Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024, 9:25:44 μμ
Πέμπτη, 09 Φεβρουαρίου 2023 12:02

Δασαρχείο Κιλκίς: Αναδεικνύουμε τις Φυσικές ομορφιές του όρους Μπέλλες

      Τα ορεινά μονοπάτια είναι το ιστορικό μνημείο της ανθρωπότητας που συνδέει τον 21ο αιώνα με την αρχαιότητα κατά την οποία οι άνθρωποι μπορούσαν να μετακινούνται από το ένα μέρος στο άλλο χρησιμοποιώντας τα μονοπάτια στη φύση. Από τα βασικότερα στοιχεία της αγροτουριστικής ανάπτυξης μίας περιοχής είναι η δημιουργία και η ανάδειξη των πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.

 

Σύμφωνα με το ΦΕΚ Υπ’ Αριθμόν 151344/165 Β´ 206/30.01.2017, ως μονοπάτι χαρακτηρίζεται ο στενός μη αμαξιτός δρόμος ο οποίος προορίζεται για τη διέλευση κυρίως πεζών και ζώων. Η βασική διαφορά του από τον αμαξιτό δρόμο είναι ότι έχει μικρότερο και κυμαινόμενο πλάτος, μπορεί να έχει σημαντικές αυξομειώσεις στην κλίση του καθώς και σκαλοπάτια.

    Ειδικότερα, τα ορειβατικά - πεζοπορικά μονοπάτια είναι διαδρομές που προορίζονται για    δραστηριότητες όπως η πεζοπορία, η ορειβασία, η πρόσβαση περιπατητών σε φυσικά περιβάλλοντα, αξιοθέατα (φυσικά ή πολιτιστικά) και γενικότερα για τη γνωριμία και επαφή του ανθρώπου με τη φύση, την ιστορία και τον πολιτισμό του κάθε τόπου.

Μία σημαντική από όλες τις πλευρές μελέτη, που αφορά την Βελτίωση και ανάδειξη δικτύου δασικών μονοπατιών  και σημείων ιδιαίτερου αισθητικού κάλους, όπως οι καταρράκτες Μπέλλες  συντάσσει το Δασαρχείο Κιλκίς  για την περιοχή του δασικού συμπλέγματος Μπέλλες.  

Σκοπός της μελέτης είναι η ανάδειξη και η αξιοποίηση των ορεινών δασικών μονοπατιών με παράλληλη  διαμόρφωση και ανάδειξη περιοχών όπως οι πανέμορφοι ύψους περίπου 50 μέτρων καταρράκτες (φωτ. 7) , οι πανοραμικές θέσεις θεάς, η  εγκατάσταση  κατασκευών δασικής αναψυχής και υπαίθριας ψυχαγωγίας, όπως βρύσες, ξύλινες πεζογέφυρες, πέτρινα κιόσκια παρατήρησης, πέτρινα καθιστικά   και πινακίδες ενημέρωσης  για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Επίσης άξιες λόγου είναι η ξενάγηση και η γνωριμία της περιοχής, καθώς και η ανάδειξη της αρχιτεκτονικής που είχε χρησιμοποιηθεί τότε, χειρωνακτικά και μόνο, για την κατασκευή των μονοπατιών αυτών αλλά και η διατήρηση της φυσικής ομορφιάς του τοπίου. Μέσα από την ανακατασκευή παλιών μονοπατιών, ακόμα και από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,  αναδεικνύεται ο ρόλος τους για το ότι εξυπηρετούσαν τόσο την κίνηση και επικοινωνία των πληθυσμών, όσο και την μετακίνηση στρατιωτών και υλικού κατά την διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, μέχρι και τον εμφύλιο. Χαρακτηριστικά είναι τα υπολείμματα παλιών οχυρωματικών θέσεων (αμπριά) σε διάφορες θέσεις στο βουνό Μπέλλες!!! Επιπλέον το δίκτυο μονοπατιών συνδέεται με περιοχές της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας , όπως η πεδιάδα της Στρούμνιτσας, αφού εξάλλου από την περιοχή του Κολέσινο κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών, ήρθαν αρκετοί κάτοικοι Ελληνικής καταγωγής. Η αποκατάσταση των παλαιότερων και η χάραξη καινούργιων διαδρομών, πρέπει να γίνεται με την φιλοσοφία της διατήρησης των τοπικών στοιχείων της περιοχής, έτσι ώστε να μην αλλοιώνεται η ήδη υπάρχουσα αρχιτεκτονική του τοπίου και ακόμη να προσελκύει τον σύγχρονο φυσιολάτρη τουρίστα

  Τα οφέλη για τον άνθρωπο από την τακτική επίσκεψη στο δασικό περιβάλλον είναι πολλά, καθώς επηρεάζει την ψυχολογία του επισκέπτη. Καταρχήν μειώνει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό και έχει χαλαρωτική επίδραση στους περιπατητές και έμμεσα επηρεάζει το ενδοκρινικό-ανοσοποιητικό σύστημα, προκαλώντας μείωση της αδρεναλίνης. Η άσκηση αναψυχικής δραστηριότητας στα δασικά μονοπάτια μειώνει το άγχος, καταπολεμά την κατάθλιψη, τον θυμό, την κούραση, αυξάνοντας τη ζωτικότητα και την ευεξία (http://earthshareme.com).        

  Στη διαδρομή της υπό εκπόνηση μελέτης ο επισκέπτης συνδυάζει μία απαράμιλλη  διαδρομή μέσα στο δάσος, με μία εντυπωσιακή πορεία στην κορυφογραμμή του όρους Μπέλλες (φωτ. 1,2), από όπου ο επισκέπτης ατενίζει όλη την περιοχή μέχρι τον Χορτιάτη και τον Θερμαϊκό Κόλπο, έχοντας στα πόδια του τις αξιόλογες προστατευόμενες λίμνες Κερκίνη και Δοϊράνη, με την πλούσια βιοποικιλότητά τους .  

