Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χώρα ζει ιστορικές στιγμές και συνάμα δραματικές στιγμές. Η δραματικότητα της κατάστασης υπογραμμίστηκε με το χειρότερο δυνατό τρόπο, με τη δολοφονία τριών εργαζομένων χθες από κάποιους που, αν μπορούσαν να τους ρωτήσουν «γιατί το έκαναν αυτό», πιθανόν να έλεγαν ότι το έκαναν στο όνομα της προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Όλος ο πολιτικός κόσμος εξέφρασε τη βαθύτατη οδύνη του για την εξέλιξη αυτή. Αλλά νομίζω ότι και αυτό το τραγικό περιστατικό είναι μια ευκαιρία ενός ακόμα σκληρού μαθήματος για όλους μας, και του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας. Ο Κέινς είχε πει «Όταν εμφανίζεται η απόγνωση, τότε ακριβώς πρέπει να δημιουργηθεί η ισχυρή προοπτική».
Η ελληνική κυβέρνηση πήρε μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας. Προσέφυγε στο μηχανισμό που δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για να διασωθεί η χώρα. Αντιμέτωπη με το φάσμα χρεοκοπίας επέλεξε την εθνική επιβίωση, να διασώσει την οικονομία ως πατριωτική διέξοδο, χωρίς να υπολογίσει το πολιτικό κόστος. Το κόστος διάσωσης όμως είναι βαρύ και επώδυνο για το λαό. Ξέρουμε ότι πολλά από αυτά τα μέτρα δε θα μπορούσε εύκολα να τα υπερασπιστεί κανένας, παρά μόνο αν τα εντάξει στο εθνικό σχέδιο σωτηρίας της χώρας. Η Κυβέρνηση πήρε αυτή την απόφαση. Όμως από την άλλη πλευρά, ενώ τους προηγούμενους μήνες παρακολουθούσαμε –πρέπει να σας πω- με ανακούφιση και εμείς και ο ελληνικός λαός την κίνηση του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ο οποίος συνοδευόμενος από τον κ. Αβραμόπουλο διέτρεχε τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, έκανε επαφές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προσπαθούσε μέσω του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος να πείσει τα Ευρωπαϊκά Κοινοβούλια να υποστηρίξουν μια λύση διάσωσης της χώρας – και είπαμε επιτέλους με αυτή τη συμπεριφορά, η οποία προπαγανδίστηκε και από τη Νέα Δημοκρατία ως συμπεριφορά υπεύθυνη, η οποία υπερβαίνει χρόνιες αδυναμίες του πολιτικού μας συστήματος, του τρόπου δηλαδή με τον οποίο διεξάγεται η πολιτική αντιπαράθεση- ξαφνικά ακούσαμε προχθές βράδυ μία ανακοίνωση, η οποία μας προκάλεσε μια οδυνηρή, δυσάρεστη έκπληξη. Ο κ. Σαμαράς είπε ρητά και κατηγορηματικά « Δεν ψηφίζω τη συμφωνία της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διάσωση της χώρας». Πρόσχημα οι περικοπές, η μείωση του επιπέδου ζωής των Ελλήνων, οι υπαρκτές περικοπές και η υπαρκτή μείωση του επιπέδου ζωής των Ελλήνων, χωρίς να παρουσιάσει καμία εναλλακτική. Γιατί η εναλλακτική στην απόρριψη του σχεδίου του μνημονίου διάσωσης της Ελλάδας είναι ότι δεν θα περικοπούν απλώς μισθοί και συντάξεις, αλλά δεν θα καταβληθούν μισθοί και συντάξεις από αύριο. Και χωρίς συναίσθηση ευθύνης πήραν αυτήν την απόφαση. Ταυτόχρονα άκουσα και στις ειδήσεις ότι ο κ. Σαμαράς επικοινώνησε με τον κ. Μπαρόζο και του υποσχέθηκε ότι αν γίνει η κυβέρνηση, θα τηρήσει κατά γράμμα τη συμφωνία, επομένως, η Ευρώπη δεν πρέπει να ανησυχεί. Αν είναι έτσι, αυτό είναι η επιτομή της ανευθυνότητας. Και πραγματικά θα περιμένω να δω πώς ο πρώην Υπουργός Υγείας, που παρέδωσε 6.5 δισεκατομμύρια χρέη στα νοσοκομεία, τα οποία υπάρχουν ακόμα, σήμερα, θα ψηφίσει εναντίον της δυνατότητας της Ελλάδας να πάρει τα χρήματα να εξοφλήσει τα χρέη που άφησε αυτός. Να δω τον Υπουργό Οικονομίας, που άφησε ένα έλλειμμα 13,5%, να ψηφίσει εναντίον της δυνατότητας της χώρας να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια το κόστος δανεισμού, καθώς και όλους τους πρώην Υπουργούς που άφησαν αυτό το απίστευτο χάος και τα ελλείμματα στα Υπουργεία.
