Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 1:43:16 πμ
Τρίτη, 28 Ιουνίου 2022 13:26

Νίκος Ανθρακίδης: Οι ξενοδόχοι μπορούν, το κράτος θέλει;

Του Νίκου Ανθρακίδη

Σε λίγο καιρό συμπληρώνονται 15 συναπτά έτη βαθιάς οικονομικής κρίσης και συνεπακόλουθα ύφεσης για την ελληνική οικονομία και τα "ραπίσματα" που δέχεται η ελληνική επιχειρηματικότητα και εν προκειμένω η "εθνική" μας βιομηχανία του τουρισμού, είναι ανελέητα.

 

Καλώς ή κακώς, ο τουριστικός κλάδος, συνεπικουρούμενος από εκείνον της εστίασης, είναι ένας από τους λίγους που αφήνουν ρευστό στα εθνικά ταμεία και μάλιστα πληρωτέο "επί τη εμφανίσει", δηλαδή άμεσες καταβολές, λιανικές συναλλαγές, κυρίως χωρίς μακροπρόθεσμα συμβόλαια ή υποσχετικές που ενέχουν συναλλαγματικούς κινδύνους. Το τουριστικό συνάλλαγμα για τη χώρα μας ξεπερνάει εκείνο της άλλης μεγάλης εθνικής μας βιομηχανίας, της ναυτιλίας και είναι μεγαλύτερο ακόμη και από το μεταναστευτικό συνάλλαγμα, το οποίο επί δεκαετίες αποτελούσε μια από τις ατμομηχανές χρηματοδότησης της ανάπτυξης μέσω της ισχυρής εγχώριας κατανάλωσης.

Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση που ενέσκηψε και στη χώρα μας τέλη του 2009 και κράτησε μέχρι και το 2018 τουλάχιστον, ήρθε με φόρα η πανδημική κρίση να αποτελειώσει ό,τι είχε μείνει όρθιο και ό,τι προσπαθούσε να σηκώσει κεφάλι. Η πολυπόθητη "επιστροφή στην κανονικότητα", προσέκρουσε στη "λοιμώδη ασθένεια" και τον "επιπολασμό της νόσου", στην "ταχύτητα μετάδοσης και στα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης".

Τη στιγμή εκείνη που ξεκίνησε δειλά να αχνοφαίνεται η ανάκαμψη του τουρισμού και να γεννιέται η ελπίδα για εισροή εσόδων το καλοκαίρι του 2019, με ρεκόρ αφίξεων άνω των 30 εκατομμυρίων τουριστών και κύκλο εργασιών για την ελληνική οικονομία περί τα 20 δισ. ευρώ προερχόμενα από την αγορά του τουρισμού, ήρθε ο "αόρατος εχθρός" να ισοπεδώσει τα όποια ψήγματα ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. 

Δύο χρόνια γεμάτα αβεβαιότητα, δραματική συρρίκνωση του τζίρου και δημιουργία νέων δυσθεώρητων χρεών ως "κληρονομιά" από τα χρόνια του κορονοϊού. Οι κρατικές επιδοτήσεις, επιχορηγήσεις και αποζημιώσεις, ναι μεν βοήθησαν στην τιτάνια προσπάθεια του επιχειρηματικού κόσμου να σώσει τις επιχειρήσεις του, όμως δεν εξασφάλισαν βιωσιμότητα διαρκείας.

Η αγορά κάθισε, η συνολική ενεργός ζήτηση υποχώρησε και το διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα απομειώθηκε δραστικά με συνέπεια τη μείωση του εθνικού εισοδήματος σε διψήφια ποσοστά κατ’ έτος. Ο τουριστικός κλάδος δεν θα μπορούσε παρά να ακολουθήσει αυτή τη γενική καθοδική πορεία της αγοράς, καθώς το τουριστικό προϊόν, καίτοι προσοδοφόρο για την ελληνική οικονομία, δεν είναι προϊόν πρώτης ανάγκης για τον καταναλωτή.

Με την εξάπλωση της εμβολιαστικής κάλυψης και τη συνεπακόλουθη υποχώρηση των επιπέδων νοσηρότητας του κορονοϊού, η νέα χρονιά του 2022 μπήκε με αισιοδοξία και προοπτικές, αναμένοντας να φέρει ίσως και τα νούμερα του 2019 σε αφίξεις, τζίρους και κέρδη στον ελληνικό τουρισμό αλλά και έσοδα για το ελληνικό κράτος. Ο Μάιος πήγε καλά και αποτελεί άκρως θετική ένδειξη μέσω και των προκρατήσεων, για το υπόλοιπο καλοκαίρι.

