Τρίτη, 23 Απριλίου 2024, 10:20:09 πμ
Τρίτη, 19 Μαϊος 2020 19:11

19η Μαϊου: Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Δεν ξεχνάμε, θυμόμαστε

Του Νίκου Σιάνα.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος (παρά τους όποιους) περιορισμούς που μας επιβάλλει η πανδημία του κορωνοίου) ο ποντιακός κόσμος της χώρας αλλά και της Διασποράς εκπληρώνει ένα ιερό χρέος και επιτελεί ένα υπέρτατο καθήκον.
Αναπολεί νοσταλγικά λαμπρές εποχές, στρέφει τη μνήμη του ευλαβικά στο ένδοξο και συνάμα τραγικό παρελθόν, επικοινωνεί ψυχικά με τους ηρωικούς και αθάνατους νεκρούς.

 

Πετώντας η σκέψη, στις αλησμόνητες πατρίδες «μελετά τα λαμπρά παλικάρια τους, τα υπέρ πίστεως και πατρίδος πεσόντες, τα αδίκω θανάτω τελειωθέντες», τους προγόνους που φυλακίσθηκαν, αιχμαλωτίστηκαν βασανίστηκαν, εξορίστηκαν και πέθαναν, των οποίων ο αριθμός υπερβαίνει τις 353.000 ψυχές.
Σήμερα αυτοί οι νεκροί δεν είναι απόντες, σήμερα οι προσφιλείς μας νεκροί είναι παρόντες. Με την ιστορική μνήμη ανίστανται και παρίστανται, ζωντανοί και ολόρθοι και μας δείχνουν το δρόμο του καθήκοντος, της ευθύνης και της αποστολής, γιατί μέσα στη ροή της ιστορίας, οι νεκροί αποτελούν το ισχυρότερο δυναμικό ενός λαού, το πολυτιμότερο στοιχείο ενός έθνους.
Ένας λαός δεν αποτελείται μόνο από τους ζωντανούς, αλλά και από τους νεκρούς, ακόμη δε και από τους αγέννητους. Ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς σε ειδικό ποίημα του για τον ακατάλυτο δεσμό παρελθόντος και μέλλοντος, του χθες με το σήμερα και με το αύριο, των νεκρών και ζωντανών λέει τα εξής βαθυστόχαστα:
«Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες, ό,τι
Είστε – μην ξεχνάτε – δεν είστε από τα χέρια σας μοναχά. Όχι! Χρωστάτε και
σε όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ρθούνε, θα
περάσουν… Κριτές θα μας δικάσουν, οι
αγέννητοι, οι νεκροί…»
Από τις βαρύτερες ψυχοδιανοητικές αρρώστιες του ανθρώπου στην εποχή μας είναι η απώλεια της μνήμης. Ο πάσχων μεταξύ άλλων δεν γνωρίζει ποιος είναι που πήγε, τι έκανε, τι είπε, τι είδε. Πρόσωπα και πράγματα, γεγονότα και περιστατικά όλα έρχονται φεύγουν και εξαφανίζονται.
Και όπως το άτομο χωρίς προσωπική μνήμη καταστρέφεται, έτσι πεθαίνουν και οι λαοί που χάνουν την ιστορική τους μνήμη. Λαοί και έθνη που είναι αποκομμένοι από το παρελθόν τους, εκφυλίζονται και εξαφανίζονται. Διότι η ιστορική μνήμη ενώνει και ενσωματώνει το παρελθόν με το παρόν, το χθες με σήμερα. Όσοι λαοί δεν είχαν ισχυρή, σαφή και καθαρή μνήμη έσβησαν και εξαφανίσθηκαν.