Ταυτόχρονα, κάποιοι άλλοι, που υιοθετούν άκριτα τα σενάρια για τη χρεοκοπία και την έξοδο από την Ευρωζώνη πρέπει να μπουν στον κόπο να εξηγήσουν στον ελληνικό λαό τι σημαίνει αυτό: ότι σημαίνει εξαθλίωση του ελληνικού λαού, ότι σημαίνει αποκλεισμό από κάθε δυνατότητα δανεισμού, ότι σημαίνει παρατεταμένη ύφεση και παρακμή, ότι σημαίνει τη διεθνή περιθωριοποίηση της χώρας για πάρα πολλά χρόνια και αυτό λυπάμαι να το πω, αλλά είναι η επένδυση στη διάλυση της κοινωνίας. Δεν ξέρω πώς μπορούν να υπάρχουν δυνάμεις που επενδύουν στη διάλυση της κοινωνίας με οποιοδήποτε πρόσχημα. Το στοίχημα επιβίωσης, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να κερδηθεί. Το εγχείρημα της ανασυγκρότησης πρέπει να ολοκληρωθεί.
Υπάρχουν όμως τρία σημεία-κλειδιά για την επιτυχία του κυβερνητικού προγράμματος διάσωσης της χώρας:
Το πρώτο είναι η εξισορρόπηση της μείωσης των μισθών με ένα σύμφωνο σταθεροποίησης και μείωσης των τιμών. Λυπάμαι που λέω προς την Κυβέρνηση ότι στο μέτωπο της σταθεροποίησης και της μείωσης των τιμών –που συνιστά μία εξισορρόπηση στην απώλεια εισοδήματος- δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα και από εδώ και πέρα δεν πρέπει μα χαθεί ούτε μία ώρα. Δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Η χώρα ή είναι σε πόλεμο και χρησιμοποιεί κανόνες πολέμου, ή αλλιώς δε μπορεί να αισθάνονται κάποιοι ότι πηγαίνουν σε μια σχολική εκδρομή. Λυπάμαι που τα λέω αυτά, αλλά ο ελληνικός λαός αυτή τη στιγμή αγωνιά να δει πώς εμείς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.
Το δεύτερο σημείο είναι το κοινωνικό «δίχτυ ασφαλείας». Υπάρχουν χιλιάδες συνάνθρωποί μας που σήμερα υποφέρουν. Υπέφεραν και πριν και τώρα περισσότερο. Δεν είναι μόνο καθήκον των πολιτικών να αντιμετωπίσουν αυτήν την κατάσταση. Η ίδια η κοινωνία πρέπει να νιώσει ότι είναι ανάγκη να ανακαλέσει στη μνήμη της και να εφαρμόσει στη πράξη παλιές αξίες, ανθρώπινες αξίες αλληλεγγύης. Οι δήμοι που χαλάνε και φτιάχνουν κάθε μέρα πλατείες και ξοδεύουν εκατομμύρια ευρώ πρέπει να καταλάβουν ότι στην περιοχή τους υπάρχουν άνεργοι που πεινάνε και πρέπει να γενικεύσουν τα πετυχημένα προγράμματα ελάχιστων δήμων στην Ελλάδα που χρησιμοποιούν τα χρήματα των φορολογουμένων για να χτυπήσουν την πόρτα του συνδημότη που υποφέρει και να του πουν «μη φοβάσαι». Όλοι πρέπει να πούμε στο διπλανό μας «είμαστε εδώ, μη φοβάσαι». Την κοινωνία πρέπει να την κρατήσουμε και έτσι, όχι μόνο με μέτρα και με ένα παραγωγικό πλαίσιο το οποίο αφήνει πίσω του την υπερχρέωση, τον παρασιτισμό και την υπερκατανάλωση με δανεικά.
Αγαπητοί συνάδελφοι, η δημοσιονομική και οικονομική κατάρρευση και η προοπτική μιας βίαιης και επώδυνης προσαρμογής έχουν προκαλέσει σοκ στην ελληνική κοινωνία. Τα αρχικά συναισθήματα φόβου και ανασφάλειας εναλλάσσονται με αγανάκτηση και αναζήτηση ευθυνών για τους υπαίτιους της βαθιάς κρίσης. Υπάρχει οργή και ταπείνωση για την εξέλιξη των πραγμάτων. Τα πυρά συγκεντρώνονται – και όχι άδικα- προς τον πολιτικό κόσμο, γιατί εμείς φέρουμε την κύρια ευθύνη για την πορεία της χώρας διαχρονικά, όμως οι πολιτικοί δεν είναι όλοι ίδιοι. Ο ισοπεδωτισμός επωάζει το αυγό του φιδιού και ο συμψηφισμός είναι το καταφύγιο των ενόχων και η σπίλωση των αθώων.
