Πέμπτη, 25 Απριλίου 2024, 2:50:14 μμ
Πέμπτη, 18 Φεβρουαρίου 2021 22:04

Προς αναζήτηση μιας νέας ηγεσίας; Η Ένωση στη μετα-κορωνοϊό εποχή 

ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ:
- Ζαχαριάδου Άννα, Συντονίστρια Γραμματείας Διεθνών και Ε.Ε. Νέα Δημοκρατία / Πολιτική Επιστήμονας / Διεθνολόγος.

- Μαρκόπουλος Χ. Θωμάς, Π.Μ.Σ. Διεθνών Σπουδών, Ευρωπαϊκών Σπουδών και Διπλωματίας στο Παν. Μακεδονίας / Επικοινωνιολόγος / Δημοσιογράφος.

Τους τελευταίους μήνες, η πανδημία του κορωνοϊού έπληξε ανεξαιρέτως επιπέδου ανάπτυξης όλες  περιοχές του πλανήτη, υπενθυμίζοντας ότι η ανάπτυξη  του υγειονομικού τομέα είναι πλέον ζήτημα ασφαλείας.

Δυστυχώς, πέρα από τους χιλιάδες θανάτους παγκοσμίως και άλλοι καθιερωμένοι τομείς της κοινωνίας κινδύνευσαν με κατάρρευση μπροστά σε αυτή τη νέα δοκιμασία με κυριότερο αυτόν της οικονομίας - μετά το επιβαλλόμενο lockdown και τον συνακόλουθο περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Στους κόλπους της Γηραιάς Ηπείρου, η πλειονότητα των χωρών βίωσε η καθεμία σε διαφορετικό επίπεδο τον αντίκτυπο της πανδημίας. Καθώς η κατάσταση οδηγούταν εκτός ελέγχου, η στήριξη από τους Ευρωπαίους εταίρους διαφαινόταν ως η μόνη λύση. Στην αρχή, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα δεν ακολούθησε ενιαία πολιτική στο ζήτημα της εξέρευσης λύσης για την ανάκαμψη από τον κορωνοϊού. Η διαφωνία αυτή ερμηνευόταν από πολλούς ως το τρίτο μεγάλο πλήγμα της Κοινότητας, μετά το Brexit και την οικονομική κρίση, με τους πιο απαισιόδοξους να μιλούν για σοβαρό κλονισμό της. Ωστόσο, τα σενάρια αυτά ανατράπηκαν τον Μαΐο, όταν η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσαν το κοινό τους εγχείρημα για την σύσταση ενός κοινοτικού Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 750 και πλέον δις ευρώ. Η συμφωνία αυτή, δεν αποτελεί μονάχα ένα απλό διπλωματικό «φως στο τούνελ», αλλά και μια ενδεχόμενη ανακατανομή της ισορροπίας δυνάμεων. Ανεξάρτητα από την έγκρισή του, την μελλοντική επιτυχία του και τα αποτελέσματα του από το σύνολο της Κοινότητας, το εγχείρημα έχει ιδιαίτερη συμβολική αξία, καθώς. ο γαλλογερμανικός άξονας αποτελεί,, από τη δημιουργία των πρώτων Κοινοτήτων, την «ατμομηχανή της Ευρώπης». Σε αυτό το σημείο, η Γαλλία επανέρχεται σταθερά στην ευρωπαϊκή σκακιέρα λήψης αποφάσεων, όχι μόνο σαν υποστηρικτής, αλλά και σαν υποκινητής μιας ενδεχόμενης «ευρωπαϊκής επανεκίνησης». Με ένα νέο όραμα για την ευρωπαϊκή ιδέα που θυμίζει κάτι από Ντεγκώλ, ο Μακρόν κάνει αισθητή την παρουσία του στις ευρωπαϊκές «σπζοκεφαλιές». Το αυτό αποδεικνύεται λίγο αργότερα, όταν ζητήματα καίριας στρατηγικής σημασίας μονοπωλούν την εξωτερική πολιτική και επισφραγίζουν την αντίθεση μεταξύ των δύο μετώπων· καθώς η Τουρκία εντείνει την προκλητικότητα και τος διαφορές τις με την Ελλάδα και την Κύπρο στην Ανατολική Μεσόγειο, τα κράτη μέλη έρχονται να επιλέξουν στρατόπεδα στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια του Σεπτεμβρίου και του Δεκεμβρίου, όπου η γαλλική «αλληλεγγύη» έρχεται αντιμέτωπη με το γερμανικό «ορθολογισμό», χωρίζοντας την Ένωση σε δύο σχολές σκέψεις. Την ίδια εποχή, η Γαλλία πρωτοστατεί και στον πόλεμο  κατά της  τρομοκρατίας, αναζητώντας συμμάχους και αναλαμβάνοντας στρατηγικές πρωτοβουλίες για περεταίρω εμβάθυνση της κοινής ασφάλειας. Ανάμεσα σε αυτούς η Ελλάδα -  με τη συμφωνία για τα Rafale και την ενίσχυση του στρατιωτικού εναέριου χώρου - προσυπογράφει την Ελληνο-γαλλική συμμαχία, καταδεικνύοντας ότι η στήριξη στα στρατηγικά ζητήματα των κρατών-μελών οφείλει να έρχεται εκ των έσω. Μετά από μια αδρανή εποχή Ολάντ, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο – η Ένωση βρίσκεται υπό την ανάγκη αναζήτησης νέας ηγεσίας. Η πρωτοβουλία αυτή για την ίδρυση του Ταμείου και η ενδεχόμενη επιστροφή Γαλλίας και Γερμανίας σε παράλληλη πορεία, ίσως σηματοδοτεί μια νέα προσπάθεια εμβάθυνσης των πολιτικών της Κοινότητας και την αρχή μίας στενότερης στρατιωτικής και διπλωματικής σχέσης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο διάδοχος της Άνγκελα Μέρκελ, Άρμιν Λάσετ  (εφόσον τη διαδεχτεί και στη καγκελαρία) έχει να διαχειριστεί πολλά περισσότερα από ότι ίσως ανέμενε. Σε κάθε περίπτωση, αν το όλο προτζεκτ κρατήσει και θεριέψει στην μετά Μέρκελ εποχή είναι κατι που μένει να δούμε...