Τον Απρίλιο του 2004, περισσότεροι από τριακόσιοι πολίτες καταθέσαμε ένα φάκελο στον Δήμο Κιλκίς με τίτλο «Για μια πόλη ασφαλή και φιλική προς τα παιδιά της» επισημαίνοντας καθημερινά προβλήματα που αφορούσαν όλους τους κατοίκους και δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια των παιδιών. Γινόταν αναφορά στην απουσία διαβάσεων πεζών, την στάθμευση αυτοκινήτων στον μοναδικό πεζόδρομο, στην μετ’ εμποδίων διέλευση πεζών επί των πεζοδρομίων, την απουσία καθαριότητος στην πόλη, την πληγή των αδέσποτων, την ανυπαρξία χώρων πρασίνου, τους κίνδυνους που διέτρεχαν τα παιδιά στις παιδικές χαρές και τον κίνδυνο που διέτρεχαν οι ποδηλάτες στον δρόμο. Κατέληγε με την διαπίστωση ότι η μετακίνηση στην πόλη μας ήταν δύσκολη για όλους και απαγορευτική για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες. Επομένως, οι πολίτες επισημαίναμε μικρά καθημερινά προβλήματα, τα οποία θα έπρεπε αυτονοήτως να είχαν ήδη τακτοποιηθεί, πολλά χρόνια πριν.
Η σύγκριση των τότε αιτημάτων με την σημερινή κατάσταση της πόλεως, μας επιτρέπει να διαπιστώσουμε αν άλλαξε η καθημερινότητα των συμπολιτών μας κατά την τελευταία εικοσαετία και με τι ταχύτητα. Μένοντας επικεντρωμένοι μόνο στα παραπάνω αναφερόμενα ζητήματα, εύκολα διαπιστώνουμε ότι σε κάποιους τομείς έχουν γίνει βήματα προόδου ενώ σε άλλους όχι.
Η πιο εντυπωσιακή αλλαγή αφορά τις παιδικές χαρές. Είναι πλέον ικανοποιητικές σε αριθμό και σε ποιότητα. Είναι στιβαρές, είναι σταθερές, είναι βαμμένες με όμορφα χρώματα, διαθέτουν τάπητα και νυχτερινό φωτισμό και είναι περιφραγμένες με κάγκελα προστασίας. Εκεί μπορούν τα μικρά παιδιά να παίζουν με ασφάλεια υπό την επίβλεψη των συνοδών (για τους οποίους υπάρχουν διαθέσιμα παγκάκια). Δυστυχώς χρειαζόμαστε την βοήθεια ψυχιάτρου για να κατανοήσουμε τους λόγους που οδηγούν άγνωστους «καλλιτέχνες» στο να βανδαλίζουν παιδικές χαρές με ασυνάρτητα γκράφιτι και ακατανόμαστες βρισιές.
Εξ’ ίσου εντυπωσιακή εικόνα παρουσιάζει το ζωοπάζαρο, όπου η ανάπτυξη των δένδρων το έχει μεταβάλει σε έναν μικρό συμπαθητικό πνεύμονα πρασίνου.
Αντιθέτως οπισθοδρόμηση διαπιστώνεται στους υπόλοιπους χώρους πρασίνου. Τα περισσότερα δένδρα στον κεντρικό δρόμο της 21ης Ιουνίου είτε ξεράθηκαν απεριποίητα είτε τα ξέραναν επίτηδες οι περίοικοι. Τα πλατάνια της οδού Λέκκα ξεριζώθηκαν, για τις ανάγκες δημιουργίας του νέου ανοιχτού εμπορικού κέντρου, του οποίου την όψη ανυπομονούμε να δούμε. Κάποια λουλούδια κάνουν, περιοδικά, την εμφάνιση τους στα δημοτικά κηπάρια αλλά χωρίς οργάνωση και χωρίς συνέχεια. Ίσως αγνοούν οι υπεύθυνοι ότι υπάρχουν εποχικά λουλούδια που αντέχουν στο κρύο του χειμώνα ή στην ζέστη του καλοκαιριού, τα οποία διατηρούν την ομορφιά τους για πολλούς μήνες, αρκεί να ...ποτίζονται.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, το νέο πάρκο – καύχημα – του Κιλκίς, διέψευσε τις προσδοκίες για δημιουργία χώρων πρασίνου. Αντί για προσθήκη δένδρων προστέθηκαν τσιμέντα, εξ ου και η σωστή ονομασία που του έδωσαν αυθορμήτως οι κάτοικοι αποκαλώντας το Τσιμεντόπαρκο. Πρόκειται για πρόκληση οικολογική καί για μόνιμη προσβολή της νοημοσύνης των κατοίκων.
