Αυτό, όμως, δεν οριστικοποιήθηκε, γιατί το κράτος αποφάσισε να διατηρήσει το όνομα του Κιλκίς, που είχε συνδεθεί με την ιστορική μάχη από την οποία κρίθηκε η τύχη του Β’ Βαλκανικού πολέμου.
Πρώτος δήμαρχος του Κιλκίς διορίστηκε ο Κωνσταντίνος Σταμπουλής, που είχε γεννηθεί στη Στρώμνιτσα το 1850. Ο Αθανάσιος Αγγελόπουλος στο βιβλίο του «Βόρειος Μακεδονία – Ο ελληνισμός της Στρωμνίτσης» (ΙΜΧΑ 1980) αναφέρει γι’ αυτόν: «Κτηματίας, αλευροβιομήχανος, ανθρωπιστής με ολίγας γραμματικάς γνώσεις, με πλουσιωτάτην όμως εις πατριωτικά αισθήματα καρδίαν. Ήτο συνεχώς μέλος της δημογεροντίας και πάντοτε πρόθυμος εις χρηματικάς θυσίας δι’ εθνικούς σκοπούς. Τόση ήτο η αφοσίωσις του εις την εξυπηρέτησιν των κοινών, ώστε εγκατέλειπε πολλάκις τας ιδιωτικάς του επιχειρήσεις δια να επιδοθή στα κοινά».
Μαζί με το δήμαρχο διορίστηκε και το πρώτο δημοτικό συμβούλιο. Στις 13 Αυγούστου 1914 έγινε η πρώτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου και διεξήχθησαν εκλογές για ανάδειξη Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου. Πρόεδρος εκλέχτηκε με 3 ψήφους ο υφασματέμπορος και παλαιότερα πρόκριτος Στρωμνίτσης, Πανταζής Καραμανώλης. Από μια ψήφο έλαβαν οι σύμβουλοι Αριστείδης Παντελής, Κωνσταντίνος Βελέκης, Ιωάννης Πουρνάρης, Γεώργιος Μαραντίδης. Ο μισθός του δημάρχου με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου στις 14 Αυγούστου 1914 ορίσθηκε στις 100 δραχμές μηνιαίως. Ο μισθός του γραμματέα και του κλητήρα της δημαρχίας το 1914 ήταν 60 και 20 δρχ αντίστοιχα. Ο πρώτος γραμματέας ήταν ο Σταύρος Αδαμαντίδης από την Ανδριανούπολη της Θράκης.
Η επικράτηση του κινήματος της Εθνικής Άμυνας μετά τον πάνδημο συλλαλητήριο που πραγματοποιήθηκε στο Κιλκίς στις 25 Αυγούστου 1916 συνοδεύτηκε με την απομάκρυνση των προσώπων που κατείχαν δημόσια αξιώματα ή κρατικές θέσεις και είχαν ταχθεί με την πλευρά του θρόνου. Η εκκαθάριση των φιλοβασιλικών στοιχείων ξεκίνησε από το Δήμο Κιλκίς με την καθαίρεση του δημάρχου Κωνσταντίνου Σταμπουλή και την αντικατάσταση του από τον ζωέμπορο και καπνομεσίτη Θεόδωρο Αμπατζόπουλο. Παραδόξως το Δημοτικό Συμβούλιο, με πρόεδρο το Πανταζή Καραμανώλη, παρέμεινε στη θέση του. Το 1918 ο δήμαρχος Θεόδωρος Αμπατζόπουλος, παλιός Μακεδονομάχος, ακολούθησε τον ελληνικό στρατό στην Ανατολική Θράκη και μετά την απόβαση της Πανόρμου συμμετείχε ως ανιχνευτής του στρατού στην απελευθέρωση της γενέτειράς του Βιζύης.
Τρίτος δήμαρχος Κιλκίς διορίστηκε το 1919 ο Ρίζος Ιωαννίδης που είχε γεννηθεί το 1878 στο Άκαλαν της Δυτικής Θράκης και ασχολούνταν από μικρός με το εμπόριο. Στο Κιλκίς συνέχισε την εμπορική του δραστηριότητα διατηρώντας παντοπωλείο επί της 21ης Ιουνίου. Κατά τη διάρκεια της θητείας του επεκτάθηκαν στη Μακεδονία οι διατάξεις του ν. ΔΝΖ/1912 «Περί δήμων και κοινοτήτων» και ο δήμος υποβιβάστηκε σε κοινότητα επειδή δεν εκπλήρωνε την προϋπόθεση των 10.000 κατοίκων και δεν ήταν πρωτεύουσα νομού. Η σύσταση της Κοινότητας έγινε με το Β.Δ 28-6-1918 και το Β.Δ 28-2-1919 και οι συνοικισμοί από τους οποίους απαρτίσθηκε η Κοινότητα ήταν Κιλκίς, Στρέζοβον (Αργυρούπολις), Σέσλοβον (Σεβαστόν), Σερσεμλή (Ζαχαράτο) και Σεκερλή (Ξηρόβρυση).
