Από το 2020 και μετά βιώνουμε μια σειρά από εξωγενείς κρίσεις: Μεταναστευτική, υγειονομική, ενεργειακή, γεωπολιτική και κλιματική κρίση ταλανίζουν την παγκόσμια οικονομία και φυσικά και την αγροτική οικονομία.
Ο πρωτογενής τομέας μέσα από αυτές τις κρίσεις αναδεικνύεται σε βασικό παράγοντα διατήρησης της κοινωνικής συνοχής, καθώς το ζητούμενο είναι η επισιτιστική επάρκεια.
Η πλέον επικίνδυνη, ίσως, από τις κρίσεις που βιώνουμε είναι η κλιματική, καθώς η αντιμετώπισή της απαιτεί παγκόσμια κινητοποίηση και συνέργειες, κάτι που είναι δύσκολο να επιτευχθεί, ενώ οι επιπτώσεις της είναι άμεσες και επηρεάζουν το σύνολο της οικονομίας.
Η αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων και των επιπτώσεών τους στο φυσικό περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία έγινε ιδιαίτερα αισθητή και στη χώρα μας το 2021.
Οι καταστροφές που προκαλούνται είναι τέτοιες που επηρεάζουν πολλαπλώς την οικονομία. Η οικονομία επηρεάζεται και σε επισιτιστικό, και σε οικονομικό επίπεδο, αφού η μείωση της παραγωγής επηρεάζει το εμπορικό ισοζύγιο κι επί πλέον η κάθε κυβέρνηση καλείται να αποζημιώσει παραγωγούς ώστε οι καταστροφές, αν είναι μεγάλες, να μη προκαλέσουν ρήξεις στον κοινωνικό ιστό της χώρας. Ενώ παράλληλα οι παραγωγοί θα πρέπει να λάβουν ένα βοήθημα είτε για να αντικαταστήσουν πάγιο υλικό που υπέστη ζημιές, όπως συνέβη στη χώρα μας με τον ΙΑΝΟ, είτε για να έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλλιεργήσουν και πάλι στην επόμενη περίοδο.
Στην Ελλάδα μόνο για το 2021 ο ΕΛΓΑ έχει πληρώσει περίπου 350 εκατ. ευρώ, έχοντας, φυσικά, τη στήριξη του κράτους.
Απέναντι σε αυτή τη νέα πραγματικότητα είναι υποχρέωσή μας να θωρακίσουμε τον πρωτογενή τομέα καθώς αυτός είναι που πλήττεται περισσότερο από όλους τους άλλους τομείς της οικονομίας αλλά και παράλληλα επηρεάζει με τη σειρά του την εκδήλωση και πορεία του φαινομένου.
Στις σημαντικότερες περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας αυτή την περίοδο είναι η υποβάθμιση των εδαφικών πόρων με εντεινόμενα φαινόμενα ερημοποίησης, ο περιορισμός της διαθεσιμότητας και η ρύπανση υδατικών πόρων, η μείωση της βιοποικιλότητας, και ιδιαίτερα η απώλεια και υποβάθμιση παραγωγικών εκτάσεων λόγω φυσικών καταστροφών όπως πλημμύρες και πυρκαγιές που εκδηλώνονται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι καθοριστικής σημασίας η υιοθέτηση ενός νέου μοντέλου παραγωγικής ανάπτυξης της αγροτικής παραγωγής με βάση την επιστημονική γνώση και έμφαση στο τρίπτυχο: περιβάλλον- καινοτομία – ανταγωνιστικότητα που θα στηρίζεται στους εξής άξονες:
- Ανάπτυξη δράσεων κυκλικής οικονομίας
- Προώθηση οικοκαινοτόμων λύσεων βασισμένων στη φύση
- Προώθηση εναλλακτικών μεθόδων παραγωγής ενέργειας από γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα και βιομάζα
- Εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης νερού, με έμφαση σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές όπως οι πυρόπληκτες εκτάσεις
- Αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών
- Ενίσχυση συνεργιών σε θέματα περιβάλλοντος.
Στόχος μας είναι οι φιλικές προς το περιβάλλον επενδύσεις. Η προστασία του περιβάλλοντος και στον πρωτογενή τομέα δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά ανάγκη επιβίωσης και ηθικό χρέος προς τις επόμενες γενιές.
