Παρασκευή, 26 Απριλίου 2024, 8:50:55 πμ
Τετάρτη, 14 Σεπτεμβρίου 2022 11:14

Σαν σήμερα πριν από 109 χρόνια: Ένας δημοσιογράφος περιγράφει τη ζωή των πρώτων προσφύγων του Κιλκίς

Θανάσης Βαφειάδης, τοπογράφος, συγγραφέας: Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ στις 22 Σεπτεμβρίου 1913.

 

ΝΕΑ ΣΤΡΩΜΝΙΤΣΑ (Κιλκίς) 14 Σεπτεμβρίου. Μια περιοδεία προ τας οικίας των προσφύγων δεν είνε βεβαίως περιττή. Διηυθύνθημεν πρώτον εις το μέγαν κτήριον της εταιρείας των καπνών εις τα δύο του οποίου πατώματα στεγάζονται περί τας 50 οικογένειαι. Σχετικώς επί του παρόντος είνε ευχαριστημέναι, πρέπει όμως να χωρισθή το οίκημα τούτο ως και το άλλο εις ανάλογα διαμερίσματα διότι έρχεται ο χειμών και δεν είνε δυνατόν εντός του χάους του καταστήματος εκείνου να ανθέξουν οι δυστυχείς πρόσφυγες εις το ψύχος. Έπειτα επεσκέφθημεν το άλλον κτήριον το οποίον βρίσκεται εις την αυτήν κατάστασιν και κατελήξαμεν εις την Τουρκικήν συνοικίαν εις ην σώζονται περί τας τριάκοντα οικίας - αν δύνανται να ονομασθώσιν ούτως – εις ας διαμένουν ήδη πρόσφυγες. Αι οικίαι αύται είνε ημιερειπωμέναι σχεδόν στερούνται θυρών και παραθύρων και πρέπει να επισπευσθή η επιδιόρθωσις αυτών διότι ο Οκτώβριος έφθασε και πως θα ζήσουν κατά τον χειμώνα οι άνθρωποι αυτοί ένας Θεός μόνον γνωρίζει.

Επεσκέφθημεν είτα το οίκημα εις ο μένουν προσωρινώς τα ορφανά του οικοτροφείου Παλ. Στρωμνίτσης του οποίου ο διευθυντής αρχιδιάκονος κ. Αρσένιος μας υπεδέχθη μετά των ορφανών ελληνοπρεπέστατα. Τα καϋμένα τα ορφανά δεν γνωρίζουν πότε θα λήξουν τα δεινά των θα ήτο δ’ ευχής έργον αν η Κυβέρνησις ή η Γεν. Διοίκησις Μακεδονίας ετοποθέτει αυτά εις τι ορφανοτροφείον των Αθηνών ή το Παπάφειον της Θεσσαλονίκης αφού πλέον τώρα μετά την πυρπόλησιν της Παλ. Στρωμνίτσης η Νέα Στρώμνιτσα και η κοινότης αυτής δεν έχει ουδένα πόρον και αδυνατεί να συντηρήση έστω και εν ορφανόν. Σημειούμεν ιδιαιτέρως την καλλιτεχνικήν ιδιοφυίαν του 17ετούς οικοτρόφου Αθανασίου Λαζαρίδου αρίστου ιχνογράφου μαθητού της 3ης Γυμνασίου διακρινομένου επί θαυμαστή επιμελεία. Το καλλιτεχνικόν τάλαντον του δαιμονίου τούτου ορφανού πρέπει να καλλιεργηθή εισαγομένου εις το Πολυτεχνείον Αθηνών, έχομεν δε την ελπίδαν ότι η Κυβέρνησις παρά τας ασχολίας της θα λάβη υπ όψιν την σχετικήν προς το υπουργείον αναφοράν του Οικοτροφείου.

Πλήρεις θλιβερών εντυπώσεων εκ της περί τους πρόσφυγας περιοδείας μας διηυθύνθημεν προς τα γραφεία των πολιτικών αρχών «Νέας Στρώμνιτσας». Διοικητικός επίτροπος διατελεί ως γνωστόν ο λοχαγός πεζικού κ. Βλάσιος Τσιρογιάννης. Ό,τι κι αν γράψωμεν περί του κ. λοχαγού δεν θα είνε αρκετόν να φθάση την αλήθειαν. Επί τετραετίαν κατά τον ένοπλον αγώνα παραμείνας εν παλαιά Στρωμνίτση δήθεν ως διευθυντής των Σχολών αλλ’ ως αρχηγός της κατά των Βουλγάρων αμύνης έσωσεν τον ελληνισμόν της Στρωμνίτσης εκ βεβαίας καταστροφής. Οι Στρωμνιτσιώται υπεδέχθησαν αυτόν όταν νικηφόρος εισήλθεν εις την Στρώμνιτσαν με δάκρυα ευγνωμοσύνης και εστεφάνωσεν αυτόν όπως τους αρχαίους Έλληνας. Τώρα εν τη δυστυχία των Στρωμνιτσιωτών ως διοικητικός επίτροπος προσφέρει την μεγαλειτέραν υπηρεσίαν προς την Νέαν Στρώμνιτσαν. Εντύπωσιν μου επροξένησεν η λατρεία των Στρωμνιτσιωτών προς τον γενναίον λοχαγόν. Μια γρηούλα μόλις τραυλίζουσα ολίγας ελληνικάς λέξεις ονομάζει τον κ. Τσιρογιάννην «πλούσιον» αξιωματικόν. Ο κ. λοχαγός δεν διακρίνεται επί ευπορία. Η γρηούλα όμως τον ονομάζει πλούσιον διότι όντως είνε πλούσιος εις αισθήματα, εις πατριωτισμόν, εις έργα, εις καλωσύνην. Και του αξίζει με το παραπάνω ο τίτλος αυτός. Ο εκ Στρωμνίτσης καθηγητής των ελληνικών γραμμάτων κ. Γεώργιος Χ’’Γεωργίου ως γνήσιος Στρωμνιτσιώτης εγκατέλειψε την Θεσσαλονίκην και ως Οικονομικός Επίτροπος υπηρετεί την νέαν πατρίδα του μετά ζήλου και αφοσιώσεως παραδειγματικής. Παρών και ο Στρωμνιτσιώτης κ. Ευάγγελος Κουκουδέας μέλος της Διοικητικής επιτροπής Ικαρίας. Ως γραμματεύς του οικονομικού επιτρόπου και αποθηκάριος δεν υστερεί ούτε εις ζήλον ούτε εις κόπους…

 

Περισσότερα άρθρα και φωτογραφίες στην ιστοσελίδα και στο fb του τεχνικού γραφείου K4station.