Κατά την περίοδο που εξετάζουμε έγιναν κάποια έργα. Πλακοστρώθηκε το πεζοδρόμιο μπροστά από την Λέσχη αξιωματικών, η οδός Θεσσαλονίκης, η οδός Λέκκα και το πεζοδρόμιο από την Μητρόπολη έως το Δημαρχείο. Δεν το λες και σπουδαίο έργο για μια εικοσαετία. Τα υπόλοιπα πεζοδρόμια αφέθηκαν στην τύχη τους. Στα πεζοδρομία υπάρχουν πλακάκια σπασμένα ή αποκολλημένα που είναι πραγματικές παγίδες για τους πεζούς. Απλωμένα τραπεζοκαθίσματα, παραμελημένες ζαρντινιέρες (συνήθως βρώμικες), πεταμένα κιβώτια, παρκαρισμένα μηχανάκια και στον μοναδικό πεζόδρομο παρκαρισμένα αυτοκίνητα, συνεχίζουν να εμποδίζουν την μετακίνηση των πεζών. Διάφορες πινακίδες, συχνά παμπάλαιες και βρώμικες, εξακολουθούν να είναι τοποθετημένες στην τύχη, δημιουργώντας επιπλέον εμπόδια. Κανείς δεν νοιάζεται να τις μαζέψει. Εσχάτως εμφανίστηκαν και τα ηλεκτρικά πατίνια τα οποία κινούμενα με ταχύτητα και στα πεζοδρόμια, προκαλούν νέους κινδύνους για τους πεζούς.
Οι γονείς που περπατούν με παιδιά και καρότσια, αναγκάζονται να κατεβαίνουν στο οδόστρωμα προκειμένου να προσπεράσουν τα εμπόδια που βρίσκουν στο πέρασμα τους.
Νέοι και γέροι σκοντάφτουν σε λακκούβες ή σε υπερυψωμένα πλακάκια. Οι μετακινούμενοι με πατερίτσες ή αναπηρικά αμαξίδια πρέπει να κάνουν αγώνα δρόμου μετ’ εμποδίων για να μετακινηθούν. Οφείλουμε να το φωνάζουμε σε κάθε ευκαιρία, ότι η πόλη μας εξακολουθεί, μετά από μια εικοσαετία, να είναι ακατάλληλη και αφιλόξενη για άτομα με αναπηρίες. Είναι προφανές ότι η μετακίνηση στην πόλη εξακολουθεί να είναι και προβληματική και επικίνδυνη για όλους και κυρίως για τους πλέον ευάλωτους. Το Κιλκίς είναι κατάλληλη πόλη μόνο για νέους, για γυμνασμένους και για ευέλικτους (και αυτό υπό προϋποθέσεις).
Οι αρμόδιοι δίνουν διαχρονικά την εντύπωση ότι αδυνατούν να δουν την κατάσταση της πόλεως ή ότι αδιαφορούν για τα παράπονα των κατοίκων ή ακόμη χειρότερα ότι δεν ζουν ανάμεσα μας. Ότι δεν περπατούν στην ίδια με εμάς πόλη. Ότι δεν έχουν παιδιά, εγγόνια, παππούδες γιαγιάδες που κυκλοφορούν στους δρόμους της. Υπάρχει κάτι παράλογο σε αυτήν την συμπεριφορά. Και μόνο από προσωπικό συμφέρον, για την εξυπηρέτηση των ιδίων και των οικογενειών τους, θα έπρεπε να πράττουν τα δέοντα ούτως ώστε η κίνηση στα πεζοδρόμια να γίνεται απρόσκοπτα και με ασφάλεια για όλους. Και δεν το κάνουν. Υπάρχει και κάτι ακόμη. Δεν αισθάνονται κάποια ντροπή όταν ξεναγούν στην πόλη τους ξένους προσκεκλημένους ή τα άτομα που φιλοξενούν;
Το Κιλκίς, μια πόλη 30.000 κατοίκων με πολλά παιδιά και πολλά σχολεία, εξακολουθεί, 21 χρόνια μετά, να μην διαθέτει διαβάσεις πεζών. Για την ακρίβεια οι διαβάσεις βάφονται κατά καιρούς αλλά στην πράξη διαβάσεις δεν υπάρχουν. Πρέπει να συμβαίνει το εξής καταπληκτικό. Μάλλον χρησιμοποιούν ακατάλληλο υλικό το οποίο εξαφανίζεται λίγες ημέρες μετά από την τοποθέτηση του.
