Πέμπτη, 18 Απριλίου 2024, 10:44:41 μμ
Κυριακή, 18 Οκτωβρίου 2020 19:08

Τα παιδιά, η πανδημία και η ψυχική τους ανθεκτικότητα

Γράφει η Ελισάβετ Μελετιάδου, Ψυχολόγος Α.Π.Θ, με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στη Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεια και στη νόσο Alzheimer.

 

Με την πανδημία και το συνεπαγόμενο στρες, τα παιδιά χρειάζονται περισσότερο χρόνο και υποστήριξη για την ίδια σχολική εργασία από όσο πριν. Ιδίως όταν τα μαθήματα γίνονται απ’ το σπίτι. Ίσως είναι καλό, στην παρούσα συγκυρία, να μειώσουμε τις προσδοκίες μας απ’ τη σχολική μάθηση και να δώσουμε έμφαση στη μάθηση των απαραίτητων ψυχολογικών δεξιοτήτων, που θα τα καταστήσουν ψυχικά ανθεκτικά και ικανά να διαχειρίζονται συνθήκες στρες και αβεβαιότητας και στην μετέπειτα ζωή τους.
Καταρχάς, ας έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες απ’ τους εαυτούς μας ως γονείς κι ας μην προσδοκάμε να τα πάμε τέλεια ως προς αυτό. Είναι δύσκολο και για εμάς να ανταπεξέλθουμε σε τέτοιες πρωτόγνωρες συνθήκες, ας είμαστε λοιπόν ευγενικοί και με εμάς τους ίδιους.
Πρώτα απ’ όλα, ας αναγνωρίσουμε, τα δικά μας συναισθήματα από τη στρεσσογόνο αυτή κατάσταση κι ας φροντίσουμε να τα διαχειριστούμε (πχ. με χρόνο με τον εαυτό μας, ασκήσεις αναπνοών, στήριξη από φίλους, συζήτηση, ψυχοθεραπεία, σωματική άσκηση κ.τλ) ώστε να είμαστε ήρεμοι και σταθεροί απέναντί στα παιδιά μας, εμπνέοντάς τα να μας μιμηθούν μέσω της παρατήρησης. Ειδάλλως, θα ανιχνεύσουν τα μη λεκτικά σημάδια του στρες σε εμάς. Τους μιλάμε έπειτα, ανοιχτά για τις συνέπειες του στρες (σαν ψυχοεκπαίδευση) και για το τί μας βοηθάει να ηρεμούμε από αυτό για να ξέρουν πως είναι εντάξει κι απολύτως φυσιολογικό να νιώθουν αρνητικά συναισθήματα σε περίοδο στρες.
Ας τους δείξουμε με απλό τρόπο πώς να ακούν το μέσα τους όταν δεν είναι καλά (επίγνωση σκέψεων/συναισθημάτων/σωματικών αισθήσεων) και τί να κάνουν γι’ αυτό (Αυτορρύθμιση). Τους δίνουμε απλά τον «χώρο» ως γονείς να το εκφράσουν, εάν θέλουν, με λέξεις ή ζωγραφιές ώστε να μη πιάνει πλέον «χώρο» μέσα τους, προκαλώντας δυσφορία στο νευρικό τους σύστημα. (Αν θέλουμε να το αναπτύξουμε επιπλέον, απευθυνόμαστε σε κάποιον ειδικό ή ανατρέχουμε σε βιβλία ψυχολογίας). Δεν τα πιέζουμε αν δεν θέλουν και παραμένουμε ευγενικοί με ό,τι έρθει. Επιπλέον, τους προτείνουμε και άλλους τρόπους να αποφορτίζονται όπως: με το να περνάνε ποιοτικό χρόνο μαζί μας, με το να είναι σωματικά δραστήρια σε εξωτερικούς χώρους με έκθεση στον ήλιο (βιταμίνη D= για ανοσοποιητικό κ ψυχική ευεξία) και με το να είναι κοινωνικά διασυνδεδεμένα με κάποιους φίλους τους, έστω και διαδικτυακά. Σημαντικό, αυτές οι δραστηριότητες, να εντάσσονται σε μια ρουτίνα και να είναι προϊόν επιλογής τους, που τους επαναφέρει την αίσθηση ελέγχου, που στην πανδημία έχουν χάσει.
Παράλληλα ενισχύουμε την αίσθηση του: «Μπορώ να το κάνω, έχω τις ικανότητες» (αυτοαποτελεσματικότητα). Αφού τους βεβαιώσουμε πως εμείς ως πρότυπο «μπορούμε» να τους κρατήσουμε ασφαλείς, τους κάνουμε συζήτηση για τον αγαπημένο τους σούπερ ήρωα (πρότυπο) και το πως εκείνος «μπορεί» και αντιμετωπίζει τις δυσκολίες, τί τον βοηθάει, αν θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν κι αυτοί κτλ.
Επιπλέον, μπορούμε να τα εμπλέξουμε σε κάτι που τους δίνει την αίσθηση ενός νοήματος πέρα απ’ τον εαυτό. Πχ. αν θέλουν να βοηθήσουν στα ψώνια άτομα σε ανάγκη που αυτή την περίοδο δυσκολεύονται κτλ.
Κι ας τα μάθουμε τέλος, να εκφράζουν ευγνωμοσύνη για μικρά πράγματα στη ζωή τους, καθώς αυτό θα τα κάνει πιο χαρούμενα.
Αυτοί είναι, κάποιοι μόνο απ’ τους τρόπους που μπορούμε εμείς οι γονείς να ενισχύσουμε την ψυχική υγεία των παιδιών μας κατά τη συγκυρία της πανδημίας.