espa pkm

Κυριακή, 14 Δεκεμβρίου 2025, 7:58:45 μμ
Παρασκευή, 01 Απριλίου 2022 21:07

«Ιχνηλατώντας τις Ρίζες μας»: Χωριά εγκατάστασης των Καρσλίδων στο ν. Κιλκίς

Ο νομός  Κιλκίς είναι ένας προσφυγικός νομός. Σε πολλά χωριά του νομού μας έχουν εγκατασταθεί πρόσφυγες προερχόμενοι από το Καρς του Καυκάσου.  Έχουμε χωριά όπου η εγκατάσταση ήταν μαζική ή ομαδική, χωριά με μερική εγκατάσταση και χωριά με μεμονωμένη εγκατάσταση.


Παραθέτουμε σε αλφαβητική σειρά τα ονόματα των ελληνικών  χωριών του Καρς, όπως τα έλεγαν οι πρόγονοί μας, το σημερινό τους όνομα στα τουρκικά, καθώς και το όνομα του χωριού εγκατάστασής τους εδώ στο νομό μας, με βάση το νέο βιβλίο της Αρχοντούλας και του Νίκου Κωνσταντινίδη, με τίτλο «Ιχνηλατώντας τις Ρίζες μας» στο Καρς του Καυκάσου, που εκδόθηκε πρόσφατα. 
Αμιρχάν ή Εμιρχάν (σημερινή ονομασία Sarıgün). Οι κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν, στο Σταυροχώρι Κιλκίς κυρίως, στο Ελευθεροχώρι  και μεμονωμένα στο Μεταλλικό.
 Αρσενιάκ ή Αρσενέκ (σημ. ον. Ormanlı). Μεμονωμένη εγκατάσταση στα Στενημαχίτικα του Κιλκίς (Παυλίδης).
Αρταχάν (σημερ. ονομ. Ardahan) Χωρύγι, Μ.  Στέρνα, Παλιό Γυναικόκαστρο , Διπόταμος, Τέρπυλλος , Μεταμόρφωση. (Αναφέρονται ονόματα των χωριών στα οποία εγκαταστάθηκε, έστω και μία οικογένεια).
Αρτός ή Αρτόστ ή Αρντίστ (σημερ. ονομ. Akbaba). Χέρσο κυρίως και στην πόλη του Κιλκίς λίγοι.
Ατκόζ ή Ατκιόζ (σημερ. ονομ. Camuşlu). Στο Ελληνικό και τα Θεοδόσια.
Βαρκενές ή Βαργενές (σημερ. ονομ. Yanatlı). Στη Μ. Στέρνα, στην πόλη του Κιλκίς και μία οικογένεια στο Χωρύγι. (Μιχαηλίδης)
Βεζίνκιοϊ (σημερ. ονομ. Ölçülü).  Στο Μεταλλικό, το Παλιό Αγιονέρι και στην πόλη του Κιλκίς,
 Γιαγπασάν ή Γιαμπασάν (σημερ. ονομ. Yağıbasan). Θεοδόσια Κιλκίς
Γιαλαούτσαμ ή Γιαλαγούτζαμ ή Γιαλαγκούζ - Τζάμ (σημερ. ονομ. Yalnızçam). Στην Ξηρόβρυση και στην Τέρπυλλο.
Γιολκετσμέζ ή Γιολ Κετσμέζ (σημερ. ονομ. Yolgeçmez). Γερακαριό (Δογάντζα) Κιλκίς (Ιασωνίδης Φώτιος, Σερταρίδης παπα-Κωνσταντίνος).
Ζεκ ή Ζιάκ (σημερ. ονομ. Sırataşlar). Οικισμός προέλευσης των Παπαδοπουλαίων (Ποπάντων) του Χωρυγίου Κιλκίς, και του  Σαββίδη Αδάμ του Γεωργίου, κάτοικου του Κιλκίς.
Ζέλετσα ή Ζέλετζε (σημερ. ονομ. Darboğaz). Στενημαχίτικα και Τέρπυλλο Κιλκίς.
Ζεμζελέκ (σημερ. ονομ. Yeleçli). Στην πόλη του Κιλκίς και στην Τέρπυλλο.
Ισλαμσόρ (σημερ. ονομ. Aydınalan). Στο Γερακαριό και την πόλη του Κιλκίς.
Καγισμάν ή Καγκισμάν (σημερ. ονομ. Kağızman). Άνω Απόστολοι (Αποστολάρ’) Κιλκίς (Τσαχουρίδης  ή Σαββίδης Νικόλαος. Πευκόδασος (Ορέβιστα) Αξιούπολης (Τσελεπίδου Αλεξάνδρα του Βασιλείου).
Κάμισλι ή Γάμισλι (σημερ. ονομ. Kamışlı). Αμάραντα Κιλκίς.
Καράκλησε ή Γαράκλησε ή Καράκιλισε (σημερ. ονομ. Gelinalan). Στην πόλη του Κιλκίς εγκαταστάθηκαν 5 οικογένειες.
Καράουργαν (σημερ. ονομ. Karaurgan). Μεγάλη Βρύση.
Κετσιβάν (σημερ. ονομ. Tunçkaya). Στο Χέρσο(μεμονωμένη εγκατάσταση).
Κιασάρ (σημερ. ονομ. Dedekılıcı). Στην Ποντοκερασιά, Άγιο Αντώνιο Μελισσουργιό, Μ. Στέρνα.
