Σάββατο, 27 Ιουλίου 2024, 7:43:43 πμ
Τετάρτη, 23 Ιουνίου 2021 21:55

Η εορτή της Πεντηκοστής

Γράφει ο Κωνσταντίνος Ν. Βαστάκης, Θεολόγος, πρ. Λυκειάρχης.

«Πεντηκοστήν εορτάζομεν και Πνεύματος επιδημίαν»(Α’ Στηχηρόν Εσπερινού Πεντηκοστής)

Η προϊστορία της Πεντηκοστής
Η Εορτή λέγεται Πεντηκοστή, επειδή εορτάζεται πενήντα ημέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού.


Έχουν και οι Εβραίοι μια εορτή που τη γιόρταζαν πενήντα ημέρες μετά το Ιουδαϊκό Πάσχα, με πρώτη τη 16η του μήνα Νισάν, αντίστοιχου του δικού μας Απριλίου. Οι Εβραίοι δεν την ονομάζουν Πεντηκοστή, αλλά «Εορτή του Θερισμού» ή Εορτή των Εβδομάδων” σύμφωνα με διάταξη του βιβλίου της Εξόδου. Είναι καθαρά γεωργική εορτή. Η πανηγυρική εκδήλωση της εορτής γίνεται την πεντηκοστή ημέρα από τις 16 του Νισάν, οπότε πέφτει μέσα στο μήνα Ιούνιο, που γίνεται ο θερισμός των σιτηρών.
Την Πεντηκοστή ημέρα ο αρχηγός κάθε οικογένειας πρόσφερε παλιά στο Θεό ένα καλό δεμάτι κριθάρι. Ίσως και τώρα να γίνεται αυτό. Αυτή η προσφορά που πρέπει να γίνεται με άδολη και καθαρή καρδιά, υποδηλώνει την επιθυμία των προσφερόντων να έχουν ειρηνική σχέση με το Θεό, όπως προβλέπεται στο βιβλίο του Λευϊτικού. Οι προσφορές για την εν λόγω εορτή γίνονταν αρχικά στη Σκηνή του Μαρτυρίου μέσω του Ιουδαϊκού Ιερατείου και αργότερα στο Ναό του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα.

 

