Τρίτη, 23 Απριλίου 2024, 8:41:10 μμ
Δευτέρα, 29 Μαρτίου 2021 19:45

Το Κράτος, η βία και η αστυνομία

Γράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης, Εκπαιδευτικός-συγγραφέας.

Η βία  σύμφωνα με την ετυμολογική της ερμηνεία παραπέμπει στη λέξη «βίος», καθώς όλα πηγάζουν από τη ζωή και όλα με αυτήν τελειώνουν. 

 

Ως φαινόμενο της κοινωνίας η βία εκδηλώνεται συχνά με πολλούς και διαφόρους τρόπους ως βία σωματική, ψυχολογική, αθλητική, πολιτική… Βία είναι και το μπούλιγκ στα σχολεία, βία είναι και ο μακρoχρόνιος εγκλεισμός στην οικία  από την πανδημία, βία είναι και η φίμωση του ανεξάρτητου δημοσιογραφικού λόγου, βία είναι και ο «πνιγμός» της αλήθειας.
Σ’ όλες  τις  χώρες της γης  η αστυνομία διεθνώς ονομάζεται police. Λέξη  απόλυτα ελληνική που συνδέεται  με το ουσιαστικό «πόλις», από όπου και οι λέξεις  πολίτης, πολιτισμός και πολιτικός. Πολιτισμός εξάλλου χωρίς την ύπαρξη της πόλης δεν υφίσταται. Η προστασία  του πολίτη και του πολιτικού, η τήρηση του νόμου, είναι δουλειά του (αστυ)νόμου. Άρα η πρώτη κρατική Αρχή η οποία καλείται να αντιμετωπίσει τη βία είναι η αστυνομία.
Οι διαδηλώσεις που γίνονται τελευταίως- και όχι αδίκως- ενάντια στην αστυνομική βία δεν προέκυψαν από το πουθενά.  Οι εκδηλώσεις αγανάκτησης που συνέβησαν στις γειτονιές της Αθήνας, δεν έγιναν άνευ λόγου και αιτίας. Κανείς δεν βγαίνει στα καλά καθούμενα  να διαμαρτυρηθεί, αν όλα βαίνουν καλώς. Ειδικά σε εποχή μαρασμού με χιλιάδες θανάτους λόγω πανδημίας.
Διαχρονικά η βία συνδέεται με την εξουσία διδάσκει η αρχαία ελληνική τραγωδία. Το Κράτος και η Βία ήταν τα πρόσωπα που αλυσόδεσαν τον Προμηθέα στον βράχο του Καυκάσου, αναφέρει στο έργο του «Προμηθεύς Δεσμώτης» ο Αισχύλος. Το ίδιο συμβαίνει και τώρα από την κυβέρνηση της δεξιάς, που έχει γυρίσει τη χώρα πίσω σε καιρούς αλγινούς, με την ελευθερία περιορισμένη και την ελευθεροτυπία   συρρικνωμένη.
Η βία εκπορεύεται ως τιμωρία από ψηλά κι εκδηλώνεται από τον ισχυρό πάνω στον ανίσχυρο. Και πρωτίστως δεν είναι έργο του απλού  αστυνομικού, δηλαδή αυτού που είναι  σε διατεταγμένη υπηρεσία αλλά του αρμόδιου  υπουργού και του πρωθυπουργού που την υιοθετούν και προσλαμβάνουν εκτός ΑΣΕΠ αστυνομικούς, αντί να φροντίσουν  και να αναβαθμίσουν την εκπαίδευση των ήδη υπαρχόντων. .  
Παρά τη διάκριση των τριών εξουσιών, της Νομοθετικής, της δικαστικής και της Εκτελεστικής, από την εποχή του Γάλλου φιλόσοφου Μοντεσκιέ, στην Ελλάδα η Νομοθετική (κυβερνητική) είναι πάνω από τις δύο άλλες. Αυτή ορίζει την ηγεσία του Αρείου Πάγου κι αυτή αποφασίζει για τη φυσική ηγεσία της Αστυνομίας.  Ο αστυνομικός της πόλης εκτελεί τις εντολές που δέχεται.
«Ο νομοθέτης για να κάνει σεβαστούς τους νόμους χρησιμοποιεί δύο τρόπους: Την πειθώ και τη βία, μας λέει ο Πλάτων. (Δυοίν χρήσθαι προς τας νομοθεσίας, πειθοί και βία).  Κάθε νόμος  αναλόγως με την ιδεολογία που υπηρετεί, υιοθετεί ή απορρίπτει την κρατική βία, που δυστυχώς στις μέρες μας  είναι παράλογη και υπέρμετρη.