Κιζίλ Κιλισέ ή Κιζίλ ή Γιζίλ ή Γουζούλ (σημερ. ονομ. Uzungazi).  Αμπελοχώρι. (Δαουτλή Β), και στην πόλη του Κιλκίς.
Κιουλαπέρτ ή Γκιουλαπέρτ (σημερ. ονομ. Çamlıçatak). Μεταμόρφωση.
Κογκ (σημερ. ονομ. Kuzupınarı). Δροσάτο.
Μασουρτσίκ (σημερ. ονομ. Maksutçuk). Σταυροχώρι Κιλκίς. Αγτζίδης, Αντωνιάδης, Αντωνιάδου, Καρασαββίδης, Καρεπίδης, Κοσμερίδης, Νικολαΐδης, Παυλίδης, Περπερίδης, Περπερίδου, Φαχουρίδης. Ελευθεροχώρι Κιλκίς: Αθανασιάδης, Αυτζιάς ή Αυτζίδης, Αύτζεφ, Ιωαννίδης, Κωνσταντινίδης, Κωνσταντινίδου, Φωτιάδης. Κιλκίς Στενημαχιτών: Παυλίδης, Τεκτονίδου, Φαλλουρίδης, Φαχουρίδης, Φαχουρίδου. Λεβεντοχώρι Κιλκίς: Ιωαννίδης. Αναβρυτό Κιλκίς: Μερμέρογλου, Περπερίδης, Στεφανίδης. Ακροποταμιά Κιλκίς: Κοσμερίδης, Σαββίδης. Χέρσο Κιλκίς: Νικολαΐδης. Πηγή: Ξαντίδης.
Μεντζικέρτ ή Μετζικέρτ (Άνω) (σημερ. ονομ. Çamyazı). Κρηστώνη (Κανοτίδου)
Μερενές ή Μερινές (Άνω) (σημερ. ονομ. Yukarı Bakraçlı). Ποταμιά (Σαρίκιοϊ)  εγκαταστάθηκε ο Ιακωβίδης Ιωάννης
 Μερτινίκ ή Μερτενέκ (σημερ. ονομ. Göle). Εύζωνοι, Κεντρικό και Περιστέρι.
Μολά-Μουσταφά ή Ιβαμπόλ (σημερ. ονομ. Mollamustafa). Παλιό Αγιονέρι κυρίως και Χέρσο.
Μπαγντάτ ή Μπαγτάτ (σημερ. ονομ. Ovapınar). Στο Παλατιανό κυρίως, Παλιό Αγιονέρι (Σουλεμίδης). Άνω Απόστολοι (Κουτσικίδης), Κάτω Σούρμενα (Ευγενία Κυριακίδου), Μυλοχώρι (Αναστασία και Παρθένα Τατίδου).
Ναριμάν (σημερ. ονομ. Ünlükaya). Στενημαχίτικα Κιλκίς:  (Λουκάς Μηνάς» και Διπόταμος (Πετρόπουλος Κωνσταντίνος).
Ντεμίρ ή Δεμίρ Καπί (σημερ. ονομ. Yeni Demirkapı) Στην πόλη του Κιλκίς.
Ντορτκιλισέ ή Τορτ Κλισέ (σημερ. ονομ. Uğurtaşı).  Χωρύγι.
Όλουχλη(η) ή Όλουχλι(το) (σημερ. ονομ. Oluklu). Μεταλλικό και Π. Αγιονέρι (μεμονωμένα).
Όλτι ή Όλτη ή Όλτου (σημερ. ονομ. Oltu). Πηγή Αξιούπολης: Πετρόπουλος (Περσόπουλος) Ιωάννης.
Ορτάκιοϊ (σημερ. ονομ. Ortaköy) Μυλοχώρι Κιλκίς: Πολυχρονίδης Πέτρος. Μικρόδασος (Σμολ) Αξιούπολης: Περχαλίδου Δέσποινα.
Παντζαρότ (σημερ. ονομ. İnceçay)   Μελισσουργιό (Μουσδερέκ): Γεωργιάδης, Γουλτίδης, Τσαγκαλίδης. Μεταξοχώρι Κιλκίς: Σαββίδης.
Πελικπάς ή Μπελικπάς (σημερ. ονομ. Bölükbaş). Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην πόλη του  Κιλκίς, στα Αμάραντα και το Γερακαριό, σε μικρό βαθμό.
Πεπερέκ (σημερ. ονομ. Çetinsu). Εγκαταστάθηκαν κυρίως το Π. Γυναικόκαστρο (Αβράτ Χισάρ) και στην Αντιγόνεια, καθώς στο Μεσιανό, στον Αγ. Αντώνιο, στη Μ. Στέρνα και στο Χέρσο.
Σαλούτ (σημερ. ονομ. Dereyolu). Κρηστώνη, Πηγή και Τέρπυλλο.
Σαράφ ή Σιαράφ (δεν υπάρχει σήμερα, καταστράφηκε). Κεντρικό και στο Περιστέρι και το Πυργωτό, πριν μετακομίσουν στην περιοχή της Φλώρινας το 1925.
Σαρίκαμις (σημερ. ονομ. Sarıkamış). Πηγή Αξιούπολης,  Τέρπυλλο Κιλκίς.
Σιντισκόμ (σημερ. ονομ. Yalnızçam). Άνω και Κάτω Ποταμιά, στο Λειψύδριο, στον Διπόταμο και στο Σεβαστό.
Σουμπατάν (σημερ. ονομ. Subatan). Παλιό Αγιονέρι,  στο Μαυρονέρι (Καρά-Μπουνάρ, στην Κορώνα Κιλκίς (Κράσταλη).
Σουρπασάν ή Σουρμπασάν (σημερ. ονομ. Sırbasan). Ξυλοκερατιά
Τεκνελή (σημερ. ονομ. Tekneli). Μεταλλικό και Μικρόδασος.
Τιβίκ ή Ντιβίκ (σημερ. ονομ. Yayıklı). Πηγή, Κρηστώνη, Τέρπυλλο,