Οι διαβάσεις πεζών είναι ο καθρέπτης που ίσως μας δείχνει πως γίνονται οι δουλειές στο δημόσιο. Αυτοί προσποιούνται ότι κάνουν έργο και εμείς προσποιούμαστε τους ενθουσιασμένους για το έργο που γίνεται και δεν βλέπουμε. Η απουσία διαβάσεων είναι μείζον πρόβλημα ασφαλείας, ειδικά για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους. Μέχρι να το καταλάβουν αυτό οι υπεύθυνοι, οι οδηγοί αυτοκινήτων θα συνεχίζουν να σημαδεύουν για να πατήσουν όσους πεζούς τολμούν να διασχίζουν κάθετα τους δρόμους. Και όποιον πάρει ο Χάρος…
Στην διαχείριση των αδέσποτων σκύλων υπάρχει μια εμφανής βελτίωση. Κυκλοφορούν πράγματι λιγότερα σκυλιά σε κεντρικούς δρόμους και πλατείες. Εξακολουθούν όμως να ενοχλούν στις παρυφές της πόλεως. Όσοι πηγαίνουν για περπάτημα το γνωρίζουν. Κουβαλούν μαζί τους και ένα μπαστούνι για να αμυνθούν σε περίπτωση επιθέσεως από σκύλο. Όπου υπάρχει φόβος δεν υπάρχει κανονικότητα. Θα θεωρήσουμε το πρόβλημα λυμένο μόνο όταν η πόλη μας καταφέρει να αποκτήσει εικόνα δυτικοευρωπαϊκής πόλεως, δηλαδή πόλεως στην οποία δεν θα κυκλοφορούν ελευθέρα αδέσποτα ζώα. Όσοι έζησαν στην Γερμανία και την Σουηδία έχουν σχετική γνώση και εμπειρία.
Στην καθαριότητα επίσης έχει γίνει πρόοδος. Δεν είναι η πόλη τόσο βρώμικη όσο ήταν στο παρελθόν. Όμως υπάρχουν μέρη που η κατάσταση κάδων και σκουπιδιών είναι ενίοτε τριτοκοσμική. Και όχι μόνο με ευθύνη των αρμοδίων. Διότι έχουμε και οι πολίτες μερίδιο ευθύνης όταν πετάμε σκουπίδια και μπάζα όπου να’ ναι και όπως να’ ναι. Όποιος έχει αμφιβολίες για την ατομική ευθύνη, μπορεί να ρωτήσει να μάθει για την ποσότητα των πεταμένων καταγής σκουπιδιών που μαζεύονται κάθε πρωί από την πλατεία Ειρήνης. Και μπορεί να παρατηρήσει τις στοίβες από τσόφλια ηλιόσπορου που μαζεύονται κάθε ημέρα δίπλα στα παγκάκια.
Ανακεφαλαιώνοντας τις προηγούμενες παρατηρήσεις, γίνεται προφανές ότι η πόλη μας μέσα στην τελευταία εικοσαετία άλλαξε. Αλλά άλλαξε λίγο, εξελισσόμενη αργά, απελπιστικά αργά. Ζώντας νωχελικά. Κινουμένη χωρίς βιασύνη. Σαν να βαριέται. Σαν να μην υπάρχουν προβλήματα.. Σαν να αδιαφορεί να βρει και να επιβάλει τις ενδεικνυόμενες λύσεις.
