Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 4:58:32 μμ
Πέμπτη, 20 Δεκεμβρίου 2007 07:06

Γιώργος Καστούρας : Τι είναι επιτέλους τα φωτοβολταϊκά;

Τα τελευταία χρόνια έννοιες όπως, ηλιακή ενέργεια, αιολική ενέργεια, φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας κλπ, ξέφυγαν από το λεξιλόγιο των ειδικών και γνωρίζουν μεγάλη διάδοση στην καθημερινή μας ζωή.
Μεγάλο ενδιαφέρον για το θέμα εμφανίζεται και στο Νομό Κιλκίς αν κρίνει κανείς από το πλήθος των αιτήσεων που, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχουν υποβληθεί για εγκαταστάσεις Φωτοβολταϊκών Πάρκων (Φ/Β). Πολλοί επενδυτές ενδιαφέρονται για έργα μικρής κλίμακας αλλά και μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού όπως η ελβετική Reninvest SA (www.reninvest.ch) έχουν υποβάλλει αιτήσεις για έργα μεγαλύτερης κλίμακας.

Θα προσπαθήσουμε με το κείμενο αυτό να δώσουμε μια κατά το δυνατόν ευκρινή εικόνα του θέματος.
Είναι οξύμωρο αλλά δυστυχώς θα πρέπει ίσως να ευχαριστήσουμε αυτούς που ελέγχουν το πετρέλαιο γιατί αν δεν ανέβαζαν τόσο τις τιμές του μαύρου χρυσού δεν θα κάναμε ποτέ τον κόπο σ’ αυτή τη χώρα να στραφούμε προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το σχήμα εκφράζει ακριβώς την κατάσταση που ζούμε γιατί αλλεργικοί καθώς είμαστε σε κάθε έννοια εξοικονόμησης δεν ψάξαμε ποτέ και δεν επενδύσαμε δεκάρα σ’ αυτό που οι λοιποί Ευρωπαίοι καλλιεργούν δεκαετίες πριν από μας κι ας είναι πολύ λιγότερο ευνοημένοι από τη γεωγραφία.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι όλες εκείνες οι πηγές που, όπως φανερώνει το όνομά τους, δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτέ σε αντίθεση με την ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα των οποίων τα αποθέματα δεν είναι ανεξάντλητα. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια οι ΑΠΕ δεν ήταν πολιτική προτεραιότητας γιατί η τιμή των ορυκτών καυσίμων ήταν ακόμα χαμηλή. Η άνοδος όμως της τιμής του πετρελαίου ανάγκασε τις κυβερνήσεις κι ένα σοβαρό μέρος της βιομηχανίας, ν’ αλλάξουν οπτική και κατά συνέπεια και προτεραιότητες. Η καθαρά οικονομική παράμετρος ήταν η κυριώτερη μέχρι που εμφανίστηκε η κλιματική αλλαγή και τα εφιαλτικά της ενδεχόμενα. Στην περίπτωση αυτή δεν μιλάμε απλά για άνοδο τιμής. Μιλάμε για οικονομικό και φυσικό αφανισμό ολόκληρων χωρών. Γιατί η κλιματική αλλαγή προκύπτει από το φαινόμενο του θερμοκηπίου που με τη σειρά του προκαλείται από τη χρήση των ορυκτών καυσίμων. Η ανάγκη περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εκτοξεύει στα ύψη το ενδιαφέρον και κατά συνέπεια τις πολιτικές εφαρμογής των ΑΠΕ.

