Δευτέρα, 27 Σεπτεμβρίου 2021 15:25
Το πείραγμα στο δρόμο (μέρος ΙΙΙ) - Ζαχαροπλάστης ήτο ο πατήρ σας;
Γράφει ο Θανάσης Βαφειάδης, τοπογράφος, συγγραφέας.
Ποιές ήταν, όμως, οι πιο γνωστές φράσεις που ακούστηκαν ως πειράγματα στους ελληνικούς δρόμους; Η πιο στερεότυπη που ειπώθηκε ποτέ ήταν το «Ζαχαροπλάστης ήταν ο μπαμπάς σου» και μάλιστα επαναλαμβανόταν μέχρι πρόσφατα, παρόλο που είχε χάσει την αξία της. Βέβαια, καθόλου στερεότυπες δεν ήταν οι απαντήσεις στο πείραγμα αυτό, όπως οι παρακάτω που υποβίβαζαν αυτόν που την εκστόμιζε στην κατηγορία του γνωστού συμπαθούς τετραπόδου:
«Κουκλί μου! ζαχαροπλάστης ήταν ο πατέρας σου; - Όχι καλέ σαμαροποιός και τρέξε να σου πάρη τα μέτρα…»
«Μπακλαβατζής ήταν ο μπαμπάς σου; - Όχι, κτηνίατρος και να πας να σε κοιτάξει…»
Ας αναφέρω όμως μερικά από τα πιο γνωστά πειράγματα που ακούστηκαν από τη δεκαετία του 1920 μέχρι τη δεκαετία του 1980, τα οποία σταχυολόγησα από βιβλιογραφική έρευνα και από τον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Άλλα από αυτά είχαν μια αύρα ρομαντισμού, άλλα μια δόση ερωτισμού και άλλα είχαν καθαρά σεξουαλικό περιεχόμενο. Δεν έλειπαν και τα πειράγματα με πολιτική διάσταση καθώς ο βαθμός πολιτικοποίησης καθόριζε τα επαναλαμβανόμενα στερεότυπα ή τις πρωτότυπες εμπνεύσεις της στιγμής. Έτσι, για μια κοπέλα που είχε βάλει το κόκκινο φουστάνι, εκείνο που την κάνει να μοιάζει πυρκαγιά, ο απολίτικος εραστής προσφερόταν να υποδυθεί τον πυροσβέστη λέγοντας το τετριμμένο «Φωτιά στα κόκκινα κι εγώ πυροσβέστης», ενώ ο πολιτικοποιημένος αναστέναζε βαθιά αναφωνώντας «Μπολσεβίκα μου, εσύ!»
Ας ξεκινήσουμε με τα πειράγματα που διατυπώνονταν υπό τύπον ερωτήσεως, είτε εντελώς αφελούς είτε περισσότερο πνευματώδους:
«Είσθε οπτασία ή πραγματικότητα;»
«Τζιτζίκα μου γιατί κρύβετε το ωραίο προσωπάκι σας;»
«Γάμπες είναι αυτές μικρούλα μου ή γλυπτικά αριστουργήματα;»
«Κουκλί μου μπορώ να σε δω το βράδυ;»
«Αντέχετε για ερωτικές ταλαιπωρίες;»
«Πάμε για τρελίτσες;»
Οι απαντήσεις σε ερωτήματα σαν τα παραπάνω πολλές φορές εκστομίζονταν με σκαιό τρόπο και ήταν απολύτως απαξιωτικές ή υβριστικές για τον επίδοξο εραστή: «Χαρά στα μούτρα! Είσαι σαχλός! Τον κακό σου το φλάρο!» Άλλοτε πάλι ήταν απλά αποτρεπτικές, χωρίς να τον μειώνουν: «Εγώ είμαι τίμιο κορίτσι! Να πας στη δουλειά σου!»
Πιο ενδιαφέρουσες ήταν όσες διαπνέονταν από ένα πνεύμα ειρωνείας ή ωμότητας που θρυμμάτιζε το σαθρό ευφυολόγημα:
«Μικρό μου, αγαλματοποιός είνε ο μπαμπάκας σου - Όχι, καλέ, κεραμιδάς και φυλάξου από την κεραμίδα του…»
«Μανάρα μου μ’ έκαψες! - Τράβα πέσε στη θάλασσα να σβυστής…»
«Άγγελέ μου μην είσαι τόσο σκληρά – Άει στο διάβολο βλάκα…»
Υπήρχαν φράσεις που παρέπεμπαν στην νηπιακή ή την παιδική ηλικία της κοπέλας: «Μωρό μου ναζιάρικο! Μπέμπα μου! Παιδί μου ατελείωτο! Παναγιά μου ένα παιδί! Κορίτσι μου σπαθάτο!» Επίσης σύγκριση γινόταν με το αγαπημένο της παιδικό παιχνίδι, με την αντίστοιχη λέξη να διατυπώνεται σε όλους τους βαθμούς: «Κούκλα μου! Κουκλίτσα μου! Κουκλάρα μου!»