Η Χριστιανική Πεντηκοστή
Η Χριστιανική Πεντηκοστή έλαβε χώρα κατά θαυμαστόν τρόπο πενήντα ημέρες μετά την Ανάσταση του Κυρίου και είναι καθαρά θρησκευτική εορτή, μη έχουσα απολύτως καμία σχέση με την Ιουδαϊκή Εορτή του Θερισμού. Η Χριστιανική Πεντηκοστή είναι μεγάλη δεσποτική εορτή και εορτάζεται από όλο το χριστιανικό κόσμο από τους αποστολικούς ήδη χρόνους. Τα συμβάντα, τα σχετικά με την Πεντηκοστή τα εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς στο Βιβλίο του «Πράξεις των Αποστόλων»
Ας σημειωθεί ότι ο αναστημένος Χριστός κατά το διάστημα των σαράντα ημερών από της Αναστάσεως Του έως της Αναλήψεως Του παράγγειλε στους μαθητές του να παραμένουν στο υπερώο της Ιερουσαλήμ (το οποίο κατά πάσα πιθανότητα ήταν το σπίτι του μετέπειτα ευαγγελιστή Μάρκου) και να περιμένουν την εκπλήρωση της υποσχέσεως του που τους είχε δώσει, ότι δηλαδή, όπως και ο Ιωάννης βάπτιζε με νερό, αυτοί θα βαπτιστούν με κάτι ασύγκριτα ανώτερο, ήτοι με το Άγιο Πνεύμα . Και πράγματι, όταν έφθασε η ημέρα της Πεντακοστής, ήσαν όλοι μαζί συγκεντρωμένοι στο υπερώο των Ιεροσολύμων. Και τότε, ξαφνικά «ήλθε από τον ουρανό βοή, σαν να φυσά δυνατός άνεμος, και γέμισε όλο το σπίτι, όπου ήσαν συγκεντρωμένοι. Και παρουσιάσθηκαν γλώσσες σαν φλόγες πυρός να διαμοιράζονται σ’ αυτούς και να κάθεται μία στο κεφάλι του καθενός και γέμισαν όλοι από Πνεύμα Άγιον και άρχισαν να μιλούν άλλες γλώσσες, καθώς το Πνεύμα τους έδινε δύναμη λόγου. Εξ αιτίας της βοής αυτής μαζεύτηκε πλήθος κόσμου και ήσαν όλοι κατάπληκτοι, διότι ο καθένας απ’ αυτούς άκουγε τους μαθητές να μιλούν τη δική τους γλώσσα. Ήσαν Πάρθοι, Μήδοι, Ελαμίτες και κατοικούντες τη Μεοσποταμία, την Ιουδαία, τον Πόντο και την Ασία, την Φρυγία, την Παμφυλία, την Αίγυπτο και τα μέρη της Λιβύης προς την Κυρήνη και οι παρεπιδημούνταις Ρωμαίοι και Ιουδαίοι της διασποράς, Κρήτες και Άραβες ακούγανε στις γλώσσες του τα μεγαλεία του Θεού. Εκπλησσόνταν όλοι και απορούσαν, λέγοντας μεταξύ τους τι άραγε να εσήμανε αυτό το γεγονός. Μερικοί κοροϊδεύοντας έλεγαν μεταξύ τους, ότι αυτοί είναι μεθυσμένοι.
Τότε σηκώθηκε ο Πέτρος και από τον εξώστη της οικίας εμίλησε στο συγκεντρωμένο πλήθος και τους εξήγησε τη σχετική προφητεία του Ιωήλ, που προλέγει αυτά που συνέβαινε εκείνη την ώρα.
Εν συνεχεία τους εξήγησε, ότι αυτοί που τους μιλάνε δεν είναι μεθυσμένοι, όπως έλεγαν μερικοί, αλλά ήσαν γεμάτοι από το Άγιον Πνεύμα, που τους εφώτιζε και τους ενέπνεε. Και αφού αναφέρθηκε στο ιστορικό παρελθόν του Ισραηλιτικού λαού, τους μίλησε για τον πρόγονό τους τον Δαβίδ, ο οποίος εκτός από βασιλιάς ήταν και προφήτης, ο οποίος προφήτευε για το Χριστό και την ανάστασή του, λέγοντας ότι αυτός δεν εγκαταλείφθηκε στον Άδη και το σώμα του δεν γνώρισε φθορά. Αυτόν, τους είπε, τον Θεάνθρωπο Ιησού τον ανέστησε ο Θεός και για το γεγονός αυτό όλοι οι μαθητές του είναι μάρτυρες. Ο Ιησούς είπε, αφού με τη δύναμη του Θεού ανέβηκε στον ουρανό και έλαβε το Άγιο Πνεύμα από τον Πατέρα, το μοίρασε πλούσια στους Αποστόλους, του οποίου τώρα όλο το πλήθος έβλεπε τις θαυμαστές ενέργειες του. Ας γνωρίζετε, τους είπε, ότι αυτόν τον Ιησού, που εσείς εσταυρώσατε,ο Θεός τον ανέδειξε Κύριο και Μεσσία.
Όταν το άκουσαν αυτά οι εκεί συγκεντρωμένοι, ένοιωσαν βαθειά συντριβή μέσα στην καρδιά τους και είπαν στον Πέτρο και στους άλλους Αποστόλους: «Τι ποιήσωμεν, άνδρες αδελφοί;» Και ο Πέτρος τους απάντησε: «Να μετανοήσετε και να βαπτισθεί ο καθένας σας στο όνομα του Ιησού Χριστού, για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες, και έτσι θα λάβετε και σεις τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος. Αυτά που υποσχέθηκε ο Θεός είναι όλα για εσάς και τα παιδιά σας και για όλους εκείνους που βρίσκονται μακριά, όσους θα προσκαλέσει ο Κύριος, ο Θεός μου. Και με πολλά ακόμη λόγια τους μίλησε και τους θερμοπαρακαλούσε και τους παρότρυνε λέγοντας: «Σωθείτε από την καταστροφή, που έρχεται στη διεστραμμένη γενιά». Τότε, όσοι δέχθηκαν με χαρά το λόγο του, βαπτίσθηκαν και προστέθηκαν στην Εκκλησία εκείνη την ημέρα τρεις χιλιάδες άνθρωποι. Έτσι εκ崧ινη την ημέρα σχηματίσθηκε η πρώτη χριστιανική Εκκλησία των Ιεροσολύμων.