Ηλιακή ενέργεια
Τα φωτοβολταϊκά (συστήματα) για τα οποία μιλάνε σχεδόν όλοι σήμερα στη χώρα μας, είναι ένας μόνο από τους τρόπους αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας η οποία είναι έννοια πολύ ευρύτερη που αξίζει να περιγραφεί σύντομα.
Ηλιακή ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από τον ήλιο. Όσο απλό και αυτονόητο φαίνεται αυτό τόσο πιο εύκολα ξεχνάμε την τεράστια σημασία του στην καθημερινή ζωή. Αυτή η μορφή ενέργειας ρυθμίζει το Κλίμα και τον Καιρό και στηρίζει ουσιαστικά κάθε μορφή ζωής πάνω στη Γη. Η θερμότητα και το φως του ήλιου μαζί με τις ηλιογενείς πηγές (τον άνεμο και τα κύματα) καθώς και με την υδροηλεκτρική ενέργεια και τη βιομάζα αποτελούν το σύνολο σχεδόν της διαθέσιμης ανανεώσιμης ενέργειας.
Οι σύγχρονες ηλιακές τεχνολογίες παρέχουν ζεστό νερό, κλιματισμό, φωτισμό, ηλεκτρισμό, κίνηση ακόμα και πτήση. Όμως παρά την τεράστια σημασία άλλων εφαρμογών, περίπου συνώνυμη με την ηλιακή ενέργεια είναι η μετατροπή της σε ηλεκτρισμό. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με το «φωτοβολταϊκό φαινόμενο» είτε με τη θέρμανση ενός ρευστού σε υψηλή θερμοκρασία και τη συνακόλουθη παραγωγή ατμού με τον οποίον τροφοδοτείται μια γεννήτρια.
Πολύ σύντομα, φωτοβολταϊκό λέγεται στη Φυσική το φαινόμενο κατά το οποίο ορισμένα μέταλλα έχουν την ικανότητα να αντιδρούν «ηλεκτρικά» όταν εκτεθούν στο ηλιακό φως. Με κατάλληλες διατάξεις αυτή η αντίδραση παράγει ηλεκτρικό ρεύμα.
Η μελέτη του φαινομένου δημιούργησε ολόκληρη τεχνολογία της οποίας ενώ η απόδοση αυξάνεται καθημερινά, το κόστος πέφτει. Οι εφαρμογές της εκτείνονται από την κλίμακα μιας μικρής συσκευής (αριθμομηχανές, φορητές λάμπες, αντλίες) μέχρι την κλίμακα ενός Φωτοβολταϊκού Πάρκου που είναι ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος πολλών ΜεγαΒατ..
Καλές λοιπόν και ελπιδοφόρες οι εφαρμογές των Φ/Β και των λοιπών ΑΠΕ. Τι αποτέλεσμα όμως έχουμε σε εθνική κλίμακα;
Η οδηγία 2001/77/EΚ "Για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας" προ-βλέπει στο παράρτημά της για την Ελλάδα ενδεικτικό στόχο κάλυψης από ανανεώσιμες ενερ-γει-α-κές πηγές, περιλαμβανομένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, 20,1% σε ποσοστό της εγχώριας ακα-θά-ριστης κατανάλωσης ενέργειας κατά το έτος 2010.
Με βάση την οδηγία αυτή η χώρα μας κάνει σήμερα τα πρώτα βήματα στον τομέα των ΑΠΕ. Όμως τ’ αποτελέσματα είναι πολύ κατώτερα του αναμενόμενου εξαιτίας κακών επιλογών, εξοργιστικής γραφειοκρατίας και έλλειψης πολιτικής βούλησης σε πολλές περιπτώσεις
Η δυνατότητα αποδοτικής εφαρμογής των φωτοβολταϊκών και σε σχετικά μικρή κλίμακα τα κάνει να φαίνονται ελκυστικά και για εμπορική εφαρμογή (παραγωγή και πώληση ρεύματος). Αυτό που σήμερα θα λέγαμε ότι πλανιέται πάνω απ’ την Ελλάδα είναι η αξιοποίηση της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας για εμπόριο ρεύματος. Δυστυχώς όμως και εξ αιτίας των κακών αρχικών επιλογών η αξιοποίηση αυτή γίνεται αντιληπτή περισσότερο ως κερδοσκοπία και εύκολος πλουτισμός παρά ως οικονομία και γιαυτό ενώ γίνεται μεγάλη φασαρία σπουδαία αποτελέσματα δεν φαίνονται.