Η Ασία υπήρξε χώρος, με τον οποίο οι Έλληνες συνδέθηκαν από την αρχαιότητα. Εκτός της Μικράς Ασίας, η οποία υπήρξε μέρος του Ελληνικού κόσμου από τις απαρχές της εμφάνισης των Ελλήνων στην ιστορία, η Μέση Ανατολή, όπως και ο χώρος των Ελληνιστικών Βασιλείων που έφτανε μέχρι τη σημερινή Κεντρική Ασία, συνδέθηκαν με τον Ελληνισμό.
Ενισχύθηκε περισσότερο την εποχή της εξάπλωσης του χριστιανισμού, για να συρρικνωθεί κατά τη διάρκεια της αραβικής επέκτασης και της σκληρής χριστιανομουσουλμανικής σύγκρουσης.
Σήμερα, στην Ασία κατοικούν πολλοί λίγοι Έλληνες, σε κάποιες χώρες προσωρινά εγκατεστημένοι, για επαγγελματικούς κυρίως λόγους. Σε κάποιες από αυτές υπάρχουν Έλληνες παλαιοτέρων εγκαταστάσεων όπως στο Ιράν, από τις παλιές παροικίες που υπήρχαν στο «δρόμο του μεταξιού». Οι περισσότεροι προέρχονταν από τον Πόντο. Στη Συρία υπάρχουν στο χωριό Χαμιδιέ οι Ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι από την Κρήτη, που μετοίκησαν στα τέλη του 19ου αιώνα.
Στο Πακιστάν υπάρχουν οι κοινότητες Κάλλας κατάλοιπα της Ελληνιστικής Εποχής. Στο Λίβανο περίπου 1500-2000 άτομα.
Από την ενότητα της Ασίας εξαιρούνται οι περιοχές της σύγχρονης Τουρκίας, ο Ελληνισμός των οποίων είναι γηγενής, επίσης, εξαιρούνται οι χώρες της Κεντρικής Ασίας, που ανήκαν οι πρώην Σοβιετική Ένωση.
Η Ελληνική παρουσία στη Μέση Ανατολή και πιο συγκεκριμένα στη Συρία και τον Λίβανο, υπήρξε πλούσια η ιστορία και σημαντική σε μνημεία.
Η Ελληνική παροικία της Βηρυτού μέχρι το 1975, όταν δηλαδή ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στο Λίβανο, ήταν μια από τις μεγαλύτερες και πλέον δραστήριες. Βασική αιτία τροφοδότησης της Μέσης Ανατολής με Έλληνες μετανάστες, ήταν η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και οι συνακόλουθες σφαγές του Χριστιανικού Πληθυσμού από διάφορες περιοχές της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Ανατολίας.
Στην Ελληνική παροικία της Βηρυτού, του σπουδαιότερου λιμανιού της Μέσης Ανατολής, ανήκαν επίσης οικογένειες Ελλήνων ναυτικών. Το 1934, ιδρύεται στη Βηρυτό η πρώτη Ελληνική Κοινότητα. Στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, με εξαίρεση την Κοινότητα των Ιεροσολύμων, μόνο η Ελληνική Κοινότητα της Βηρυτού διέθετε ελληνικό σχολείο δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης. Στη Βηρυτό συνυπήρχαν δύο Ελληνικές κοινωνίες, μία ήταν εκείνη της οικονομικής ευμάρειας και η άλλης της στέρησης, της εξαθλίωσης και της κοινωνικής περιθωριοποίησης. Μετά την έναρξη των εμφυλίων ενόπλων συγκρούσεων, η ανάγκη φυγής, σε ασφαλέστερα μέρη, οδήγησς την άλλοτε δραστήρια Ελληνική Κοινότητα της Βηρυτού σε παρακμή.
Το 1993, άρχισε προσπάθεια για πολιτική, οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας οπότε από το 1996, άρχισε πάλι να λειτουργεί οργανωμένα η Ελληνική Κοινότητα της Βηρυτού μαζί με την Ελληνική Λέσχη. Η πάλαι ποτέ Ελληνική όμως Κοινότητα των 5000 και πλέον μελών, σήμερα αποτελείτια από 200 ελληνόφωνους και αρκετούς κατόχους ελληνικών διαβατηρίων.

