Πέμπτη, 22 Μαΐου 2025, 7:35:51 μμ
Δευτέρα, 28 Απριλίου 2025 09:00

Η σύγκρουση των γιγάντων

Είμαστε στο καλοκαίρι του 1962. Στις 11 Ιουνίου στην Αθήνα, στο θέατρο Παρκ της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, ανεβαίνει η θεατρική επιθεώρηση ‘’Όμορφη πόλη’’ σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη και κείμενα στο πρώτο μέρος του Μέντη Μποστατζόγλου του γνωστού μας Μποστ και στο δεύτερο μέρος του Μίκη Θεοδωράκη.

Η παράσταση είναι πλημμυρισμένη με τις μουσικές και τα τραγούδια του Μίκη. Τα κείμενα πραγματεύονται κυρίαρχα θέματα της ανθρώπινης ύπαρξης και της ελληνικής κοινωνίας της εποχής όπως ο έρωτας, ο γάμος, η ξενιτιά, η ρωμιοσύνη και ο θάνατος. Και μόνο από τους τίτλους των τραγουδιών που ακούγονταν αντιλαμβάνεται κανείς την θεματολογία της παράστασης: ‘’Το τραγούδι του σπιτιού’’, ‘’ ’Το τραγούδι του γάμου’’, ‘’ ’Το τραγούδι του Χάρου’’, ‘’ ’Το τραγούδι της δουλειάς’’. Ο γίγαντας Γρηγόρης Μπιθικώτσης τραγουδά ‘’Το τραγούδι της ξενιτιάς’’ σε στίχους Ερρίκου Θαλασσινού και το θέατρο σείεται.

                         ‘’Φεγγάρι μάγια μου ‘κανες

                           και περπατώ και περπατώ στα ξένα,

                           είναι το σπίτι ορφανό αχ ορφανό,

                           αβάσταχτο το δειλινό

                           και τα βουνά και τα βουνά κλαμένα.

                           Στείλε ουρανέ μου ένα πουλί,

                           να πάει στη μάνα υπομονή’’.

Τα τραγούδια της παράστασης τα τραγουδούν εκτός από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, ο Γιάννης Βογιατζής, η Ντόρα Γιαννακοπούλου, οι ηθοποιοί και χορωδία. Χορογραφίες: Βαγγέλης Σειληνός και χορεύουν ο Βαγγέλης Σειληνός, η Ελένη Προκοπίου και ομάδα λαϊκών χορευτών.

Οι ηθοποιοί που παίζουν τους γνωστούς ήρωες του Μποστ είναι η Σμάρω Στεφανίδου ως μητέρα Ελλάς, ο Γιάννης Μαλούχος ως Πειναλέων, η Μαρία Κωσταντάρου ως Ανεργίτσα και ο Κώστας Δούκας ως Βλαχαντρέας. Ξέρετε ποιος είναι ο Κώστας Δούκας; Το αφεντικό του Κώστα Χατζηχρήστου στην ταινία ‘’Της κακομοίρας’’ γνωστή και ως ‘’Ο μπακαλόγατος’’ (Ζήκοοοο…)
Παίζουν επίσης η Μάρθα Καραγιάννη, ο Κώστας Ρηγόπουλος, οι αδελφές Άννα και Μαρία Καλουτά, ο αδελφός του Γιάννη, Βασίλης Μαλούχος, ο Ανδρέας Ντούζος, η Κατερίνα Γώγου, η Ελένη Προκοπίου, η Ταϋγέτη και η Μίρκα Καλατζοπούλου.

Ποιο είναι όμως το ιστορικό γεγονός που χαρακτήρισε το καλοκαίρι εκείνο του 1962; Ενώ στο θέατρο Παρκ παίζεται η ‘’Όμορφη πόλη’’, στο κοντινό θέατρο Μετροπόλιταν τέσσερις μέρες μετά δηλαδή στις 15 Ιουνίου ανεβαίνει η επιθεώρηση ‘’Οδός ονείρων’’, πλημμυρισμένη με μουσικές και τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκη. Τα κείμενα και η σκηνοθεσία είναι του Αλέξη Σολωμού, σκηνικά ο Μίνως Αργυράκης και χορογραφία ο Μανώλης Καστρινός. Βασικοί πρωταγωνιστές ο Δημήτρης Χορν, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Μάρω Κοντού και ο Γιώργος Κωνσταντίνου. Στην παράσταση συμμετείχαν και πολλοί νέοι ηθοποιοί όπως ο Γιώργος Μαρίνος, ο Ντίνος Καρύδης, η Ζέτα Αποστόλου, η Βέρα Κρούσκα, ο Φαίδων Γεωργίτσης, ο Λευτέρης Βουρνάς και άλλοι.

