Πέμπτη, 25 Απριλίου 2024, 8:02:58 μμ
Δευτέρα, 03 Νοεμβρίου 2014 10:50

Βραζιλία: Δυσκολότερη η δεύτερη θητεία της Ρουσέφ

Η προεδρική εκλογή του 2014 υπήρξε μία από τις σκληρότερες στην ιστορία της Βραζιλίας με έκβαση που ακόμα και οι δημοσκόποι δυσκολεύονταν να προβλέψουν. Η νυν πρόεδρος, Ντίλμα Ρουσέφ, κατάφερε να επανεκλεγεί, αφού όμως πέρασε διά πυρός και σιδήρου.
Το σχετικά οριακό αποτέλεσμα δείχνει ότι η δεύτερη θητεία δεν θα είναι καθόλου εύκολη. Πόλωση, σκάνδαλα και χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις. Θα τα καταφέρει;

Αρχικά, στη μάχη της Ρουσέφ για την επανεκλογή, εμφανίστηκε μπροστά της μια παλιά γνώριμη: η Μαρίνα Σίλβα του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSB) με την οποία κάποτε υπηρετούσε στην ίδια κυβέρνηση.

Όλες οι δημοσκοπήσεις συμφωνούσαν σε ένα πράγμα: νέος πρόεδρος θα προέκυπτε από την κάλπη του δεύτερου γύρου. Όσο για τον πρώτο γύρο, η Σίλβα για αρκετές εβδομάδες ήταν το φαβορί. Φαινόταν να κόβει πρώτη το νήμα, ενώ διεκδικούσε με αξιώσεις ακόμα και την προεδρία. Τελικά, η Ρουσέφ επικράτησε στον πρώτο γύρο της 5ης Οκτωβρίου, έστω και με μέτριο ποσοστό. Η Σίλβα έμεινε τρίτη με ένα διόλου ευκαταφρόνητο 21%.

Στον β' γύρο η νυν πρόεδρος θα έδινε τη μάχη σε γνώριμη πολιτικά αρένα: από τη μία εκείνη και τα επιτεύγματα της τελευταίας 12ετίας με τη σφραγίδα και του προκατόχου της Λούλα ντα Σίλβα και από την άλλη ο Αέσιο Νέβες, ο υποψήφιος του κεντροδεξιού PSDB, του κόμματος που κυβερνούσε τη Βραζιλία πριν τον Λούλα. Μάλιστα, ο Νέβες εξασφάλισε τη στήριξη της Μαρίνα Σίλβα, γεγονός που του έδινε (τουλάχιστον θεωρητικά) αέρα νίκης. Σε κάθε περίπτωση, οι εκλογές θα ήταν ντέρμπι.

Η εκστρατεία για τον δεύτερο γύρο ήταν σκληρή, πολωτική και παλιομοδίτικη, αφού επικράτησε η παρελθοντολογία. Κάποια στιγμή στο παιχνίδι μπήκε και ο Λούλα για να στηρίξει την Ρουσέφ. Οι κακές γλώσσες ήθελαν τον τέως πρόεδρο να είναι δυσαρεστημένος με την διάδοχό του και να κρατά αποστάσεις διά παν ενδεχόμενο. Στο τέλος, όμως, βγήκε μπροστά και επιτέθηκε με δριμύτητα στον Νέβες και το κόμμα του.

Στις 26 Οκτωβρίου, η Ρουσέφ κατάφερε να επανεκλεγεί. Γύρισε όλη τη χώρα, μοίρασε περισσότερα χαμόγελα από όσα συνηθίζει, βγήκε ακόμα και selfie (Rousselfie, όπως τις αποκαλούσαν) και έλαβε 51%. Ήταν πράγματι ντέρμπι.

Κόρη βούλγαρου μετανάστη, η Ντίλμα Ρουσέφ μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια που της εξασφάλισε καλές σπουδές. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε να γίνει αντάρτισσα τη δεκαετία του 1970, όταν στη Βραζιλία (όπως και σε άλλες χώρες της Νοτίου Αμερικής) επικρατούσαν στρατιωτικά καθεστώτα. Συνελήφθη από τη Χούντα και βασανίστηκε, ενώ έμεινε σχεδον τρία χρόνια χρόνια στη φυλακή.

Μάλιστα, μια εμβληματική φωτογραφία της από τα χρόνια που ήταν κρατούμενη έγινε σύμβολο της πρόσφατης προεκλογικής εκστρατείας: η νεαρή τότε Ντίλμα με χοντρά γυαλιά μυωπίας, ατημέλητο μαλλί και καρό πουκάμισο.

