Στην εκπαίδευση των Ελλήνων στη Νότια Αφρική από τη δεκαετία του 1990 παρατηρείται μαι αυξανόμενη προσπάθεια εισαγωγής και διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. Μέχρι τότε οι Έλληνες μετανάστες επέλεγαν, λόγω και των μελλοντικών επαγγελματικών και κοινωνικών προοπτικών, το εγχώριο σχολικό σύστημα. Η διδασκαλία γίνεται σε 20 περίπου απογευματινά κοινοτικά σχολεία και απευθύνεται σε περίπου 4.500 μαθητές.Στα σχολεία αυτά διδάσκουν Έλληνες εκπαιδευτικοί αποσπασμένοι από το ελληνικό υπουργείο Παιδείας, αλλά και ιδιώτες εκπαιδευτικοί.
Στο Γιοχανεσμπουργκ λειτουργούσε από το 1935 η ελληνική ιδιωτική Σχολή «Πρωτόπαπα», δυστυχώς εδώ και μερικά χρόνια δεν λειτουργεί πλέον.
Η φιλεκπαιδευτική εταιρεία SAHETI (South Africa Helenic Education and Technical) διαθέτει πολύ καλές εγκαταστάσεις και έχει 1.000 περίπου μαθητές, Έλληνες ή Ελληνικής καταγωγής οι οποίοι παρακολουθούν το πρόγραμμα των σχολείων της Νότιας Αφρικής, καθώς και ορισμένες ώρες ελληνικής γλώσσας.
Σε δύο από τα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια της χώρας, στο Wirwaterand και στο Rau λειτουργούν έδρες νεοελληνικών σπουδών με έντονο το ενδιαφέρον όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά και ξένων φοιτητών. Ο Ελληνισμός της Νότιας Αφρικής τη δεκαετία του 1960 ήταν οργανωμένος σε 13 κοινότητες, στις μεγάλες πόλεις της χώρας, χαρακτηριστικό όμως στοιχείο σημερινής κατάστασης είναι ο αυξανόμενος αριθμός των οργανωμένων κοινοτήτων αδελφοτήτων, συλλόγων και άλλων κοινωφελών ιδρυμάτων. Οι μισές και παραπάνω βρίσκονται στην Πρετόρια και Γιοχάνεσμπουργκ, στην Πρετόρια εγκαινιάστηκε το 1984 το εντυπωσιακό Ελληνικό Πνευματικό Κέντρο. Πολλά είναι και τα σωματεία που δραστηριοποιούνται στο Κέηπ Τάουν ο δε ελληνικός αθλητικός σύλλγος συμμετέχει με ποδοσφαιρική ομάδα στο τοπικό πρωτάθλημα εκκλησιαστικά η περιοχή υπάγεται στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, αλλά, άμεσα τελεί υπό τον Αρχιεπίσκοπο του Τρανσβααλ, οι θρησκευτικές και εκκλησιαστικές ανάγκες των Ελλήνων καλύπτονται από τις Μητροπόλεις Γιοχανσεμπουργκ, Καλής Ελπίδος, Κέιπ Τάουν (1904 η πρώτη εκκλησία) και από 8 ορθόδοξους Ιερούς Ναούς στο Γιοχανσμπουργκ, Πρετόρια Κέιπ Τάουν, Ντουρμπαν, Πορτ Ελίζαμπεθ, Μπλουμ φονταϊν και Βέλκομ.
Σήμερα σ’ όλους τους Ορθόδοξους Ναούς, η λειτουργία τελείται μια φορά το μήνα, στην αγγλική γλώσσα (Clogg, 238) για τους νέους της β’ και γ’ γενιάς. Αρκετοί Έλληνες αναδείχτηκαν στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας, όχι μόνο για την ελληνική, αλλά και για την ευρύτερη κοινωνία: Κοσμάς Καβαλέρος, Λουκάς Μπουρούλης, Π. Σολδάτος, Γ. Μακρή, Μάντζαρης, Γιαξόγλου, Παξινός, Μποδοσάκης, Νομικός Πατέρας κ.α., ο πιο γνωστός όμως θεωρείται ο Γιώργος Μπίζος.
Ένας από τους επιφανέστερους δικηγόρους της χώρας και σύμβουλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου.
Ο Μπιζος ανέλαβε την υπεράσπιση του Νέλσον Μαντέλα κατά τη δίκη της ανατροπής του το 1963-64 και ήταν από εκείνους που υποδέχτηκαν τον θρυλικ΄οηγέτη όταν απελευθερώθηκεξ το 1990, ως δικηγόρος του Μαντέλα αλλά και καλό του φίλος. Το όνομα του Μπίζουν ταυτίστηκε με τον αγώνα των μαύρων προς την ελευθερία, αλλά και με την ανάπτυξη της ελληνικής κοινότητας στη Νότια Αφρική.
Βιβλιογραφία: Ελληνισμός της Διασποράς Στάθη Πελαγίδη
«Άτλας της Ελληνικής Δασποράς»
Εκδόσεις: «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ»



