Στα μέσα του 20ου αιώνα η μετανάστευση των Ελλήνων αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς, με προορισμό τώρα, και χώρες της Ευρώπης. Χαρακτηριστικό της ευρωπαϊκής μετανάστευσης, στο αρχικό της στάδιο, η προσωρινή εγκατάσταση και οι συχνές επιστροφές στην Ελλάδα. Κυριότερες χώρες προορισμού η Δυτική Γερμανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Σουηδία.
Οι δεκαετίες του 1950 και 1960 έχουν δικαίως χαρακτηρισθεί ως τα χρόνια της μεγάλης φυγής. H Ελλάδα εκείνη την περίοδο είχε τα μεγαλύτερα ποσοστά μετανάστευσης, εσωτερικής και εξωτερικής. Τα αίτια αυτής της μεγάλης φυγής, ήταν κυρίως οικονομικά. H μετανάστευση αυτή οδήγησε στην ερήμωση της υπαίθρου, στα χωριά έμειναν οι παπούδες με τα εγγόνια, επιπλέον εμπόδισε κάθε βιοτεχνική ή βιομηχανική ανάπτυξη, μείωσε κατά πολύ τον αριθμό του πληθυσμού, ιδίως στη βόρεια Ελλάδα. Εκείνη την εποχή οι δρόμος Αξιούπολης-Ειδομένης, είχε τόση κίνηση, όσο  ένας κεντρικός δρόμος της Θεσσαλονίκης, ο δε Σιδηροδρομικός Σταθμός της Ειδομένης “ζούσε” στιγμές μεγάλης δόξας.
Ας ρίξουμε όμως μαι σύντομη ματιά πίσω στο χρόνο και στα γεγονότα πριν τη μεγάλη φυγή.
Η χώρα μας στην περίοδο 1940-44 έπαθε τις μεγαλύτερες καταστροφές από κάθε άλλη συμμαχική χώρα (με εξαίρεση τη Σοβιετική Ένωση) στον πληθυσμό, στις υποδομές, στην παραγωγή, την οργάνωση και τη λειτουργία της οικονομίας.
Τα δύσκολα όμως χρόνια της Γερμανικής κατοχής δυστυχώς ακολούθησαν ακόμη πιο χειρότερα, ο εμφύλιος σπαραγμός, ο πόλεμος μεταξύ των Ελλήνων, ο πόλεμος ανάμεσα σε φίλους, σε συγγενείς, σε αδέλφια, το μίσος κυριαρχούσε ανάμεσα στους Έλληνες.
Και όλα αυτά την στιγμή που οι χώρες της Ευρώπης γιάτρευαν τις πληγές του πολέμου, και στα πρόσωπα των πολιτών τους ξαναεμφανίζονταν το χαμόγελο. Την ίδια περίοδο οι Έλληνες ήταν χωρισμένοι στα δύο. Υπήρχαν όμως και κάποιοι που ανέλαβαν εργολαβικά να ξαναστήσουντο “μπακάλικο” στήσανε ξανά τα δόκανα οι διακόσιες φαμίλιες γύρω από το παλάτι, και απομυζούν πάλι την Ελλάδα. Γι’ αυτούς τους νταβατζήδες, η Ελλάδα δεν είναι τίποτε άλλο, από ‘να μεγάλο μπακάλικο, με πολλές τρύπες και πολλά ποντίκια.  -στις μέρες μας, τα ποντίκια αυτά έχουν γίνει τεράστια, ίσα με αρκούδες- είναι μια περίοδος που δεν μπορούσες να φύγεις ακόμα και μετανάστης αν δεν είχες “μέσο” ή δεν “λάδωνες” για να πάρεις την πολυπόθητη σύμβαση-πρόσκληση για μια θέση εργασίας στα έγκατα της γης, στο Βέλγιο ή στη Γερμανία.
Για αυτές τις “φαμίλιες” ό,τι δεν μπορούσε να απορροφήσει η ντόπια αγορά εργασίας, και τα Μακρονήσια, έπρεπε να μεταναστεύσει, ενώ παράλληλα κρατούσαν αναμένα τα κάρβουνα του εθνικού διχασμού για κάθε μελλοντική χρήση.
Άλλωστε γι’ αυτούς η Ελλάδα ήταν πάντα ψωροκώσταινα, ανίκανη να θρέψει τα παιδιά της, έτσι, όσα δεν ξαπόστειλαν στα πέρατα της γης τα έστειλαν στις δύο μεγάλες τσιμεντένιες φάκες της αντιπαροχής, στο λεκανοπέδιο της Αττικής, και της Θεσσαλονίκης. Ίσα με σήμερα οι φάκες λειτουργούν μια χαρά, καταβροχθίζοντας όλο και περισσότερα κορμιά. Έτσι ο πληθυσμός, περιορισμένος σε κλειστούς χώρους ποδηγετείται μια χαρά, και με τα έπεα πτερέοντα περί “αποκέντρωσης’ “ειδικών κινήτρων” και όλων των συναφών, αποσπούμε τις μάζες, προσελκύουμε τα πλήθη, αποθρασύνουμε χορτάτους και καθυσυχάζουμε νηστικούς. Ύστερα από ένα μικρό διάλειμμα “εξουσίας” αλλά έντονης “αντίστασης”, οι “εργολάβοι” επανήλθαν για να ξανακάνουν αυτό που ξέρουν καλά να απομύζουν τη χώρα και τον ελληνικό λαό. Στέλνοντας πάλι τα νειάτα της χώρας στην ξενιτειά, αυτή τη φορά τα φάγαμε μαζί. Μάλιστα κύριοι της μεταπολίτευσης μαζί τα φάγαμε αλλά χωριστά πεινάσαμε.
Πενήντα χρόνια μετά τη μεγάλη φυγή, τα νειάτα της Ελλάδας ετοιμάζουν πάλι τις βαλίτσες, τέσσερις στους δέκα Έλληνες δηλώνουν έτοιμοι να εγκατασταθούν σε άλλη περιοχή ή χώρα.

συνεχίζεται
Στοιχεία της eurostat