Με το Νόμο 4027/2011, για την «Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό και άλλες διατάξεις», άρθρο 32, ΦΕΚ 233/4-4-2011, τ. Α΄, καταργούνται τα Γραφεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Φυσικής Αγωγής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Παραμένουν οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στη δικαιοδοσία των οποίων περιέρχονται οι αρμοδιότητες των  καταργούμενων υπηρεσιών.
Στις υπηρεσίες που καταργούνται συμπεριλαμβάνεται και το Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με έδρα τη Γουμένισσα, η Επιθεώρηση των Δημοτικών Σχολείων, όπως τη γνώριζαν οι παλαιότεροι. Το γεγονός δίνει την ευκαιρία να επιχειρήσουμε σύντομη αναφορά στην ίδρυση και τη λειτουργία της υπηρεσίας αυτής, η οποία  παρέμεινε στην επαρχία Παιονίας επί έναν σχεδόν αιώνα.
Το Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη Γουμένισσα ιδρύθηκε το σχολικό έτος 1913-194 με την επωνυμία Εκπαιδευτική Περιφέρεια Γουμέντζης. Ήταν από τα πρώτα γραφεία εκπαίδευσης που οργάνωσε το ελληνικό κράτος στις απελευθερωμένες περιοχές της Ηπείρου και της Μακεδονίας μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) και τούτο, διότι ήταν περιοχή στα χωριά της οποίας λειτουργούσαν ελληνικά σχολεία πολύ πριν την απελευθέρωση και έπρεπε άμεσα να συνεχίσουν το έργο τους ενταγμένα στο ισχύον τότε ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Πρώτος προϊστάμενός της Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Γουμέντζης, επιθεωρητής, ήταν ο εκπαιδευτικός Παναγιώτης Καράτζαλης, για τον οποίο πέρα από το όνομα και την ιδιότητά του δεν έχουμε άλλες πληροφορίες.
Στην εκπαιδευτική αυτή περιφέρεια κατά την έναρξη λειτουργίας της, υπάγονταν σαράντα (40) σχολεία αντίστοιχων οικισμών της επαρχίας, τα οποία διακρίνονταν σε  Νηπιαγωγεία και Δημοτικά. Τα μεγαλύτερα από αυτά ήταν της Γουμένισσας (5/τάξιο), της Αξιούπολης (4/τάξιο), του Σκρα (4/τάξιο), των Αθύρων (3/τάξιο), του Αγίου Πέτρου (3/τάξιο), της Ειδομένης (3/τάξιο) και της Κάρπης (3/τάξιο). Στην ίδια περιφέρεια τη χρονική περίοδο 1913-1914 υπηρετούσαν εξήντα τρεις δάσκαλοι και νηπιαγωγοί. 
Κατά τις διοικητικές μεταβολές που συντελέστηκαν τη δεκαετία 1925-1935, η Επιθεώρησις Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Γουμενίτσης,                                              
όπως μετονομάστηκε, συγχωνεύθηκε με την αντίστοιχη των Γιαννιτσών, λειτούργησαν δε ως ενιαία εκπαιδευτική περιφέρεια μέχρι το 1940. Με  υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 259/24-9-1940, τ. Α΄, επανιδρύθηκε και λειτούργησε η Επιθεώρησις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Παιονίας με έδρα και πάλι τη Γουμένισσα. 
Επίσης το 1940, με το ΦΕΚ που προαναφέρθηκε, μεταφέρθηκαν από την Εκπαιδευτική Περιφέρεια Γιαννιτσών στην Εκπαιδευτική Περιφέρεια Παιονίας τα Δημοτικά Σχολεία όλων των οικισμών που διοικητικά ανήκαν στην επαρχία Παιονίας. Ένα μήνα αργότερα και πάλι με υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 333/21-10-1940, τ. Α΄ μεταφέρθηκαν από την περιφέρεια Κιλκίς στην περιφέρεια Παιονίας τα Δημοτικά Σχολεία των οικισμών των περιοχών Πολυκάστρου, Πικρολίμνης, Αγιονερίων και μερικά της περιοχής του Κιλκίς (Χωρύγι, Γυναικόκαστρα). Από την Εκπαιδευτική Περιφέρεια Αλμωπίας στην Εκπαιδευτική Περιφέρεια Παιονίας με το ΦΕΚ 5/11-1-1945, τ. Α΄, εντάχθηκαν τα Δημοτικά Σχολεία Κούπας, Σκρά και το Νηπιαγωγείο Σκρά.