Τοροσκώφ (σημερ. ονομ. Çimenkaya) Μελισσουργιό, Παλιό Γυναικόκαστρο και Ριζοβούνι (πρ. Κουζ Μαχαλέ) Κιλκίς.
 
Τουιγόν ή Τουιγούν (σημερ. ονομ. Tuygun). Κρηστώνη και στην πόλη Κιλκίς.
Τουρκιασέν ή Τουρκιασόν (σημερ. ονομ. Yiğitkonaği). Χωρύγι ο Τιλκερίδης Ιωάννης.
Τσαπίκ Άνω και Κάτω (σημερ. ονομ. Yukarı Damlapınar και Aşağı Damlapınar). Κοκκινιά και το Μελισσουργιό.
Τσατάχ ή Τσιατάχ (σημερ. ονομ. Çatak). Πηγή, Τέρπυλλος. Κρηστώνη, Στενημαχίτικα, Ευρωπός.
Τσιλιχανά ή Σιραχανά ή Τσισλαχανά (σημερ. ονομ. Çilehane). Παλιό Αγιονέρι, στο Μελισσουργιό, στην Κοκκινιά και στα Στενημαχίτικα.
Τσιπλαχλί (σημερ. ονομ. Çıplaklı). Κεντρικό, Ελευθεροχώρι και πόλη Κιλκίς.
Φαχρέλ (σημερ. ονομ. Kartalpinar). Ηλιόλουστο, Χωρύγι, Ακρίτα.
Χαζναντάρ ή Χασκαντάρ (σημερ. ονομ. Haznedar). Χέρσο Κιλκίς: Γιαννουλίδης Περικλής. Ηράκλεια (Κορομηλιά),  Πευκόδασος: Μελεκίδου Μαρία. Άνω Απόστολοι: Σαββίδης (Τσάχωφ) Νικόλαος.
Χαλίφογλου (σημερ. ονομ. Halefoğlu).   Άνω Αποστόλους, Μαυρονέρι, Κρηστώνη, Κορομηλιά, Καβαλάρης, Μεσιανό, Εύζωνοι, Πηγή, Στενημαχίτικα.
Χανάχ (σημερ. ονομ. Hanak). Στον Ακρίτα
Χαραμί-Βαρτάν (σημερ. ονομ. Karaçoban). Αντιγόνεια, Πετράδες, Κεντρικό.
Χάσκιοϊ (σημερ. ονομ. Hasköy). Άνω Απόστολοι, Πικρολίμνη, Μαυρονέρι.
Χατζήβελη (σημερ. ονομ. Hacıveli). Κορομηλιά,  Μυλοχώρι, Φύσκα και Μεταλλικό.
(Πηγή έρευνας: ΕΠΜ (Επιτροπή Ποντιακών Μελετών), Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων, Αρχείο Νίκου Αφεντουλίδη, Πρόσφυγες κατά Χωριό προέλευσης).