Το μνημείο είναι έργο Τέχνης, το οποίο έχει ως σκοπό να τιμηθεί κάποιο αξιόλογο πρόσωπο ή γεγονός και να διατηρηθεί η μνήμη του στον «αεί χρόνον». Μνημείο ακόμη μπορεί να είναι ένα σπουδαίο έργο, το οποίο χαρακτηρίζει μια εποχή. Μερικά τέτοια έργα χαρακτηρίζονται ως έργα μεγαλόπρεπα και επιβλητικά. Ο όρος «μνημείον» τόσον στην αρχαιότητα όσον και στην σύγχρονη εποχή χρησιμοποιήθηκε με τις εξής σημασίες:
Α) Μνήμα ή τάφος.
Β) Γλυπτό ή αρχιτεκτονικό έργο που δημιουργήθηκε προς τιμήν ή για την ανάμνηση κάποιου αξιομνημόνευτου προσώπου ή γεγονότος.
Γ) Έργο αρχαίας τέχνης, το οποίο διατυπώθηκε, ως αξιοθέατο λείψανο και
Δ) Έργο τέχνης ή λόγου, το οποίο θεωρείται ότι είναι χαρακτηριστικό αριστούργημα μιας εποχής.
Μεταξύ των μνημείων εξέχουσα θέση κατέχουν τα ιστορικά μνημεία. Ένα ιστορικό μνημείο μπορεί να είναι ένα μεμονωμένο αρχιτεκτονικό μνημείο ή ένα ιστορικό σύνολο, το οποίο κρίνεται διατηρητέο λόγω εθνικής, ιστορικής, πολιτιστικής ή καλλιτεχνικής αξίας, που το διακρίνει. Σύμφωνα με την παλαιά και τη σύγχρονη αντίληψη τα αγαθά του πολιτισμού και κατ’ επέκτασιν τα ιστορικά μνημεία πρέπει να τιμώνται, να προστατεύονται και να διατηρούνται άσχετα με τη χρηστική του αξία. Η συντήρηση των πολιτιστικών αξιών και ιδιαίτερα της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς έχει, ως ιδέα, τις ρίζες της στα τέλη του 19ου αιώνα. Επί πλέον ας σημειωθεί, ότι σήμερα η ιστορική μνήμη και γνώση είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να προφυλαχθεί ο άνθρωπος, από την ισοπέδωση και τον διεθνισμό και να διατηρήσει, όσον μπορεί καλύτερα, μέσω της εθνικής κληρονομιάς την αυτογνωσία του και την εθνική του ταυτότητα. Σ’ αυτήν την αντίληψη συνέβαλε τα μέγιστα ο Γάλλος αρχιτέκτονας και θεωρητικός της αρχιτεκτονικής Eagene Emmanuel Viollet –le Duc (1814 -1879), ο οποίος στο δεκάτομο μνημειώδες έργο του με τίτλο «Ερμηνευτικό Λεξικό της Γαλλικής αρχιτεκτονικής από τον 11ο έως τον 16ο αιώνα» διευκρίνισε τις γνώμες περί «μνημείου» και περί «αναστήλωσης». Επί πλέον βασικής σημασίας είναι για το θεωρητικό προσανατολισμό στον τομέα της συντήρησης και της αναστήλωσης του μνημείου οι θέσεις, τις οποίες υποστήριξε ο Ιταλός Καμίλο Μπόιτο )1836 -1914) στο συνέδριο των μηχανικών στη Ρώμη, το 1833. Στη συνέχεια «το πρόβλημα απασχόλησε το κράτος σε εθνικό επίπεδο και άρχισε μια συστηματική προσπάθεια – αφ’ ενός καταγραφής και αναστήλωσης των μνημείων, με τη δημιουργία αρχαιολογικών υπηρεσιών αναστήλωσης και αφετέρου οργάνωση κατά χώρα του νομικού πλαισίου για την κατοχύρωση της προστασίας των μνημείων». Για την Ελλάδα μπορεί κανείς να αποκομίσει σχετικές πληροφορίες από την Αρχαιολογική Υπηρεσία της Ελλάδας. Από το έτος 1966 και μετά επιλαμβάνεται του θέματος και η UNESCO με ετήσιες συναντήσεις και η διακήρυξη του ‘Αμστερνταμ (1975). Στην Ελλάδα οι προσπάθειες για την προστασία της «πατρογονικής κληρονομιάς των Ελλήνων» άρχισαν από τότε που συστήθηκε το νεοελληνικό κράτος και συνεχίζονται.
