Το χάρισμα του ηγέτη είναι ξεχωριστό και ιδιαίτερο. Όταν λείπει, όλα τα υπόλοιπα προσόντα, ακόμη και τα έκτακτα, δεν μπορούν να το αναπληρώσουν. Όλα τα υπόλοιπα προσόντα συγκεντρωμένα σε ένα πρόσωπο μπορούν να αναδείξουν τον ιδανικό δεύτερο: έναν πρώτο τη τάξει σύμβουλο, συνεργάτη, συμμαχητή. Δεν αρκούν για να καθιερώσουν τον ηγέτη.
  Πως θα μπορέσουμε να ορίσουμε το ταλέντο του ηγέτη, σε ποια ικανότητα να το εντοπίσουμε; Ίσως, πολύ απλά, στην ευστοχία ιεράρχησης των επιδιώξεων. Αλλά όχι μόνο. Ο αληθινός ηγέτης ξέρει να εντοπίζει τον ουσιωδέστερο από τους ουσιώδεις στόχους, κυρίως όμως να εντάσσει όλες τις υπόλοιπες καίριες επιδιώξεις του στον ένα και μοναδικό στόχο που τον διαβλέπει πρώτιστο.
   Ίσως στην επιλογή του πρώτιστου στόχου να αποδειχθεί εκ των υστέρων ότι λάθεψε. Δεν έχει σημασία. Δεν είναι τόσο ο επιλεγμένος σκοπός που αναδεικνύει τον ηγέτη, όσο η ικανότητα να μπορέσει να υπαγάγει όλες τις επιμέρους επιδιώξεις σε μια κεντρική στόχευση. Σε ενοποιό άρθρωση και ραχοκοκαλιά. Στους επιμέρους τομείς κατορθώνεται το μέγιστο της απόδοσης μόνο όταν εντάσσονται όλοι και αλληλένδετα σε ενοειδή προοπτική.
  Με άλλα λόγια: το χάρισμα του ηγέτη είναι να μην αποβλέπει σε «βελτιώσεις», να μην περισπάται στη συντήρηση και καλυτέρευση ή στην αύξηση της απόδοσης αποσπασματικών λειτουργιών και μηχανισμών. Να μπολιάζει τα επιμέρους και αποσπασματικά με το «νεύρο» της επιδίωξης κεντρικού στόχου. Γι’ αυτό και αναγκαία συνάρτηση του χαρίσματος είναι να μην χαρίζεται και να μην υποχωρεί ο ηγέτης σε δευτερεύουσες απαιτήσεις. Να μην φοβάται τις δυσαρέσκειες, τις αντιδράσεις, το κόστος, τις ρήξεις.
  Ούτε να πολυνοιάζεται για να πείσει τους αντιφρονούντες. Επενδύει τη σιγουριά του στην πειθώ που ασκεί από μόνη της η ενοποιός στρατηγική του σύλληψη, βασίζεται στους ικανούς να τον παρακολουθήσουν στη στόχευση του. Αν είναι πολιτικός έχει και την έγκριση του λαού για το σαφές πρόγραμμα του, δεν κατατρίβεται σε «διάλογους» και επιδιώξεις καθολικών «συναινέσεων». Το απολυτοποιημένο στην εποχή μας αίτημα του «διαλόγου» πριν από κάθε πολιτική απόφαση, είναι προϊόν της πρακτικής ανταλλαγών μικροδιαχειριστών της εξουσίας, συνέπεια της έκλειψης του ηγετικού χαρίσματος, της απουσίας κεντρικού στόχου ή «οράματος».
  Η πολιτική εξουσία συγκέντρωνε άλλοτε τις περισσότερες δυνατότητες κεντρικού συντονισμού και κοινωνικών στόχων και προσφερόταν κατ’ εξοχήν για την ανάδειξη του ηγετικού χαρίσματος. Σήμερα η κοινωνική δυναμική την οποία μπορεί να διεγείρει ένας ανώτατος δικαστικός λειτουργός(βλ. Ιταλία), ένας συγγραφέας(βλ. Τσεχία), ένας πατριάρχης(βλ. Σερβία), μοιάζει να αποκλείεται από τις δυνατότητες της πολιτικής. Η άσκηση της πολιτικής σήμερα είναι εκ των πραγμάτων υποταγμένη σε τεχνο-γραφειοκρατικές σκοπιμότητες αυτονομημένες από τις κοινωνικές ανάγκες, και γι’ αυτό κυρίως διαχειριστική και ελάχιστα δημιουργική.
