Δευτέρα, 29 Απριλίου 2024, 4:41:44 μμ
Πέμπτη, 24 Αυγούστου 2023 21:27

Οι δυο πρώτες δεκαετίες της τοπικής αυτοδιοίκησης στο Κιλκίς (1914-1934) – ΜΕΡΟΣ ΙΙ

Γράφει ο Θανάσης Βαφειάδης, τοπογράφος, συγγραφέας.

Ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης μετά από μια μακρά περίοδο αφάνειας και μαρασμού ξανάρθε στο προσκήνιο με την κυβέρνηση Παπαναστασίου. Στις 24 Μαρτίου 1924, ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου υποβάλλοντας τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης του δεσμευόταν για την αναγεννητική πορεία του θεσμού.

Δεν πρόλαβε όμως να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις του, αφού στις 25 Ιουλίου 1924 η κυβέρνηση του έπεσε και την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Θεμιστοκλής Σοφούλης. Το ιστορικό παράδοξο είναι ότι οι πρώτες δημοτικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν στη διάρκεια της δικτατορίας που προέκυψε μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Θεόδωρου Πάγκαλου.

Στις 25 Οκτωβρίου 1925 διενεργήθηκαν, για πρώτη φορά εκλογές για την ανάδειξη δημοτικών και κοινοτικών αρχών. Στις κοινότητες οι ψηφοφόροι θα εξέλεγαν απευθείας μόνο κοινοτικούς συμβούλους και ο πρόεδρος της Κοινότητας θα εκλεγόταν στη συνέχεια από τους συμβούλους. Ο αριθμός τους καθορίστηκε με βάση την γενική απογραφή του 1920 και την προσφυγική απογραφή του 1923. Οι υποψήφιοι έπρεπε να είναι τουλάχιστον 25 ετών και η υποψηφιότητά τους να υποστηρίζεται από 3 τουλάχιστον εκλογείς.

Στην κοινότητα Κιλκίς το Κοινοτικό Συμβούλιο που εκλέχθηκε απαρτίζονταν από τους Παύλο Στεφανίδη, Ισαάκ Κουρτίδη, Γεώργιο Κυνηγόπουλο, Ιωάννη Τριανταφυλλίδη, Ιωάννη Σακαρίδη, Σάββα Αναστασιάδη, Αθανάσιο Τριαρίδη, Δημήτριο Τσιτσίμη, Οδυσσέα Λαζαρίδη, Κωνσταντίνο Μοσχόπουλο, Βασίλειο Λαναρά, Ιωάννη Φαχουρίδη, Ιορδάνη Τσουχνικά, Στέφανο Οικονομίδη και Αναστάσιο Χαλκιά. Πρόεδρος της Κοινότητας εξελέγη ο Οδυσσέας Λαζαρίδης με 11 ψήφους και αντιπρόεδρος ο Παύλος Στεφανίδης με 10.

Στις 25 Απριλίου 1927 έγιναν στα γραφεία της κοινότητας Κιλκίς αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέου προέδρου και αντιπροέδρου. Μετά από μυστική ψηφοφορία πρόεδρος εκλέχθηκε ο Παύλος Στεφανίδης και αντιπρόεδρος ο Αθανάσιος Τριαρίδης. Ο Στεφανίδης, καπνέμπορος με καταγωγή από το Σοχούμ του Καυκάσου, παρέμεινε πρόεδρος μέχρι το Σεπτέμβριο του 1929.

Στις εκλογές του 1929 στην κοινότητα Κιλκίς πλειοψήφησαν οι υποψήφιοι της Δημοκρατικής Ενώσεως, ενός κόμματος που ανήκε στην αριστερή σοσιαλδημοκρατία. Οι σύμβουλοι αυτοί ήταν οι Οδυσσέας Λαζαρίδης, Σάββας Νικοπολιτίδης, Κυριάκος Τεκτονίδης, Ηλίας Ιωαννίδης, Τριαντάφυλλος Φωτιάδης. Από τους Αγροτικούς εκλέχτηκαν ο Δημήτριος Σαχταρίδης και ο Αλέξανδρος Φωτιάδης. Από τους Φιλελεύθερους (Βενιζελικοί) ο Παύλος Στεφανίδης. Από τους Λαϊκούς (δεξιοί) οι Γεώργιος Δανιήλ, Δημήτριος Συρρανίδης, Απόστολος Τσαγκάρης, Δημοσθένης Ιωαννίδης, Χρήστος Μπαδήλας. Εκλέχθηκαν επίσης οι Λάζαρος Χαριτίδης και Σάββας Αναστασιάδης.

Στις 6 Σεπτεμβρίου 1929 διεξήχθη ψηφοφορία για τη συγκρότηση του κοινοτικού συμβουλίου σε σώμα και εκλέχθηκαν πρόεδρος ο Οδυσσέας Λαζαρίδης και αντιπρόεδρος ο Αλέξανδρος Φωτιάδης.