Η μουσική και τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι κυριαρχούν και παίζουν τον πρώτο ρόλο. Τα τραγούδια της παράστασης έμειναν στην ιστορία: ‘’Η μαύρη φορντ’’ με την Μάρω Κοντού, ‘’Μανούλα μου’’ με τον Λάκη Παππά, ‘’Ο ηθοποιός’’ (Ηθοποιός σημαίνει φως) με τον Δημήτρη Χορν, ‘’Έφυγε το τραίνο’’ (Πάει έφυγε το τραίνο, έφυγες κι εσύ) με τη Ζωή Φυτούση κτλ.  Ο Γιώργος Μαρίνος ερμηνεύει υπέροχα την ‘’Οδό ονείρων’’:

                        ‘’Κάθε κήπος έχει μια φωλιά για τα πουλιά,

                          κάθε δρόμος έχει μια καρδιά για τα παιδιά,
                                  μα κυρά μου εσύ σαν τι να λες με την αυγή
                                  και κοιτάς τ' αστέρια που όλο πέφτουν σαν βροχή
                                   δώσ' μου τα μαλλιά σου να τα κάνω προσευχή
                                   για να ξαναρχίσω το τραγούδι απ' την αρχή’’.

Έτσι, δημιουργείται ένας πρωτοφανής και γόνιμος θεατρικός αλλά και μουσικός ανταγωνισμός. Συγκρούονται τα δύο ιερά τέρατα της ελληνικής έντεχνης μουσικής, ο Μίκης με τον Μάνο. Και στις δύο παραστάσεις θεατρικός επιχειρηματίας είναι ο Θεόδωρος Κρίτας και παρ’ όλ’ αυτά αναπτύσσεται μια «πολεμική» που θέλει τους δύο συνθέτες σε κόντρα. Στον Μίκη πάνε οι αριστεροί θεατές και στο Μάνο οι αστοί. Να φαντασθείτε, στην πρεμιέρα της ‘’Οδού ονείρων’’ παραβρέθηκε ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής με μέλη της κυβέρνησής του όπως ο Γεώργιος Ράλλης και στη συνέχεια ο τότε διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος. Χιλιάδες θεατές πάνε και στις δύο παραστάσεις. Ο αγώνας είναι αμφίρροπος αλλά προς το τέλος του καλοκαιριού ο Μίκης για λόγους υγείας φεύγει στο Λονδίνο και η απουσία του από την διεύθυνση της «Όμορφης Πόλης» δίνει ένα σημαντικό προβάδισμα στην «Οδό Ονείρων» που δείχνει να βγαίνει νικήτρια στη άτυπη μάχη της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.

Οταν ο Κρίτας και ο Κακογιάννης επισκέφθηκαν τον Μίκη στο νοσοκομείο του Λονδίνου που

νοσηλευόταν και του είπαν τα νέα, στενοχωρήθηκε πολύ. Συζήτησαν τότε άλλες ιδέες για να

ανανεώσουν το ενδιαφέρον για την παράσταση, μία από τις οποίες, σημειώνει ο Κρίτας, ήταν να έγραφε ο Μίκης μερικά πρωτότυπα τραγούδια που θα τα ερμήνευαν ο Καζαντζίδης με τη Μαρινέλλα πρώτα και στη συνέχεια ο Χιώτης με τη Μαίρη Λίντα. Και ο Κρίτας συνεχίζει: ‘’ο Μίκης μάς έστειλε να φάμε σε κάποιο κοντινό εστιατόριο ώσπου να τα γράψει. Ο αθεόφοβος, στη λίγη ώρα που λείψαμε, είχε γράψει τρία τραγούδια για το κάθε ζευγάρι και όχι μόνο τη μουσική αλλά και τους στίχους. Είχε ετοιμάσει μάλιστα και τα γράμματα που θα τους έδινα εκ μέρους του, με τα οποία τους παρακαλούσε να βοηθήσουν με την έκτακτη συμμετοχή τους στην παράσταση. Και

πράγματι το έκαναν’’.

Η παρουσία του τεράστιου Στέλιου Καζαντζίδη αλλά και των άλλων, θα αλλάξουν τα δεδομένα και τα δύο θεατρικά έργα πλέον φιγουράρουν στο Πάνθεον του θρύλου μιας εποχής που έμεινε στην ιστορία και ο απόηχός της φτάνει μέχρι τις μέρες μας.

Ο αγώνας έληξε τελικά ισόπαλος. Στο ποδόσφαιρο, όταν ένας συγκλονιστικός αγώνας ντέρμπυ τελειώνει ισόπαλος λέμε ‘’νίκησε το ποδόσφαιρο’’. Στη σύγκρουση των δύο γιγάντων Μίκη και Μάνου, κέρδισε ο λαϊκός μας πολιτισμός.