Ο Ελληνισμός της Συρίας
Η φθίνουσα πορεία του εκεί ελληνικού στοιχείου άρχισε στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν εντάθηκε το κίνημα του παναραβικού εθνικισμού, που οδήγησε αρχικά στην ένωση Συρίας και Αιγύπτου (21.2.1958 έως 29.9.1961) και ολοκληρώθηκε με το πραξικόπημα του κόμματος της Σοσιαλιστικής Αραβικής Αναγέννησης «Μπάαθ» πρώτα στο Ιράκ και μετά στη Συρία, (Μάρτιος 1963).
Στο χαλέπι μετά τη Μικραστιατική Καταστροφή είχαν μετοικήσει πολλές οικογένειες Ελλήνων από όλα τα μέρη της Μικράς Ασίας, μεταξύ αυτών αρκετοί αργότερα δημιούργησαν διάφορες Βιοτεχνίες.
Από τη Μερσίνη της Κιλικίας ήρθε στο Χαλέπι η οικογένεια Μποδοσάκη, του γνωστού και σπουδαίου ευεργέτη, η οποία δεν κάθισε πολλά χρόνια, άφησε όμως πολύ καλή φήμη. Η κοινωνική σύνθεση μέσα στην Ορθόδοξη Κοινότητα του Χαλεπίου των αραβόφωνων και ελληνόφονων ομόδοξων Ρωμιών Χριστιανών Ορθόδοξων, αποτελούσε τη βάση συνέχισης και αλληλοστήριξης της συνειδητής ή υποσυνείδητης εθνικής και θρησκευτικής καταγωγής, η οποία καθημερινά βιωνόταν έμπρακτα μέσα από τη λατρευτική ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας της «καθ’ ημάς Ανατολής». Στις αρχές του 20ου αιώνα, η Ελληνική παρουσία στην Συρία δεν περιορίστηκε μόνο στην κοινωνικοοικονομική και εκκλησιαστική δράση.
Ο εκεί ελληνισμός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αφύπνιση των Αράβων της περιοχής κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των Νεοτούρκων.
Ο Πετράκης ήταν από τους Έλληνες που εκτελέστηκαν από τον Τούρκο Βαλή της Συρίας, το λεγόμενο Τζεμάλ τον Χασάπη και συμπεριλαμβάνεται στους εθνομάρτυρες της Συρίας και του Λιβάνου, των οποίων ο μαρτυρικός θάνατος γιορτάζεται στις 6 Μαϊου ως εθνική γιορτή.
Η σημερινή, γεωγραφικά Συρία, παρά την πολύ πρώιμη άλωσή της από τους μουσουλμάνους Άραβς (το 634 μ.Χ.), εξακολουθεί να φυλάει και να διασώζει στα εδάφη της πάμπολλα κατάσπαρτα ελληνικά μνημεία και αρχαιότητες, που δικαιολογημένα της δίνουν το χαρακτήρα της Ελληνικής Επαρχίας. Αυτή η Ελληνική παρουσία, ως οικουμενικό πνεύμα, ως σκέψη και ως έννοια θα ήταν κρίμα να χαθεί από μια περιοχή, όπου κάθε πέτρα μιλάει για την ελληνική της ιστορικότητα.
Αλίμονο, αν καταφέρουμε κάποτε να πνίξουμε την Ελλάδας, ως οικουμενικό πνεύμα, μέσα στα στενά ελλαδικά της όρια. Η Ελλάδα, ως ιδέα, σκέψη και πανανθρώπινο οικουμενικό ιδεώδες, δε φυλακίζεται εντός συνόρων, γιατί όπου μπορεί, εκεί πετάει και αγκαλιάζει ως ιδέα όλη την οικουμένη.
Θεματοφύλακας αυτής της οικουμενικότητας ανά τους αιώνες η ελληνορθόδοξη Εκκλησία μας.

Συνεχίζεται