  Αλλά το παρακμιακό αυτό δεδομένο δεν είναι παρά μια επιπλέον πρόκληση για την ανάδειξη του αληθινού ηγέτη. Ο αληθινός πολιτικός ηγέτης ξέρει ότι δεν θα φτάσει ή δεν θα διατηρηθεί στην εξουσία, αν απλώς επαγγέλλεται ότι «τα καταφέρνει καλύτερα» από τους αντιπάλους του ή ότι θα «βελτιώσει» επιτυχέστερα τη λειτουργία του κράτους. Ξέρει ότι η οικονομία, η δημόσια διοίκηση, η υγεία-πρόνοια, η ανάπτυξη της παραγωγής, συναρτούνται απόλυτα από την κοινωνική δυναμική, και κοινωνική δυναμική δεν διεγείρεται χωρίς πειστικό κεντρικό στόχο και όραμα. Οι επιμέρους τομείς λειτουργίας του κράτους αυτονομούνται σε τεχνο-γραφειοκρατικές σκληρύνσεις, ακριβώς επειδή η λειτουργία τους είναι ανόητη και άνευρη αν δεν νοηματοδοτείται καθημερινά από συγκεκριμένο κοινωνικό στόχο. Κεντρικός στόχος αληθινού πολιτικού ηγέτη θα μπορούσε, λ.χ. να είναι η παιδεία του όλου κοινωνικού σώματος. Η φιλοδοξία να καταστήσει τη χώρα του πρώτη σε «κατά κεφαλήν» μόρφωση, κατάρτιση, καλλιέργεια. Να μεταβάλει κάθε έκφανση της κρατικής οργάνωσης και των δημόσιων υπηρεσιών, αλλά και τους όρους της παραγωγικής διαδικασίας, της οικονομικής δραστηριότητας, της πληροφόρησης, σε άθλημα συνεχούς εκπαίδευσης, διεύρυνσης των γνώσεων, των ενδιαφερόντων, της ευαισθησίας.
 Ή, ανάλογος στόχος απόλυτης προτεραιότητας, θα μπορούσε να είναι η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Όχι με παροχές και διευκολύνσεις στους πολύτεκνους. Αλλά να αναδιαρθρώσει ο πολιτικός ηγέτης συνολικά και ριζικά τον σχεδιασμό περιφερειακής ανάπτυξης, τον προγραμματισμό των δημοσίων έργων, το τραπεζικό σύστημα, τη χωροταξία, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού, στην προοπτική εκείνων των προϋποθέσεων που θα εξασφαλίζουν άκρως προνομιακή μεταχείριση της πολυμελούς οικογένειας.
   Σίγουρα στην εποχή μας η απολυτοποίηση των καταναλωτικών προτεραιοτήτων έχει δημιουργήσει ένα ανθρωπολογικό τύπο που δεν κατανοεί ούτε την έννοια ούτε την πρακτική της οποιασδήποτε ιεράρχησης. Επιδιώκουμε ποσοτικές μεγιστοποιήσεις, όχι ποιοτικές διαβαθμίσεις. Αναλωνόμαστε σε παράλληλες και ασύνδετες μεταξύ τους επιδιώξεις, μετράμε την πρόοδο με δείκτες αποσπασματικών επιτευγμάτων. Η νοοτροπία του πολυμερισμού και της πολυδιάσπασης των επιθυμιών μας δεν αφήνει περιθώρια για να ωριμάσει το ξεχωριστό και ιδιαίτερο χάρισμα του ηγέτη που συντονίζει το κοινωνικό σώμα σε μία κεντρική συνεγερτική της κοινωνικής δυναμικής επιδίωξη. Η ποιότητα της ζωής μας υποβαθμίζεται ραγδαία και τραγικά, στις ηγεσίες αναρριχώνται οι κυρίαρχοι των εντυπώσεων.
   Είναι πολύ εύκολο να χαθεί το αισθητήριο της ιεράρχησης των αναγκών. Είναι αφάνταστα δύσκολο και απαιτεί μακρόχρονη ωρίμανση η απόκτηση του.