Το 1983 με την Υπουργική Απόφαση Δ4/1395, ΦΕΚ 36/31-1-1983, τ. Β΄, μετονομάστηκαν οι επιθεωρήσεις σε Γραφεία Εκπαίδευσης, δηλαδή ξαναγυρίσαμε στην αρχική ονομασία του θεσμού. Με την ίδια απόφαση καθορίσθηκαν οι έδρες και οι περιοχές αρμοδιότητας των Γραφείων αυτών. Στο Ν. Κιλκίς εκτός από τη Διεύθυνση με έδρα την πόλη του Κιλκίς, δημιουργήθηκε το 1ο Γραφείο Δημοτικής Εκπαίδευσης με έδρα τη Γουμένισσα έχοντας στην αρμοδιότητά του όλα τα σχολεία της Παιονίας και όσα είναι εκατέρωθεν της εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης – Ευζώνων και εντός των ορίων του Ν. Κιλκίς. 
Τον ίδιο χρόνο με τη  Φ4/Δ4/516, ΦΕΚ 558/23-9-1983,τ. Β΄, έγινε επανακαθορισμός των περιοχών αρμοδιότητας των Διευθύνσεων και των Γραφείων Δημοτικής Εκπαίδευσης. Σύμφωνα με αυτή στο Νομό Κιλκίς είχαμε τη Διεύθυνση Δ. Ε. με έδρα το Κιλκίς, το 1ο Γραφείο Δ. Ε. με έδρα επίσης το Κιλκίς και το 2ο Γραφείο Δ. Ε. με έδρα τη  Γουμένισσα.
Στο 2ο  Γραφείο υπάγονταν όλα τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία της Παιονίας και της περιοχής. Αργότερα, είχαμε άλλη μια αλλαγή στην ονομασία και στην δικαιοδοσία του Γραφείου. Μετονομάσθηκε και πάλι σε 1ο Γραφείο και επανέκτησε τα σχολεία των περιοχών Πικρολίμνης, Αγιονερίων και εκείνα του Κιλκίς που κατείχε παλαιότερα. 
Με το Νόμο 1304/1982, ΦΕΚ 144/ τ. Α΄, καθιερώθηκε στην εκπαίδευση ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου, του οποίου αρμοδιότητα ήταν και είναι η επιστημονική και παιδαγωγική καθοδήγηση των εκπαιδευτικών. Τα Γραφεία των Σχολικών Συμβούλων λειτούργησαν ως αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και στεγάστηκαν στις Διευθύνσεις και στα Γραφεία Εκπαίδευσης. Με την Υπουργική Απόφαση Φ. 354.11/114/Δ1/13889/83, ΦΕΚ 662 τ. Β΄, ορίσθηκαν οι περιφέρειες κα οι έδρες των Σχολικών Συμβούλων Δημοτικής και Προσχολικής Εκπαίδευσης.
Σε εφαρμογή της απόφασης αυτής στο Ν. Κιλκίς δημιουργήθηκαν τρεις περιφέρειες Σχολικών Συμβούλων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και μια Προσχολικής Αγωγής. Η 1η και 2η είχαν και έχουν έδρα το Κιλκίς και η 3η τη Γουμένισσα. Η προσχολικής αγωγής είχε τον αριθμό 38 ακολουθώντας αρίθμηση σε πανελλαδικό επίπεδο που προέβλεπε η σχετική απόφαση. Τα δημοτικά σχολεία της 3ης Περιφέρειας Σχολικού Συμβούλου υπάγονται στο 1ο Γραφείο Δημοτικής Εκπαίδευσης Ν. Κιλκίς (έδρα Γουμένισσα), και είναι όλα της τέως επαρχίας Παιονίας, και του τέως Δήμου Πολυκάστρου.
Στη θέση του Επιθεωρητή και στη συνέχεια του Προϊσταμένου Εκπαίδευσης των Σχολείων της Παιονίας  και του Σχολικού Συμβούλου της ίδιας περιοχής, υπηρέτησαν πολλοί εκπαιδευτικοί. Ο κατάλογος των ονομάτων τους είναι μακρύς και είναι ενδιαφέρουσα η εκπαιδευτική και υπαλληλική τους διαδρομή στη θέση που προαναφέρθηκε. Συνδέθηκε με τη λειτουργία των Δημοτικών Σχολείων και των Νηπιαγωγείων μας, τις εκατοντάδες των εκπαιδευτικών που πέρασαν από την περιοχή, την κοινωνική και την πολιτιστική ζωή του τόπου.        