  Έμμεσος  στόχος  της  μελέτης  είναι  η αύξηση της επισκεψιμότητας  της περιοχής,   με την αξιοποίηση του δικτύου μονοπατιών,  των αισθητικών της στοιχείων (καταρράκτες, πανοραμικές  θέσεις θέας κ.λ.π.), μεγιστοποιώντας τις ωφέλειες (οικονομικές και μη) των κατοίκων της περιοχής και συμβάλλοντας στην οικοτουριστική ανάπτυξή.           

  Με το προτεινόμενο δίκτυο  μονοπατιών αναπτύσσεται η δασοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής του Μπέλλες, μέσα από την ανάδειξη παλιών μονοπατιών γεμάτων μνήμες και εμπειρίες για τους μεγαλύτερους, σε συνδυασμό με την κατάλληλη κατασκευή ευκολιών σε θέση θεάς (π.χ. πέτρινα παγκάκια ξεκούρασης και παρατήρησης) και αξιοποίηση εντυπωσιακών στοιχείων της φύσης όπως είναι οι καταρράκτες του Μπέλλες.

     Η ποικιλότητα του τοπίου, η πλούσια και ποικίλη βλάστηση, οι βραχώδεις εξάρσεις (σε διάφορα  σχήματα) θα συμβάλουν σημαντικά στην έλξη των επισκεπτών και στην ευχάριστη παραμονή και επιμήκυνση του χρόνου παραμονής στον τόπο.

  Το συνολικό μήκος του δικτύου μονοπατιών ανέρχεται σε   38,000  χιλιόμετρα. Το κύριο  μονοπάτι ξεκινάει από την Παλιά Αγία Παρασκευή  σε υψόμετρο 458 μέτρων, ακολουθεί  παλιό μονοπάτι που οδηγούσε στην κορυφή του Μπέλλες  και ακολουθώντας την κορυφογραμμή σε μέγιστο υψόμετρο 1.600  μέτρα, με  πορεία προς τα δυτικά,  συναντάει την τοποθεσία «Καλύβια Ζαγναφέρη», όπου ξεκαλοκαίριαζαν οι ομώνυμοι Σαρακατσάνοι τσελιγκάδες, φτάνει στο Παλιό Τριεθνές σε υψόμετρο 1.470 μέτρα  και από εκεί  καταλήγει στον οικισμό Καβαλαρίου σε υψόμετρο 200  μέτρα.  

Το δευτερεύον μονοπάτι ξεκινάει από τις κατασκηνώσεις ΠαπαΧαρίτου  στα Σούρμενα , φτάνει στους καταρράκτες του Μπέλλες και από εκεί με ανηφορική πορεία καταλήγει στο Παλιό Τριεθνές του Μπέλλες.

Η αρχική κατασκευή των μονοπατιών  έγινε με  ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά απαράμιλλου κάλους όπως ξερολιθοδομές υποστήριξης του μονοπατιού, κατάλληλους ελιγμούς και ήπιες κλίσεις  έως 10%.

   Ο βαθμός δυσκολίας του δικτύου μονοπατιών είναι χαμηλός έως μέτριος και ενδείκνυται για ενήλικες με καλή φυσική κατάσταση.

   Θα γίνει κατάλληλη σήμανση του δικτύου μονοπατιών, όπως και η κατασκευή και τοποθέτηση πινακίδων πληροφόρησης.

   Κατά την εκτέλεση του έργου  λόγω και των ελάχιστων εργασιών που θα γίνουν δεν επέρχεται καμία αλλαγή της οπτικής εικόνας της περιοχής, ούτε  διάσπαση σημαντικών οικοτόπων και από τον  θόρυβο από την λειτουργία των εργαλείων  διαμόρφωσης, είναι ελάχιστες οι πιθανές οχλήσεις στην άγρια πανίδα  κ.α.

     Κατά τη λειτουργία του μονοπατιού θα υπάρχει χαμηλός θόρυβος, με μικρή όχληση πανίδας, πιθανή διασπορά σκουπιδιών, όπως και κίνδυνος από συλλογή ειδών. Δεδομένου ότι κατασκευαστικά εντάσσεται στην κατηγορία της πολύ μικρής και προσωρινής όχλησης, και συνεπώς δεν υπάγεται σε κατηγορίες έργων και δραστηριοτήτων, η υλοποίηση των οποίων απαιτεί περιβαλλοντική αδειοδότηση, δεν απαιτείται σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), και συνεπώς δεν ακολουθείται διαδικασία Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.).

  Το σύνολο του έργου,  δεν υπάγεται ούτε σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (Π.Π.Δ.), και διέπεται μόνο από τις δεσμεύσεις και τις προδιαγραφές της αριθ. 151344/165/18-01-2017 Κ.Τ.Α. (Φ.Ε.Κ. 206Β΄/30-06-2017), όσον αφορά κυρίως στις διαστάσεις και τους χρωματισμούς των πινακίδων.

   Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο ποσό των 300.000 ευρώ, και ευελπιστούμε σε συνεργασία με τον Δήμο Κιλκίς να ενταχθεί  για χρηματοδότηση στην με αριθμό ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/10396/263/30-01-2023 πρόσκληση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο Ελλάδα 2.0 Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας , τίτλος έργου: « Δημιουργία εθνικού δικτύου μονοπατιών και διαδρομών πεζοπορίας», με ημερομηνία υποβολής έως 31-03-2023.