Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 1:34:50 πμ
Τρίτη, 22 Νοεμβρίου 2022 23:17

Βλάσης Αγτζίδης: Με αφορμή ένα συνέδριο για τα 100 χρόνια απ' τη Μικρασιατική Καταστροφή

Βρέθηκα στην Κύπρο καλεσμένος από τον δραστήριο Λαογραφικό Όμιλο Λεμεσού σε μια εκδήλωση που οργάνωσε για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Σε αυτή την ιστορική επέτειο αφιέρωσε το 8ο Συμπόσιο Λαογραφίας (17 έως τις 20 Νοεμβρίου 2022) ο Λαογραφικός Όμιλος. Ο φετινός τίτλος του συμποσίου ήταν «Ιωνία, Καππαδοκία, Πόντος, Κύπρος: Λαογραφικές Διαδρομές».

 

Η δική μου εισήγηση στην ενότητα της Ιστορίας, είχε ως τίτλο "Μικρασιατική Καταστροφή: Αιτίες και Συνέπειες" και περιελάμβανε  τις επιπτώσεις εκείνης της ιστορικής διαδικασίας στην Κύπρο και στο Κυπριακό Ζήτημα από την έναρξη του Εθνικού Διχασμού.

Ήταν ένα συνέδριο υψηλής ποιότητας με προσκαλεσμένους επιστήμονες από Ελλάδα και Κύπρο. Ψυχή της οργάνωσης ο Κωνσταντίνος Πρωτοπαππάς, ο οποίος φρόντισε να είναι αξέχαστη η κυπριακή φιλοξενία.

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με μια αντίστοιχης ποιότητας μουσικο - χορευτική παράσταση με τίτλο: "Προσφύγων μνήμες. Ιωνία, Καππαδοκία, Πόντος, Κύπρος".

KYPROS.PONTOS.20.11.2022.IMG 20221121 123120 1

Το ποντιακό μέρος το κάλυψε μια ομάδα από Ελλάδα που αποτελούνταν από Νίκο Ζουρνατζίδη, Γιάννη Νικολαϊδη, Θόδωρο Ιορδανίδη και Μιχάλη Κυπριανίδη, οι οποίοι χόρεψαν τη Σέρρα.

Μουσικά την παρουσία κάλυψαν οι Χρήστος Καλιοτζίδης στη λύρα και ο Χριστόφορος Κοσμίδης στο αγγείο και στη φλογέρα. Τραγούδησε η Κατερίνα Παπαδοπούλου.

KYPROS.PONTOS.20.11.2022.IMG 20221121 123120 2

Τους υπόλοιπους ποντιακούς χορούς απέδωσε πολύ πετυχημένα η  πολυπληθής χορευτική ομάδα του Λαογραφικού Όμιλου, η οποία εκπαιδεύτηκε από τον Νίκο Ζουρνατζίδη.

Μια προδομένη πατρίδα

Κάθε φορά που φτάνω στην Κύπρο, το κύριο συναίσθημα είναι η θλίψη... Κάποια στιγμή παλιότερα είχα πάει στα κατεχόμενα για να δω το σημείο που έγινε η τουρκική απόβαση το 1974: Στο Πέντε Μίλι στην Λάπηθο. Μόνο να δεις την ακτή αυτή, καταλαβαίνεις ότι η Κύπρος προδόθηκε από την χούντα των Αθηνών (Ο Παπαδόπουλος απέσυρε την ελληνική μεραρχία και ο Ιωαννίδης ακύρωσε κάθε αμυντική δυνατότητα)...

Και ήταν η δεύτερη φορά στον 20ο αιώνα που η Κύπρος προδόθηκε από κέντρα που γεννήθηκαν από την ίδια μήτρα. Η πρώτη φορά ήταν το 1915, εκείνη τη μοιραία χρόνια που η γερμανική κατασκοπεία κατάφερε να οδηγήσει την Ελλάδα σε μια ουδετεροποίηση που ευνοούσε μόνο τα γερμανικά συμφέροντα. Συμφέροντα που συνδέονταν απολύτως με την προστασία των συμμάχων της: Νεότουρκων και Βουλγαρίας.

Το πρώτο θύμα αυτής της πολιτικής ήταν η Κύπρος.

[Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 τα νέα θύματα ήταν η Μικρά Ασία και ο Πόντος, καθώς και η Ανατολική Θράκη που η μοίρα της εξ αρχής ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη Σμύρνη.]

Κύπρος: Το πρώτο θύμα του Εθνικού Διχασμού

Το 1915 η Κύπρος μόλις είχε ανακηρυχθεί προτεκτοράτο λόγω της συμμετοχής των Νεότουρκων στον πόλεμο (Νοέμβριος 1914).

Εως τότε και από το 1878 ήταν παραχωρημένο στους Βρετανούς οθωμανικό έδαφος, που όμως παρέμενε υπό Οθωμανική κυριαρχία.

Πολυ αργότερα και με τη Συνθήκη της Λωζάννης έγινε τμήμα της Βρετανίας και το 1925 κηρύχθηκε ως αποικία.