Ωστόσο, τα χαμόγελα δεν κράτησαν για πολύ καθώς με την εισβολή της Ρωσίας και τον πόλεμο να μαίνεται ακόμη στην Ουκρανία, είναι διάχυτη η γενική αβεβαιότητα. Σε συνδυασμό με τις υπέρογκες ανατιμήσεις και την αύξηση του γενικού επιπέδου των τιμών η οποία παρασύρεται προς τα άνω λόγω και της ενεργειακής κρίσης, το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων αυξάνεται αλματωδώς.

Πλέον ο επιχειρηματίας του τουρισμού, όπως και οι υπόλοιποι επιχειρηματίες στους άλλους κλάδους, έχουν να διαχειριστούν αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος, φυσικού αερίου, πετρελαίου αλλά και πρώτων υλών σε εφόδια. 

Από την άλλη, ο τουρισμός, ως ατμομηχανή της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, όπως κάθε χρόνο αναμένεται και φέτος να σώσει την παρτίδα. Ο κόσμος, όπως όλα δείχνουν, επιθυμεί διακαώς να ταξιδέψει. Μετά από 2 χρόνια "εγκλεισμού", με απανωτά lockdown και περιορισμούς στη μετακίνηση, είναι αναμενόμενο να θέλει η ανθρώπινη φύση να ταξιδέψει. Με τη λήξη του πολέμου, που όλοι μας ελπίζουμε να γίνει το συντομότερο δυνατό, θα λάβει χώρα μια πολύ ισχυρή ώθηση σε κρατήσεις αεροπορικών εισιτηρίων και ξενοδοχείων.

Το διακύβευμα όμως δεν πρέπει να είναι απλά να γεμίσουν πρόσκαιρα τα ταμεία του κράτους και των επιχειρήσεων. Να "βγει" δηλαδή η χρονιά όπως όπως, να εισπραχθούν οι φόροι, να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος και να δοθούν κάποιες παροχές.

Το μείζον είναι να συνεχιστεί η άνοδος του brand της Ελλάδας και του ελληνικού τουρισμού. Να καταστεί η χώρα μας ως νούμερο ένα τουριστικός προορισμός σε όλη τη μεσόγειο, ξεπερνώντας την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία, αυξάνοντας την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος και προσελκύοντας υψηλότερα βαλάντια και για μεγαλύτερη τουριστική περίοδο. 

Να μπορέσει επιτέλους να γίνει η χώρα μας all year round προορισμός και όχι μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες. Κυρίως δε η Αθήνα, μπορεί και πρέπει να γίνει ένας προορισμός city break, long weekend όπως η Βαρκελώνη, η Ρώμη, το Λονδίνο και όχι μόνο ως transit για να επισκεφθεί τα νησιά ο ξένος τουρίστας.

Όλα αυτά βέβαια χρειάζονται έναν ολιστικό ανασχεδιασμό της τουριστικής μας αγοράς και μια στοχευμένη προσέγγιση πολιτικής του Υπουργείου Τουρισμού με κίνητρα προς τους επιχειρηματίες οι οποίοι αποδεδειγμένα προωθούν την ανάπτυξη και βελτίωση του τουριστικού προϊόντος. Το περιθώριο αύξησης τόσο των αφίξεων όσο και των ημερών διαμονής είναι τεράστιο, εκτιμήσεις κάνουν λόγο μέχρι και για διπλασιασμό. 

Μια στροφή στην πολιτική του Υπουργείου Τουρισμού στην παροχή κινήτρων για ένα πιο ποιοτικό και υψηλότερης προστιθέμενης αξίας τουριστικό προϊόν μεγαλύτερης διάρκειας, σε συνδυασμό με την ανάδειξη νέων εγχώριων προορισμών όχι μόνο θερινών, μπορεί να καταστήσει τη χώρα μας ηγέτιδα στον παγκόσμιο χάρτη και να εκτοξεύσει τις προοπτικές ανάπτυξης συμπαρασύροντας και τους υπόλοιπους κλάδους και τομείς της οικονομίας με διάχυση του οφέλους σε όλους τους πολίτες. Αρκεί να υπάρχει η σχετική βούληση. Οι επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου από τη φύση τους, διαπνέονται από δημιουργική κουλτούρα και είναι δεκτικοί να συμβάλουν με τις δυνάμεις τους στην ανάπτυξη και την πρόοδο του τόπου μας. Αρκεί να βρεθεί το απαραίτητο πλαίσιο, ο σχεδιασμός και φυσικά το όραμα.

* Νίκος Ανθρακίδης, MSc in International Hospitality Management, Ιδιοκτήτης ξενοδοχειακής μονάδας "BE MY GUEST ATHENS"

(Άρθρο του κιλκισιώτη επιχειρηματία Νίκου Ανθρακίδη στο capital.gr)