; Ή απλώς ανακουφίζει προσωρινά, χωρίς να λύνει τίποτα;

Το μέτρο, που αφορά πλέον όσους επιλέγουν να μετακομίσουν σε Δράμα, Κιλκίς, Σέρρες, Φλώρινα, Πέλλα και Καστοριά, παρουσιάζεται ως εργαλείο ενίσχυσης της περιφέρειας. Όμως, όταν μια οικονομική ενίσχυση χορηγείται ανεξαρτήτως εισοδήματος, γεννά εύλογα ερωτήματα. Πώς μπορεί να θεωρείται κοινωνική πολιτική ένα επίδομα που δίνεται με τον ίδιο τρόπο σε έναν 30χρονο που επιστρέφει στο χωριό του με πλήρη οικονομική άνεση και σε έναν άλλον που δίνει καθημερινή μάχη για να θρέψει τα παιδιά του;

 

Η κοινωνική πολιτική οφείλει να στηρίζει πρωτίστως τους ευάλωτους. Να καλύπτει πραγματικές ανάγκες, να μειώνει ανισότητες, να δημιουργεί προοπτικές. Όταν όμως ένα μέτρο λειτουργεί οριζόντια, χωρίς οικονομικά ή κοινωνικά κριτήρια, δεν ενισχύει την οικογένεια ή την επαρχία, απλώς μοιράζει χρήμα χωρίς στόχευση. Και η επιδοματική λογική, ειδικά όταν δεν συνοδεύεται από μόνιμες λύσεις, δεν μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα των περιοχών που επηρεάζονται από ανεργία, υπογεννητικότητα και ερημοποίηση.

Η αλήθεια είναι απλή.
Ο κόσμος δεν φεύγει από την περιφέρειά  επειδή του λείπουν τα επιδόματα, αλλά επειδή του λείπουν οι δουλειές και η σταθερότητα.

Όσο δεν δημιουργούνται θέσεις εργασίας, όσο δεν ενισχύεται η τοπική οικονομία, όσο οι νέοι αναγκάζονται να μετακινούνται επειδή δεν έχουν βιώσιμες επιλογές στον τόπο τους, καμία εφάπαξ οικονομική ενίσχυση —είτε 2.000 είτε 10.000 ευρώ— δεν θα αλλάξει τη μεγάλη εικόνα.

Κανένα επίδομα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις επενδύσεις, τις πραγματικές ευκαιρίες απασχόλησης και την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες και δομές που κρατούν τις οικογένειες στις πόλεις και στα χωριά τους.

Μπορεί να βοηθήσει, μπορεί να ανακουφίσει πρόσκαιρα, αλλά δεν μπορεί να αποτελέσει στρατηγική. Και όσο η πολιτική παραμένει εγκλωβισμένη στη λογική της επιδοματικής ενίσχυσης χωρίς ουσιαστική στόχευση, τόσο θα χάνεται η ευκαιρία να αντιμετωπιστούν οι πραγματικές ρίζες του προβλήματος.

Στην Ελλάδα  η επιδοματική πολιτική έχει γίνει σχεδόν αυτοματισμός. Κάθε φορά που αναδεικνύεται ένα πρόβλημα, η απάντηση είναι ένα επίδομα. Ένα γρήγορο, εύκολο, επικοινωνιακά βολικό μέτρο που δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι κάτι έγινε.
Μα ας είμαστε ειλικρινείς. Έλυσε ποτέ κάποιο επίδομα τα δομικά προβλήματα της χώρας; Την απάντηση την αφήνω σε εσάς.
Κι όμως, το ίδιο μοτίβο συνεχίζεται ακόμα κι όταν δεν φέρνει αποτέλεσμα.

Επειδή δεν υπάρχει η πολιτική βούληση να αγγιχτούν τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα. Επειδή οι πραγματικές λύσεις απαιτούν σχέδιο, συγκρούσεις και μακροχρόνια δέσμευση.

Αντί αυτών, επιλέγεται το «τυράκι», μια μικρή οικονομική ένεση, αρκετή για να δημιουργήσει μια αίσθηση πως το κράτος «φροντίζει».

Και στο τέλος, ο πολίτης βρίσκεται ξανά στο γνωστό έργο. Να παίρνει ένα επίδομα, να ξέρει ότι δεν λύνει τίποτα, αλλά να λέειι… «ευχαριστώ».

Η Ελλάδα δεν χρειάζεται άλλες πρόχειρες επιδοματικές ανακουφίσεις.
Χρειάζεται το θάρρος να αλλάξει αυτά που όλοι βλέπουν και κανείς δεν αγγίζει.