Η όλη προσπάθεια βασίζεται στους εξής δύο Νόμους: α) Ν. 5351/1932 και β) Ν. 1469/1950. Στον ίδιο σκοπό συνέβαλε και το Ελληνικό Σύνταγμα του 1975 με το άρθρο του 18 αριθ. 24). Δυστυχώς ο περιορισμένος χώρος δεν μας επιτρέπει να επεκταθούμε άλλο.
Οι εμπόλεμες ζώνες και τα μνημεία πολιτισμού.
Πέραν από τα ανθρώπινα θύματα των πολεμικών συρράξεων και εμπόλεμων καταστάσεων θύματα είναι και τα διάφορα μνημεία. Αυτά είναι συνήθως διακεκριμένα έργα πολιτισμού, ιστορικής, καλλιτεχνικής, λογοτεχνικής, επιστημονικής ή λατρευτικής αξίας, των οποίων τη διατήρηση επιβάλλουν στους εμπόλεμους οι συμβάσεις της Χάγης,
Παρ’ όλα αυτά έχει συμβεί στο παρελθόν υπερφιάλοι και πολεμοχαρείς ηγέτες να καταστρέφουν μνημεία πολιτισμού ενός λαού, για να τον ταπεινώσουν. Ένας τέτοιος είχε πει κάποτε κομπορημνών, ότι όποια ώρα ήθελε μπορούσε να βομβαρδίσει την Αττική χωρίς καθόλου να λυπηθεί την Ακρόπολη μας ή τους ελαιώνες μας. Η πολιτιστική σημασία του μνημείου μπορεί να είναι πανανθρώπινη, όπως π.Χ του Παρθενώνα ή να αφορά σε συγκεκριμένο πολιτισμό, π.Χ. η δημόσια Λαϊκή Κρήνη. Σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις μνημεία θεωρούνται και ολόκληρες πόλεις, όπως π.Χ. η Βενετία στην Ιταλία. Τέλος ένας μεγάλος εχθρός των πολιτιστικών μνημείων είναιν ο φανατισμός με όλες τις εκφάνσεις του, όπως θρησκευτικός, ιδεολογικός, πολιτικός κ.τλ. φανατισμός. Πολλά πολιτιστικά μνημεία έπεσαν και δυστυχώς πέφτουν θύματα των πολυποίκιλου φανατισμού. Ένα από αυτά τα θύματα στον τόπο μας είναι το άγαλμα του κιλκίς «ο Αντάρτης».
Η διατήρηση των ιστορικών μνημείων και αγαλμάτων:
Τα ιστορικά – πολιτιστικά μνημεία και αγάλματα πρέπει να μένουν και να διατηρούνται πεντακάθαρα στη θέση τους γιατί αυτά κουβαλάνε επάνω τους μεγάλο φορτίο ιστορικής μνήμης. Είναι μάρτυρες και αποτελούν ανάμνηση τρανή για κάποιο πονεμένο παρελθόν, που είχε επηρεάσει όλη την κοινωνία ασχέτως με το που ανήκε (σωστά ή λάθος) κανείς και μας εφιστά την προσοχή σε ό,τι πράτττουμε.
