Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 2:35:32 μμ
Κυριακή, 18 Οκτωβρίου 2020 20:37

Παιδεία και Οικονομία: Η επαγγελματική εκπαίδευση

Γράφει ο Μιχάλης Αρκούδας, Καθηγητής Μικροοικονομίας, Σύμβουλος Επιχειρηματικότητας (Mentor) E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Η πολύπαθη χώρα μας μετά από μια 10ετία κλυδωνισμών, μερικής χρεωκοπίας (selective default) και μνημονιών, ετοιμάζεται για μια συνολική επανεκκίνηση (restart) της οικονομίας της τα επόμενα 7-10 χρόνια, με βάση τα κεφάλαια των 72 δις. ευρώ που θα παράσχει η Ε.Ε είτε με την μορφή επιχορηγήσεων, είτε με την μορφή δανειών.
Η επιτυχία αυτού του στόχου απαιτεί δημοσιονομική πειθαρχία, συστηματικό προγραμματισμό, παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση του, με κυρίαρχο παράγοντα την αξιοποίηση του πνευματικού κεφαλαίου (intelligent capital) της χώρας.
Μια από τις αδυναμίες της Μεταπολίτευσης, αποτέλεσε και η κουλτούρα των «δικαιωμάτων», η οποία επεκτάθηκε ταχύτατα σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Στα Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια με την πίεση των γονέων, οι εκπαιδευτικοί ελαχιστοποίησαν τα κριτήρια αξιολόγησης των μαθητών, ενώ το Υπουργείο Παιδείας δεν αξιολόγησε ποτέ την δουλειά των διδασκόντων! Τα παιδιά οδηγήθηκαν στην παραπαιδεία- φροντιστήρια για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα ΑΕΙ- ΤΕΙ. Ο λαικισμός όλων των κυβερνήσεων κατάργησε ακόμη και την βάση του 10 στις εισαγωγικές εξατάσεις, με αποτέλεσμα να έχει η χώρα μας τους περισσότερους πτυχιούχους (ποσοστιαία) στην Ε.Ε. ενώ αργά αλλά σταθερά απομειώθηκε και εξαφανίστηκε η επαγγελματική εκπαίδευση, που αποτέλεσε την “ατμομηχανή” (locomotive) στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μέχρι την Μεταπολίτευση.
Την περίοδο 1997-2000, από την θέση του Γενικού Δ/ντή της Μακεδονικής Επιχειρηματικής Σχολής της Θες/νίκης (MBS), αλλά και από την θέση του Δ/ντή (Director) του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στην Ελλάδα, ο συντάκτης αυτού του άρθρου κατέθεσε φακέλους στο Υπουργείο Παιδείας για την πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων, σύμφωνα με το Βρετανικό μοντέλο Royal Society of Arts (RSA) και την πιστοποίηση επαγγελματικών αγγλικών (business English) του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στην Ελλάδα. Οι τεκμηριωμένες προτάσεις μας δεν εισακούσθηκαν τότε.
Σήμερα, με μεγάλη καθυστέρηση εκπονείται, επιτέλους, μελέτη για την επαναθεμελίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης με βάση το γερμανικό μοντέλο της “Διττής Εκπαίδευσης”, το οποίο θεωρείται το καλύτερο διεθνώς.
Προβλέπεται πιστοποίηση των αποφοίτων επαγγελματικών σχολών κι έτσι θα δημιουργηθούν τα «μεσαία» εκείνα στελέχη που αναζητούν ματαίως οι ελληνικές επιχειρήσεις μεταξύ των σημερινών πτυχιούχων των πανεπιστημιών.
Η ανεργία των νέων είναι μέγιστο πρόβλημα στη Ε.Ε. και κυρίαρχο ζήτημα στην Ελλάδα. Η έλλειψη απόκτησης δεξιοτήτων σε σχέση με την εκπαίδευση αποτελεί ουσιαστική αιτία της δομικής ανεργίας στην χώρας μας. Υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ απαιτούμενων δεξιοτήτων και διαθέσιμων θέσεων εργασίας και ως εκ τούτου το ¼ των νέων φθάνει στο κατώφλι της αγοράς εργασίας χωρίς επαρκή επαγγελματικά προσόντα. Αποτέλεσμα, η Ελλάδα κατέχει το πιο χαμηλό ποσοστό απασχόλησης στον Ευρωπαϊκό Δείτκη Δεξιοτήτων στις ηλικίες 20-34 ετών, μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών.
Η «Διττή Εκπαίδευση» προβλέπει τριετή διάρκεια σπουδών, με έμφαση στην τεχνολογική κατάρτιση και προγράμματα 344 ειδικοτήτων.
Σε δεύτερο στάδιο οι απόφοιτοι κάνουν «ενδοεπιχειρησιακή εκπαίδευση» της ειδικότητας τους, όπου κατά την διάρκεια της μαθητείας τους λαμβάνουν πλήρη μισθό, ασφάλιση και εργασιακά δικαιώματα. Το συνολικό Σχέδιο ολοκληρώνεται με την Πιστοποίηση Προσόντων για τη συγκεκριμένη ειδικότητα, που γίνεται από σχετικό Εθνικό Φορέα και αποτελεί διαβατήριο για εργασία σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι η Ισπάνια και η Πορτογαλία που ξεκίνησαν τέτοια προγράμματα το 2013, μείωσαν την ανεργία των νέων από 30% στο 19%.
Συμπερασματικά, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας μπορεί να επιτευχθεί με την ανάπτυξη των επαγγελματικών δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, γεγονός που θα συμβάλει και στην μειώση της ανεργίας των νέων. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι το κατάλληλο μέσο στην επίτευξη αυτού του στόχου είναι οι συμπράξεις πολιτείας και επιχειρήσεων. Αυτό άλλωστε αποτελεί και πάγιο αίτημα του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ) αλλά και του πνευματικού κεφαλαίου (intelligent capital) της χώρας προς τις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών.
Λοιπόν, Επαγγελματική Εκπαίδευση τώρα!