Στην πολιτική μπήκε μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, με αφετηρία την πολιτεία Ρίο Γκράντε ντου Σουλ, στα σύνορα με την Ουρουγουάη. Αρχικά υπήρξε μέλος του Εργατικού Κόμματος (PDT), με το οποίο διαφώνησε για να αποχωρήσει και να ενταχθεί στο Κόμμα των Εργαζομένων (ΡΤ) υπό τον Λούλα ντα Σίλβα. Ήταν στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000, όταν ο Λούλα κάλπαζε προς την προεδρία.

Μετά την εκλογική του νίκη, το 2003, ο πρόεδρος Λούλα έκανε την πρώτη μεγάλη έκπληξη, ανακοινώνοντας στην Ρουσέφ ότι θα αναλάβει το υπουργείο Ενέργειας. Στα υπουργικά συμβούλια εκείνων των χρόνων ήταν που συνάντησε την υπουργό Περιβάλλοντος, Μαρίνα Σίλβα.

Το 2005, ο Λούλα έκανε τη δεύτερη μεγάλη έκπληξη: Την όρισε επιτελάρχη της κυβέρνησης, με λίγα λόγια, δεξί του χέρι. Για πρώτη φορά μια γυναίκα αναλάμβανε το συγκεκριμένο θεσμικό ρόλο.

Η τρίτη έκπληξη ήρθε το 2010, όταν ο πρόεδρος ολοκλήρωσε και τη δεύτερη θητεία του. Η επιτελάρχης Ντίλμα Ρουσέφ, η οποία εν τω μεταξύ είχε δώσει και μάχη με τον καρκίνο, θα ήταν υποψήφια. Θα ήταν η διάδοχος ενός δημοφιλέστατου προέδρου, που έγραψε τη δική του ιστορία στη Βραζιλία.

Αλλά και η Ρουσέφ έγραψε τη δική της σελίδα, όταν στις 31 Οκτωβρίου 2010 έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της χώρας. Το όραμά της: να συνεχίσει την πολιτική του Λούλα, να βγάλει από τη φτώχεια περισσότερους, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, να προσφέρει περισσότερα στα ανερχόμενα μεσαία στρώματα των μεγάλων αστικών κέντρων.

Το κατά πόσο υλοποίησε τα όσα υποσχέθηκε φαίνεται στον εκλογικό χάρτη, τη βραδιά που επανεξελέγη: η χώρα ουσιαστικά είναι χωρισμένη στα δύο. Από τη μία οι περιοχές με τις μεγάλες πόλεις που προτίμησαν τον Νέβεςκαι από την άλλη οι λιγότερο εύπορες περιοχές που την ψήφισαν μαζικά.

H δεύτερη θητεία της δεν θα είναι εύκολη. Η ίδια έσπευσε από την πρώτη στιγμή που επανεξελέγη να μιλήσει για την ανάγκη «αυτοβελτίωσης», αλλαγών και συνεννόησης. Όπως χαρακτηριστικά παρατήρησε βραζιλιάνος αρθρογράφος, «η Ρουσέφ έβγαλε το λόγο που θα εκφωνούσε ο αντίπαλός της, αν κέρδιζε».

Ο «μήνας του μέλιτος» των βραζιλιάνων με την εποχή Λούλα και Ρουσέφ έχει αρχίσει να εξαντλείται, όπως έδειξε και το οριακό εκλογικό αποτέλεσμα. Οι πολίτες ζητούν περισσότερα και καλύτερα. Διαδήλωσαν μάλιστα μαζικά το 2013, όταν η χώρα προετοιμαζόταν -με δαπανηρό τρόπο- για το Μουντιάλ, στο οποίο έτσι κι αλλιώς δεν ευτύχησε. Και έπεται συνέχεια με τους Ολυμπιακούς του 2016.

Οι μεγαλύτερες προκλήσεις στη δεύτερη θητεία της Ρουσέφ είναι να πετύχει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, να διαχειριστεί την πολιτική πόλωση και να υλοποιήσει όσα υποσχέθηκε προεκλογικά στο θέμα της καταπολέμησης της διαφθοράς. Μπορεί οι αποκαλύψεις για δωροδοκίες πολιτικών προσώπων να μην της κόστισαν την επανεκλογή, όμως οι καταγγελίες είναι εκεί.

«Mais Mudanças, Mais Futuro» (περισσότερες αλλαγές, περισσότερο μέλλον) ήταν το σύνθημά της προεκλογικά. Θα το υλοποιήσει;



Πηγή: Το Βήμα