Αυτοί που κάθε τόσο βανδαλίζουν και ρυπαίνουν απερίσκεπτα τον άτυχο και απροστάτευτο «Αντάρτη» του Κιλκίς, υποθέτω ότι είναι ιδεολόγοι, θερμόαιμοι και συνηλικιώτες του «πονεμένου» νεαρού Αντάρτη. Καλά μου παλληκάρια ήταν κάποτε και αυτός νέος και αυθόρμητος και ορμητικός σαν και του λόγου σας. Και υπακούοντας στα παραγγέλματα κάποιων ανωτέρων του αλάθητου, όπως νόμιζε αρχηγού, τα έδωσε όλα σε ένα αγώνα για κάποια ιδανικά, ενώ εκείνοι, πονηροί όντες ξεγλιστρούσαν προς τα πίσω και τελικά με τις αλλαγές που φέρνει ο χρόνος μερικοί έγιναν και πολιτικοί ακόμη και υπουργοί «εις υγείαν των κορόιδων» που άφησαν τα κόκκαλα τους στις χαράδρες και τις ρεματιές. Διαβάστε, αν θέλετε στο διαδίκτυο ένα σχετικό κείμενο του αείμνηστου Ανδρέα Αγτζίδη και θα καταλάβετε καλύτερα.
Και κάτι από την πρόσφατη ιστορία:
1968 Στο Παρίσι με τις μαζικές κινητοποιήσεις των νέων (φοιτητών – μαθητών). Τότε «ταρακουνήθηκε η Γαλλική πρωτεύουσα. Οι ενθουσιώδεις νέοι «έσπαζαν» τα κεφάλια τους στις συγκρούσεις των δρόμων της πόλης και περίμεναν να δουν «μπροστάρη» και αρχηγό του κινήματος τους αυτόν, που τους ενέπνευσε και τους γέμισε τα μυαλά και την ψυχή τους για κοινωνική επανάσταση, αλλά εις μάτην ήταν άφαντος. Αυτός ήταν ο γνωστός υπαρξιστής άθεος φιλόσοφος Ζαν Πώλ Σάρτρ (1905-1980). Μερικοί νέοι έψαχναν επίμονα να τον συναντήσουν και τελικά τον βρήκαν μέσα σ’ ένα κατάστημα καφέ να απολαμβάνει τον καφέ του, αδιαφορώντας για τις ιαχές που ακούγονταν στους δρόμους. Έμειναν έκπληκτοι. Τον σκυλόβρισαν, τον έφτυσαν και έφυγαν. Εγώ προσωπικά τότε ήμουν στη Βόνη Γερμανίας για την συμμετοχή μου σε κάποια σεμινάρια του Πανεπιστημίου. Μου έκανε εντύπωση το γεγονός, ότι οι φοιτητές, αριστεροί – δεξιοί άσχετα άφησαν γένια και μαλλιά, ψαλιδισμένα και χτενισμένα έτσι που γέμισαν οι δρόμοι και οι πλατείες από αμέτρητους «Μάρξ». Τελικά στη Γαλλία μερικοί από τους επαναστατημένους νέους όταν ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους και μεγάλωσαν, έγιναν το καινούριο «κατεστημένο» της Γαλλίας. Αρκετοί πολιτεύτηκαν και συμμετείχαν σε κυβερνητικά σχήματα. Ε λοιπόν, αυτοί ήσαν πιο αυστηροί από τους προκατόχους τους, τους οποίους, ως νέοι είχαν καταπολεμήσει!