Στις 5 Αυγούστου 1931 συνήλθε το κοινοτικό συμβούλιο Κιλκίς για να εκλέξει το νέο πρόεδρο και αντιπρόεδρο της κοινότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας. Πρόεδρος μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1933 εκλέχτηκε εκ νέου ο Παύλος Στεφανίδης και αντιπρόεδρος ο Αλ. Φωτιάδης.

Οι δημοτικές εκλογές του 1934 ήταν οι τελευταίες που διεξήχθησαν πριν τον πόλεμο, καθώς οι επόμενες πραγματοποιήθηκαν 17 χρόνια αργότερα, το 1951. Αξιοσημείωτο ήταν ότι σε αυτές της εκλογές ψήφισε για πρώτη φορά, έστω και επιλεκτικά, ένα μικρό τμήμα του γυναικείου πληθυσμού. Οι δημοτικές εκλογές χαρακτηρίσθηκαν από την πλήρη κομματικοποίηση, αφού οι δημοτικοί συνδυασμοί κατέβαιναν με σαφέστατη κομματική στήριξη που ξεπερνούσε τα όρια του σημερινού «χρίσματος».

Νικητής των εκλογών στο Κιλκίς με 550 ψήφους αναδείχθηκε ο αγροτικός Δημήτριος Σαχταρίδης που υποστηρίχθηκε και από τους Λαϊκούς, ενώ χαμένος ήταν ο άλλος διεκδικητής επίσης αγροτικός Λάζαρος Χαριτίδης. Το Ενιαίο Μέτωπο (ΚΚΕ) αύξησε τη δύναμη του στην πόλη κατά 40% και θριάμβευσε σε πολλά χωριά. Για πρώτη φορά κατάφερε να κερδίσει την πλειοψηφία σε 5 κοινοτικά συμβούλια, στην Κρηστώνη, στα Αμάραντα, στο Γερακαριό, στο Μεσιανό, στο Μαυρονέρι και έχασε για μία ψήφο την κοινότητα Ευζώνων. Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ χαιρέτισε την εκλογική επιτυχία μιλώντας για «Κόκκινη περιφέρεια Κιλκίς».

Μετά τη συγκρότηση του κοινοτικού συμβουλίου Κιλκίς σε σώμα πρόεδρος της κοινότητας Κιλκίς εκλέχτηκε ο Δημήτριος Σαχταρίδης και αντιπρόεδρος ο Δημοσθένης Ιωαννίδης. Τα υπόλοιπα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου ήταν οι Γ. Σμιάρης, Ο. Λαζαρίδης, Γ. Παπάζογλου, Β. Κυνηγόπουλος, Ι. Σουμελίδης, Κ. Αδαμίδης, Η. Παπαδόπουλος, Δ. Βαφειάδης, Α. Τσορμπατζάκος, Δ. Βογιατζής, Α. Τσαγκάρης, Δ. Μανίτσας και Δ. Τσιτσίμης.

Αυτά τα ολίγα για την πρώτη εικοσαετία του δήμου Κιλκίς που, όπως φάνηκε από την πρώτη ανάρτηση, δε φαίνονται να ενδιαφέρουν και πολύ τους συνδημότες. Λογικό θα μου πείτε. Γιατί να τους ενδιαφέρει τι συνέβαινε στο γενέθλιο τόπο πριν από 100 χρόνια όταν δεν τους ενδιαφέρει που αυτός ο τόπος έχει πάει 100 χρόνια πίσω; Τι αξία μπορεί να έχει η τοπική ιστορία, τι βαρύτητα μπορεί να έχει η γνώση της μπροστά στην αβάσταχτη ελαφρότητα που ζούμε; Δε μας φτάνουν οι στρατιές των σημερινών υποψηφίων συμβούλων που διαγκωνίζονται για μια θέση στα ψηφοδέλτια, θα διαβάζουμε και τα ονόματα των παλιών, που είναι άγνωστα στους πολλούς όπως άγνωστη εν πολλοίς είναι και η ιστορία αυτής της πόλης;

Τέλος πάντων, για τους λίγους που ενδιαφέρονται, περισσότερα γι’ αυτήν την περίοδο θα βρουν στο βιβλίο μου «Κιλκίς 1914-1934 – Η ταυτότητα της πόλης μέσα από το Δημοτικό Αρχείο». Αλλά αυτό το βιβλίο μάλλον θα δυσκολευτούν να το βρουν, καθώς τα περισσότερα αντίτυπα εξαντλήθηκαν από τους πρώτους κιόλας μήνες της έκδοσης του, το έτος 2000. Άρα μπορώ να κλείσω με την ίδια φράση που έκλεισα την πρώτη ανάρτηση: «Άλλες εποχές, άλλα ήθη». Και κυρίως άλλη σχέση με τα βιβλία. Κι ας έχουν περάσει μόνο 23 χρόνια.

Περισσότερα άρθρα και φωτογραφίες στην ιστοσελίδα και στο fb του τεχνικού γραφείου K4station.