Αρα το 1915 ήταν εντελώς διαφορετική η σχέση Βρετανίας - Κύπρου. Και γι' αυτό εγινε η επίσημη βρετανική πρόταση για απόδοσή της  στην Ελλάδα. Με  αντάλλαγμα βεβαίως την συμμετοχή της στην Αντάντ.

ELLAS.AGGLIA.TYPOS.FB IMG 1668897948359

Η πρόταση έγινε στις 16 Οκτωβρίου 1915 προς την κυβέρνηση Ζαϊμη. Ήταν η ύστατη προσπάθεια των Βρετανών να αλλάξουν τη φιλογερμανική στάση δίνοντας ισχυρά κίνητρα. Η πρόταση έγινε από πρεσβευτή στην Αθήνα Φράνσις Έλλιοτ (Sir Francis Elliot) με εντολή του υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας, Έντουαρντ Γκρέι (Edward Grey) και με τη δέσμευση μεταβίβασης της κυριαρχίας ανεξάρτητα από το  αποτέλεσμα το πολέμου.

Η κυβέρνηση Ζαϊμη δημιουργήθηκε μετά τη δεύτερη παραίτηση Βενιζέλου (Σεπτέμβριος 1915) και σ' αυτήν συμμετείχαν όλοι οι "μοιραίοι" : Γούναρης, Δραγούμης, Ράλλης, Θεοτόκης.

Απέρριψαν την πρόταση και έτσι χάθηκε η μοναδική ευκαιρία για την Ένωση. Μαζί χάθηκε και η πρωτοκαθεδρία της Ελλάδας στην μεταπολεμική Εγγύς Ανατολή. Το κενό αυτό κάλυψαν τότε οι Ιταλοί.

Αυτή είναι η κύρια αιτία που η Συνθήκη των Σεβρών δεν επιδίκασε κατευθείαν το Σαντζάκιο Σμύρνης στην Ελλάδα, αλλά έβαλε τη ρήτρα του δημοψηφισματος  μετά από  5 έτη, ενώ ο ελληνικός στρατός θα βρισκόταν εκεί ως συμμαχικός υπό την εποπτεία των συμμάχων…

Το έγκλημα του 1915 έχει πολύ ευρύτερες συνέπειες απ' ότι μπορούν να φανταστούν οι πολιτικοί επιγονοι όσων το διέπραξαν και σήμερα προσπαθούν να θολώσουν τα νερά και να σχετικοποιήσουν την ιστορία…

Η γερμανική κατασκοπεία και οι Έλληνες εντολοδόχοι

Βέβαια εάν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, η ανώμαλη αυτή εξέλιξη προέκυψε από τη δράση της γερμανικής κατασκοπείας (μέρος της οποίας ήταν ηαδελφή του Κάιζερ Βασίλισσα Σοφία) που - μαζί με τους πρόθυμους υποτακτικούς- οδήγησαν στον Εθνικό Διχασμό του 1915…

Η δράση των Γερμανών στην Αθήνα εκείνα τα χρόνια είναι γνωστή πλέον μέσα από τα γερμανικά αρχεία...

Επίσης να πούμε ότι η έστω και την τελευταία στιγμή συμμετοχή της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ μας χάρισε την δυτική Θράκη. Εάν συνεχιζόταν η φιλογερμανική "ουδετερότητα" έως το τέλος του πολεμου, τα σημερινά σύνορα θα βρισκόταν στην Καβάλα.

Ο πρόσφατος αναθεωρητισμός

Όλοι όσοι σχετικοποιούν εκείνη την εποχή εκφράζουν έναν παρωχημένο υστερικό αντιβενιζελισμό, που λίγα χρόνια πριν μεθοδευσε την ακύρωση της Δίκης των Εξ, διάχυσε την άποψη ότι "καμιά δουλειά δεν είχαν οι Έλληνες στη Σμύρνη το 1919" και αναπαρήγαγε την κοινή βασιλο - κομμουνιστική θέση ότι η Μικρασιατική Εκστρατεία ήταν αποικιοκρατική (Ιωάννης Μεταξάς) ή αλλιώς ιμπεριαλιστική (ΣΕΚΕ - ΚΚΕ)...

Τέτοιες προσεγγίσεις που τελευταία πυκνώνουν και βασίζονται σε παραϊστορικές εκδόσεις βασιλοφρόνων, εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο τον Αγνωστικισμό. Κίνητρο έχουν μια παράξενη ρεβανσιστική αντίληψη και συμβάλουν στη διαιώνιση του Εθνικού Διχασμου.

Το ενδιαφέρον είναι ότι εκτός από τις παραδοσιακές σχολές (βενιζελική – αντιβενιζελική - κομμουνιστική) έχει ήδη διαμορφωθεί τις τελευταίες δεκαετίες και άλλη μια που σχηματικά την αποκαλούμε "Προσφυγική Ιστοριογραφία", που επιχειρεί να ξεφύγει από την στενά ελλαδική ματιά και τις κληρονομημενες αντιπαραθέσεις και να ερμηνευσει την εποχή με βάση  το διεθνές γίγνεσθαι.

*Ο Βλάσης Αγτζίδης, είναι διδάκτωρ σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός,

https://kars1918.wordpress.com/

http://efxinospontos.gr