Σάββατο, 27 Απριλίου 2024, 12:58:32 πμ
Σάββατο, 28 Μαϊος 2022 22:24

Άσπρη μέρα

Γράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης, Εκπαιδευτικός - συγγραφέας.

Το σύμπαν, έλεγε ο Παρμενίδης,  είναι χωρισμένο σε ζεύγη αντίθετων δυνάμενων, όπως φως - σκοτάδι, ελαφρύ - βαρύ, καλό –κακό κλπ.

Υπάρχουν όμως και φορές, όπου οι αντίθετες αυτές δυνάμεις, όχι μόνο συνεργάζονται αλλά κι εξισώνονται. Γίνονται συνώνυμες και ταυτόσημες. Το αν,  για παράδειγμα, ένα κοινωνικό μέτρο είναι δίκαιο ή άδικο εξαρτάται από το ποιόν ευνοεί και ποιον όχι. Κι αν ευνοεί τους πολλούς  είναι δημοκρατικό. Αλλιώς όχι.
Οι λέξεις «καλός» και «κακός» είναι αντίθετες. Σε σύνθετη όμως μορφή, όταν αποτελούν  πρώτο συνθετικό στο επίθετο «μαθημένος» δηλαφή «καλο-μαθημένος» και «κακο-μαθημένος», γίνονται συνώνυμες.  
Αλλά και στην πολιτική συχνά το καλό του ενός είναι το κακό του άλλου. Ο υψηλός τόκος π.χ. ωφελεί τον τραπεζίτη αλλά όχι τον πολίτη, καθώς το κέρδος του ενός στηρίζεται στη ζημιά του άλλου. Το ίδιο και στη σχέση εργαζόμενου - εργοδότη, με εξαίρεση τα golden boys!  
Η φιλολαϊκή πολιτική αποτελείται από μέτρα για την υπεράσπιση των αδύναμων της κοινωνίας, Η υπεράσπιση των δυνατών μελών της με οπλοστάσιο το νόμο, μόνο φιλολαϊκή πολιτική δεν μπορεί να θεωρηθεί. Η μάχη για το ποιος θα εκπροσωπεί την πολιτική ζωή του τόπου θυμίζει την ταινία «Κράμερ εναντίον Κράμερ». Στην ταινία αυτή βλέπουμε δύο γονείς να ερίζουν για την κηδεμονία του παιδιού τους, καθώς ο καθένας τους θεωρεί τον εαυτό του καταλληλότερο από τον άλλον. Το ίδιο ισχύει και στην πολιτική εν γένει. Το παιδί είναι,  εν προκειμένω, η εξουσία  και τα κόμματα που την διεκδικούν είναι οι γονείς της. Υπάρχει εντούτοις μια κραυγαλέα διαφορά. Ενώ, η διεκδίκηση της κηδεμονίας του παιδιού συνδέεται  με  την θυσία του γονιού, η διεκδίκηση της εξουσίας αντίθετα συνδυάζεται με προσωπικά οφέλη. 
Μια γενική, πολιτική διαπίστωση είναι ότι «ο λαός ξεχνά». Γι’ αυτό ζει και ξαναζεί τα ίδια και μυαλό δεν βάζει. Αλλιώς δεν θα επαναλαμβανόταν η σισύφεια μοίρα του. Η δημοκρατία ως έννοια είναι πολυσήμαντη κι ερμηνεύεται διαφορετικά από κόμμα σε κόμμα. Κάποιοι στην πολιτική θυμίζουν μεταναστευτικά πουλιά, που εκτός από δέντρο, αλλάζουν και δάσος. Αλλά κι ο ο ίδιος ο λαός με ιδιαίτερη ευκολία μπαινοβγαίνει στα κόμματα, ανάλογα με το κλίμα και το ρεύμα που φυσά.  
Τέσσερις λάμιες ταλανίζουν την πολιτική της χώρας: Η εκτελεστική, η νομοθετική,  η δικαστική και η μιντιακή εξουσία. Όπου πουλιέται ο δημόσιος πλούτος εξασφαλίζοντας διευθυντικές θέσεις σε «ημετέρους, ζημιώνεται από έσοδα το κράτος. Όπου το άδικο μετατρέπεται σε νόμο μεγεθύνεται η αδικία. Όπου το δίκαιο, από τον ήλιο  της δικαιοσύνης τον νοητό, περνά στον απερινόητο άνθρωπο, όπου η ανηθικότητα αντικαθιστά την ηθική, φτωχαίνει η πολιτική σε ανθρωπιά. Όπου η νοοτροπία είναι ισχυρότερη από την ιδεολογία, υπάρχει δυσαρμονία στην κοινωνία. Άλλο η ιδεολογία κι άλλο η νοοτροπία. Άνθρωποι με φασίζουσα νοοτροπία υπάρχουν γενικά σε όλα τα κόμματα, ανεξάρτητα από ιδεολογία. Ο άνθρωπος δεν είναι μόνον οι ιδέες του, αλλά είναι και τα πάθη του. Είναι όλα όσα συγκροτούν  τον χαρακτήρα.  
Η πολιτική αποκτά αξία όταν από αοριστολογία γίνει  πράξη χρηστική κι από ιδέα μετατραπεί σε έμπρακτη αρετή. Η πολιτική που διατυπώνεται γλαφυρά, αλλά αποτυπώνεται σκληρά στη ζωή του πολίτη, οδηγεί την κοινωνία στην καταστροφή. Οι χειρότερες  ανατροπές είναι αυτές που φέρουν τη σφραγίδα ενός άδικου νόμου. Οι   μεγαλύτερες αντιδημοκρατικές αλλαγές είναι αυτές  που γίνονται στο όνομα της δημοκρατίας.  Ο ισχυρότερος άγραφος νόμος είναι το εθιμικό δίκαιο. Όσo η ακρίβεια σε ρεύμα, θέρμανση, καύσιμα, διατροφή κλπ. τραβά στα ύψη, το πρόβλημα της επιβίωσης θα απειλεί καθημερινά την κοινωνία, και με τα νέα δεδομένα του πολέμου.
Οι λέξεις από εποχή σε εποχή αλλάζουν σημασία. Συνώνυμη με την λέξη «υφαρπαγή»  είναι η λεγόμενη «ρήτρα αναπροσαρμογής». Η ηθική κι έντιμη πολιτική απαιτεί σαφήνεια στο λόγο. Μέτρα με έννοιες θολές και δυσερμήνευτες ταλανίζουν εσκεμμένα την κοινωνία. Η υπάρχουσα διαχρονική ασυμφωνία μεταξύ των κομμάτων που, ενώ πρεσβεύουν σχεδόν τα ίδια, αδυνατούν να συνεννοηθούν, πάνω σ’ ένα μίνιμουμ κυβερνητικό πρόγραμμα, στην ουσία εμπαίζουν τον λαό για να του πάρουν την ψήφο. Κι έτσι αργεί να ‘ρθει  η «άσπρη μέρα και για εμάς», που λέει ο Νίκος Γκάτσος.