Λέγεται και μάλλον έτσι φαίνεται να είναι, ότι τον βανδαλισμό του «Αντάρτη» του Κιλκίς τον έκαναν δεξιοί νεαροί φανατικοί. Πιθανώς να αληθεύει, πιθανώς και όχι. Πάντως, προσωπικά, λυπάμαι πολύ, παρά πολύ, όποιοι και αν έκαναν αυτή τη βάρβαρη και κατακριτέα πράξη. Κρίμα που κάποιοι «μεγάλοι» επιμελώς κρυπτόμενοι βάζουν ταμπέλες στους νέους μας και τους χωρίζουν σε αλληλομισούμενες ομάδες: Δεξιοί – Αριστεροί, που τυφλώνονται πνευματικά και καταστρέφουν ιστορικά μνημεία ή τα βεβηλώνουν, νομίζοντας ότι σκοτώνουν και τις ιδέες που εκπροσωπούν. Αγαπητά μου παιδιά, αγαπητοί μου νέοι, όποιοι κι αν είσθε, ακούστε με: κάνετε λάθος. Μην βεβηλώνετε και μην καταστρέφετε την εθνική μας μνήμη και ντροπιάζετε διεθνώς την Ελλάδα. Σας το λέω εγώ, ένας 87ετής γέρος που στη ζωή μου εβίωσα απερίγραπτες καταστάσεις (Β’ Π.Π. Κατοχή, εμφύλιος, μετεμφυλιακή περίοδος κ.ο.κ. Πανεπιστήμιο με απερίγραπτη φτώχεια) χαρακτηριζόμενος πότε δεξιός και πότε αριστερός (χωρίς να είμαι τίποτε απ’ αυτά) και «τρώγοντας» καρφώματα και φάπες πότε από τη μια πλευρά και πότε από την άλλη. Αναγκάσθηκα στο τέλος να δηλώσω ότι είμαι κομμουνιστής με την έννοια του βιβλίου της Καινής Διαθήκης που λέγεται «Πράξεις των Αποστόλων» και προς Θεού, όχι με την έννοια του ψευδεπίγραφου δημιουργήματος του διεθνούς Σιωνισμού, που πλανά όλη την οικουμένη. Γι’ αυτό και επέλεξα τη σπουδή της Ιεράς Επιστήμης. Όλοι με εξαπάτησαν. Με ήθελαν μόνον ως όργανο στις επιδιώξεις τους, δεξιοί και αριστεροί. Αυτός που δεν με εξαπάτησε ποτέ, αλλά με στήριξε είναι μόνον ένας, ο Χριστός, ο κατασυκοφαντημένος από κάποια εδαφιαία αναστήματα. Πάντοτε μου έρχεται στη μνήμη ένα σχετικό παλαιό τραγούδι: «’Ολοι μας γέλασαν φοβερά/ μας σπάσαν της ψυχής τα φτερά/ Αυτός μονάχα μας μένει φως/ Πατέρας κι’ αδελφός».
Επιλογικό Σημείωμα:
Αγαπητοί μου νέοι ακόμη δεν ολοκληρωθήκατε ως χαρακτήρες και δεν μπορείτε να γνωρίζετε σίγουρα πού αύριο θα κατασταλάξετε. Η πείρα μου λέει, ότι πολλοί από τους σημερινούς φανατικούς δεξιούς νέους αύριο θα είναι αριστεροί ως ώριμοι και αντίστοιχα πολλοί αριστεροί νέοι της σήμερον, αύριο θα είναι δεξιοί ως ώριμοι, διότι θα διαπιστώσουν ότι αυτοί που τους φούσκωσαν τα μυαλά και τους έσπρωχναν αφηνιασμένους στους δρόμους δεν ήσαν πράγματι αυτοί που φαίνονται ότι ήσαν. Πάρτε ως παράδειγμα τον «κόκκινο Ντάνι», δηλ. τον Ντάνιελ κον Μπεντίτ, ο οποίος αν και έγινε διάσημος ως «κόκκινος Ντάνι» τη δεκαετία του ’60 υπηρέτησε στη συνέχεια την πιο μαύρη πολιτική μιας εξουσίας στην κατάργηση της οποίας ορκιζόταν ως φοιτητής.
Λοιπόν ο «Αντάρτης» του Κιλκίς, με όσους συμβολίζει είναι συνηλικιώτης σας, που εθυσίασε τα πάντα και τη ζωή του ακόμη, για τα πιστεύματά του. Διαφυλάξτε τον και διδαχθείτε. Σας αγαπώ, όπου και αν ανήκετε προσευχόμενος στον αληθινό επαναστάτη, το Χριστό, για σας.