Η στέγη της Επιθεώρησης ή Γραφείου Εκπαίδευσης Παιονίας έχει επίσης την ιστορία του. Για δεκαετίες ήταν στο ιστορικό διδακτήριο της κωμόπολης, στη συνέχεια ενοικιαζόμενα οικήματα και από τις 27 Οκτωβρίου 1999  ιδιόκτητο,  νεόδμητο, άνετο και καλαίσθητο κτίριο που οικοδομήθηκε με δαπάνη της Νομαρχίας Κιλκίς την περίοδο 1998-1999.
Με το Ν. 4027/2011 καταργούνται τα Γραφεία Εκπαίδευσης, όπως προαναφέραμε, αλλά όχι και των Σχολικών Συμβούλων. Νομίζουμε πως, στο ως τις ημέρες αυτές Γραφείο Εκπαίδευσης Γουμένισσας μπορεί και πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί το Γραφείο Σχολικού Συμβούλου της ίδιας περιοχή, διότι σχολεία αρμοδιότητάς του είναι τα του Δήμου Παιονίας. Αν τα Γραφεία εκπαίδευσης έκλεισαν για λόγους οικονομίας, καμία οικονομία δεν θα γίνει αν ο Σχολικός Σύμβουλος των σχολείων αυτών εδρεύει μακριά από αυτά.  
Παράλληλα με την Επιθεώρηση ή το Γραφείο Εκπαίδευσης στη Γουμένισσα λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί και ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Παιονίας. Ιδρύθηκε το 1920 έχοντας την επωνυμία «Διδασκαλικός Σύλλογος Γουμενίτσης και Περιχώρων». Αυτή στη συνέχεια άλλαξε ακολουθώντας τις διοικητικές και ονοματολογικές αλλαγές που επήλθαν στο διοικητικό και εκπαιδευτικό χώρο αλλά και στα εκάστοτε νέα δεδομένα των εποχών που λειτούργησε.
Λίγο πριν το τέλος του 2011 έκλεισε η ιστορία του Γραφείου Εκπαίδευσης στην Παιονία μέσα στη δύνη της δύσκολης κατάστασης που διέρχεται η χώρα μας. Σε φάση που δοκιμάζονται πολλά και κατά την οποία καταργούνται φορείς, υπηρεσίες, οργανισμοί που επιβίωσαν στα χρόνια της κατοχής, του εμφυλίου, των δύσκολων δεκαετιών του 1950 και του 1960.
Σήμερα υπάρχουν νέα δεδομένα που επιβάλλουν αλλαγές, τροποποιήσεις στο τρόπο διοίκησης, εξυπηρέτησης των πολιτών, και όσον αφορά το θέμα μας, λειτουργίας και διοίκησης των σχολείων. Γεγονός όμως είναι, πως η ύπαιθρος χάνει καθημερινά τους υπηρεσίες και οργανισμούς που είχαν θεσπισθεί για να την υπηρετούν
Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα βιώνει και η Γουμένισσα μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες του μακραίωνου ιστορικού της βίου. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας αλλά και από τα πρώτα χρόνια της στο ελεύθερο ελληνικό κράτος ήταν έδρα πολλών τέτοιων φορέων. Σήμερα, όπως και άλλα παλιά επαρχιακά κέντρα, μετρά απώλειες όσων διαχρονικά απέκτησε. Το επιβάλλουν λόγοι οικονομίας, καλύτερης διοίκησης, σωστότερης εξυπηρέτησης των πολιτών και λειτουργίας των θεσμών; Το ερώτημα παραμένει. Απάντηση δεν αναμένεται, γιατί  οι σταράτες κουβέντες και εξηγήσεις έχουν εκλείψει προ πολλού και από πολλούς……….. 

Περισσότερες πληροφορίες για την ιστορία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Παιονία στις εργασίες μας:

1. Η εκπαίδευση στη Γουμένισσα και στην ευρύτερη περιοχή του Νομού Κιλκίς κατά την τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας 1870-1912, Θεσσαλονίκη 1993.
2. Τα σχολεία μας από την ίδρυσή τους ως το 2000, Κιλκίς 2004.
3. Τα Μαθητολόγια και οι Γενικοί Έλεγχοι των Σχολείων της Γουμένισσας, εκπαιδευτική και κοινωνική θεώρηση, ανάτυπο, Θεσσαλονίκη 2007.                                          -5-
4. Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Παιονίας,
Γουμένισσα 2010.