Η σημερινή κρίση δεν είναι αμιγώς και αποκλειστικά πολιτική. Το υπόδειγμα μας πάσχει συνολικά, πάσχει πολιτικά, πάσχει οικονομικά, πάσχει κοινωνικά, πάσχει αξιακά. Έτσι πρέπει να το κατανοήσουμε αν θέλουμε να το υπερβούμε. Χρειαζόμαστε ριζική επανατοποθέτηση στη σχέση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, διεκδίκησης και ευθύνης. Υπήρξε καταστροφικός ο ρόλος των ανεδαφικών διεκδικήσεων σε όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης και μάλιστα επί δημοσίων δανεικών. Η πολιτική έχει χρέος, και πιστεύω ότι θα το εκπληρώσει, να εγγυηθεί την αυστηρή εφαρμογή των νόμων για τους πάντες και κυρίως για τον εαυτό της, πράγμα που αμφισβητείται.
Το παλλαϊκό αίτημα όμως για τιμωρία των υπευθύνων σε μια δημοκρατική και οργανωμένη κοινωνία πραγματώνεται με θεσμικό και οργανωμένο τρόπο. Πολιτικά, με τη λαϊκή αποδοκιμασία, ποινικά μέσω της δικαιοσύνης. Η τιμωρία και η κάθαρση είναι αναγκαίες αφετηρίες μίας νέας πορείας, όμως η ικανή συνθήκη είναι η αλλαγή αξιών και συνειδήσεων και η δημιουργία συνθηκών ευημερίας για να υπάρξει ελπίδα στον ελληνικό λαό, αλλιώς ο πικρός στίχος του Ξυλούρη «βοήθα, Θεέ μου, μη φαγωθούμε μεταξύ μας», οι διχαστικές νοοτροπίες και πρακτικές και οι πόλεμοι, όλων εναντίον όλων, που ελλοχεύουν σε περιόδους κρίσης και αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα» της πολιτικής μας ιστορίας θα πρέπει να αποκρουστούν αποφασιστικά από το λαό.
Ο κάθε πολίτης με αίσθημα ευθύνης θα πρέπει να πρωτοστατήσει ως δημιουργός και όχι ως αρνητής της νέας Ελλάδας.
Τελειώνω αμέσως, κύριε Πρόεδρε.
Αγαπητοί συνάδελφοι, η Κυβέρνηση πήρε επώδυνες αποφάσεις για να απαντήσει στο πρώτο σημαντικό δίλημμα της χώρας: Επώδυνη διάσωση ή χρεοκοπία;
Τα τραγικά γεγονότα του χθες μας φέρνουν μπροστά στο δεύτερο μεγάλο δίλημμα: Θα προχωρήσουμε στην πορεία προς την Ιθάκη, όπως είπε ο Πρωθυπουργός, με βάση τις κατακτήσεις της Δημοκρατίας μας, δηλαδή του οργανωμένου διαλόγου, της οργανωμένης διαφωνίας, της καθαρής ανάληψης ευθύνης, της οργανωμένης διαμαρτυρίας ή θα βαδίσουμε σε δρόμους ανομίας που θα προκαλέσουν χάος;
Η αποτυχία αυτού του εγχειρήματος –μη αυταπατώμεθα όλοι!- θα οδηγήσει σε πολιτικό και κοινωνικό χάος. Και μη νομίζουν κάποιοι ότι μπορούν να διασώσουν αυτό το χάος. Και μη νομίζουν, επίσης, κάποιοι άλλοι, οι οποίοι επιχειρούν να φορτώσουν όλες τις ευθύνες στο πολιτικό σύστημα, ότι ο κόσμος δεν καταλαβαίνει, ότι ο κόσμος δεν γνωρίζει ποιοι ήταν οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, που έβαλαν και αυτοί το χεράκι τους να χρεοκοπήσει η χώρα και παριστάνουν τώρα τους εισαγγελείς και τους τιμητές. Όλα αυτά ο κόσμος τα ξέρει.
Επαναλαμβάνω, όμως, ότι αυτό δεν είναι άλλοθι για εμάς. Εμείς έχουμε την ευθύνη για την πορεία της χώρας, εμείς έχουμε την ευθύνη για όσα καλά και άσχημα συνέβησαν και κυρίως έχουμε την ευθύνη να δώσουμε ελπίδα στο ελληνικό λαό, για να οδηγήσουμε τη χώρα σε διέξοδο από αυτό το φοβερό αδιέξοδο που έχουμε περιέλθει από άφρονες πολιτικές του πρόσφατου παρελθόντος.
Ευχαριστώ πολύ.