Άλλες πάλι σχετίζονταν με διακοσμητικά ή καταναλωτικά είδη πωλούμενα σε ζαχαροπλαστεία «λουκούμι μου, γλειφιτζούρι μου», σε ανθοπωλεία, «μπουμπούκι μου, ζουμπούλι μου» ή σε ιχθυοπωλεία «μπαρμπουνάρα μου, ζαργάνα μου, μελανούρι μου», αποκλειομένων των γαρίδων που παραπέμπουν σε αυτές που έχουν όμορφο σώμα αλλά άσχημο πρόσωπο. Το πολύ συνηθισμένο «καϊνάρι μου, καϊνάρα μου», που ταίριαζε στις θερμές γυναίκες, παρέπεμπε σε ένα ζεστό αφέψημα από μπαχαρικά και βότανα.
Το πείραγμα εκφραζόταν και με ευθείες προτάσεις για πέρασμα στο ψητό, αφού προηγουμένως παρεχόταν η διαβεβαίωση για τον «καλό σκοπό» που είχε ο επίδοξος εραστής, ο οποίος δε δίσταζε να ορκιστεί ως μάρτυς δικαστηρίου ότι τα όσα έλεγε ήταν αληθή και ειλικρινή. Οι προτάσεις αυτές ήταν περισσότερο ή λιγότερο τολμηρές ανάλογα με την αισθητική και το πνευματικό επίπεδο του εραστή, που ενίοτε ήταν υποδεέστερον του μηδενός: «Έλα να ενώσουμε τις αμαρτίες μας να δούμε τι θα βγει! Πάμε για καβάλες!»
Οι ρομαντικοί απήγγειλαν στίχους ποιημάτων που είχαν αποστηθίσει ή τραγουδούσαν το ρεφρέν γνωστών τραγουδιών, ενώ εκείνοι που διέθεταν μνήμη ιχθύος αρκούνταν σε επιφωνήματα θαυμασμού – «Ε, ψιτ! Καλέ ψιτ!» - ή σε μονοσύλλαβες και δισύλλαβες προτάσεις: «Αγαπούλα! Σκανταλιάρα! Μάτια μου! Φως μου! Χαρά μου! Γλύκα μου! Αμαρτία μου! Καψούρα μου! Σεβνταλού μου!» Άλλοι πάλι διαπνεόμενοι από εθνικοπατριωτικό ενθουσιασμό αναμίγνυαν στο πείραγμα την ανακτορική φρουρά ή τα καράβια του στόλου: «Τσολιάς στ’ ανάκτορα! Γεια σου τσολιά μου! Φρεγάτα μου!» Δεν έλειπαν και οι παραπομπές σε Οθωμανούς αξιωματούχους: «Πασά μου, εσύ!» ή στην τουρκική γλώσσα συνοδευόμενα με αναστεναγμούς «Αχ σεκερίμ» (γλύκα μου), «Αχ γιαβρούμ» (πουλί μου), «Αχ, αμάν τζάνεμ» (ψυχή μου) και «Αρκαντάν γκελ» (έλα από πίσω).
Πιο αποτελεσματικά ήταν τα πειράγματα που χαρακτηριζόταν από κολακεία, την ασφαλέστερη μέθοδο για την προσέγγιση οποιασδήποτε γυναίκας:
«Κέφια που είχε ο Θεός όταν σε έφτιαξε!»
«Έχω δει πολλές γυναίκες αλλά σαν και σένα καμία!»
«Είσαι το δέκα το καλό!»
Το περιεχόμενο των πειραγμάτων καθοριζόταν από το πλαίσιο της εποχής: μια γνωστή μάρκα καλλυντικών, μια επιστημονική ανακάλυψη, ένας σεισμός ήταν αφορμές για να εφευρεθούν πειράγματα
«Τ’ είσαι παιδί μου; Καλλυντικό του Φάκτορ;»
«Εσύ εφεύρες παιδί μου, την διάσπασι του ατόμου;»
«Μαννάρα μου! Το ξέρεις ότι τρέμει η γης όπου πατάς;»
Τέλος υπήρχαν οι χυδαιολογίες, αλλά το χυδαίο δεν γράφεται ούτε περιγράφεται. Εκτός αν είσαι ο Ηλίας Πετρόπουλος, οπότε έχεις κατακτήσεις το δικαίωμα να γράφεις ό,τι θέλεις χωρίς κανένας να τολμά να ξεστομίσει ούτε κιχ. (Εγώ πάντως θα τα έγραφα, αλλά μου το απαγόρευσε δια ροπάλου η μονομελής επιτροπή λογοκρισίας που εδρεύει στην κατοικία μου. Έτσι για να ξέρετε τις πταίει και δεν μπορείτε να διαβάσετε τα πιο πικάντικα).
Περισσότερα άρθρα και φωτογραφίες από το νομό Κιλκίς θα βρείτε στην ιστοσελίδα και στο fb του τεχνικού γραφείου k4s tation