Την Άνοιξη του 1918 οι συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ (εγκάρδιας συμμαχίας) αποτελούμενες από γαλλικά, βρετανικά και ελληνικά στρατεύματα είχαν παγιώσει την κατάσταση απέναντι στην ισχυρή οχυρωματική γραμμή των Βουλγάρων, οι οποίοι υπό την καθοδήγηση των Γερμανών παρενοχλούσαν σημαντικά τους ντόπιους πληθυσμούς και τους συμμάχους που επιχειρούσαν δυτικά του ποταμού Αξιού, στην Παιονία.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Γάλλος Αρχιστράτηγος του Μακεδονικού Μετώπου, Γκυγιωμά ανέθεσε την κατάληψη του Σκρα -του ισχυρότερου οχυρού στο Μέτωπο- το οποίο μάλιστα είχε χαρακτηρισθεί απόρθητο, στον στρατό της «Εθνικής Αμύνης» που τελούσε υπό τη Διοίκηση του Αντιστράτηγου Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη.
Την παραμονή της μάχης ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιθεώρησε κι εμψύχωσε τους μαχητές λέγοντας: «- Κι επειδή φημολογείται από τους αντιπάλους μας ότι το Σκρα είναι απόρθητο, πρέπει να κυριευθεί!!» και κυριεύθηκε.
Την 5η πρωινή της 16ης Μάιου 1918, άρχισε η μάχη με ισχυρή προπαρασκευή πυροβολικού. Ο κανονιοβολισμός κράτησε όλη την ημέρα, προκειμένου να συντριβούν τα οχυρά του εχθρού και να καταρρεύσει το νευρικό σύστημα των στρατιωτών του από την ένταση, την αγωνία και την αυπνία. Την επομένη, 17 Μαΐου, άρχισε η επίθεση των ελληνικών μονάδων τις οποίες αποτελούσαν 5 συντάγματα των Μεραρχιών Αρχιπελάγους- Κρήτης- Σερρών, ένα σύνολο 14.596 μαχητών.
Τα ελληνικά τμήματα κινήθηκαν με ορμητικότητα κι επιδεξιότητα, ώστε παρά την ισχυρή αντίσταση των Βουλγάρων, μέχρι τις 6:30 το πρωί, το Σκρα είχε καταληφθεί. Το απόγευμα οι Βούλγαροι αντεπιτέθηκαν μανιωδώς για να ανακαταλάβουν το οχυρό αλλά αποκρούσθηκαν αποτελεσματικά.
Τις επόμενες ημέρες, ο ελληνικός στρατός εισήλθε εντός του σημερινού βουλγαρικού και σέρβικου- νυν σκοπιανού- εδάφους κι έφθασε μέχρι το Πιρότ στα σερβοβουλγαρικά σύνορα.
Ανάλογη επιτυχία σημείωσαν οι σύμμαχοι στην Τσέρνα. Η διπλή αυτή επιτυχία έδωσε στους Έλληνες την ευκαιρία να καταδιώξουν τους Βούλγαρους ως την Στρώμνιτσα, πόλη ελληνική ακμάζουσα και πολύ σημαντική. Οι κάτοικοι της υποδέχθηκαν τον ελληνικό στρατό, η γαλανόλευκη κυμάτιζε στα δημόσια κτήρια και στα περίφημα νεοκλασικά αρχοντικά της σπίτια που σώζονται ακόμη και σήμερα. Δείγματα πολιτισμού και ελληνικότητας της ένδοξης και αγαπημένης μας Στρώμνιτσας!
Μετά την ιστορική, ηρωική, επική Μάχη του Σκρα και την καταδίωξη του βουλγαρικού στρατού στα στενά της Κρέσνας, έπεσε η κυβέρνηση, οι Βούλγαροι ζήτησαν ανακωχή, η οποία υπογράφτηκε μετά από λίγο στη Σόφια.
Η πρώτη ήττα της Συμμαχίας των Κεντρικών Αυτοκρατοριών ήταν πλέον γεγονός. Κι επιτεύχθηκε στο Βαλκανικό Μέτωπο.