Την κοινωνία δεν την κρατούν ενωμένη ούτε η βία ούτε η καταστολή. Τη συνοχή της την χτίζει η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη και η μόρφωση. «Τα ήθη ακολουθούν το νόμο της βαρύτητας. Πέφτουν πάντοτε από πάνω προς τα κάτω».
Ευτυχώς, πέρασε η εποχή του παλιού χωροφύλακα. Η κατάσταση είναι σήμερα πολύ πιο διαφορετική. Με την «Αλλαγή», επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου μπήκαν στην Αστυνομία  παιδιά από όλο το πολιτικό φάσμα.  Και με την ίδρυση σχολών αστυφυλάκων πήραν κατάλληλη εκπαίδευση και μόρφωση.
Η σημερινή πρόσληψη αστυνομικών από το Χρυσοχοΐδη, δίχως διαδικασία ΑΣΕΠ, είναι παλαιοκομματική και δεν είναι η ενδεδειγμένη. Διότι αντί να αναβαθμίζει, υποβαθμίζει  την εκπαίδευση του αστυνομικού, κι είναι σαφώς άδικη για εκείνους που πέρασαν στη σχολή με πανελλήνιες εξετάσεις.
Δεν υπάρχει επαγγελματική κατηγορία στην οποία όλα της τα μέλη είναι ίδια. Η γενίκευση ανόμοιων προσώπων αποτελεί αδικία. Ούτε όλοι οι γιατροί είναι ίδιοι ούτε οι δάσκαλοι ούτε οι γιατροί ούτε και  όλοι οι πολιτικοί μέσα στο ίδιο κόμμα. Είναι άλλο να μπαίνει κανείς στη βουλή, μετά από πολυετή εργασία, επαγγελματική εμπειρία, μόρφωση και διάκριση ξεχωριστή, κι άλλο να βρίσκεται, ελέω κόμματος, από το θρανία της σχολής στης βουλής το έδρανο και αν παριστάνει τον παντογνώστη.
Πράγματι Υπήρξε τελευταία βίαιη συμπεριφορά της αστυνομίας σε περιστατικά εντελώς καταδικαστέα. Υπάρχουν ευτυχώς και τα επαινετέα. Αστυνομικός ήταν αυτός που έδειρε ανηλεώς τον νεαρό στη Νέα Σμύρνη, αλλά  αστυνομικός ήταν κι αυτός, που έσωσε από βέβαιο θάνατο πρόσφατα έναν 50χρονο στο Χαϊδάρι, προσφέροντάς του καρδιοπνευμονική υποστήριξη.
Συνδικαλιστής αστυνομικός ήταν αυτός που μίλησε για μερικές γκλοπιές σε «άπλυτους», αλλά συνδικαλιστής αστυνομικός ήταν κι αυτός που αναφέρθηκε στο bullying που δέχονται οι συνάδελφοί του σχετικά με παραβάσεις που πρέπει να δηλώνουν όταν επιστρέφουν από την υπηρεσία τους.… Αστυνομικός ήταν αυτός που δολοφόνησε τον 15χρονο Αλέξη, αλλά αστυνομικός (ειδικός φρουρός) ήταν και αυτός που δέχτηκε σφαίρα στα Ζωνιανά κι έχασε τη ζωή του.
Εκείνοι που απολαμβάνουν καθημερινά την αστυνομική προστασία είναι οι πολιτικοί. Το να ασκούν κριτική στην αστυνομία είναι λογικό, όπως λογικό είναι και το δικαίωμα του πολίτη να ασκεί κριτική στον πολιτικό, δίχως να απειλείται με εξώδικο. Το μεγάλο λάθος είναι να μπαίνουν όλοι πολιτικοί και όλοι οι αστυνομικοί στο ίδιο τσουβάλι. Η κριτική δίχως την  αυτοκριτική είναι έννοια μισή.
«Χρη σιγάν ή κρείσσονα σιγής λέγειν», μας θυμίζει ο Πυθαγόρας. Στις απόψεις μας ας είμαστε πιο φειδωλοί και στις γενικεύσεις μας πιο προσεκτικοί. Εκείνο που θέλω να μου επιτραπεί να πω μετά  από 38 συναπτά χρόνια στην αρθρογραφία, με 750 άρθρα δημοσιευμένα, με δύο πανεπιστημιακά πτυχία, με πέντε βιβλία, με είκοσι πέντε χρόνια δουλειάς στη Σουηδία και με βράβευση σε διεθνή διαγωνισμό από το Υπουργείο Παιδείας της Ρωσίας, το εξής απλό: η συλλήβδην ενοχοποίηση μιας ομάδας είναι ο κανόνας του φασισμού-ρατσισμού και ουδόλως διαφέρει από την άποψη που εκφράζει η κυβέρνηση ότι για όλα φταίει η  αντιπολίτευση.