Η 19η Μαϊου μάς καλεί και πάλι να μνημονεύσουμε τους γενναίους μας προγόνους οι οποίοι με τις θυσίες τους καθαγίασαν τη ζωή, διέσωσαν τα όσια και ιερά της πίστεως και του Γένους και μας παρέδωσαν τη μεγάλη κληρονομιά του Χριστιανισμού και του Ελληνισμού, της Ορθοδοξίας και της Ρωμιοσύνης. Πάνω απ’ όλα όμως, μας καλεί να μνημονεύσουμε και συνδεθούμε ψυχικά με τους 353.000 ηρωϊκούς μας νεκρούς, θύματα της Γενοκτονίας που υπέστη ο ελληνισμός του Πόντου από τον αιώνιο εχθρό του Γένους τον Τούρκο.
Η 19η Μαϊου μας καλεί επίσης να μη ξεχάσουμε ποτέ ότι οι Έλληνες του Πόντου, απομακρυσμένοι και απομονωμένοι, ανέπτυξαν έναν δικό τους κοινωνικό βίο, δημιούργησαν θρύλους, παραδόσεις, δοξασίες με ίδια διάλεκτο-ιδίωμα, έζησε πολλούς κινδύνους και περιπέτειες και όμως, «έμεινε κατά βάθος ακραιφνής, γνήσιος ελληνικός, ώστε να αναγνωρίζεται ως ο μόνος γνήσιος απόγονος των αρχαίων θαλασσοπόρων Ιώνων».
Κληρονόμοι εμείς αυτής της μεγάλης παρακαταθήκης και μνήμονες της μεγάλης θυσίας των αείμνηστων νεκρών μας, χρέος και καθήκον δικό μας είναι να προσέλθουμε ευλαβικά για να προσφέρουμε δεήσεις, ικεσίες και δοξολογίες. Παράλληλα να θυμηθούμε εμείς οι παλαιοί και να μάθουν οι νεότεροι, δίνοντας μέσα από τα βάθη της ψυχής μας την υπόσχεση και τον όρκο ότι δεν θα ξεχάσουμε ποτέ την Γενοκτονία των προγόνων μας. Μπορεί την Γενοκτονία να την έκαναν οι Τούρκοι όμως εμπνευστές των μεθόδων εκτέλεσης της ήταν οι Γερμανοί, με επικεφαλής τον φεσοφόρο στρατάρχη Liman von Sanders.
Οι εθνικιστές Νεότουρκοι είχαν ήδη από το 1911 αποφασίσει την εξόντωση των χριστιανών της αυτοκρατορίας. Οι Βαλκανικοί πόλεμοι και οι εδαφικές απώλειες που υπέστη η οθωμανική αυτοκρατορία επιτάχυναν τα σχέδια τους, περίμεναν την κατάλληλη ευκαιρία. Την βρήκαν με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Και το μακελιό άρχισε
Το 1914 θα γίνουν οι πρώτες διώξεις στην Ανατολική Θράκη κατά των Ελλήνων και στα παράλια της Ιωνίας. Το 1915 ακολούθησε η σφαγή 1.500.000 Αρμενίων. Το Νοέμβριο του 1916 σε συνάντηση που είχε ο μουτασαρίφης Ραφέτ μπέης με τον Αυστριακό πρόξενο στην Αμισό του είπε: «Τελικά με τους Έλληνες πρέπει να ξεκαθαρίσουμε όπως και με τους Αρμενίου". Δύο ημέρες μετά σε νέα τους συνάντηση ο Ραφέτ μπέης ανέφερε «Πρέπει τώρα να τελειώσουμε με τους Έλληνες, έστειλα σήμερα εις τα περίχωρα τάγματα για να σκοτώσουν επάνω στο δρόμο κάθε Έλληνα». Ο θάνατος πλέον περιοδεύει στις πανάρχαιες πολιτείες του Πόντου. Οι Έλληνες εξοντώνονται κατά χωριά. Οι γυναίκες βιάζονται, οι πρόκριτοι οδηγούνται στην κρεμάλα, αν γλυτώσουν από τα δεινά της εξορίας, οι περιουσίες λεηλατούνται.