Η Ελλάδα με πρωταγωνιστή τον Πρωθυπουργό της Ελευθέριο Βενιζέλο βρέθηκε στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 1918, μαζί με τις Νικήτριες Δυνάμεις της Αντάντ!
Η διπλωματική επιτυχία «- Η μεγάλη Ιδέα»
Ο Βενιζέλος δεν ήταν αφελής, ούτε ρομαντικός πολιτικός. Γνώριζε ότι, τασσόμενος στο πλευρό της Αντάντ έβαζε την Ελλάδα στο λάκκο με τα φίδια. Πίστευε, λοιπόν, όπως ο Ηρακλής παρότι βρέφος- έπνιξε τα φίδια που έφθασαν στην κούνια του, κατά τον ίδιο τρόπο (ipso facto) θα μπορούσε να «πνίξει» τις συμμαχικές αντιδράσεις εναντίον της Ελλάδας και να αποσπάσει μεγάλο μέρος από το ¨δέρμα της Αρκούδας¨, δηλαδή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ήταν στην πλευρά των ηττημένων, κι έδινε την εντύπωση νεκρού σώματος.
Ο Βενιζέλος, 53 ετών τότε, ήταν ένας έμπειρος πολιτικός, ρεαλιστής, ευέλικτος και κυρίως ένας επιδέξιος διαπραγματευτής που ήξερε να αξιοποιεί την όποια προσφορά και ευκαιρία ήθελε παρουσιαστεί.
Οι διεκδικήσεις του, κατ’ αρχήν, φάνηκαν ήσσονος σημασίας για την ενσωμάτωση στην Ελλάδα της Ανατολικής Θράκης, της Δυτικής Μικράς Ασίας και των Δωδεκανήσων, όπου από αιώνες ζούσαν εκεί συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί.
Ο πρωθυπουργός στηρίχθηκε στην αρχή του do ut des (= σου δίνω για να μου δίνες). Έδωσε και τώρα διεκδικούσε. Αν και μπήκε στον Μεγάλο Πόλεμο, ακόμη και με εσωτερικό διχασμό, εντούτοις πήρε αυτή την τολμηρή και ριψοκίνδυνη απόφαση. Πίστευε στο ¨καλό του άστρο¨ , δηλ. στην διπλωματική ευστροφία του, που τον οδήγησε στον θρίαμβο της Συνθήκης των Σεβρών στις 10 Αυγούστου του 1920, στη ‘‘Μεγάλη Ιδέα’’, στην Ελλάδα των 2 ηπείρων και των 5 θαλασσών!
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος αποτελεί το πιο ζωντανό ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ που ανέδειξε η Σύγχρονη Ελλάδα, αναφέρει ο ακαδημαϊκός Αθανάσιος Διαμαντόπουλος.
Και μετά… τι έγινε μετά;
Μετά από τρεις μήνες την ευθύνη πήρε «ο Ξενοδόχος»! Μα καλά, ποιος είναι ο Ξενοδόχος; - Ο κυρίαρχος ελληνικός λαός, βέβαια!
Ο οποίος αντί να δώσει την εντολή στον εντολοδόχο της Συνθήκης των Σεβρών για να την υλοποιήσει, αποφάσισε διαφορετικά!
Την συνέχεια την γνωρίζετε και δεν χρειάζεται να γράψουμε τίποτε περισσότερο σ’ αυτό το επετειακό άρθρο της Νίκης του Σκρα.
Βιβλιογραφία:
- Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Ηγέτης, ο Άνθρωπος. Συγγραφέας Νικόλαος Εμμ. Παπαδάκης- Παπαδής
- Ελληνικοί βαλκανικοί πόλεμοι, έκδοση Ελληνικόν Φως, Συγγραφέας: Αντιστράτηγος Γεώργιος Κοσμάς
- Η Μικρασιατική Εκστρατεία, Από το Έπος στην Τραγωδία, Συγγραφέας: Σαράντος Ι. Καργάκος
- Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η Εποχή του, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
- Βενιζέλος, μια Βιογραφία, Herbert Adams Gibbons.