 

Το δόσιμο ολόκληρης της αλήθειας
«Με την Πεντηκοστή, η αλήθεια ολόκληρη, όσην μπορεί να χωρέσει ο άνθρωπος, δόθηκε στην Εκκλησία για πάντα, μέχρι την συντέλεια του κόσμου…».
Όποιος, λοιπόν, προσελκύει με τον πόθο, τη λαχτάρα και τον ηθικό αγώνα του τη χάρη του Θεού, δέχεται αυτήν την αλήθεια, όπως οι Μαθητές του Χριστού, η οποία αποκαλύφθηκε κατά την Πεντηκοστή. Η αδιάκοπη συνέχεια των Αγίων της Πίστεως μας μεταφέρει μέσα στην Εκκλησία διαχρονικά σε κάθε εποχή ολόκληρη αυτήν την αλήθεια, ούτως ώστε και εμείς μέσα σ’ αυτήν να γινόμαστε ηθικά και πνευματικά «ολόκληροι». Γι αυτό η Ορθόδοξη Εκκλησία μας επιμένει στο να ακολουθούμε τους Αγίους μας, οι οποίοι μας διδάσκουν όχι με διανοητικά κατασκευάσματα, αλλά με την πείρα του Θείου Φωτισμού.

 

Η προσωπική μας Πεντηκοστή
Υπάρχει και για τον καθένα μας η προσωπική Πεντηκοστή για την οποία μπορούμε να μιλάμε: Υπάρχει και το προσωπικό μας «υπερώο», όπως εκείνο της Ιερουσαλήμ, που είναι ο νούς του καθενός ο οποίος συγκεντρώνεται σε δέηση. Εκεί γίνεται για τον καθένα προσωπικά το μεγάλο θαύμα, η προσωπική του Πεντηκοστή. Κάθε φορά, που ο Θεός κάνει αισθητή την παρουσία του στη ζωή μας. Έχουμε και μια προσωπική Πεντηκοστή Και είναι αλήθεια, πως μετά τέτοια στιγμή είναι αρκετή για να μας μεταμορφώσει. Όταν γονατίζουμε στον εσπερινό της Πεντηκοστής και παρακαλούμε για την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και σε μας, τότε, αν έχουμε καθαρή συνείδηση και δεκτική καρδιά, επιφοιτεί το Άγιον Πνεύμα μέσα στην ύπαρξη μας και μας παρέχει προσωπικά τις πνευματικές και θείες δωρεές του όπως τότε οι πύρινες γλώσσες διανεμήθηκαν στον καθένα ξεχωριστά. Τότε τα ευλογημένα αποτελέσματα δηλαδή οι καρποί του Πνεύματος, που είναι οι εξής: «αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (Παύλος, προς Γαλατ. Ε. 22) είναι καταφανή στη ζωή των φωτισμένων χριστιανών και αποτελούν ανταπόκριση του Θεού στον αγνό πόθο, στο φιλότιμο και στην ειλικρίνεια τους. Αν η καρδιά μας αρχίζει να θερμαίνεται και αλλοιώνεται μέσα στο φως του Λόγου, τότε μετέχει πραγματικά στην δωρεά που δόθηκε εκεί, στο «υπερώο» της Ιερουσαλήμ.