Τούτες τις ημέρες του Μαγιού πολλοί θα θελήσουν -και πρέπει- να “μπουν” στα άδυτα της μεγάλης πληγής του Ποντιακού Ελληνισμού. Να αγγίξουν την καρδιά της πληγής. Πρέπει όμως να το κάνουν με ανάλαφρα βήματα, για να μην πληγώσουν τίποτα από την ιερή αυτή πληγή.
Να περάσουν με αέρινα βήματα από άταφα κόκολα των χιλιάδων νεκρών, το αίμα, τους ναούς, τις πεταμένες εικόνες.
Να μη βεβηλώσουμε με το περπάτημα μας, άθελα, κάτι από όλα αυτά.
Γιατί εκεί θα τα δούμε όλα, θα δούμε τους αρχαίους μας προγόνους, θα δούμε τον δικέφαλο αετό του Βυζαντίου, τον μονοκέφαλο αετό του Πόντου.
Θα δούμε τους σφαγμένους προγόνους μας, του νεκρούς, το αίμα, τις εκκλησίες, τα σπίτια με τις πόρτες ανοιχτές, θαρρείς και κάποιον να περιμένουν. Θα δούμε παπάδες κρεμασμένους, παρθένες βιασμένες, παλλικάρια σφαγμένες, γυναίκες ξεκοιλιασμένς, παιδάκια μικρά με το χαμόγελο πετρωμένο στα χείλη τους. Θα δούμε πατημασιές Αγίων να μαζεύουν ακόμα πτώματα και εικόνες.
Μια παράξενη σιωπή με ανεπαίσθητους ήχους. Ίσως ο κοχλασμός του αίματος, ίσως οι ψυχές των νεκρών, ίσως οι ψαλμωδίες των αγγέλων.
Από μακριά θα δούμε την Μικρά Ασία με την Σμύρνη, οι νεκροί μας διώχνουν, φτάνει μας λένε, πρέπει να φύγετε. Γράψτε αυτά που είδατε και αν μάθετε γράψτε και το γιατί.

“Δεν έχουμε άλλο αίμα να
ποτίσουμε τους κήπους της απανθρωπιάς
Λίγες σταγόνες μόνο μείνανε
για να αποκαταστήσουμε
τη μνήμη των νεκρών μας
και της τρισχιλιόχρονης
πατρίδας μας”

Χ. Αντωνιάδης