Είναι αδύνατο να αναφέρουμε εδώ το πλήρες χρονικό της Γενοκτονίας. Οι εκθέσεις των πρεσβευτών και των προξένων μαρτυρούν το μεγάλο έγκλημα, έγραφε ο μαρκήσιος Παλλαβιτσίνι, πρεσβευτής της Αυστροουγγαρίας στην Κωνσταντινούπολη. Αφορούν την πόλη εκείνη που υπέφερε ίσως περισσότερο από κάθε άλλη, την Σαμψούντα. Να τι συνέβαινε, σε στυλ τηλεγραφήματος.
«11 Δεκεμβρίου 1916: Λεηλατήθηκαν 5 ελληνικά χωριά, κατόπιν εκάησαν. Οι κάτοικοι εξετοπίσθησαν»
«12 Δεκεμβρίου 1916: Εις τα περίχωρα της πόλεως καίγονται χωριά
«14 Δεκεμβρίου: Ολόκληρα χωριά καίονται μαζί με τα σχολεία και τις εκκλησίες. Ο πληθυσμός έχει παραδοθεί εις την μεγαλύτερη αθλιότητα»
«16 Δεκεμβρίου: Χθες έκαψαν το μεγαλύτερο καπνοχώρι, την Πάφρα.
«17 Δεκεμβρίου 1916: Εις την περιφέρειαν της Σαμψούντας έκαψαν 11 χωριά. Μαίνεται η λεηλασία».
«31 Δεκεμβρίου 1916: 18 ελληνικά χωριά κάηκαν εξολοκλήρου, 15 εν μέρει. Περίπου 60 γυναίκες εβιάσθησαν, ελεηλάτησαν ακόμη και τας εκκλησίες».
Στις 20 Ιανουαρίου 1917 ο πρέσβυς γράφει προς τον υπουργό του στην Βιέννη. «Εκ Σαμψούντος αγγέλλονται νέοι εκτοπισμοί και φυλακίσεις Ελλήνων. Η κατάστασις των εξορισθέντων προκαλεί την απόγνωσιν. Όλους τους περιμένει ο θάνατος. Στις 31 Ιανουαρίου 1917 ο αιμοσταγής Βεζύρης Ταλαάτ μπέης εκμυστηρεύεται σ’ έναν Αυστριακό πράκτορα: «Βλέπω για την Τουρκία να πλησιάζει η ώρα να ξεκαθαρίσουμε τώρα με τους Έλληνες όπως το 1915 με τους Αρμενίους».
Το μακελειό πλέον δεν έχει τελειωμό, ο Πόντος απ’ άκρη σε άκρη στις φλόγες, η εξόντωση των Ελλήνων είναι πλέον σε πλήρη εφαρμογή. Το 1916 -1923 εκατοντάδες χιλιάδες γυναικόπαιδα, άνδρες και γέροντες δολοφονήθηκαν με βασανιστικούς θανάτους. Περίπου ο μισός επίσημος καταγεγραμμένος ελληνικός πληθυσμός. Ήταν χριστιανοί και Έλληνες γι’ αυτό «έπρεπε» να αφανιστούν.
Στις 19 Μαϊου 1919 ο Κεμάλ Μουσταφά αποβιβάζεται στην Αμισό (Σαμψούντα) για να αποτελειώσει το δεύτερο στάδιο της γενοκτονίας. Επισήμως 353.000 νεκροί, αλλά είναι οι πολύ περισσότεροι.
Η Ελληνική Πολιτεία εκτός από την καθιέρωση της 19ης Μαϊου ως Ημέρα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, ουδέν μέχρι τώρα έπραξε!
Χρέος του οργανωμένου Ποντιακού κόσμου, αλλά και κάθε Έλληνα και Ελληνίδας να μη επιτρέψουμε σε κανέναν να υποβαθμίσει ή να αποκρύψει την Γενοκτονία. Η αδιαφορία και η ανοχή μας θα σημαίνει βάναυση προσβολή της Μνήμης των μαρτυρικών θυμάτων.