Μετά τη νίκη των φιλοβασιλικών στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 η παλιά κοινοτική αρχή αντικαταστάθηκε, κατά τη συνήθη πρακτική, με νέα, προφανώς φιλοκυβερνητική. Πρόεδρος της κοινότητας διορίσθηκε ο Στρωμνιτσιώτης Δημήτριος Τσιτσίμης, που είχε συμμετάσχει στο Μακεδονικό Αγώνα. Μέλη του κοινοτικού συμβουλίου ορίσθηκαν οι: Βασίλειος Λαναράς, Ιωάννης Φαχουρίδης, Αλέξανδρος Σακαρίδης, Ανέστης Σωτηρίου, Γεώργιος Ιωαννίδης, Δημήτριος Σαμαράς, Αντώνιος Μητρέντζος, Δημήτριος Αρενίκης, Δημήτριος Χατζηκολιούσκας, Δημήτριος Κουκουδέας.
Η επανάσταση του 1922 έφερε, όπως ήταν αναμενόμενο, αλλαγές και στις κοινοτικές αρχές. Πρόεδρος της κοινότητας διορίστηκε ο Συμεών Ζαφειριάδης (1876-1953) γιατρός με μεγάλη προσφορά στην υγειονομική περίθαλψη των Κιλκισιωτών σε μια περίοδο που η περιοχή μαστίζονταν από την ελονοσία και τη φυματίωση. Ήταν ένας από τους πρώτους γιατρούς που στελέχωσαν το νοσοκομείο της Αμερικάνικης Επιτροπής Περίθαλψης που στεγαζόταν σε ένα από τα κτίρια των παλιών τούρκικων στρατώνων στη σημερινή πλατεία Ειρήνης. Μέλη του συμβουλίου ήταν οι Βασίλειος Λαναράς, Ιωάννης Φαχουρίδης, Αλέξανδρος Σακαρίδης, Γεώργιος Ιωαννίδης και Δημήτριος Κουκουδέας με το νέο συμβούλιο να υπογράφει την πρώτη απόφασή του στις 27 Νοεμβρίου 1922. Από το Μάρτιο της επόμενης χρονιάς συναντάμε τρία ακόμη ονόματα: τον Χριστόδουλο Λαμπρόπουλο, τον Κωνσταντίνο Ιωαννίδη και τον Μιχαήλ Τσιτσίμη.
Ο δήμος Κιλκίς, που ξεκίνησε έχοντας στη δύναμη του μόνο ένα γραμματέα, άρχισε σταδιακά να αποκτά υπαλλήλους και να οργανώνει τις υπηρεσίες του. Σε επείγουσες περιπτώσεις μπορούσε να προσλάβει έκτακτους υπαλλήλους με κατ’ αποκοπή αμοιβή. Στην απόφαση 76/1923 «περί προσαυξήσεως μισθών κοινοτικών υπαλλήλων» βλέπουμε τον αριθμό και τη θέση του προσωπικού της Κοινότητας που το αποτελούσαν ο γραμματέας και ο βοηθός του, ο κλητήρας, ο κήρυκας, δυο οδοκαθαριστές, ο καραγωγέας, ο φανοκόρος και ο κοινοτικός επόπτης καθαριότητας.
Δε διέθετε, επίσης, κατάλληλο κτήριο για να στεγάσει τις υπηρεσίες του ενώ στις προσπάθειες για την ανέγερση ενός δημαρχιακού μεγάρου οι τοπικές αρχές συναντούσαν την πεισματική άρνηση της κεντρικής εξουσίας να εγκρίνει και να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο έργο. Έτσι, ο Δήμος συνέχιζε να στεγάζεται σε οικήματα που δεν πληρούσαν τις λειτουργικές του ανάγκες, όπως χαρακτηριστικά περιγράφεται στην απόφαση 50/ 1921: «Το κοινοτικόν κατάστημα τυγχάνει ατελές δια την υπηρεσία της Κοινότητος περιλαμβάνον μόνον μίαν αίθουσαν είναι δυνατόν να κατασκευαστή εντός του κενού διαμερίσματος του ιδίου κτιρίου και ιδιαίτερον δωμάτιον».
Η πρώτη αυτή δεκαετία χαρακτηρίζεται από την αγωνιώδη προσπάθεια των δημοτικών αρχόντων να αναστήσουν την κατεστραμμένη από την πυρκαγιά της μάχης πόλη και να βελτιώσουν τη ζωή των κατοίκων της με μικρά έργα οδοποιίας, φωτισμού και ύδρευσης. Κι όλα αυτά με πενιχρούς προϋπολογισμούς, αφού τα έσοδα του Δήμου, στο μεγαλύτερο τμήμα τους, προέρχονταν από τη δημοτική φορολογία. Η φορολογική πολιτική του δήμου την περίοδο αυτή μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ελαστική και ανεκτική απέναντι στους δημότες και η ευαισθησία του για την οικτρή οικονομική κατάσταση των δημοτών φαίνεται από τις κατά καιρούς φοροαπαλλαγές που είχε θεσπίσει. Αλλά είπαμε: Άλλες εποχές άλλα ήθη.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
Περισσότερα άρθρα και φωτογραφίες στην ιστοσελίδα και στο fb του τεχνικού γραφείου K4station.
