Πρώτη εμφανίστηκε η χορωδία του Κιλκίς. Το όλο πρόγραμμα της εκδήλωσης ήταν συντονισμένο στη χορδή της προσφυγιάς: Πρόσφυγες οι χορωδοί της “Φωνής της Κερύνειας” -γνωστό ότι την Κερύνεια την κατέχουν οι Τούρκοι εδώ και τριανταπέντε χρόνια από την εισβολή στα 1974. Ζουν οι Κερυνειώτες πρόσφυγες οι περισσότεροι στην πρωτεύουσα Λευκωσία κι εκεί δεν έχουν συμπήξει μόνο τη χορωδία τους· πρωτίστως έχουν στη Λευκωσία “Δημαρχείο Κερύνειας” με εκλεγμένο δήμαρχο και δημοτικούς συμβούλους και σύνθημα πρώτο και τελευταίο είναι, όπως τονίζουν και στο “βιογραφικό” της χορωδίας, “να τραγουδήσουν τα δικά τους Ελευθέρια κάτω από το Κάστρο στο γραφικό λιμανάκι της Κερύνειας”. Πρόσφυγες λοιπόν οι Κερυνειώτες Κύπροι. Πρόσφυγες και οι γονείς και οι παππούδες των σημερινών Κιλκισιωτών.
Γιαυτό στην εμφάνιση δόθηκε ο τίτλος “Κερύνεια, Πόντος, Μ. Ασία” -κι ασφαλώς νοούνται και όλες οι αλησμόνητες πατρίδες, που τις άφησαν ξεριζωμένοι, ξεκληρισμένοι οι πρόγονοί μας κι εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες σ’ αυτήν εδώ την πόλη.
Πρώτη λοιπόν η χορωδία του Κιλκίς, που ασφαλώς εντυπωσίασε και με το εμβατήριο “Κιλίς” που τραγούδησε πρώτο -“Τιμή και δόξα στα Ελληνόπουλα που δώσαν/αίμα ζωής για το Κιλκίς που ελευθερώσαν·/ αίμα ζωής για προσφυγογενιές/ από πατρίδες αλησμόνητες”. Και στη συνέχεια τραγούδησαν τον Πόντο, το Αϊβαλί, τη Σμύρνη, την προσφυγιά -“τί να θυμηθώ, τι να ξεχάσω/ απ’ όσα πέρασα”!
Κι οι νότες χόρευαν στο πιάνο από τα επιδέξια χέρια του πιανίστα και μαέστρου της χορωδίας Γιάννη Ζγούρα.
Αλλά και τα τραγούδια των Κυπρίων γεμάτα πόνο προσφυγιάς και αγάπης “για το σπίτι που γεννήθηκα/ κι ας το πατούν οι ξένοι” -αθάνατοι στίχοι του εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά.
Πολυμελής η χορωδία των Κυπρίων -μετρήσαμε στη σκηνή πενηνταπέντε χορωδούς. Άριστη η διεύθυνση της Νέλλης Λουκαϊδου· ήξερε να δαμάζει τις φωνές των χορωδών πότε στα πιανίσσιμα και πότε στα φόρτε και να χαϊδεύει η μελωδία τ’ αφτιά των ακροατών ευχάριστα -άσε πια η καθαρή άρθρωση της αφηγήτριας Άννας Νεοφύτου που συνόδευε τις έγχρωμες εικόνες της Κύπρου στην γιγαντοοθόνη της αίθουσας!
Άριστη σύνδεση λόγου, ήχου και εικόνας -έχασαν οι Κιλκισιώτες που δεν παρακολούθησαν!
*
Τους είχαμε εδώ τους Κύπριους φίλους μας τρεις ημέρες, 11, 12 και 13 Ιουνίου. Ανταποδώσαμε την υπέροχη φιλοξενία που μας χάρισαν το Φεβρουάριο στην κάθοδό μας στην Κύπρο -γράψαμε γιαυτή την κάθοδο· ανταποδώσαμε ευγνώμονες και φιλόξενοι κι εμείς. Τους παραλάβαμε από το αεροδρόμιο της Μίκρας, τους οδηγήσαμε σε “κέντρο του Μεταλλικού, στο ξενοδοχείο “Habitat” το βράδυ εδώ στο Κιλκίς. Τη δεύτερη μέρα τους συνοδέψαμε σε εκδρομή στη Βεργίνα και Έδεσσα με ξενάγηση στα αξιοθέατα των αρχαίων Μακεδόνων και των καταρρακτών της Έδεσας. Και την τρίτη ημέρα τους ξεναγήσαμε στην πόλη μας, στο Ναό του Αγίου Γεωργίου, στο Σπήλαιο, στο Ηρώον με το Πολεμικό Μουσείο και τις προτομές των συντελεστών της μεγάλης μάχης, που πολλοί απ’ αυτούς έχυσαν το αίμα τους στη μάχη. Βαπτίστηκαν οι Κύπριοι στην κολυμπήθρα της θυσίας των ηρώων του 1913, των ελευθερωτών του Κιλκίς -έδειχναν τη συγκίνησή τους κι αυτή μας συγκινούσε κι εμάς. Γραμμή πλεύσης στις σχέσεις μας η προσφυγιά που μας ενώνει. Τον τόπο που ελευθέρωσαν οι ήρωες του 1913 τον κατοίκησαν οι πρόσφυγες γονείς μας. Τώρα τον επισκέπονται τουρίστες οι Κύπριοι πρόσφυγες Κερυνειώτες και λαχταρούν τη λευτεριά της γενέτειράς του! Γραμμή που συγκινεί, γραμμή που ενώνει.
Ενωθήκαμε έτσι με τους Κερυνειώτες της “Φωνής της Κερύνειας”. Κι ευχήθηκε η πρόεδρος της Κιλκισιώτικης χορωδίας Σταυρούλα Γιοβανούδη “να μας αξιώσει ο Θεός μαζί οι δύο χορωδίες να τραγουδήσουμε τα Ελευθέρια κάτω από το Κάστρο στο γραφικό λιμανάκι της Κερύνειας”.